Πως να χακάρεις ένα μυαλό #11: Το τέλος της ψηφιακής αθωότητας

Λέω να πιάσω την σφεντόνα μου, και να την στρέψω και πάλι προς αυτόν το γίγαντα που ποδοπατά την ομορφιά του έρωτα.

Έχω ανοιχτούς λογαριασμούς με τη λάμια, τον κυβερνοδαίμονα που έχει εγκατασταθεί στο ιστορικό του browser σου, στην κρεβατοκάμαρα και στο μυαλό σου.

Στις «απίστευτες περιπέτειές» μου, σου σύστησα τη Λίλη. Η Λίλη είναι ένας βρικόλακας σεξουαλικής ενέργειας και βεβαίως μια μεταφορά για το εικονικό σεξ. Το πάντρεμα δηλαδή της πορνογραφίας με την τεχνολογία, ώστε να δημιουργηθεί αυτό το ψηφιακό ναρκωτικό, που, όπως είδες και στο προηγούμενο άρθρο, έχει την ίδια επίδραση στον εγκέφαλο με αυτή των κανονικών ναρκωτικών. Σήμερα θα δούμε τι ακριβώς κάνει η λάμια και η εθιστική της αγκαλιά στον τρόπο που βλέπεις τον κόσμο και σε αυτούς που αγαπάς.

Καταρχήν, η κυριότερη διαφορά του εικονικού σεξ από τα ναρκωτικά, είναι ότι για να το αναζητήσεις δεν χρειάζεται να τρέχεις σε σκοτεινά σοκάκια και κακόφημες συνοικίες. Δεν χρειάζεσαι dealer και ο αστυνομικός της γειτονιάς δεν μπορεί να σου κάνει τίποτα, σε περίπτωση που βρει γυμνά στο κινητό σου. Η λάμια είναι πλέον μέσα στο σπίτι μας και μάλιστα δωρεάν, τουλάχιστον όσον αφορά τα χρήματα, γιατί όπως θα διαπιστώσεις και παρακάτω, μόνο δωρεάν δεν είναι.

Αν και η πορνογραφία είναι μια αρχαία μορφή τέχνης με δείγματα ακόμα και σε τοιχογραφίες σπηλαίων, αρχαίους ελληνικούς αμφορείς ή αναπαραστάσεις τουKama Sutra, είναι πολύ πρόσφατο το πάντρεμά της με την τεχνολογία, ώστε να κατασκευαστεί το ναρκωτικό του εικονικού σεξ.

Φωτογραφία: redbankmick

Όλο ξεκίνησαν το 1953, όταν ο HughHeffner εξέδωσε το πρώτο Playboy. Μέχρι τότε το πορνό θεωρούνταν ανήθικο και «του υποκόσμου», όμως ο δαιμόνιος εκδότης πάκτωσε το περιοδικό με αξιοσέβαστα άρθρα έγκυρων συντακτών. Σιγά-σιγά η εικόνα άλλαξε. Πολύ σύντομα το γυμνό ήταν μια απόλαυση μεταξύ κυρίων, κάτι σαν τα πούρα ή το πόκερ.

Τριάντα χρόνια αργότερα λανσάρεται στην αγορά το VCR, το γνωστό σε όλους μας βίντεο. Πλέον ο καθένας μπορούσε να έχει πρόσβαση στο πορνό, απλώς με μια επίσκεψη στο βιντεοκλάμπ της γειτονιάς του. Η μαγική βιντεοκασέτα το έκανε προσιτό με ελάχιστο κόπο και κόστος. Ύστερα ήρθε το internet.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, που το διαδίκτυο εγκαταστάθηκε στις ζωές μας, υπήρξε μια τρομακτική έκρηξη στην πορνοβιομηχανία. Πλέον το εικονικό σεξ ήταν δωρεάν και άμεσα προσβάσιμο. Μια στατιστική ανάλυση που αφορούσε porn sites από το 1998 έως το 2007 έδειξε αύξηση 1800%! Το 2004 δε, η επισκεψιμότητα των porn sites ήταν τριπλάσια από την επισκεψιμότητα του Google, του Yahoo και του MSN μαζί!

Αυτά όσον αφορά την αύξησή του. Όσον αφορά την ακρότητά του τώρα, μια ματιά σε υλικό πορνό των προηγούμενων δεκαετιών αρκεί για να σου δείξει που βρίσκεται το πράγμα και που ενδεχομένως θα πάει.

