Οι 6 μεγαλύτεροι θαλασσοπόροι του κόσμου

Χρειάστηκε το θάρρος, το όραμα και η αποφασιστικότητα μερικών σπάνιων ανθρώπων, οι οποίοι ήταν έτοιμοι να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους για να εξερευνήσουν όχι μόνο τα όρια του πλανήτη αλλά και τα όρια της ανθρώπινης θέλησης.

Σήμερα όλοι σχεδόν οι ωκεανοί, οι θάλασσες και τα πελάγη είναι χαρτογραφημένα μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια. Μέχρι και το τελευταίο βραχάκι ή ξέρα είναι καταγεγραμμένη σε χάρτες και πορτολάνους. Αφήστε δε, που το Google Earth μας επιτρέπει να δούμε ανά πάσα στιγμή όποια περιοχή του πλανήτη θέλουμε.

Ποιοι ήταν όμως οι μεγαλύτεροι εξερευνητές και θαλασσοπόροι;

1. Βάσκο ντα Γκάμα

Ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Βάσκο ντα Γκάμα ήταν ο πρώτος που πραγματοποίησε τον περίπλου της Αφρικής, συνδέοντας απευθείας την Ευρώπη με τις Ινδίες, ανοίγοντας έτσι νέους εμπορικούς δρόμους.

Το 1497, ξεκίνησε από την Λισσαβόνα με 4 πλοία και αφού πέρασε από το Πράσινο Ακρωτήρι και την Αγία Ελένη έφτασε στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στη Νότια Αφρική. Αξιοποιώντας τόσο τους ευνοϊκούς ανέμους όσο και τις γνώσεις ενός έμπειρου Αφρικανού πλοηγού, ο Βάσκο ντα Γκάμα έφτασε στις Ινδίες σε κάτι παραπάνω από ένα μήνα, καλύπτοντας μια απόσταση 2.100 ναυτικών μιλίων.

Ο στόλος του, τα πρώτα ευρωπαϊκά πλοία που έφτασαν ποτέ στις Ινδίες, αγκυροβόλησε στις αμμουδερές και γεμάτες φοίνικες παραλίες της Καλκούτα. Ο Βάσκο ντα Γκάμα πραγματοποίησε δύο ακόμη αποστολές στις Ινδίες, το 1502 και το 1524. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας αποστολής πέθανε από ελονοσία στην πόλη Κοτσίν της Ινδίας.

Ο Βάσκο ντα Γκάμα κατέχει ξεχωριστή θέση ανάμεσα στους Πορτογάλους θαλασσοπόρους γιατί κατάφερε να σπάσει το μονοπώλιο του εμπορίου των ειδών της Ανατολής που είχαν οι Άραβες και οι Βενετοί, το οποίο πέρασε σταδιακά στους Πορτογάλους.

2. Χριστόφορος Κολόμβος

Ο Ιταλός θαλασσοπόρος θεωρείται ο άνθρωπος που ανακάλυψε επίσημα την Αμερική, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αρκετές ενδείξεις ότι οι Vikings και πιθανόν οι Κινέζοι και οι Φοίνικες τον πρόλαβαν αρκετές εκατοντάδες χρόνια νωρίτερα.

Έχοντας τη βεβαιότητα ότι η Γη είναι σφαιρική, ο Κολόμβος άρχισε να μελετά το ενδεχόμενο να φτάσει στην Άπω Ανατολή ακολουθώντας πορεία προς τα δυτικά. Το πρώτο ταξίδι του Κολόμβου ξεκίνησε στις 3 Αυγούστου 1492. Ο στόλος του αποτελούνταν από 2 καραβέλες, τις “Niña” και Pinta και τη ναυαρχίδα του βασιλικού στόλου, τη “Santa Maria”.

Το ταξίδι τους κράτησε αρκετά και ήταν γεμάτο περιπέτειες και κινδύνους. Τελικά, ύστερα από δυόμισι περίπου μήνες, στις 13 Οκτωβρίου 1492, έφτασαν σε ένα νησί των Αντιλλών, που το ονόμασε San Salvador. Όταν επέστρεψε φέρνοντας γεωργικά προϊόντα και μερικούς ιθαγενείς, η υποδοχή που του έγινε ήταν θριαμβευτική.

