Υπερβολική άσκηση: μελέτες δείχνουν σχέση J μεταξύ άσκησης και καρδιαγγειακού κινδύνου

Δύο νέες μελέτες που δημοσιεύθηκαν αυτή την εβδομάδα στηρίζουν την ιδέα ότι 

όσον αφορά την άθληση είναι δυνατό κάτι ωφέλιμο τελικά να βλάψει.

Στην πρώτη μελέτη, υπό την Dr Nikola Drca (Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο 

Karolinska, Στοκχόλμη, Σουηδία) και δημοσιεύθηκε διαδικτυακά στις 14 Μαΐου, 

2014 στο Heart, ερευνητές ανέφεραν ότι οι άντρες που αθλούνταν πάνω από 

5ώρες ανά εβδομάδα και ήταν άνω των 30 ετών είχαν σημαντικά μεγαλύτερο 

κίνδυνο εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής αργότερα στη ζωή τους σε σύγκριση 

με άντρες που αθλούνταν λιγότερο.

Τα αποτελέσματα επίσης έδειξαν ότι οι μεγαλύτεροι ενήλικες που περπατούσαν ή 

έκαναν ποδήλατο για περίπου μία ώρα την ημέρα είχαν σημαντικά μικρότερο 

κίνδυνο κολπικής μαρμαρυγής σε σύγκριση με μεγαλύτερους ενήλικες που 

σχεδόν ποτέ δεν συμμετείχαν σε τέτοιες ψυχαγωγικές φυσικές δραστηριότητες.

Στην δεύτερη μελέτη υπό την Dr Ute Mons (German Cancer Research Center, 

Χαϊδελβέργη, Γερμανία) που επίσης δημοσιεύθηκε στο Heart, οι ερευνητές 

μελέτησαν τη σχέση της φυσικής άσκησης όπως αυτή αναφέρθηκε από τον 

ασθενή σε 1038 άτομα με σταθερή στεφανιαία νόσο και επιβεβαιωμένα 

προηγούμενα ευρήματα αυξημένου κινδύνου ανεπιθύμητων συμβαμάτων σε 

αδρανείς ασθενείς. Όμως, βρήκαν επίσης ότι αυτοί ου συμμετείχαν καθημερινά 

σε «έντονη» φυσική δραστηριότητα είχαν αυξημένο κίνδυνο θανάτου από 

καρδιαγγειακά αίτια.

«Τα αποτελέσματα μας έδειξαν ανεστραμμένη σχέση τύπου J που συσχετίζει την 

φυσική δραστηριότητα, ιδιαίτερα με την καρδιαγγειακή θνητότητα», γράφουν οι 

Mons και συνεργάτες. «Και οι αδρανείς και οι πολύ δραστήριοι ασθενείς είχαν 

αυξημένο κίνδυνο θνητότητας σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου ασθενών που 

είχαν φυσική δραστηριότητα 2 με 4 φορές την εβδομάδα, αλλά ο κίνδυνος ήταν 

μεγαλύτερος στην ομάδα αδρανών ασθενών».

Πώς ερμηνεύονται τα ευρήματα?

Σε άρθρο τους οι Drs Eduard Guasch και Lluís Mont (του Πανεπιστημίου της 

Βαρκελώνης, Ισπανία) σημειώνουν ότι και οι 2 μελέτες περιορίζονται από τις 

αυτό –αναφερόμενες μετρήσεις φυσικής δραστηριότητας αλλά εξακολουθούν να 

θέτουν σημαντικές κλινικές ερωτήσεις. Για παράδειγμα, στην μελέτη Mons και 

συν, των ασθενών με ισχαιμική καρδιοπάθεια, τα αποτελέσματα αντίκεινται σε 

ότι 

γνωρίζαμε μέχρι τώρα.

«Μια αύξηση στην θνητότητα από κάθε αίτιο και την καρδιαγγειακή θνητότητα 

στις πιο δραστήριες ομάδες είναι το πιο ενδιαφέρον αποτέλεσμα της μελέτης», 

γράφουν οι Guasch και Mont. Αν και η επιδείνωση της ισχαιμικής καρδιοπάθειας 

από την φυσική δραστηριότητα φαίνεται «παράλογη», μικρές μελέτες έχουν 

δείξει ότι μπορεί να είναι δυνατόν, προσθέτουν. Για όσους ήδη πάσχουν, η 

φυσική δραστηριότητα μπορεί να επιδεινώσει ένα προφλεγμονώδες περιβάλλον.

Χρησιμοποιώντας δεδομένα από τη μελέτη KAROLA από προγράμματα 

αποκατάστασης Γερμανών ασθενών, οι Mons και συν., όρισαν την ένταση της 

φυσικής δραστηριότητας σαν καθημερινή άσκηση ή τουλάχιστον 5 με 6 φορές 

την εβδομάδα. Η συμμετοχή μειώθηκε στην 10ετή περίοδο παρακολούθησης για 

όσους ασκούνταν συχνότερα, ενώ όσοι ασκούνταν 2-4 φορές την εβδομάδα 

παρέμειναν σχετικά σταθεροί.