30 χρόνια πριν το σκληροπυρηνικό και ΧΧΧ πορνό ήταν η απλή απεικόνιση μιας συνουσίας. Σήμερα το hardcore porn περιλαμβάνει τον σαδομαζοχισμό, τον εξευτελισμό, το μίσος και την ωμή βία. Όσο για το χθεσινό hardcore είναι απλώς τοsoftcore του σήμερα, την ίδια ώρα που το χθεσινό softcore έχει περάσει μεγαλόπρεπα σε όλα τα ΜΜΕ, όπως τηλεόραση, βιντεοκλίπ, σαπουνόπερες και διαφημίσεις.

Η τεχνολογία έχει κάνει άλματα τις τελευταίες δεκαετίες. Πλέον έχεις ασύρματοinternet υψηλής ταχύτητας όπου κι αν το ζητήσεις, οποιαδήποτε ώρα, στην παλάμη σου και στο κινητό σου. Πλέον δεν χρειάζεται να πας καν στο βιντεοκλάμπ για να νοικιάσεις την «πονηρή» βιντεοκασέτα. Αρκεί να ανοίξεις τον υπολογιστή σου και σε μερικά κλικ το φιξάκι σου είναι έτοιμο, δωρεάν, εθιστικό και βρώμικο, έτοιμο για την προσωρινή σου ανακούφιση.

Εδώ ξεκινούν τα προβλήματα. Καταρχήν, το εικονικό σεξ δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Όπου υπάρχουν βιομηχανίες όπου «τα λεφτά είναι πολλά», υπάρχουν και προϊόντα που προωθούνται στο κοινό με εξωπραγματικές προσδοκίες. Το πορνό, με έναν παγκόσμιο τζίρο της τάξεως των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων (!), δεν διαφέρει.

Στην πραγματικότητα, η μέση καταναλώτρια γιαουρτιού δεν έχει και μεγάλη σχέση με το καλλίγραμμο μοντέλο που το διαφημίζει, ούτε ο μέσος όρος των αντρών που ξυρίζονται έχουν μεγάλη σχέση με τα αρρενωπά μοντέλα που χαϊδεύουν τα μάγουλά τους στον καθρέφτη. Στην πραγματικότητα, ο μέσος χρήστης πορνό δεν έχει σχέση με τους γυμνασμένους επιβήτορες και τις σιλικονάτες πορνοστάρ. Ούτε βέβαια οι σύντροφοί του.

Δυστυχώς, στην ζωή υπάρχουν αληθινοί άνθρωποι κι αληθινός έρωτας. Αν δεν με πιστεύεις, υπάρχουν και μελέτες να το υποστηρίξουν! Η πιο πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι οι χρόνιοι χρήστες νιώθουν λιγότερο ερωτευμένοι με τον σύντροφό τους, ενώ γίνονται πιο επικριτικοί προς αυτόν ή αυτή, είτε πρόκειται για την εμφάνιση, την σεξουαλική περιέργεια, την επίδοση ή την προσέγγισή τους.

Αυτό σημαίνει ότι όσο περισσότερο βλέπεις, τόσο λιγότερο θα σε ικανοποιεί η σχέση σου, λόγω της πλύσης εγκεφάλου που δέχεσαι για το πώς είναι οι σχέσεις και το πώς συμπεριφέρονται οι «άνθρωποι».

Φωτογραφία: BdsmMaster

Κατά τα άλλα η βία, σεξουαλική ή όχι, είναι τόσο κοινή που τελικά συνδέεται με την ηδονή. Οι χρήστες «μαθαίνουν» ότι οι άλλοι είναι μόνο σεξουαλικά αντικείμενα, μιας και οτιδήποτε γίνεται στην οθόνη, ανεξαρτήτως πόνου ή επικινδυνότητας, προκαλεί ευχαρίστηση στους ηθοποιούς, και άρα μάλλον θα προκαλεί το ίδιο σε όλους.

Υποσυνείδητα μεν, αλλά τελικά αυτό «βλέπουν» οι χρήστες. Μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε μεταξύ ποινικών κρατουμένων έδειξε ότι όσοι παρακολουθούσαν πορνό ήταν 6 φορές πιο πιθανό να είναι βιαστές, από αυτούς που δεν παρακολουθούσαν.

