Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ: ΓΚΙΤΑ 1...Η ΑΠΟΚΑΡΔΙΩΣΗ ΤΟΥ ΑΡΤΖΟΥΝΑ - Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΥΛΟΥ ΠΟΥ ΜΑΙΝΕΤΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Τετάρτη 11 Μαΐου 2016

ΓΚΙΤΑ 1...Η ΑΠΟΚΑΡΔΙΩΣΗ ΤΟΥ ΑΡΤΖΟΥΝΑ - Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΥΛΟΥ ΠΟΥ ΜΑΙΝΕΤΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Η ιστορία και ο διάλογος που ακολουθεί είναι σε συνέχειες, κι αν δεν τα διαβάσετε όλα με σειρά, δεν θα καταλαβαίνετε. Επίσης, ό,τι γράφεται στις αναρτήσεις είναι μόνο αυτούσια αποσπάσματα του δίτομου βιβλίου που έγραψε ο Παραμαχάνσα Γιογκανάντα.

ΤΟ ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΟ, ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΑ ΕΣΧΑΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ, ΤΟΥ ΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ ΑΡΧΙΖΕΙ.... ΑΠΟΛΑΥΣΤΕ ΕΝΑ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι

Η ΑΠΟΚΑΡΔΙΩΣΗ ΤΟΥ ΑΡΤΖΟΥΝΑ

«Το διαχρονικό μήνυμα της Μπάγκαβαντ Γκίτα δεν αναφέρεται μόνο σε μία ιστορική μάχη, αλλά στη συμπαντική σύγκρουση ανάμεσα στο καλό και το κακό: στη ζωή σαν μια σειρά μαχών μεταξύ του Πνεύματος και της ύλης, της ψυχής και του σώματος, της ζωής και του θανάτου, της γνώσης και της άγνοιας, την υγείας και της ασθένειας, του αμετάβλητου και του εφήμερου, του αυτοελέγχου και των πειρασμών, της διάκρισης και του τυφλού νου των αισθήσεων». – Παραμαχάνσα Γιογκανάντα

«ΤΙ ΕΚΑΝΑΝ?» – ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΟΥ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΜΑΧΗΣ

Στίχος 1

Ο Ντριταράστρα είπε:
«Στην ιερή πεδιάδα του Κουρουκσέτρα (το νταρμακσέτρα κουρουκσέτρα) όταν οι απόγονοί μου και οι γιοι του Πάντου συγκεντρώθηκαν, ένθερμοι για μάχη, τι έκαναν, ω Σαντζάγια?».

Ο τυφλός βασιλιάς Ντριταράστρα (ο τυφλός νους) ζήτησε να μάθει από τον έντιμο Σαντζάγια (την αμερόληπτη ενδοσκόπηση): «Όταν οι απόγονοί μου, οι Κούρου (οι αχρείες παρορμητικές νοητικές και αισθητήριες ροπές) και οι γιοι του ενάρετου Πάντου (οι αγνές ροπές της διάκρισης) συγκεντρώθηκαν στο νταρμακσέτρα (ιερή πεδιάδα) του Κουρουκσέτρα (του σωματικού πεδίου της δραστηριότητας) ένθερμοι να πολεμήσουν για την επικράτηση, ποιο ήταν το αποτέλεσμα?».

Η ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΤΡΙΤΑΡΑΣΤΡΑ – Η ΕΝΤΙΜΗ ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΗ – ΜΙΑ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΕΡΩΤΗΣΗ

Η φιλότιμη έρευνα από τον τυφλό Βασιλιά Ντριταράστρα, που ζητά μια αντικειμενική αναφορά από τον αμερόληπτο Σαντζάγια σχετικά με το πώς πήγε η μάχη μεταξύ των Κούρου και των Πάνταβα (των γιών του Πάντου), στο Κουρουκσέτρα, είναι, μεταφορικά, η ερώτηση που πρέπει να κάνει ο πνευματικός αναζητητής καθώς επανεξετάζει καθημερινά τα γεγονότα της δικής του δίκαιης μάχης κατά την οποία αναζητά τη νίκη της συνειδητοποίησης του Εαυτού του. Μέσω έντιμης ενδοσκόπησης, αναλύει τις πράξεις και εκτιμά την ισχύ των αντίπαλων στρατευμάτων των καλών και κακών του ροπών: του αυτοελέγχου σε αντίθεση με την ενδοτικότητα στις αισθήσεις, της διακριτικής νοημοσύνης σε αντίθεση με τις νοητικές αισθητήριες ροπές, της πνευματικής αποφασιστικότητας στο διαλογισμό σε αντίθεση με τη νοητική αντίσταση και τη σωματική ανησυχία, και της θεϊκής συνειδητότητας της ψυχής σε αντίθεση με την άγνοια και τη μαγνητική έλξη της κατώτερης φύσης του εγώ.

Το πεδίο μάχης αυτών των αντιμαχόμενων δυνάμεων είναι το Κουρουκσέτρα. Αυτό το «πεδίο της πράξης» είναι το ανθρώπινο σώμα με τις σωματικές, νοητικές και ψυχικές ικανότητές του, το πεδίο στο οποίο λαμβάνουν χώρα όλες οι δραστηριότητες της ζωής κάποιου. Αναφέρεται σ’ αυτή τη στροφή της Γκίτα ως Νταρμακσέτρα (ντάρμα, δηλαδή δικαιοσύνη, αρετή, αγιότητα. Έτσι, ιερή πεδιάδα ή πεδίο), γιατί σ’ αυτό το πεδίο μαίνεται η δίκαιη μάχη ανάμεσα στις αρετές της διακριτικής νοημοσύνης της ψυχής (τους γιους του Πάντου) και στις αχρείες, ανεξέλεγκτες δραστηριότητες του τυφλού νου (τους Κούρου, ή απογόνους του τυφλού Βασιλιά Ντριταράστρα).

Το Νταρμακσέτρα Κουρουκσέτρα αναφέρεται επίσης, αντίστοιχα, σε θρησκευτικά και πνευματικά καθήκοντα και δραστηριότητες (του γιόγκι κατά τον διαλογισμό) σε αντιδιαστολή με τις επίγειες ευθύνες και δραστηριότητες. Έτσι, μ’ αυτή τη βαθύτερη μεταφυσική ερμηνεία, το Νταρμακσέτρα Κουρουκσέτρα σημαίνει το εσωτερικό σωματικό πεδίο στο οποίο λαμβάνει χώρα η πνευματική πράξη του διαλογισμού γιόγκα για την επίτευξη της συνειδητοποίησης του Εαυτού: το πεδίο του εγκεφαλονωτιαίου άξονα και τα επτά του λεπτοφυή κέντρα ζωής και θεϊκής συνειδητότητας.

Σ’ αυτό το πεδίο ανταγωνίζονται δύο αντίθετες δυνάμεις ή μαγνητικοί πόλοι: η διακριτική νοημοσύνη (μπούντι) και ο νους που έχει συνείδηση των αισθήσεων (μάνας). Το μπούντι, η αγνή διακριτική διάνοια, αντιπροσωπεύεται αλληγορικά από τον Πάντου, τον σύζυγο της μητέρας του Αρτζούνα και των άλλων πριγκίπων Πάνταβα που υποστηρίζουν τις δίκαιες αρχές της απάρνησης των εγκοσμίων. Το μάνας αλληγορικά αντιπροσωπεύεται από τον τυφλό Βασιλιά Ντριταράστρα, πρόγονο των εκατό Κούρου, ή αισθητήριων εντυπώσεων και ροπών, που όλοι τείνουν προς την εγκόσμια απόλαυση. Το μπούντι λαμβάνει την ορθή του ικανότητα διάκρισης από το υπερσυνείδητο της ψυχής που εκδηλώνεται στις αιτιατές θέσεις της συνειδητότητας στα πνευματικά εγκεφαλονωτιαία κέντρα. Το μάνας, ο νους των αισθήσεων, ο λεπτοφυής μαγνητικός πόλος που είναι στραμμένος εξωτερικά, προς τον κόσμο της ύλης, βρίσκεται στη Βαρολίειο γέφυρα, η οποία, από την πλευρά της φυσιολογίας, είναι πάντα απασχολημένη με τον αισθητήριο συντονισμό.

