Ο Νίκος Σκαλκώτας ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες συνθέτες του 20ου αιώνα. Η μουσική του έφερε επιρροές και από το κλασσικό και από το Ελληνικό παραδοσιακό ρεπερτόριο. Το πιο γνωστό έργο του Νίκου Σκαλκώτα είναι οι "36 Ελληνικοί Χοροί για Ορχήστρα"
Ο Νίκος Σκαλκώτας γεννήθηκε στη Χαλκίδα της Εύβοιας από μια φτωχή οικογένεια. Η καταγωγή της οικογένειας ήταν από την Τήνο. Το επίθετο αρχικά ήταν Σκαλκώτος, όμως ο πατέρας του, Αλέκος, ο οποίος ήταν (αυτοδίδακτος) φλαουτίστας στη Φιλαρμονική της Χαλκίδας, το άλλαξε σε Σκαλκώτας. Ξεκίνησε μαθήματα βιολιού με τον το θείο του, Κώστα Σκαλκώτα, στην ηλικία των 5 ετών, ενώ το ίδιο διάστημα (1910) η οικογένειά του μετακόμισε στην Αθήνα.
Ο Νίκος Σκαλκώτας σε νεαρή ηλικία
Ο Νίκος Σκαλκώτας συνέχισε τα μαθήματα βιολιού με τον Tony Schulze στο Ωδείο Αθηνών, απ' όπου αποφοίτησε το 1920 με ανώτατη διάκριση ("Χρυσό Μετάλλιο"). Την επόμενη χρονιά παίρνει υποτροφία από το Ίδρυμα Αβέρωφ και φεύγει για σπουδές στο εξωτερικό. Από το 1921 εώς το 1933 έμεινε στο Βερολίνο, όπου συνέχισε τα μαθήματα βιολιού με τον Willy Hess. Αποφασίζοντας το 1923 να εγκαταλείψει την καριέρα του ως βιολονίστας και να γίνει συνθέτης, σπούδασε σύνθεση με τους Robert Kahn, Paul Juon, Kurt Weil,Philipp Jarnach και με τον Arnold Schoenberg. Μέλος της δεύτερης Βιεννέζικης Σχολής, ο Νίκος Σκαλκώτας δεν ακολουθούσε πιστά το δωδεκαφθογγικό σύστημα που εισήγαγε ο δάσκαλός του Schoenberg, αλλά, ενσωματώνοντας στοιχεία από τη μαθητεία του σε σπουδαίους δασκάλους και την αγάπη του για την Ελληνική παραδοσιακή μουσική, ανέπτυξε ένα πολύ προσωπικό και αναγνωρίσιμο ύφος.
Ένας από τους δασκάλους του Νίκου Σκαλκώτα, Kurt Weil. Arnold Schoenberg, ιδρυτής της Δεύτερης Βιεννέζικης Σχολής, εμπνευστής της δωδεκαφθογγικής τεχνικής και δάσκαλος του Νίκου ΣκαλκώταΟι σπουδές του Νίκου Σκαλκώτα υποστηρίζονταν από υποτροφίες, ενώ παράλληλα έπαιζε βιολί σε ορχήστρες για να συμπληρώνει το εισόδημά του.
Ο Νίκος Σκαλκώτας συμβίωνε για αρκετά χρόνια με τη βιολονίστα Mathilde Temco. Απέκτησαν 2 παιδιά, όμως μόνο το δεύτερο επιβίωσε, ένα κορίτσι, η Άρτεμις.
Το 1930 ο Νίκος Σκαλκώτας έκανε σημαντική προσπάθεια για να παιχτούν τα έργα του στην Αθήνα, όμως συνάντησε δυσθυμία. Ακόμη και στο Βερολίνο οι παραστάσεις του δεν έκαναν ιδιαίτερη αίσθηση. Το 1931 φαίνεται ότι περνάει προσωπική και καλλιτεχνική κρίση. Η σχέση του με την Temco παίρνει τέλος ενώ υπάρχει μια ρήξη στη σχέση του με τον Schoenberg, παρόλο που ο Schoenberg λέγεται ότι τον εκτιμούσε ιδιαίτερα ως συνθέτη. Ο Νίκος Σκαλκώτας για τα επόμενα 2 χρόνια φαίνεται ότι δε συνέθεσε τίποτα. Το 1933 ο Νίκος Σκαλκώτας επιστρέφει στην Αθήνα, σκοπεύοντας να μείνει μόνο για 2 μήνες και να επιστρέψει στο Βερολίνο. Παρόλαυτά, δεν μπόρεσε να βγάλει νέο διαβατήριο (προφανώς επειδή δεν είχε εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις) και έμεινε στην Ελλάδα για το υπόλοιπο της ζωής του.