Ένα άλλο πείραμα αφορούσε τρεις ομάδες ατόμων, αυτούς που έβλεπαν λίγο, αυτούς που έκαναν μεσαία χρήση και αυτούς που έβλεπαν πολύ. Μάντεψε ποια ομάδα έβλεπε τις γυναίκες κατώτερες και υποτακτικές…

Βέβαια στην σύγχρονη κοινωνία, οι γυναίκες μεγαλώνουν με τις αξίες της ισότητας και του αμοιβαίου σεβασμού, οπότε αν είσαι χρόνιος χρήστης και εξαιτίας αυτού την έχεις δει «πιο πάνω» και νταής, καλή τύχη με τα φλερτ σου.

Σοβαρά τώρα, όπως δείχνουν τα στοιχεία, οι χρόνιοι χρήστες δυσκολεύονται να αγαπήσουν, καταλήγουν κυνικοί ως προς τον έρωτα, δείχνουν σημαντικά λιγότερη εμπιστοσύνη στους συντρόφους τους, ενώ θεωρούν τον γάμο «περιοριστικό». Στο 62% των διαζυγίων στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2002, είχε κάποια εμπλοκή το εικονικό σεξ. Πως σου φαίνεται αυτό;

Να το δούμε και από την πλευρά των συντρόφων του χρήστη; Τα ταίρια του νιώθουν ότι δεν μπορούν να ανταγωνιστούν, δεν μπορούν καν να ισοφαρίσουν την τελειότητα πίσω από την οθόνη. Αυτό είναι ένα πλήγμα στην αυτοεκτίμησή τους, που τα οδηγεί σε αίσθημα ανεπάρκειας, νευρικότητα, ακόμα και κατάθλιψη.

Το σύγχρονο πορνό σου αφαιρεί την ικανότητα να προσφέρεις ειλικρινή, μη-εγωιστική αγάπη και στο τέλος, έχοντας καταστρέψει συναισθηματικά όσους λες ότι νοιάζεσαι, καταλήγεις μόνος ή μόνη με μία οθόνη.

Φωτογραφία: KENNYSALAZAR

Το 1950, οι Dr Tinbergen και DrMarkus έκαναν ένα πείραμα. Πήραν ένα συγκεκριμένο είδος πεταλούδων και, αφού μελέτησαν τα μοτίβα και τα χρώματα στα φτερά των θηλυκών, έφτιαξαν τα δικά τους «θηλυκά» από χαρτόνι. 

Εκεί ζωγράφισαν παρόμοια μοτίβα και χρώματα, αλλά πολλές φορές πιο εντυπωσιακά και όμορφα, με έντονες αποχρώσεις που δεν θα βρεις ποτέ στη Φύση. Και προς έκπληξή τους, οι πεταλούδοι το έχαψαν.

Οι αρσενικές πεταλούδες μαγνητίζονταν από τις χαρτονένιες, παρόλο που υπήρχαν αρκετές θηλυκές στη γυάλα μαζί τους. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει με το εικονικό σεξ.

Πίσω από την οθόνη, η εξωτερική εμφάνιση είναι πολλές φορές βελτιστοποιημένη, το ίδιο και το πώς και το γιατί συμβαίνει η ερωτική πράξη. Όμοιοι με τους πεταλούδους του πειράματος, οι χρήστες αποζητούν το ψεύτικο γιατί δίπλα του το αληθινό φαίνεται λίγο.

Στον κόσμο των πορνοστάρ υπάρχει πλαστική χειρουργική, μακιγιάζ, Photoshop, φωτισμός και σκηνοθεσία, ενώ κανείς δεν γερνάει ποτέ, ούτε χάνει την φόρμα του ή την διάθεσή του. Μετά από λίγο καιρό, η υποσυνείδητη σύγκριση είναι αναπόφευκτη. Ο χρήστης χάνει την αυτοεκτίμησή του και την εκτίμηση προς τον ή την σύντροφό του.

Γιατί στον κόσμο του εικονικού σεξ, αξίζεις όσο δείχνεις. Το εσωτερικό δεν έχει καμία σημασία. Το σώμα είναι απλώς ένα εργαλείο για σεξ και τίποτα παραπάνω, ενώ οι γυναίκες είναι απλά σεξουαλικά αντικείμενα.

