"Την άνοιξη αν δεν την βρεις, την φτιάχνεις"

Πολλοί ποιητικοί στίχοι είναι αφιερωμένοι στην άνοιξη και στην ανθοφορία της φύσης.

Από πού αντλείται η έμπνευση των ποιητών; Περνάει από τα ίδια μονοπάτια ή εναλλάσσεται τοπία, εποχές και εικόνες; Οι στίχοι που έχουν γραφτεί από τους ποιητές όλων των εποχών έχουν κάποια σταθερά μοτίβα, μεταξύ αυτών και η άνοιξη. Χρώματα ζωηρά, τοπία καταπράσινα δημιουργούν έντονα συναισθήματα που δημιουργούνται από τις εικόνες της φύσης. Η ποίηση σχετίζεται τόσο με αυτή την εποχή ίσως, γιατί όπως είχε πει και ο Ζουμπέρ Τζόζεφ, “Δεν θα βρεις την ποίηση πουθενά αν δεν κουβαλάς κάποια μαζί σου”. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με την άνοιξη.

Η ποιητική αύρα και η ανοιξιάτικη διάθεση είναι δύο συνιστώσες που τις έχουμε μέσα μας. Εάν δεν τις προκαλέσουμε, δεν θα είναι ποτέ εφικτές. Η άνοιξη συνεπάγεται καλή διάθεση, προϋποθέτει μια εύφορη ψυχική κατάσταση, όπως ακριβώς ένας στίχος που μόλις έχει γραφτεί αυθόρμητα. Και τα δύο θέματα ωστόσο, είναι πάντοτε διαπραγματεύσιμα. Ένας ποιητικός στίχος δεν “μιλάει” πάντοτε στην καρδιά του κοινού με τον τρόπο που θέλει ο ποιητής και μια εποχή όπως η άνοιξη δεν σηματοδοτεί πάντοτε την ευφορία.

“Μπορείς να κόψεις όλα τα λουλούδια, αλλά δεν μπορείς να εμποδίσεις την Άνοιξη να' ρθει”

Επειδή ωστόσο, η ποίηση έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργικότητα και η άνοιξη βελτιώνει θεωρητικά την ανθρώπινη διάθεση, οι ποιητές εδώ κι αιώνες πασχίζουν να ενώσουν τις δύο αυτές άπιαστες έννοιες. “Την Άνοιξη αν δεν την βρεις, την φτιάχνεις”, είχε γράψει ο Οδυσσέας Ελύτης και όπως φαίνεται, κάτι ήξερε παραπάνω γύρω από τη γκάμα των ανθρώπινων διαθέσεων. Από την άλλη, ο Pablo Neruda έγραφε, “Μπορείς να κόψεις όλα τα λουλούδια, αλλά δεν μπορείς να εμποδίσεις την Άνοιξη να' ρθει”. 

Και όπως φαίνεται, μπροστά στις αποφάσεις των ανθρώπων “απροετοίμαστη κι η άνοιξη. Σε κάθε της βήμα κοντοστέκεται, σαστίζει και σωπαίνει”, εξηγεί ο Γιάννης Ρίτσος. Η μεγαλύτερη αλήθεια για το θέμα της προσωπικής άνοιξης του καθενός, φαίνεται πως περικλείεται στους στίχους του Μίλτου Σαχτούρη. “Να κριθεί κάθε άνοιξη από τη χαρά της, από το χρώμα του το κάθε λουλούδι, από το χάδι του το κάθε χέρι, από το ανατρίχιασμά του το κάθε φιλί”...

“Να κριθεί κάθε άνοιξη από τη χαρά της, από το χρώμα του το κάθε λουλούδι, από το χάδι του το κάθε χέρι, από το ανατρίχιασμά του το κάθε φιλί”

Οι ποιητικοί στίχοι πάντοτε θα εμπνέονται από αυτό που ορίζουμε εμείς οι ίδιοι. Όσο κρατάμε μακριά μας την άνοιξη, οι στίχοι θα είναι εκεί για να υπενθυμίζουν όλα όσα χάνουμε. Η ποίηση και οι τέσσερις εποχές, η ποίηση και οι αμέτρητες ανθρώπινες διαθέσεις είναι η εικόνα δύο παράλληλων ευθειών όπου με βάση πάντοτε την φαντασία των ποιητών, μπορεί κάποτε και ανεξήγητα να ενωθούν... 

Διαρρῆχτες τοῦ ἥλιου δὲν εἶδαν ποτέ τους πράσινο κλωνάρι δὲν ἄγγιξαν φλογισμένο στόμα δὲν ξέρουν τί χρῶμα ἔχει ὁ οὐρανὸς. Σὲ σκοτεινὰ δωμάτια κλεισμένοι δὲν ξέρουν ἂν θὰ πεθάνουν, παραμονεύουν μὲ μαῦρες μάσκες καὶ βαριὰ τηλεσκόπια μὲ τ᾿ ἄστρα στὴν τσέπη τους βρωμισμένα μὲ ψίχουλα μὲ τὶς πέτρες τῶν δειλῶν στὰ χέρια παραμονεύουν  σ᾿ ἄλλους πλανῆτες τὸ φῶς. Νὰ πεθάνουν. Νὰ κριθεῖ κάθε Ἄνοιξη ἀπὸ τὴ χαρά της ἀπὸ τὸ χρῶμα του τὸ κάθε λουλούδι ἀπὸ τὸ χάδι του τὸ κάθε χέρι ἀπ᾿ τ᾿ ἀνατρίχιασμά του τὸ κάθε φιλὶ/ Αστεροσκοπείο, Μίλτος Σαχτούρης

Έλενα Κρητικού

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