(Η Βαρολίειος γέφυρα είναι τμήμα του εγκεφαλικού στελέχους –ευρισκόμενη πάνω από τον προμήκη μυελό και κάτω από τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου– και συνδέει τον εγκέφαλο, την παρεγκεφαλίδα και τον προμήκη μυελό. Μικρή σε μέγεθος (2,55 x 2,55 x 3,80 εκατοστά), εμπεριέχει τις κατιούσες και ανιούσες αισθητικές και κινητικές οδούς, οι οποίες συνδέουν τον εγκέφαλο με το υπόλοιπο σώμα. Αυτές οι οδοί διέρχονται από ένα πυκνό δίκτυο νευρικών κυττάρων, που ονομάζεται δικτυωτός σχηματισμός, του οποίου η λειτουργία είναι να διεγείρει σε δραστηριότητα τον υπόλοιπο εγκέφαλο και να ρυθμίζει τον κύκλο των είκοσι τεσσάρων ωρών του ύπνου και της εγρήγορσης. Η Βαρολίειος γέφυρα περιέχει μια ιδιαίτερη δομή, τον υπομέλανα τόπο – ένα μικρό, συμπυκνωμένο σύνολο κυττάρων που περιέχουν νορεπινεφριδίνη, μια χημική ουσία που διεγείρει την κινητοποίηση που προετοιμάζει το σώμα για δράση. Αυτή η δομή εμπλέκεται στην εγρήγορση, τα όνειρα, τον ύπνο και τη διάθεση.)

Έτσι, η νοημοσύνη μπούντι έλκει τη συνειδητότητα προς την αλήθεια ή τις αιώνιες πραγματικότητες, τη συνειδητότητα της ψυχής ή τη συνειδητοποίηση του Εαυτού. Το μάνας, ή νους των αισθήσεων, απωθεί τη συνειδητότητα από την αλήθεια και την εμπλέκει σε εξωτερικές αισθητήριες δραστηριότητες του σώματος και, έτσι, στον κόσμο της απατηλής σχετικότητας, της μάγια (αυταπάτης).

Ο νους (το μάνας, ή συνειδητότητα των αισθήσεων) συντονίζει τις αισθήσεις όπως τα ηνία κρατούν μαζί τα πολλά άλογα μιας άμαξας. Το σώμα είναι η άμαξα. Η ψυχή είναι η ιδιοκτήτρια της άμαξας. Η νοημοσύνη είναι ο αμαξάς. Οι αισθήσεις είναι τα άλογα. Ο νους λέγεται ότι είναι τυφλός γιατί δεν μπορεί να δει χωρίς τη βοήθεια των αισθήσεων και της νοημοσύνης. Τα ηνία της άμαξας λαμβάνουν και αναμεταδίδουν τις ωθήσεις των αλόγων και την καθοδήγηση του αμαξά. Παρόμοια, ο τυφλός νους από μόνος του ούτε γνωρίζει ούτε καθοδηγεί, αλλά απλώς λαμβάνει τις εντυπώσεις από τις αισθήσεις και αναμεταδίδει τα συμπεράσματα και τις οδηγίες της νοημοσύνης. Αν η νοημοσύνη κυβερνάται από το μπούντι, την αγνή διακριτική δύναμη, οι αισθήσεις είναι υπό έλεγχο. Αν η νοημοσύνη κυβερνάται από υλικές επιθυμίες, οι αισθήσεις είναι άγριες και απείθαρχες.

