Θετική Ψυχολογία και το κυνήγι της ευτυχίας

Ευτυχία: Το άπιαστο όνειρο ! Ή μήπως όχι;

Θετική Ψυχολογία είναι ο κλάδος της ψυχολογίας ο οποίος ασχολείται με την προαγωγή της ευημερίας και ερευνά τι κάνει τη ζωή άξια βίου. Επηρεασμένη από τους εκπροσώπους της ανθρωπιστικής ψυχολογίας (Rogers, Maslow, Fromm κλπ), η θετική ψυχολογία αναζητά τα δυνατά σημεία των ανθρώπων.

Κλασσική Ψυχολογία vs Θετική Ψυχολογία

Αντίθετα με την κλασική ψυχολογία η οποία εστιάζει στην ψυχική ασθένεια και το σύμπτωμα, η θετική ψυχολογία εστιάζει στη μελέτη των θετικών συναισθημάτων και των χαρακτηριστικών των ευτυχισμένων ανθρώπων.

Ιδρυτής της θετικής ψυχολογίας θεωρείται ο Martin Seligman. Ο Seligman στα πειράματα του για την κατάθλιψη και τα εξαρτημένα αντανακλαστικά, παρατήρησε την έννοια της επίκτητης αδυναμίας. Έτσι σχημάτισε την υπόθεση ότι η ψυχική ασθένεια μπορεί να οφείλεται εν μέρη στην εκλαμβανόμενη αδυναμία ελέγχου μιας κατάστασης.

Αυτό τον οδήγησε στην έρευνα σχετικά με το τι κάνει τους ανθρώπους ευτυχισμένους. Ερευνώντας διαχρονικά και διαπολιτισμικά τις αξίες και τις αρετές, τις οποίες θεωρούν οι άνθρωποι σημαντικές, κατέληξε σε πέντε βασικούς πυλώνες από τους οποίους αποτελείται η ευτυχία.

Οι 5 πυλώνες της ευτυχίας

1. Θετικό συναίσθημα (positive emotion). Εδώ περιλαμβάνεται όχι μόνο η ευτυχία και η χαρά, αλλά και αλλά θετικά συναισθήματα όπως η ανακούφιση, η περηφάνια, η ικανοποίηση. Είναι η ικανότητα του ανθρώπου να βλέπει το παρελθόν με αγαλλίαση, το παρόν με ευχαρίστηση και να ατενίζει το μέλλον με ελπίδα.

2. Ενασχόληση (engagement). Εδώ αναφερόμαστε στην ενασχόληση με ενδιαφέρουσες δραστηριότητες. Ο Mihaly Csikszentmihalyi, ένας από τους συνιδρυτές αυτής της προσέγγισης, ορίζει την αληθινή ενασχόληση ως «ροή», δηλαδή την χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια ενασχόληση με μια δραστηριότητα, η οποία προκαλεί ένα έντονο συναίσθημα έκστασης.

3. Σχέσεις (relationships). Όλες οι σχέσεις θεωρούνται βασικές για την επίτευξη της ευτυχίας. Ο Peterson αναφέρει σχετικά ότι όλα γίνονται μέσα στις σχέσεις, οι άνθρωποι, λαμβάνουν, μοιράζονται και διαχέουν θετικότητα μέσα από αυτές.

4. Νόημα (meaning). Εδώ το νόημα αναφέρεται στον σκοπό και έχει να κάνει με το τι σημαίνει για τον καθένα αυτό που κάνει. Είναι το γιατί το οποίο νοηματοδοτεί τα πάντα. Είναι το κίνητρο πίσω από την όποια προσπάθεια.

5. Επίτευξη (accomplishment). Εδώ αναφερόμαστε στο κυνήγι της επιτυχίας. Η επίτευξη μπορεί να πυροδοτήσει τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά της ευτυχίας.

Σύμφωνα λοιπόν με την θετική ψυχολογία, η ευτυχία είναι κάτι που μπορούμε να φτιάξουμε μόνοι μας, όταν στοχεύσουμε σε αυτήν. Μπορούμε να κάνουμε την ευτυχία τη δική μας αυτοεκπληρούμενη προφητεία, έχοντας μια θετική στάση απέναντι στη ζωή, φτιάχνοντας «ζωντανές» σχέσεις, παραμένοντας ενεργοί, και δίνοντας νόημα σε κάθε μας ενασχόληση.

Όπως το θέτει και ο Mihaly Csikszentmihalyi :
“Η χαρούμενη ζωή είναι μια ατομική δημιουργία που δεν μπορεί να αντιγραφεί από μία συνταγή”

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Seligman and Csikszentmihalyi 2000, in www.en.wikipedia.org/wiki/Martin_Seligman
• www.positive emotions.gr
• www.dip88.blogspot.gr/2014/07/positivepsychology-flow.html

Συγγραφή άρθρου:

Αλεξία Ζήση
Ψυχολόγος - Συστημική Οικογενειακή Θεραπεύτρια. Πιστοποιημένη κάτοχος EuroPsy
M.Sc. Ερευνητικές Μέθοδοι Ψυχολογίας (Lancaster University) - B.A. Ψυχολογίας (Deree College και Ε.Κ.Π.Α.)
Συνεργάτης του Ψυχοθεραπευτικού Κέντρου – Πολυχώρου Animus Corpus

e-psychology

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