Μια άγνωστη -ως πρόσφατα- ανωμαλία κάτω από την Αφρική αποδυναμώνει ριζικά το μαγνητικό πεδίο της Γης
Ίσως να είναι προοίμιο ανταλλαγής θέσης των πόλων της Γης, δηλαδή αντιστροφής πολικότητας Βορρά-Νότου. Μετάφραση – επιμέλεια, Θωμάς Αργυρέας
Πάνω από τα κεφάλια μας, κάτι δεν πάει καλά. Το μαγνητικό πεδίο της Γης βρίσκεται σε κατάσταση δραματικής αποδυνάμωσης – και σύμφωνα με νέα έρευνα που απασχολεί την επιστημονική κοινότητα, αυτή η φαινομενική κατάρρευση αποτελεί μέρος ενός προτύπου που διαρκεί πάνω από 1.000 χρόνια.
Το μαγνητικό πεδίο της γης δεν μας δίνει μόνο τους -βόρειο και νότιο- πόλους μας, είναι επίσης αυτό που μας προστατεύει από τον ηλιακό άνεμο και την κοσμική ακτινοβολία – αλλά αυτό το αόρατο προστατευτικό δυναμικό πεδίο εξασθενεί γρήγορα, σε σημείο που οι επιστήμονες τείνουν να πιστέψουν ότι πρόκειται, πραγματικά, να αναστραφεί, με τους μαγνητικούς πόλους να ανταλλάσουν θέση.
Όσο τρελό κι αν ακούγεται, αυτό συμβαίνει πραγματικά σε τεράστιες χρονικές περιόδους. Η τελευταία φορά που συνέβη ήταν περίπου 780.000 χρόνια πριν, αν και λίγο έλειψε να αναστραφεί ξανά, περίπου 40.000 χρόνια πρίν.
Όταν συμβαίνει, δεν είναι κάτι γρήγορο, αλλά η αντιστροφή πολικότητας να εξελίσσεται αργά-αργά, για χιλιάδες χρόνια.
Κανείς δεν ξέρει με βεβαιότητα εάν επίκειται μια τέτοια αναστροφή και ένας από τους λόγους είναι η έλλειψη αναμφισβήτητων δεδομένων από το παρελθόν.
Η περιοχή που απασχολεί σήμερα τους επιστήμονες ονομάζεται, πλέον, Νότια Ατλαντική Ανωμαλία – μια τεράστια περιοχή του μαγνητικού πεδίου που εκτείνεται από τη Χιλή μέχρι τη Ζιμπάμπουε. Το πεδίο, μέσα στην ανωμαλία, είναι τόσο αδύναμο ώστε οι τεχνητοί δορυφόροι κινδυνεύουν όταν εισέρχονται σε αυτήν, επειδή, η πρόσθετη ακτινοβολία που αφήνει να την διαπερνάει, μπορεί να διαταράξει τα ηλεκτρονικά τους συστήματα.
“Γνωρίζουμε, εδώ και αρκετό καιρό, ότι το μαγνητικό πεδίο αλλάζει, αλλά δεν γνωρίζουμε πραγματικά αν αυτό είναι ασυνήθιστο για την συγκεκριμένη περιοχή για μεγάλο χρονικό διάστημα ή αν είναι φυσιολογικό”, λέει ο φυσικός Vincent Hare από το Πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ στη Νέα Υόρκη.
Ένας από τους λόγους για τους οποίους οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν πολλά για το μαγνητικό ιστορικό αυτής της περιοχής της Γης είναι ότι δεν διαθέτει αυτό που λέγεται «αρχαιομαγνητικά δεδομένα» – φυσικές ενδείξεις του μαγνητισμού κατά το παρελθόν της Γης, οι οποίες διατηρούνται σε αρχαιολογικά ευρήματα από παρελθούσες εποχές.
Μία τέτοιου είδους παρελθούσα εποχή, ανήκε σε μια ομάδα αρχαίων Αφρικανών, που ζούσαν στην κοιλάδα του ποταμού Λιμπόπο – η οποία συνορεύει με τη Ζιμπάμπουε, τη Νότια Αφρική και τη Μποτσουάνα- περιοχές που ανήκουν στην σημερινή Ανωμαλία του Νότιου Ατλαντικού.
Πριν από περίπου 1.000 χρόνια, αυτοί οι άνθρωποι του Bantu ανιχνεύτηκε ότι εκτελούσαν ένα περίτεχνο τελετουργικό, σε περιόδους περιβαλλοντικών δυσκολιών.
Κατά τη διάρκεια της ξηρασίας έκαιγαν τις πήλινες καλύβες τους και τους κάδους αποθήκευσης σιτηρών, σε μια ιερή τελετή εξαγνισμού, για να προκαλέσουν πάλι βροχές, χωρίς να ξέρουν ότι εκτελούσαν ένα είδος διαδικασίας προπαρασκευής δειγμάτων επιστημονικής έρευνας για τους ερευνητές, αιώνες αργότερα.
«Όταν καίγεται ο πηλός σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες, στην πραγματικότητα σταθεροποιούνται και απομαγνητίζονται τα μαγνητικά ορυκτά και όταν κρυώνουν και πάλι, από αυτές τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες, μαγνητίζονται και πάλι από το πεδίο της Γης και κλειδώνουν ένταση και διεύθυνση, σαν να είναι ένα αρχείο του μαγνητικού πεδίου της γης», εξηγεί ένας από τους συνεργάτες, ο γεωφυσικός John Tarduno.