Όμως αυτό που βλέπεις σε 5 λεπτά, μπορεί να έχει γυριστεί σε διάστημα 3 ημερών, με ένα πλήθος τεχνικών από μακιγιέρ και γιατρούς μέχρι φωτιστές και διευθυντές φωτογραφίας. Όσο για τις πρωταγωνίστριες είναι πάντα πρόθυμες και ανοιχτές σε ότι πει ο άντρας, ενώ ακόμα κι όταν υποκύπτουν διά της βίας και του εξευτελισμού, δείχνουν να το απολαμβάνουν ιδιαίτερα. Αυτή είναι η εικόνα που περνάει.

Στο εικονικό σεξ επικρατεί η κυριαρχία, ο μη-σεβασμός του άλλου, η κακομεταχείριση και η (πολλές φορές μη-συναινετική) κακοποίηση. Επικρατεί βία και συναισθηματική απομάκρυνση. Αυτά μαθαίνει ο χρήστης.

Όμως οι δυνατές και επιτυχημένες σχέσεις σήμερα βασίζονται στην ισότητα, την ειλικρίνεια, τον σεβασμό και την αγάπη. Σε μία τέτοια σχέση, το σεξ είναι μέρος της και εξελίσσεται μαζί της. Είσαι με τον άλλον επειδή θέλεις να είσαι μαζί του και όχι μόνο για το κρεβάτι.

Από την άλλη στο εικονικό σεξ, συνηθίζεις να το καταναλώνεις μόνος ή μόνη σε σκοτεινά δωμάτια, καθώς εθίζεσαι στο να βλέπεις άλλους να το κάνουν, μονίμως ψάχνοντας το νέο και το σοκαριστικό.

Για αυτό είναι πολύ δύσκολο αυτοί οι άνθρωποι να κάνουν και να διατηρήσουν μια σχέση. Όπως και οι πεταλούδες, είναι προσηλωμένοι στην ψεύτικη (αλλά ενισχυμένη) αναπαράσταση της πραγματικότητας. Η «πραγματικότητα» μέσα στο μυαλό τους δεν είναι παρά μια προσομοίωση.

Φωτογραφία: ORIGINPC

Οπότε και το αληθινό σεξ σταματάει όλο και περισσότερο να είναι τόσο καλό. Τα μονοπάτια της πρωτεΐνηςDeltaFosB στον εγκέφαλο, που το συνέδεαν με την ηδονή, αρχίζουν να εξαφανίζονται, σαν ένα μονοπάτι που δεν το περπατάει κανείς και με τον καιρό χορταριάζει.

30 χρόνια πριν, η στυτική δυσλειτουργία ήταν ένα πρόβλημα που μπορεί να αντιμετώπιζαν άντρες μεγαλύτεροι από 45 χρονών, αφού το σώμα ωριμάζει και οι αρτηρίες στο πέος κλείνουν, κάνοντας δυσκολότερη την στύση. Σήμερα, ο μέσος όρος ηλικίας ατόμων με στυτική δυσλειτουργία έχει πέσει κάτω από τα 30 έτη!

Μια τριακονταετία πριν, ήταν ιατρικό παράδοξο να βρεις τριαντάρη με πρόβλημα στύσης, σήμερα είναι κοινός τόπος! Όμως αυτή τη φορά το πρόβλημα δεν είναι στο σώμα. Είναι στο μυαλό. 

Μια φυσιολογική στύση πυροδοτείται από κάτι που ο άντρας βλέπει, ακούει, μυρίζει ή αισθάνεται και τον ερεθίζει. Στο εικονικό σεξ έχουμε υπερέκκριση ντοπαμίνης στα αντίστοιχα κέντρα του εγκεφάλου, οπότε ο εγκέφαλος για να προστατευθεί μειώνει τους υποδοχείς ντοπαμίνης (βλέπε προηγούμενο άρθρο) και πλέον το πραγματικό σεξ, με την συνηθισμένη ποσότητα ντοπαμίνης του, φαίνεται λίγο. Ο χρήστης συνηθίζει να βιώνει την ηδονή μόνος του σε ένα δωμάτιο, παρά με κάποιον άλλο.

Σίγουρα προσφέρει προσωρινή ανακούφιση από το στρες, την κατάθλιψη και την μοναξιά, αλλά μακροπρόθεσμα το πρόβλημα μεγαλώνει, καθώς ο χρήστης γυρίζει προς αυτό όλο και περισσότερο για να καλύψει τις ανάγκες του. Όμως όσο περισσότερο καταναλώνει, τόσο περισσότερο συνδέεται με την φαντασιακή πραγματικότητα και τόσο πιο δύσκολα ερεθίζεται από πραγματικά άτομα και σχέσεις.