Στη συνέχεια πραγματοποίησε ακόμα 3 ταξίδια αλλά τελικά έπεσε σε δυσμένεια και αποσύρθηκε στο Βαγιαδολίδ όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στην αφάνεια. Η συμβολή του όμως στην ανακάλυψη του Νέου Κόσμου άλλαξε τον ρου της ιστορίας.

3. Φερδινάνδος Μαγγελάνος

Ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Φερδινάνδος Μαγγελάνος ηγήθηκε της πρώτης αποστολής που κατάφερε να πραγματοποιήσει τον περίπλου της Γης κατά το διάστημα 1519-1522, με την υποστήριξη της Ισπανίας.

Το 1517 ο Μαγγελάνος κατόρθωσε να πείσει τον Ισπανό βασιλιά Κάρολο Α΄ να οργανώσει μια ναυτική αποστολή προς τα Νησιά των Μπαχαρικών, τις σημερινές Μολούκες νήσους στην Ινδονησία.

Όμως η αποστολή αυτή δεν θα ακολουθούσε τη γνωστή πορεία μέσω Ινδικού ωκεανού αλλά θα διέσχιζε τον Ατλαντικό ωκεανό, θα έφτανε στις ακτές της Νότιας Αμερικής και θα αναζητούσε την, άγνωστη ακόμα τότε, θαλάσσια δίοδο που συνδέει τον Ατλαντικό Ωκεανό με τον Ειρηνικό.

Έτσι, ξεκίνησε το 1519 από το λιμάνι Σανλούκαρ ντε Μπαραμέδα. Αφού πέρασε τα Κανάρια νησιά και το Πράσινο Ακρωτήριο έφτασε στις Βραζιλιάνικες ακτές στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Όμως προχωρώντας προς το Νότο και βρίσκοντας έρημες ακτές τα πληρώματα άρχισαν να δυσφορούν. Τότε ο Μαγγελάνος αποκεφάλισε τους στασιαστές ενώ σε 40 ναύτες απέδωσε χάρη.

Μετά από πολλές προσπάθειες ανακάλυψε το πέρασμα προς τον ωκεανό μέσα από έναν πορθμό στο άκρο της Νότιας Αμερικής που πήρε το όνομά του (Στενά του Μαγγελάνου). Ένα μήνα αργότερα μπήκε στο μεγάλο ωκεανό που τον ονόμασε Ειρηνικό, γιατί τον βρήκε πολύ ήσυχο «mar pacifico».

Ο Μαγγελάνος όμως δεν κατάφερε να ολοκληρώσει το ταξίδι του καθώς σκοτώθηκε σε μια μάχη με ιθαγενείς στο νησί Μακτάν, των Φιλιππίνων. Από τα 5 πλοία και τα περίπου 250 άτομα που ξεκίνησαν μαζί με τον Μαγγελάνο το 1519, μόνο ένα πλοίο με 18 μόλις άνδρες πλήρωμα κατάφεραν να επιστρέψουν στην Ισπανία το 1522, ολοκληρώνοντας έτσι τον πρώτο περίπλου της Γης.

4. Τζαίημς Κουκ

Ο James Cook έζησε τον 18ο αιώνα και θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους εξερευνητές και πλοηγούς όλων των εποχών. Τον Αύγουστο του 1768, ξεκίνησε δυτικά με το Endeavour (ένα πλοίο 30 μέτρων και 100 άτομα πλήρωμα) προς την Ταϊτή, με σκοπό να παρατηρήσει την έκλειψη της Αφροδίτης.

Ο πραγματικός όμως σκοπός της αποστολής ήταν να ανακαλύψει μια άγνωστη έκτη ήπειρο. Αυτό που ανακάλυψε ήταν η Νέα Ζηλανδία και τα Ανατολικά παράλια της Αυστραλίας. Στο δεύτερο ταξίδι του έφτασε πολύ κοντά στην Ανταρκτική αλλά τα μεγάλα παγόβουνα και οι αντίξοες καιρικές συνθήκες τον ανάγκασαν να ανέβει βορειότερα προς την Ταϊτή. Στο τρίτο και τελευταίο ταξίδι του, μία διένεξη με τους ντόπιους οι οποίοι έκλεψαν μια λέμβο από το πλοίο του, είχε σαν συνέπεια τον θάνατό του από τους ιθαγενείς.

