Όσο, λοιπόν, η συνείδηση, όσο ο νους αντιμετωπίζει το γεγονός, τότε το περιεχόμενο της συναισθηματικής πολυλογίας, είναι τα σκουπίδια γύρω από το γεγονός

Kρισναμούρτι: Πολλοί μύθοι έχουν κρατήσει τους ανθρώπους ενωμένους. Και όταν δεν υπάρχουν μύθοι όπως -προς το παρόν- εδώ στην Αμερική, καταστρέφεται η ενότητα των ανθρώπων.
Aλέν Nοντέ: Αυτό είναι σωστό.
K: Λοιπόν: Ο μύθος που ο νους μου είχε αποκτήσει, επειδή γεννήθηκα στην Ινδία, ήταν αυτός με το σύστημα των κλειστών κοινωνικών τάξεών της, και με όλα τα υπόλοιπα του Ινδουισμού. Τώρα: Υπάρχει κάποια αλλαγή αυτής της συλλογικής μνήμης που φέρνει τη σταθερότητα στην κοινωνία και η οποία κάνει τον νου να συμπεριφέρεται με βάση κάποιο μοντέλο; Εάν υπάρχει ακόμα αυτός ο μύθος εκεί, τότε η συνείδηση θα πρέπει να συνεχίζει να γεννάει σκέψεις σύμφωνα με αυτό το μύθο.
A.N: Ναι, σωστά.
K: Οπότε πρέπει να υπάρχει απόρριψη αυτού του μύθου κι ωστόσο να υπάρχει σταθερότητα του περιεχόμενου.
A.N: Ναι.
K: Βλέπετε τι ανακάλυψα; Τι ανακαλύψαμε μαζί;
K: Έτσι, το διαλύω…
A.N: Το πετάω. Αλλά η τεχνολογική, η πρακτική γνώση, η σταθερότητα συμπεριφοράς, είναι πράγματα αναγκαία.
K: Οπότε, όμως, η σταθερότητα της συμπεριφοράς δεν βασίζεται πια σε κανένα μύθο ή σε οποιαδήποτε διαμόρφωση, αλλά στο γεγονός.
A.N: Τώρα, χρειάζεται η μνήμη της πρακτικής γνώσης.
K: Αυτό είπα: στο γεγονός. Με τι έχω μείνει, λοιπόν; Με τι έχει μείνει ο νους τώρα; Όλα: οι μύθοι, η παράδοση, η φυλετική κληρονομιά, οι διάφορες ιστορίες του τόπου, τα προσωπικά, η φαντασία που επινοεί τον Θεό για να υπάρξει υποκρισία, οι σωτήρες, και η επικοινωνία μεταξύ συνειδητού και υποσυνείδητου, που είναι κι αυτό μέρος ενός μύθου, όλα αυτά…
A.N: Όλα αυτά έχουν απορριφθεί, επειδή δεν υπάρχει επιθυμία από το κέντρο που ονομάζεται, «εγώ».
K: Κι έτσι, κύριε, με τι έχω απομείνει; Ποιο είναι το άλλο περιεχόμενο της συνείδησης;
A.N: Μόνο γεγονότα.
K: Μόνο γεγονότα. Βλέπετε την ομορφιά του, κύριε; Δείτε απλώς την ομορφιά του: Μόνο γεγονότα. Ο νους, δεν χρειάζεται να σκεφτεί γύρω από κάτι που είναι γεγονός.
A.N: Ναι. Επειδή αν το κάνει…