«Είναι άγνωστο γατί κάποια άτομα εμφανίζουν αρνητικά αποτελέσματα όταν 

ασχολούνται συστηματικά με την άθληση ενώ άλλοι παραμένουν 

ανεπηρέαστοι,» 

γράφουν οι αρθρογράφοι. «Η ένταση της άσκησης, καθώς και ο τύπος της 

άσκησης, είναι καθαρά μείζον καθοριστικός παράγοντας».

Ο κίνδυνος κολπικής μαρμαρυγής με την αυξανόμενη άσκηση

Στο άλλο άρθρο, η Drca εξέτασε την επίδραση διαφορετικών τύπων της φυσικής 

δραστηριότητας, σε διαφορετικές ηλικίες στον κίνδυνο κολπικής μαρμαρυγής σε 

44.410 Σουηδούς άντρες ηλικίας 45 με 79 ετών. Όλοι οι ασθενείς συμπλήρωσαν 

ερωτηματολόγιο που αξιολογούσε τον χρόνο που ανάλωναν σε φυσική 

δραστηριότητα στην ηλικία των 15, 40 και 50 ετών.

Μετά από 12 χρόνια, οι άντρες που ασκούνταν περισσότερο από 5 ώρες την 

εβδομάδα στην ηλικία των 30 είχαν έναν 19% μεγαλύτερο σχετικό κίνδυνο 

εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής από τους 30άρηδες που ασκούνταν λιγότερο 

από μια ώρα την εβδομάδα. Ο κίνδυνος παρέμενε ανεξάρτητα από το ένα 

συνεχιζόταν ή όχι η άθληση. Για την ακρίβεια, οι άντρες που ασκούνταν 

περισσότερο από πέντε φορές την εβδομάδα στην ηλικία των 30 αλλά αργότερα 

διέκοπταν την άθληση είχαν έναν 49% υψηλότερο σχετικό κίνδυνο να 

εμφανίσουν κολπική μαρμαρυγή σε σύγκριση με αυτούς που ασκούνταν 

λιγότερο στην ηλικία των 30 και επίσης διέκοπταν την άθληση.

Το περπάτημα ή το ποδήλατο στην αρχή της παρακολούθησης, και αυτή ορίζεται 

σαν την στιγμή συμπλήρωσης του ερωτηματολογίου (μέση ηλικία 60 ετών), 

σχετιζόταν με έναν 13% χαμηλότερο σχετικό κίνδυνο εμφάνισης κολπικής 

μαρμαρυγής σε σύγκριση με όσους δεν έκαναν ποδήλατο ή δεν περπατούσαν.

Στο άρθρο τους οι Drca και συν., τόνισαν τα οφέλη της φυσικής δραστηριότητας 

και προτείνουν στους ιατρούς να κάνουν ότι και οι ασθενείς τους. «Η φυσική 

αδράνεια και ο καθιστικός τρόπος ζωής είναι ένα πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα 

υγείας για τον γενικό πληθυσμό από ότι η υπερβολική άσκηση», 

γράφουν. «Όμως, η συχνή άσκηση μεγάλης έντασης μπορεί να 

σχετίζεται 

με αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, και οι ασθενείς που ακολουθούν 

αυτόν τον τρόπο ζωής πρέπει να ενημερωθούν».

Για τους Guasch και Mont,οι αρθρογράφοι τονίζουν ότι είναι ανάγκη να 

παρουσιαστούν οι περιορισμοί της έρευνας επειδή «μια λεπτή γραμμή διαχωρίζει 

την ακριβή πληροφόρηση και την περιττή κινδυνολογία που οδηγεί σε αδράνεια 

και στις επακόλουθες καρδιοπάθειες». Οι τελευταίες αυτές αναφορές «έχουν 

σκοπό να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη της συστηματικής άσκησης 

προλαμβάνοντας παράλληλα τις παρενέργειες – όπως όλα τα άλλα φάρμακα και 

οι θεραπείες.»

Βιβλιογραφία:

1.         Mons Y, Hahmann H, Brenner H. A reverse J-shaped association of 

leisure time physical activity with prognosis in patients with stable coronary 

heart disease: evidence from a large cohort with repeated measurements. 

Heart 

2014; DOI:10.1136/heartjnl-2013-305242. Abstract

2.         Drca N, Wolk A, Jensen-Urstad M, Larsson SC. Atrial fibrillation is 

associated with different levels of physical activity levels at different ages in 

men. Heart 2014; DOI:10.1136/heartjnl-2013-305304. Abstract

3.         Guasch E, Mont L. Exercise and the heart: Unmasking Mr Hyde. Heart 

2014; DOI:-10.1136/heartjnl-2014-305780.Editorial extract

e-cardio

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