Πώς επηρεάζει την υγεία ο καπνός από τα καμένα ξύλα

Ένα τζάκι που λειτουργεί για μία ώρα και καίει 5 κιλά ξύλα, παράγει 4.300 φορές περισσότερα μικροσκοπικά αιωρούμενα σωματίδια απ’ ό,τι 30 τσιγάρα, αναφέρει η Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Προστασίας (EPA) των ΗΠΑ.
Τα μικροσκοπικά αιωρούμενα σωματίδια είναι καρκινογόνα – και ασφαλώς δεν είναι οι μοναδικές ουσίες που εκλύονται κατά την καύση του ξύλου.

Στην πραγματικότητα, τα συστατικά του καπνού από τα καμένα ξύλα μπορεί να δημιουργήσουν πολλά προβλήματα στην υγεία, με τα παιδιά ηλικίας κάτω των 18 ετών, τους ηλικιωμένους και τους πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη, καρδιοπάθεια, άσθμα ή άλλη πνευμονοπάθεια να κινδυνεύουν περισσότερο.
Ο καπνός των καμένων ξύλων περιέχει ένα πολύπλοκο μίγμα χημικών ουσιών. Εκτός από μικροσκοπικά αιωρούμενα σωματίδια, περιέχει επίσης μονοξείδιο του άνθρακα, φορμαλδεΰδη, διοξείδιο του θείου και διάφορα ερεθιστικά αέρια όπως τα οξείδια του αζώτου που μπορεί να δημιουργήσουν ουλές στους πνεύμονες.
Περιέχει επίσης χημικές ουσίες οι οποίες είναι γνωστό ή υπάρχουν υπόνοιες ότι προκαλούν καρκίνο, όπως οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες και η διοξίνη.
Στα βρέφη, στα νήπια και στα μικρά παιδιά, η έκθεση στον καπνό αυτό μπορεί να επηρεάσει την φυσιολογική ανάπτυξη των πνευμόνων, καθώς και να αυξήσει τον κίνδυνο εκδηλώσεως λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος, όπως η βρογχίτιδα και η πνευμονία.
Επιπλέον, η έκθεση στον καπνό μπορεί να εξασθενήσει το ανοσοποιητικό σύστημα και να προκαλέσει βλάβες στις στοιβάδες των κυττάρων που προστατεύουν και καθαρίζουν την αεροφόρο οδό.
Άλλες δυνητικές συνέπειες – σύμφωνα πάντα με την ΕΡΑ – είναι βήχας, πονοκέφαλος και ερεθισμός των ματιών και του λαιμού σε κατά τα άλλα υγιείς ανθρώπους.
Αιωρούμενα σωματίδια

Απ’ όλα τα συστατικά του καπνού των ξύλων, τα μικροσκοπικά αιωρούμενα σωματίδια θεωρούνται ιδιαιτέρως απειλητικά, διότι είναι τόσο μικρά ώστε δεν μπορούν να διηθηθούν από τη μύτη ή το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα.
Έτσι, καταλήγουν βαθιά μέσα στους πνεύμονες, όπου μπορούν να παραμείνουν επί μήνες, προκαλώντας δομικές βλάβες και χημικές αλλοιώσεις.
Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια αυξάνουν τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού.
Όπως προειδοποιεί η ΕΡΑ, ειδικά για τους καρδιοπαθείς η βραχυχρόνια έκθεση (επί ώρες ή ημέρες) στα χημικά των καμένων ξύλων μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή αρρυθμία και έμφραγμα, καθώς και να προκαλέσει συμπτώματα όπως στηθάγχη, «φτερουγίσματα» της καρδιάς, δύσπνοια και κόπωση.
Επιπλέον, στους πάσχοντες από αναπνευστικά προβλήματα μπορεί να επιδεινώσει την πνευμονική νόσο, προκαλώντας λ.χ. κρίση άσματος ή οξείας βρογχίτιδας, ενώ γενικώς αυξάνει την επιρρέπεια στις λοιμώξεις του αναπνευστικού.
Η μακροχρόνια έκθεση, όπως αυτή που βιώνουν όσοι ζουν επί πολλά χρόνια σε περιοχές με υψηλά επίπεδα μικροσκοπικών αιωρούμενων σωματιδίων, έχει σχετισθεί με προβλήματα όπως η μειωμένη πνευμονική λειτουργία, η εκδήλωση χρονίας βρογχίτιδας ή ακόμα και ο πρόωρος θάνατος.
Μάλιστα δεν κινδυνεύει μονάχα όποιος έχει τζάκι στο σπίτι του και καίει ξύλα: τα αιωρούμενα σωματίδια περνούν εύκολα στο εσωτερικό και των άλλων σπιτιών, καθώς δεν μπορούν να τα κρατήσουν έξω ούτε καν τα αεροστεγώς κλεισμένα κουφώματα.
Μελέτη του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, στο Σηάτλ, έδειξε πως το 50-70% του καπνού των ξύλων μπαίνει στα σπίτια που δεν έχουν τζάκια ή σόμπες, ενώ ανάλογα ευρήματα είχε και μελέτη της ΕΡΑ που πραγματοποιήθηκε στο Άινταχο.
Ομάδες υψηλού κινδύνου
Η ΕΡΑ εξηγεί ότι μερικές ομάδες του πληθυσμού χρειάζονται αυξημένη προστασία από τον καπνό των ξύλων:
* Όσοι πάσχουν από νοσήματα της καρδιάς ή του αναπνευστικού (όπως η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, η στηθάγχη, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια – ΧΑΠ, το άσθμα) μπορεί να εκδηλώσουν προβλήματα λόγω του καπνού σε χαμηλότερα επίπεδα έκθεσης απ’ ό,τι οι υγιείς άνθρωποι
* Οι ηλικιωμένοι είναι πιθανότερο να επηρεασθούν από τον καπνό, ίσως διότι έχουν αυξημένες πιθανότητες να πάσχουν από χρόνιο καρδιολογικό ή πνευμονολογικό πρόβλημα
* Οι ανήλικοι είναι πιο ευάλωτοι στον καπνό επειδή το αναπνευστικό τους σύστημα είναι αναπτυσσόμενο, εισπνέουν περισσότερο αέρα ανά κιλό σωματικού βάρους σε σύγκριση με τους ενήλικες, και είναι πιθανότερο να είναι δραστήριοι σε υπαίθριους χώρους.
ΠΗΓΗ: tanea.gr