Ο James Cook έκανε δυο φορές τον περίπλου της Γης και με τις επιστημονικές του γνώσεις κατάφερε να χαρτογραφήσει ένα σημαντικό κομμάτι του Ειρηνικού Ωκεανού, τη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία, αλλάζοντας ουσιαστικά τα γεωγραφικά δεδομένα της εποχής. Το αξιοθαύμαστο είναι ότι οι μετρήσεις του ήταν τόσο ακριβείς που οι ναυτικοί χρησιμοποιούσαν τους χάρτες του μέχρι τον 20ο αιώνα.

5. Ρόαλντ Αμούνδσεν

O Ρόαλντ Αμούνδσεν, γνωστός ως ο «Τελευταίος των Βίκινγκς» ήταν ο πρώτος που κατέκτησε τον Νότιο Πόλο αλλά και ο πρώτος που πάτησε και τους δύο πόλους.

Ο Αμούνδσεν, άνθρωπος μεθοδικός και μετρημένος, αρχικά εξερεύνησε τις Αρκτικές περιοχές αλλά όταν έμαθε ότι ο Robert Peary πάτησε το Βόρειο Πόλο αποφάσισε να κατευθυνθεί στο Νότιο Πόλο. Με το πλοίο του Fram και 100 σκυλιά Γροιλανδίας ξεκίνησε για την Ανταρκτική.

Αφού εγκλιματίστηκε για μερικούς μήνες, αναχώρησε στις 19 Οκτωβρίου 1911 με 5 άντρες, τέσσερα έλκηθρα και 52 σκυλιά για το Νότιο Πόλο. Στις 15 Νοεμβρίου έφτασαν στην βάση των Υπερ-Ανταρκτικών Ορέων και στη συνέχεια αναρριχήθηκαν στον Παγετώνα Άξελ Χέιμπεργκ. Κατασκήνωσαν στην τοποθεσία «Χασάπικο», όπου σκότωσαν 24 από τα σκυλιά τους. Διέσχισαν με χιονοθύελλα και άσχημες καιρικές συνθήκες την περιοχή που ο Αμούνδσεν βάφτισε “The Devil’s Ballroom”, επειδή οι ρωγμές στον πάγο ήταν κρυμμένες κάτω από ένα στρώμα χιονιού, κάνοντας κάθε βήμα εξαιρετικά επικίνδυνο. Στις 14 Δεκεμβρίου 1911, η ομάδα του Αμούνδσεν με τα εναπομείναντα 16 σκυλιά, έφτασαν στο Νότιο Πόλο, 35 μέρες πριν από την αντίπαλη ομάδα του Robert Scott. Άφησαν μια μικρή σκηνή και ένα γράμμα που δήλωνε το κατόρθωμά τους, για την περίπτωση που δεν επέστρεφαν σώοι. Όμως, επέστρεψαν.

6. Ζακ-Υβ Κουστώ

Ο Ζακ-Υβ Κουστώ, ήταν ωκεανογράφος, κινηματογραφιστής και ο πιο διάσημος υποβρύχιος εξερευνητής του 20ου αιώνα. Κατασκεύασε την πρώτη μάσκα καταδύσεων, την προστατευτική καταδυτική στολή αλλά και την πρώτη ολοκληρωμένη συσκευή αυτόνομης κατάδυσης.

Ο Κουστώ δημιούργησε μια υποβρύχια ερευνητική ομάδα και με το θρυλικό του σκάφος “Καλυψώ” ξεκίνησε να εξερευνά το βυθό της θάλασσας, ένα ταξίδι 13.800 μιλίων που τον οδήγησε στα βάθη όλων των ωκεανών του πλανήτη. Με τη κάμερά του κατέγραψε όλη τη θαλάσσια ζωή, εξερεύνησε αμέτρητα ναυάγια, ενώ προσπάθησε να δώσει απαντήσεις σε πολλές ανθρώπινες απορίες. Ανάμεσα στα επιτεύγματα του είναι και η ανακάλυψη του μηχανισμού των Αντικυθήρων, ενώ ανακάλυψε και το ναυάγιο του “Βρετανικού”.

Οφείλουμε πολλά στους εξερευνητές και θαλασσοπόρους: ασφαλή χαρτογραφημένα ναυτικά ταξίδια, ωκεανούς, ηπείρους ολόκληρες, εμπόριο, μπαχαρικά, εξωτικά αγροτικά προϊόντα, όλα για την ανθρωπότητα.

Φωτό από: Royal Museums Greenwich

tsemperlidou

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