Έτσι, μια ανάλυση των αρχαίων αντικειμένων που επιβίωσαν από αυτές τις καύσεις αποκαλύπτει πολύ περισσότερα, πέρα από τις πολιτιστικές πρακτικές των προγόνων των σημερινών νοτιοαφρικανών.
“Ψάχναμε για επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά ανωμαλιών γιατί πιστεύουμε ότι αυτό συμβαίνει και σήμερα και προκαλεί την Ανωμαλία του Νότιου Ατλαντικού”, λέει ο Tarduno.
“Βρήκαμε ενδείξεις ότι αυτές οι ανωμαλίες έχουν συμβεί και στο παρελθόν, κι αυτό μας βοηθά να τις συσχετίσουμε με τις τρέχουσες αλλαγές στο μαγνητικό πεδίο”.
Όπως μια «πυξίδα που έχει παγώσει στο χρόνο αμέσως μετά την καύση», τα αντικείμενα αποκάλυψαν ότι η αποδυνάμωση της Νότιας Ατλαντικής Ανωμαλίας δεν είναι μοναδικό φαινόμενο της ιστορίας.
Παρόμοιες διακυμάνσεις σημειώθηκαν κατά τα έτη 400-450μκχ, 700-750μκχ, και 1225-1550μκχ – και το γεγονός ότι υπάρχει ένα μοτίβο, μας λέει ότι η θέση της Νότιας Ατλαντικής Ανωμαλίας δεν είναι γεωγραφική θέση.
“Έχουμε όλο και πιο ισχυρές ενδείξεις ότι υπάρχει κάτι ασυνήθιστο στο όριο μεταξύ πυρήνα και μανδύα, κάτω από την Αφρική, που θα μπορούσε να έχει σημαντικό αντίκτυπο στο παγκόσμιο μαγνητικό πεδίο”, λέει ο Tarduno.
Η σημερινή εξασθένιση του μαγνητικού πεδίου της Γης, που συμβαίνει εδώ και 160 χρόνια, θεωρείται ότι προκαλείται από ένα τεράστιο απόθεμα πυκνού βράχου, που ονομάζεται Αφρικανική Μεγάλη Περιοχή Χαμηλής Διατμητικής Ταχύτητας, η οποία βρίσκεται περίπου 2.900 χιλιόμετρα κάτω από την αφρικανική ήπειρο.
“Είναι ένα βαθύ χαρακτηριστικό γνώρισμα που πρέπει να χρονολογείται αρκετές δεκάδες εκατομμύρια χρόνια”, εξήγησαν πέρυσι οι ερευνητές στο The Conversation.
“Ενώ για χιλιάδες χιλιόμετρα, τα όριά του είναι ευκρινέστατα.”
Αυτή η πυκνή περιοχή, που υπάρχει μεταξύ του θερμού υγρού σιδήρου του εξωτερικού πυρήνα της Γης και του πιο σκληρού, πιο ψυχρού μανδύα, υποθέτουμε ότι μπορεί να διαταράξει τον σίδηρο που βοηθά στη δημιουργία του μαγνητικού πεδίου της Γης.
Υπάρχει ακόμα πολύ έρευνα για να πραγματοποιηθεί πριν μάθουμε περισσότερα για το τι συμβαίνει εκεί.
Όπως εξηγούν οι ερευνητές, η συνήθης άποψη περί της αντιστροφής των πόλων είναι ότι μπορεί να ξεκινήσει οπουδήποτε στον πυρήνα της Γης, αλλά τα πιο πρόσφατα ευρήματα δείχνουν πως ό,τι συμβαίνει στο μαγνητικό πεδίο πάνω από τα κεφάλια μας είναι συνδεδεμένο με φαινόμενα που εξελίσσονται σε συγκεκριμένες θέσεις στο όριο μεταξύ πυρήνα και μανδύα.
Αν έχουν δίκιο, ένα μεγάλο κομμάτι του πάζλ που σχετίζεται με την αποδυνάμωση του μαγνητικού πεδίου μόλις έπεσε στα χέρια μας – χάρη σε μια τελετουργία καύσης πηλού πριν από μια χιλιετία. Τι σημαίνει όμως αυτό για το μέλλον, κανένας δεν είναι ακόμα σίγουρος.
“Γνωρίζουμε τώρα ότι αυτή η ασυνήθιστη συμπεριφορά έχει συμβεί τουλάχιστον δυο φορές πριν από τα τελευταία 160 χρόνια και αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου μακροχρόνιου προτύπου”, λέει ο Hare.
“Ωστόσο, είναι μάλλον πολύ νωρίς ακόμα, για να πούμε με βεβαιότητα ότι αυτή η συμπεριφορά θα οδηγήσει σε πλήρη αντιστροφή των πόλων”.
Τα ευρήματα αναφέρονται στο Geophysical Review Letters.
Πηγή εικόνας εξωφύλλου: (NASA Hubble Space Telescope/Flickr)
Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Επειδη Η Ανθρωπινη Ιστορια Δεν Εχει Ειπωθει Ποτε.....Ειπαμε κι εμεις να βαλουμε το χερακι μας!
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.