K: Κοιτάξτε, κύριε, κοιτάξτε τι έχει συμβεί. Ο νους δεν χρειάζεται να σκεφτεί για το γεγονός. Παρατηρεί το γεγονός. Παρατηρεί το δέντρο, παρατηρεί τη γυναίκα, παρατηρεί τη σημαία — δεν παρατηρεί τη σημαία μου, τη σημαία σου, απλώς παρατηρεί το γεγονός…
A.N: Ναι.
K: … Οπότε η συνείδηση, έχει αδειάσει τον εαυτό της από όλο το περιεχόμενό της εκτός από ό,τι είναι γεγονός.
A.N: Ναι. Σωστά.
K: Έτσι, όταν το μόνο κυρίαρχο στοιχείο είναι το γεγονός, η σκέψη δεν υπάρχει, εκτός όταν πρέπει να χρησιμοποιηθεί το γεγονός.
A.N: Ναι, πράγμα που είναι και πάλι γεγονός.
K: Βλέπετε τι έχει συμβεί στο νου μου;
A.N: Ναι.
K: Ο νους έχει αδειάσει τον εαυτό του από όλο του το περιεχόμενο, εκτός από τα γεγονότα. Το γεγονός είναι ότι με έχεις πληγώσει, τελεία. Δεν παραπονιέμαι, δεν το φυλάω. Ξεχνιέται. Δεν είναι πια σημαντικό. Όσο, λοιπόν, η συνείδηση, όσο ο νους αντιμετωπίζει το γεγονός, τότε το περιεχόμενο της συναισθηματικής πολυλογίας, είναι τα σκουπίδια γύρω από το γεγονός*.
A.N: Ναι, έχει πολύ ομορφιά αυτό, κύριε. Ίσως αυτό είναι που εννοούσατε πριν λίγο καιρό, όταν είπατε: «Αναρωτιόμουν ποιος είναι ο ρόλος του συναισθήματος και ανακάλυψα ότι δεν έχει κανένα ρόλο».
K: Τώρα, δείτε απλώς τι έχει συμβεί. Το περιεχόμενο έχει φύγει και έχει μείνει μόνο ότι είναι γεγονός. Ο νους έχει μείνει μόνο με γεγονότα. Οπότε είναι εντελώς πέρα από τη σκέψη. Η σκέψη μπορεί να χρησιμοποιεί τα γεγονότα προς κάποια κατεύθυνση, για την πατρίδα ή για την οικογένεια, για το ένα ή για το άλλο.
A.N: Ναι, κύριε.
K: Βλέπουμε, λοιπόν, ποια είναι η λειτουργία της σκέψης πριν και όταν η σκέψη φτάσει εντελώς στο τέλος της, πέρα για πέρα.
A.N: Ναι, κύριε.
K: Τώρα: Έχει τελειώσει η σκέψη; Ναι, η σκέψη έχει τελειώσει… Όσον αφορά εμένα, η σκέψη έχει τελειώσει εντελώς, πέρα για πέρα.
A.N: Η συνείδηση έχει τελειώσει.
K: Η συνείδηση ως «εγώ», με όλο το τσίρκο γύρω του. Όλο το τσίρκο του.
A.N: Ναι, ναι.
K: Και τότε, τι είναι αλήθεια; Αυτό είναι εκείνο που ζητάμε να μάθουμε.
A.N: Τι υπάρχει εκεί, τώρα που η συνείδηση έχει αδειάσει;
K: Τι υπάρχει εκεί τώρα; Τίποτα.
A.N: Τίποτα! (Γέλια)
K: Κι αυτό είναι γεγονός. Δεν υπάρχει τίποτα πια, έτσι; Αυτή είναι η αλήθεια.
A.N: Ναι.
K: Αλλά βλέπετε πώς το μεταφράζουμε αυτό όταν δεν έχει συμβεί στ’ αλήθεια;
A.N: Μεταφράζουμε αυτό το «τίποτα» με κάθε είδους «asumyata»** που ο καθένας μας φαντάζεται, που δεν είναι «τίποτα», αλλά είναι φιλοδοξία να το πετύχεις.
K: Κι αυτό το «τίποτα» είναι το κενό.
A.N: Ναι. «Κενό», σημαίνει, «όχι ‘εγώ’».
K: «Όχι ‘εγώ’». Το «τίποτα» υπονοεί χώρο.
A.N: Ναι, ναι. Αυτό είναι πάρα πολύ ωραίο!
K: Είναι αλήθεια. Ο νους που δεν έχει χώρο δεν μπορεί ποτέ να βρει την αλήθεια. Ένας νους που δεν είναι άδειος δεν μπορεί ποτέ να βρει την αλήθεια. Ένας νους που δεν είναι εντελώς ακίνητος και που γι’ αυτόν η λειτουργία τη σκέψης είναι τρόπος ύπαρξης, δεν μπορεί να βρει ποτέ την αλήθεια. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
A.N: Ναι, κύριε.
K: Και κάποιος το ακούει αυτό ή το διαβάζει και λέει: «Αυτό πρέπει να το κάνω δικό μου». Αυτό συμβαίνει. Και πάνω εκεί εμφανίζονται οι εκμεταλλευτές, οι γκουρού, και σου λένε: «Ναι, θα το κάνεις δικό σου»…
A.N: … «αν ακολουθήσεις εμένα, πληρώνοντας κάποια δίδακτρα».
K: Ναι, δίδακτρα, για υπερβατικό διαλογισμό, για τον τάδε διαλογισμό…
A.N: Αναίσχυντο.
K: Βλέπετε, κύριε;
A.N: Κάνουν το Θεό εμπόρευμα.
K: Κάνουν το Θεό εμπόρευμα. Έτσι γίνεται. Κάποιος άνθρωπος βλέπει την αλήθεια για τη σκέψη… βλέπει ότι όλα αυτά είναι αλήθεια… κι ύστερα αναπόφευκτα μιλάει στους άλλους ανθρώπους κι εκείνοι βλέπουν ότι είναι σωστό…
A.N: Κι ύστερα ο νους τους θέλει να το ‘χει αυτό.
K: Ναι, να το ‘χει. Κι έτσι αυτό γίνεται ιδέα, μέθοδος, εξάσκηση, γκουρού, αυθεντία…
A.N: Ναι, όλα τα είδη διαστρέβλωσης.
K: Και όλα αυτά είναι ψευδαίσθηση. Μένει μόνο η λέξη.
A.N: Ναι. Σωστά.
K: Αλλά δεν είναι η ίδια η λέξη ψευδαίσθηση.
A.N: Η ψευδαίσθηση είναι μία και αυτή είναι το, «εγώ». Και όλα τ’ άλλα είναι δουλειές του «εγώ».
K: Έτσι είναι. Και όταν συγκινούνται όταν τους λες ότι όλα αυτά είναι ψευδαίσθηση, κι αυτή η συγκίνηση είναι ψευδαίσθηση. Όταν νοιώθω κάποιο σωματικό πόνο δεν είναι ψευδαίσθηση, αλλά είναι ψευδαίσθηση να πω: «θέλω να γλυτώσω από τον πόνο κι ελπίζω στο Θεό γι’ αυτό». Πρέπει κανείς να μένει μόνο με το γεγονός. Ας πούμε: Είπα ψέματα — αυτό είναι τα ο γεγονός. Έχω πληγώσει κάποιον κι αυτό είναι το γεγονός. Όταν ξέρω ότι έχω πληγώσει, δεν θα ξαναπληγώσω. Παρακολουθείτε; Δεν σημαίνει τίποτα το να λες: «Αχ, τον πλήγωσα, αλλά… επειδή…»
A.N: Όχι, όχι, όλα αυτά είναι το «εγώ».
K: Δείτε την ομορφιά του πράγματος, κύριε.
A.N: Θα λέγατε, λοιπόν, ότι η αγάπη είναι ίδια με αυτά που λέτε; Η αγάπη είναι γεγονός;
K: Η αγάπη είναι ένα γεγονός.
A.N: Το να ζεις μόνο με ό,τι είναι γεγονός σημαίνει να αγαπάς;
K: Κύριε… όταν δεν είσαι τίποτα, αγαπάς.
A.N: Σωστά. Αυτό είναι ομορφιά.
K: Ναι. Αυτό είναι. Το βλέπετε;
A.N: Όταν αγαπάς, υπάρχει τάξη.
K: Αυτό είναι. Ταιριάζουν όλα… Είναι και λογικά σωστό.
A.N: Ά, είναι πανέμορφο, κύριε! Είναι καθαρό σαν κρύσταλλο. Σας ευχαριστώ πολύ, κύριε.

