Τι αποκαλύπτουν οι αξίες για τον εαυτό μας;

Η απάντηση είναι τα πάντα! Οι αξίες μας δεν είναι κάποια άποψη που έχουμε και λίγο επηρεάζει την ζωή μας. Στην πραγματικότητα το σύστημα αξιών είναι μία σταθερά και συνδέεται άρρηκτα με το ποιοι είμαστε, τι μας δυσαρεστεί και τι αποφάσεις παίρνουμε. Μάλιστα, τα πιστεύω μας και οι αξίες μας είναι τα μόνα κίνητρα βάσει των οποίων παίρνουμε αποφάσεις. Ένα άτομο που ζει σύμφωνα με τις αξίες του βρίσκεται σε ισορροπία ενώ ένα άτομο που ζει κόντρα σε αυτές δεν είναι ειλικρινές με τον εαυτό του…

Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι αξίες είναι κάτι ανώτερο το οποίο υπηρετούμε και ότι συνδέονται άμεσα με μία έντιμη στάση ζωής ή την προσφορά στην ανθρωπότητα. Για παράδειγμα, αν ρωτήσουμε να μας πουν ένα άτομο με αξίες η πιθανότερη απάντηση είναι ο Γκάντι ή η μητέρα Τερέζα! Αυτό που ισχύει όμως είναι ότι αξία για κάποιον μπορεί να είναι και κάτι πολύ πιο απλό όπως η εργασιακή σταθερότητα ή η προσαρμοστικότητα.

Τα επτά επίπεδα συνειδητότητας του Barrett

Φως στο τοπίο δίνει το μοντέλο του Barrett με το όνομα "τα εφτά επίπεδα συνειδητότητας"! Ο Barrett βασισμένος στο διαχρονικό μοντέλο της πυραμίδας των αναγκών του Maslow όπου ο άνθρωπος πηγαίνει από την κάλυψη των βιοτικών του αναγκών στην κάλυψη ανώτερων αναγκών, δημιούργησε ένα αντίστοιχο μοντέλο σχετικό όχι με τις ανάγκες αλλά με τις αξίες!

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το μοντέλο του Barrett οι αξίες μας αντιπροσωπεύονται από εφτά κλιμακωτά επίπεδα. Τα τρία πρώτα επίπεδα σχετίζονται αποκλειστικά με το ίδιο το άτομο και έχουν να κάνουν με την κάλυψη καθαρά προσωπικών αναγκών. Στο πρώτο επίπεδο κατατάσσονται οι αξίες που σχετίζονται με την επιβίωση και τις φυσικές ανάγκες. Μία τέτοια αξία μπορεί να είναι η οικονομική ασφάλεια. Στο δεύτερο επίπεδο, τοποθετούνται αξίες που έχουν να κάνουν με τις σχέσεις μας με άλλους ανθρώπους και την  αίσθηση ότι μας αγαπούν, όπως είναι για παράδειγμα η φιλία. Τέλος, στο τρίτο επίπεδο συναντάμε αξίες μέσα από τις οποίες προσπαθούμε να καλλιεργήσουμε αυτοεκτίμηση. Ένα παράδειγμα αξίας σε αυτό το επίπεδο, είναι η εικόνα μας. Κάθε ένα από τα τρία πρώτα επίπεδα εμπεριέχει έναν βαθμό φόβου: Δεν έχω αρκετά, δεν με αγαπάνε αρκετά και δεν αξίζω αρκετά…

Προχωρώντας στο τέταρτο επίπεδο του σχήματος συναντάμε το στάδιο της αλλαγής! Αξίες που τοποθετούνται σε ένα τέτοιο επίπεδο είναι ουσιαστικά η πρώτη φωνή που μας λέει να αφήσουμε πίσω τον φόβο και να αρχίσουμε να ζούμε σύμφωνα με τη δική μας φωνή. Παραδείγματα αξιών σε ένα τέτοιο επίπεδο είναι η δια βίου μάθηση ή η ισορροπία εργασίας-ζωής.

Οι αξίες για τις οποίες μιλήσαμε προηγουμένως όπως αυτές της Μητέρας Τερέζας τοποθετούνται στα τρία τελευταία «σκαλοπάτια» και σχετίζονται με το κοινό καλό!  Ειδικότερα, σε αυτά τα επίπεδα συναντάμε αξίες που έχουν να κάνουν με το νόημα στην ύπαρξη, το θετικό αντίκτυπο στον κόσμο και  την ανιδιοτελή προσφορά.  Παραδείγματα τέτοιων αξιών; Η γενναιοδωρία, η δικαιοσύνη, η δημιουργικότητα…

Η επεξήγηση

Τώρα, τι σημαίνει να έχουμε αξίες που τοποθετούνται στο πρώτο, το δεύτερο ή το τελευταίο επίπεδο;  Ένα άτομο που οι αξίες του περιορίζονται αποκλειστικά στα πρώτα τρία επίπεδα πιθανόν να  καθοδηγείται σε μεγάλο βαθμό από τους φόβους του, ενώ ένα άτομο που εστιάζει αποκλειστικά στα τρία τελευταία ίσως να μην είναι τόσο προσγειωμένο… Ένα ισορροπημένο άτομο έχει αξίες σε τέσσερα, πέντε ή παραπάνω επίπεδα με έμφαση στο πέμπτο, το να βρίσκει δηλαδή κάποιο νόημα στην ύπαρξη του! Ωστόσο, όσο εξελισσόμαστε σαν προσωπικότητες είναι καλό να αναπτύσσουμε περισσότερο και αξίες που ανήκουν στο έκτο ή έβδομο επίπεδο!

Τέλος, ενώ οι περισσότερες αξίες έχουν θετικό αντίκτυπο στην ζωή μας, κάποιες αξίες, όπως η αξία που δίνουμε στην εικόνα μας ή η αξία του να είμαστε αγαπητοί, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την συμπεριφορά των άλλων και είναι πολύ πιθανό να μας περιορίζουν και να μας κάνουν να αισθανόμαστε αδύναμοι.

Θέλετε να μάθετε που κατατάσσεται το δικό σας σύστημα αξιών; Κάντε το τεστ πατώντας εδώ.

flowmagazine

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