Ο ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΑΝΤΖΑΓΙΑ: Η ΑΜΕΡΟΛΗΠΤΗ, ΔΙΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΥΤΟΑΝΑΛΥΣΗ

Σαντζάγια σημαίνει, κατά κυριολεξία, εντελώς νικηφόρος, «ένας που έχει κατακτήσει τον εαυτό του».
Μόνον αυτός που δεν είναι εγωκεντρικός έχει την ικανότητα να βλέπει καθαρά και να είναι αμερόληπτος. Έτσι, στην Γκίτα, ο Σαντζάγια είναι η θεϊκή ενόραση. Για τον αναζητητή πιστό, ο Σαντζάγια αντιπροσωπεύει τη δύναμη της αμερόληπτης, διαισθητικής αυτοανάλυσης, της ενδοσκόπησης με διάκριση. Είναι η ικανότητα να στέκεται κάποιος από μακριά και να παρατηρεί τον εαυτό του χωρίς καμία προκατάληψη και να κρίνει με ακρίβεια. Μπορεί να υπάρχουν σκέψεις χωρίς τη συνειδητή επίγνωση κάποιου. Η ενδοσκόπηση είναι η δύναμη της διαίσθησης με την οποία η συνειδητότητα μπορεί να παρακολουθεί τις σκέψεις της. Δεν αναλύει με τη λογική, ΝΙΩΘΕΙ – όχι με προκατειλημμένο συναίσθημα, αλλά με καθαρή, ήρεμη διαίσθηση.

Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΥΛΟΥ ΠΟΥ ΜΑΙΝΕΤΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Στη Μαχαμπαράτα, της οποίας η Μπάγκαβαντ Γκίτα είναι τμήμα, το κείμενο της Γκίτα παρουσιάζεται από τον μεγάλο ρίσι (σοφό) Βυάσα, που παραχωρεί στον Σαντζάγια την πνευματική δύναμη να μπορεί να βλέπει από απόσταση όλα όσα συμβαίνουν σε ολόκληρο το πεδίο της μάχης, ώστε να μπορέσει να αφηγηθεί στον τυφλό Βασιλιά Ντριταράστρα τα γεγονότα όπως εξελίσσονται. Επομένως, θα περίμενε κάποιος η ερώτηση του βασιλιά, στον πρώτο στίχο, να είναι στον ενεστώτα. Ο συγγραφέας Βυάσα επίτηδες έβαλε τον Σαντζάγια να αφηγηθεί τον διάλογο της Γκίτα αναδρομικά και χρησιμοποίησε τον αόριστο του ρήματος «Τι ΕΚΑΝΑΝ?», ως καθαρό υπαινιγμό για τους σπουδαστές με ικανότητα διάκρισης ότι η Γκίτα αναφέρεται μόνο συμπτωματικά σε μια ιστορική μάχη στην πεδιάδα του Κουρουκσέτρα. Κυρίως, ο Βυάσα περιγράφει μια οικουμενική μάχη – αυτήν που μαίνεται καθημερινά στη ζωή του ανθρώπου.

Αυτό είναι ένα σημαντικό σημείο. Το διαχρονικό μήνυμα της Μπάγκαβαντ Γκίτα δεν αναφέρεται μόνο σε μία ιστορική μάχη, αλλά στη συμπαντική σύγκρουση μεταξύ του καλού και του φαύλου: στη ζωή σαν μια σειρά μαχών μεταξύ του Πνεύματος και της ύλης, της ψυχής και του σώματος, της ζωής και του θανάτου, της γνώσης και της άγνοιας, την υγείας και της ασθένειας, του αμετάβλητου και του εφήμερου, του αυτοελέγχου και των πειρασμών, της διάκρισης και του τυφλού νου των αισθήσεων. Ο αόριστος του ρήματος στην πρώτη στροφή χρησιμοποιήθηκε επομένως από τον Βυάσα για να δείξει ότι γίνεται επίκληση στη δύναμη της ενδοσκόπησης κάποιου για να επιθεωρήσει τις συγκρούσεις της ημέρας στο νου του, ώστε να καθορίσει αν το αποτέλεσμα είναι αίσιο ή όχι.