Από την πρώτη στιγμή της διαμονής του στην Ελλάδα, ο Νίκος Σκαλκώτας συναντά την αμφισβήτηση και την περιφρόνηση του μουσικού συναφιού. Οι άνθρωποι της λεγόμενης "Εθνικής Σχολής" ισχυρίζονταν ότι έγραφε ανόητα και δε συμβάδιζε με τους κλασσικούς μουσικούς κανόνες που διδάσκονταν στα Ωδεία τους.
Το 1949 ο μουσικοκριτικός Μίνως Δούνιας έγραφε στην "Καθημερινή" μετά το θάνατο του Νίκου Σκαλκώτα: " Παραμένει εκπληκτικό το γεγονός ότι οι μουσικοί ηγέται και τα καλλιτεχνικά ιδρύματα του τόπου μας τόσο λίγο ενδιαφέρθησαν να προσφέρουν πνευματική υποστήριξη, θετική, ουσιαστική βοήθεια σ' ένα ταλέντο τόσο ιδιότυπο, το σπανιότερο ίσως που έχει αναδείξει ως τώρα ο τόπος μας" Χειρόγραφο του Νίκου ΣκαλκώταΤο 1946 παντρεύτηκε την πιανίστα Μαρία Παγκαλή και απέκτησαν 2 γιούς, τον Αλέκο, διακεκριμένο ζωγράφο, και τον Νίκο, πρωταθλητή Ελλάδος στο σκάκι.Γρήγορα ο Νίκος Σκαλκώτας κατάλαβε πως τα μουσικά πράγματα στην Αθήνα δεν ήταν όπως τα περίμενε. Ο ίδιος ήταν πέρα και πάνω από προσωπικές φιλοδοξίες, ματαιοδοξίες και επαγγελματικες ίτριγκες. Το μόνο ενδιαφέρον του ήταν η μουσική του. Οι πόρτες, όμως, ήταν κλειστές γι' αυτόν. Έτσι, για να βγάλει τα προς το ζήν έπαιζε βιολί σε διάφορες ορχήστρες (Κρατική, Ραδιοφωνίας, Λυρική) στα τελευταία αναλόγια. Ο Νίκος Σκαλκώτας πέθανε το 1949 από ρήξη κήλης, την οποία είχε αμελήσει.
Νίκος Σκαλκώτας
Ανάμεσα στα διάφορα πράγματα που άφησε ο Νίκος Σκαλκώτας, ήταν και ένας μεγάλος αριθμός χειρόγραφων, πολλά από τα οποία χάθηκαν ή καταστράφηκαν. Κάποια βρέθηκαν σε παλαιοπωλείο το 1954. Τα πρώτα έργα του Νίκου Σκαλκώτα, πολλά από τα οποία γράφτηκαν στο Βερολίνο, έχουν χαθεί. Τα πρώτα σωζόμενα έργα του Νίκου Σκαλκώτα χρονολογούνται το 1922. Το έργο του περιλαμβάνει συνθέσεις ατονικές, τονικές και δωδεκαφθογγικές.
Ο Νίκος Σκαλκώτας ανακαλύφθηκε ως συνθέτης μετά τον θάνατό του, χάρη στην πρωτοβουλία φίλων και θαυμαστών του (Γ.Γ. Παπαϊωάννου, Γιώργος Χατζηνίκος κ.ά.), που ίδρυσαν την «Εταιρεία Φίλων Σκαλκώτα» για να διαφυλάξουν και να διαδώσουν το έργο του, που περιλαμβάνει πάνω από 170 έργα (κοντσέρτα, συμφωνικές σουίτες, μουσική δωματίου, χορούς και τραγούδια). Γιώργος Χατζηνίκος "Νίκος Σκαλκώτας"Γιάννης Παπαϊωάννου "Νίκος Σκαλκώτας"Χαρακτηριστικά έργα του Νίκου Σκαλκώτα είναι:36 Ελληνικοί Χοροί (1931-1936)Η επιστροφή του Οδυσσέα (1942)32 Κομμάτια για πιάνο (1940)Ελληνικός χορός σε Ντο ελ. (1949) κ.α.
Η αίθουσα "Νίκος Σκαλκώτας" στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνώνhttps://sites.google.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Επειδη Η Ανθρωπινη Ιστορια Δεν Εχει Ειπωθει Ποτε.....Ειπαμε κι εμεις να βαλουμε το χερακι μας!
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.