Πώς να μην καείς από τις αποτυχίες

Τόμας Άλβα Έντισον

Τώρα ξέρω χίλιους τρόπους για να μην φτιάξω έναν λαμπτήρα.

Οι αισιόδοξοι άνθρωποι είναι ικανοί να ερμηνεύουν τις αποτυχίες ως ευκαιρίες για υπέρβαση.

Το σύνηθες είναι, πριν απογοητευτούμε και εγκαταλείψουμε τον στόχο μας, να προσπαθήσουμε λίγες φορές ακόμα, καθώς η έλλειψη θετικών αποτελεσμάτων μας κάνει να χάνουμε το ενδιαφέρον για το όλο σχέδιο.

Όμως, υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που τους συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο: κάθε αποτυχία, κάθε αστοχία, κάθε προσπάθεια… τη βλέπουν σαν ένα βήμα προς τα μπρος, που τους οδηγεί πιο κοντά στον στόχο τους. Προσπαθούν ξανά και ξανά, έχοντας επίγνωση ότι μόνο μία λεπτομέρεια τους χωρίζει από τον σκοπό τους.

Αυτοί είναι οι εφευρέτες.

Ο ίδιος ο Έντισον επαναλάμβανε συχνά ότι, παρά τις χιλιάδες αποτυχημένες προσπάθειες που έπρεπε να ξεπεράσει για να φτιάξει τον ηλεκτρικό λαμπτήρα, ποτέ δεν έχασε το θάρρος του, γιατί κάθε λάθος που άφηνε πίσω του ήταν ένα βήμα προς τα μπρος.

Ο Έντισον είχε την πατέντα για περισσότερες από χίλιες εφευρέσεις, κάνοντας έμβλημά του την εξής φράση:

«Υπάρχει κάτι χειρότερο από τις αποτυχίες: οι λιγοστές προσπάθειες».

Και χάρη στις προσπάθειές του, σχεδόν χίλιες διακόσιες, έχουμε μία από τις μεγαλύτερες προσφορές του στην ανθρωπότητα: το ηλεκτρικό φως. Δεν τσιγκουνεύτηκε σε πόρους όταν επένδυσε χρόνο και πολύ χρήμα για να δοκιμάσει πάνω από έξι χιλιάδες μεταλλικές ίνες φερμένες απ’ όλο τον κόσμο, με σκοπό να επιτύχει να μη λιώσουν μέσα στον λαμπτήρα. Αποτυχία στην αποτυχία, κάθε φορά που ο Έντισον ανακοίνωνε ότι θα δοκίμαζε μια νέα ίνα, φερμένη ποιος ξέρει από πού, γνώριζε τη χλεύη. Δοκίμασε λευκόχρυσο, άνθρακα και ίνες κάθε λογής, ώσπου έπεσε πάνω στην ίνα από μπαμπού. Ήταν το 1879. Εκείνη η ίνα άντεξε ώρες πυρακτωμένη. Δεν έλιωσε.

Πέρα από μια μεγάλη εφεύρεση, μπορούσε να είναι και ένα πεδίο έντονης εμπορικής δραστηριότητας, κι ο Έντισον δεν έχασε την ευκαιρία να αγοράσει μεγάλες ποσότητες μπαμπού και να στήσει ένα εργαστήρι για να κατασκευάζει τους δικούς του λαμπτήρες.

Χρόνια πριν καθαγιαστεί ως εφευρέτης, ο Έντισον εγκατέλειψε τη δουλειά του, του τηλεγραφητή, με απαρέγκλιτο σκοπό να κάνει εφευρέσεις και να ζει από αυτές. Έτσι, το 1868, αφού είχε επενδύσει ό,τι είχε και δεν είχε σε αυτό το σχέδιο, κατοχύρωσε την πρώτη του εφεύρεση: έναν ηλεκτρονικό καταμετρητή ψήφων, που τον πρόσφερε στο Κογκρέσο και απορρίφθηκε ως αχρείαστος. Εκείνη τη στιγμή ο Έντισον, κατεστραμμένος οικονομικά, αποφάσισε να μην κάνει εφευρέσεις που δε χρειάζονταν.

Ξανάρχισε να δουλεύει ως μισθωτός, ώσπου του ήρθε μια παραγγελία: να κατασκευάσει μια τυπογραφική μηχανή για το χρηματιστήριο. Η εφεύρεση αυτή άλλαξε τη ζωή του. Τον πλήρωσαν 40.000 δολάρια εκείνη την εποχή. Η ζωή του είχε βρει τον δρόμο της και τα οικονομικά του είχαν εξυγιανθεί.

Δε θα σταματούσε ποτέ πια να εφευρίσκει. Μέσα σε λίγα χρόνια άνοιξε ένα «εργοστάσιο εφευρέσεων», όπου κατασκευάζονταν όλα τα απαραίτητα κομμάτια για την υλοποίηση των σχεδίων του. Από αυτό βγήκαν ο φωνογράφος, το μαγνητόφωνο και εκατοντάδες επί εκατοντάδων εφευρέσεις.

Οι αναρίθμητες πατέντες έφεραν μεγάλη περιουσία σε αυτό τον αισιόδοξο ο οποίος εξήγε το θετικό από αντίξοες καταστάσεις, όπως όταν μια ανεξέλεγκτη πυρκαγιά κατέστρεψε το εργαστήριό του με όλα τα υλικά και τις μισοτελειωμένες εφευρέσεις που είχε μέσα. Βλέποντας την καταστροφή, δήλωσε:

«Κάηκαν όλα τα λάθη μας. Με τη χάρη του Θεού μπορούμε να ξαναρχίσουμε».

(το δίδαγμα του Έντισον:) Κάθε αποτυχία είναι κι ένα σκαλί λιγότερο για την κορυφή της επιτυχίας

ΤΟ ΣΚΑΦΑΝΔΡΟ ΤΟΥ ΑΙΣΙΟΔΟΞΟΥ

ΑΛΛΑΝ ΠΕΡΣΥ

Εικόνα: Chris Engler

lecturesbureau

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