* «… Είναι δυνατόν να καταγράφει ο νους μόνο ό,τι είναι απολύτως αναγκαίο, δηλαδή τα πρακτικά, όπως το οδήγημα του αυτοκινήτου ή τούτο ή εκείνο αυτού του είδους, αλλά ψυχολογικά, εσωτερικά να μην καταγράφει το παραμικρό; Όταν πληγώνεσαι –όχι σωματικά, αλλά ψυχολογικά- γιατί θα πρέπει  να το καταγράφεις; Καταλαβαίνετε την ερώτησή μου;   Τι ανάγκη υπάρχει να κουβαλάς αυτή την πληγή για χρόνια και χρόνια, για πιο λόγο, γιατί θα πρέπει να την καταγράψεις; Αν μπορέσετε να απαντήσετε σ’ αυτή τη μία ερώτηση και βρείτε αν είναι δυνατόν να μην καταγράφετε το πλήγωμα, τότε ίσως ο νους θα καταγράφει μόνο εκείνο που είναι απολύτως πρακτικά αναγκαίο και τίποτα το ψυχολογικό, το συναισθηματικό και λοιπά…»   (Σάανεν, 3ος Δημόσιος Διάλογος, 28 Ιουλίου 1978)

** Χυδαιότητα στα σανσκριτικά.

Απόσπασμα από συζήτηση του Κρισναμούρτι με τον Αλέν Νοντέ, τον Ιανουάριο του 1972, στο Μαλιμπού της Καλιφόρνια μετάφραση: Ν. Πιλάβιος

2insight4

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