Μιας και μιλάμε για σχέσεις, δεν υπάρχει ούτε μία σοβαρή ανάλυση που να δείχνει ότι το πορνό τις βελτιώνει. Το μόνο που κάνει είναι να μεγιστοποιεί αρνητικά συναισθήματα και συμπεριφορές, και να κάνει τις γυναίκες να νιώθουν κατώτερες των προσδοκιών.

Η χρόνια χρήση εικονικού σεξ και σε άντρες και σε γυναίκες δημιουργεί στρες και ανησυχία, πρόβλημα με τον καθρέφτη, έλλειψη αυτοεκτίμησης, ανασφάλεια και τελικά κατάθλιψη. Στις μέρες μας έχουμε μεγάλη έξαρση της κατάθλιψης και μεγάλη αύξηση των κερδών της πορνοβιομηχανίας. Πόσο τυχαίο νομίζεις ότι είναι αυτό;

Το σίγουρο είναι ότι οι κρεβατοκάμαρες σε όλο τον κόσμο αλλάζουν και θα αλλάξουν κι άλλο. Οι άντρες είναι πιο δύσκολο να ερεθιστούν αν δεν κάνουν τα πράγματα που είδαν, ενώ οι γυναίκες μαθαίνουν ότι ο πόνος ή η δυσφορία είναι φυσιολογικά, καθώς η ποσότητα και η συχνότητα βίας μέσα στο πορνό την κάνει πρακτικά αόρατη.

Με τους έφηβους τι γίνεται; Οι έρευνες δείχνουν ότι οι νέοι που παρακολουθούν πορνό έχουν περισσότερες πιθανότητες να κάνουν πρώτη φορά σεξ νωρίτερα και γενικά πιο ριψοκίνδυνο, πράγμα που αυξάνει τον κίνδυνο σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων. Όμως το εικονικό σεξ αποτελεί την μοναδική πηγή σεξουαλικής μόρφωσης για πολλούς εφήβους.

Το πρόβλημα είναι ότι ο εγκέφαλος εκλαμβάνει τα λόγια, όπως π.χ. αυτό το άρθρο, ως απόψεις, ενώ τις εικόνες ως πραγματικότητα. Είναι δύσκολο να αντικρούσεις μια φωτογραφία, αφού το βλέπεις να συμβαίνει μπροστά σου. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η πορνοβιομηχανία γίνεται όλο και πιο extreme, αλλοιώνει κατά πολύ τις σεξουαλικές προτιμήσεις ειδικά των εφήβων, αλλά όχι μόνο, και τους κάνει να αντιλαμβάνονται όλο και λιγότερο τις συνέπειες των πράξεων τους.

Όμως πλέον το πώς διαλέγει ο καθένας να καταστρέψει την ζωή του, δεν είναι απλώς ένα προσωπικό πρόβλημα. Δεν είναι απλώς ένας καταστροφικός εθισμός. Είναι ένα πρόβλημα δημόσιας υγείας με πολλές προεκτάσεις, που τα επόμενα χρόνια θα γιγαντώνεται, καθώς κανείς δεν μιλάει, γιατί είναι πλέον απενοχοποιημένο και κάτω από το χαλάκι.

Κάτω από την μύτη μας, μέσα στις οθόνες και τα μυαλά μας μαίνεται ένας πόλεμος. Η λάμια είναι εδώ και κερδίζει. Χρειαζόμαστε γνώση και σθένος για να την πολεμήσουμε, όπως της αξίζει. Για τον έρωτα, την ευτυχία, την εσωτερική πληρότητα και την χαρά της ζωής.

Έχει μπει μέσα στο σπίτι σου και βιάζει το μυαλό σου. Μεγαλώνει τα παιδιά σου. Καταβροχθίζει ότι αγαπάς. Θα κάτσεις με σταυρωμένα χέρια;

ΛΟΙΠΑ ΜΕΤΑΙΣΘΗΣΙΟΓΟΝΑ
(Βιβλιογραφία και προτεινόμενα αναγνώσματα)

Doidge, Norman. The Brain That Changes Itself (Penguin Books, 2007).
Frad, Matt. The Porn Myth: Exposing the Reality Behind the Fantasy of Pornography (Ignatius Press, 2017).
Website: Fight The New Drug (fightthenewdrug.org).

manitariskapas

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