Βέδες: Στα ίχνη της πανανθρώπινης Σοφίας...

Τα τελευταία χρόνια και με βάση τις διάφορες μελέτες, φιλοσοφίες και πνευματικά συστήματα που έτυχε να μελετήσω, τείνω όλο και περισσότερο στη σκέψη, πως κάποτε η ανθρωπότητα πρέπει να είχε κάποιες κοινές πνευματικές ρίζες και αλήθειες που αποτελούσαν τη βάση της καθημερινότητας τους. Κάποτε θαρρώ πως ολόκληρη η ανθρωπότητα είχε μια βαθειά κατανόηση του θεϊκού στοιχείου, όχι με την έννοια της δυσειδεμονίας ή της τυφλής θρησκευτικής πίστης. 

Οι άνθρωποι,όντας πολύ κοντά και σε απόλυτη αρμονία με τη φύση, γνώριζαν τις δυνάμεις τους και βίωναν την Αλήθεια και τη Σοφία στην καθημερινότητα τους. Για κάποιο λόγο αυτή η βαθειά κατανόηση σταδιακά χάθηκε και τη θέση της πήραν μικρές και μεγάλες Ιερές Γραφές, αλλά και σταθερή απομάκρυνση από τη βαθειά Γνώση και Σοφία της Αλήθειας. Πιθανόν τότε να άρχισαν να εμφανίζονται και οι πρώτες “μεγάλες θρησκείες” με το ιδιαίτερα έντονο στοιχείο του ιερατείου, ως μέρος του συνειδησιακού ελέγχου των ανθρώπων που είχαν ξεχάσει...

Όλα αυτά δεν αποκλείεται να αποτελούσαν την καθημερινότητα των ανθρώπων μέχρι πριν περίπου 4000-5000 χρόνια, καθώς τότε πρωτογράφτηκαν Ιερά Κείμενα και συγκεκριμένα οι Βέδες, που είναι τα αρχαιότερα γραπτά. Η γραφή που για τους περισσότερους σύγχρονους μελετητές έχει ταυτιστεί με την “πρόοδο” του ανθρώπου, θαρρώ πως μάλλον υπήρξε ένα πρώτο σημάδι παρακμής, καθώς ο άνθρωπος είχε αρχίσει να απομακρύνεται όλο και περισσότερο από την Αλήθεια. Η μνήμη του άρχισε να τον προδίδει και η λήθη τον τύλιγε όλο και πιο σφιχτά στα πέπλα της. Οι σοφότεροι της εποχής εκείνης που ακόμη γνώριζαν και θυμόντουσαν την αλήθεια θέλησαν πιθανόν να τη διατηρήσουν κάνοντας για πρώτη φορά χρήση της γραφής.

Η εποχή εκείνη, ταυτίζεται με την έναρξη της Εποχής της Κάλι Γιούγκα, της σκοτεινής Εποχής που διανύει το γένος των ανθρώπων, μέχρι της μέρες μας και που τείνει μάλλον προς το τέλος της. Βέβαια σύμφωνα με τη Θεοσοφία, αυτή η εποχή πριν οδηγήσει την ανθρωπότητα σε ένα νέο κατακλυσμό ή παγκόσμιο ολοκαύτωμα θέλει περίπου ακόμη 16.000 χρόνια, όμως υποθέτω πως πολύ σύντομα ανοίγει ένα παράθυρο σε αυτή τη σκοτεινή εποχή, το οποίο εδώ και 23 περίπου χρόνια προετοιμάζει την ανθρωπότητα για το συνειδησιακό της άλμα... Το παράθυρο του 2012...

Δεν θα ήθελα την παρούσα στιγμή να επεκταθώ περισσότερο προς αυτή την κατεύθηνση, όμως γνωρίζοντας πως το αρχαίο ελληνικό πνεύμα, το οποίο στενά συνδέθηκε με την αιγυπτιακή κουλτούρα και Σοφία, είναι ο κύριος άξονας λογικής και πολιτισμού της σημερινής Δύσης, θα ήθελα να δούμε ορισμένα σημεία που πιθανόν επίσης επιρέασαν την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και “θρησκεία” και που δεν έτυχε να μας απασχολήσουν ιδιαίτερα.

Όπως ανέφερα οι παλαιότερες σήμερα σωζόμενες Ιερές Γραφές χρονολογούνται σε μια εποχή που βρίσκεται περίπου 4.000 χρόνια πίσω στο παρελθόν. Αυτές είναι οι Βέδες. Σύμφωνα με μελετητές οι αρχαιότερες από αυτές γράφτηκαν περίπου το 2.000π.Χ. Την εποχή εκείνη οι ιστορικοί αναφέρουν πως σημειώθηκαν οι πρώτες εισβολές ξένων λαών στην Ινδική χερσόνησο, ενώ δείγματα πολιτισμού στην Ινδία δείχνουν πως εκεί προϋπήρξε πολιτισμός, καθώς ανασκαφές έδειξαν στοιχεία πολιτισμού που χρονολογούνται στο 3000πΧ και όπως αναφέρουν δείχνουν σημάδια “μεσοποταμιακής επιρροής”.

Αυτό που ίσως δεν μας έχει απασχολήσει ως Έλληνες, είναι το πόσο πολύ μπορεί να διαποτίστηκε και η ελληνική σκέψη από την ινδική Σοφία, μετά την κατάκτηση της Ινδίας από τον Μέγα Αλέξανδρο, το 326πΧ. Πριν από τον Μ. Αλέξανδρο είχαν εισβάλει βέβαια οι Πέρσες, από την εποχή των Αχαιμενιδών έως την εποχή του Κύρου(550-528π.Χ.) και μετά με τον Δαρείο Τον Δαρείο τον Γ' ήταν που εκτόπισε ο Μέγας Αλέξανδρος. Την εποχή εκείνη δόθηκε σε Έλληνες σοφούς η ευκαιρία να μελετήσουν από κοντά την ινδική σκέψη. Δεν είμαι βέβαια σε θέση να πω αν και πόσο επηρέασε αυτή η γνωριμία την ελληνική σκέψη, όμως αξίζει να σημειώσουμε ορισμένα χαρακτηριστικά, τα οποία πιθανόν να μιλούν υπέρ της κοινής γνώσης και σοφίας της ανθρωπότητας.

Ένα πρώτο τέτοιο χαρακτηριστικό είναι η ίδια η λέξη Βέδα, που παραπέμπει ετυμολογικά στην ελληνική ρίζα γοιδ-οίδα, γνωρίζω. Και αναφέρεται στην “εξ αποκαλύψεως γνώση”, τη βαθιά εκείνη γνώση που φέρει ο κάθε άνθρωπος μέσα του και που του αποκαλύπτεται όταν ποθεί την Αλήθεια και τη Σοφία...

Οι Βέδες βέβαια γράφτηκαν σε βάθος αρκετών εκατονταετιών και ως συγγραφείς τους αναφέρονται οι σοφοί, οι ρίσσι, οι οποίοι ακριβώς κατέγραφαν αλήθειες που τους αποκαλύπτονταν. (Ρίσσι... μήπως να συνδέσουμε και εδώ την ελληνική λέξη ρήση ή ρητό, με την έννοια της λαϊκής σοφίας που μεταδίδεται προφορικά και συμπυκνωμένη σε μικρές φράσεις?) Οι ρίσσι είναι οι ραψωδοί και δεν αποκλείω να ήταν και ο δικός μας Όμηρος ένας τέτοιος ρίσσι, αφού οι ομοιότητες της Ιλιάδας και της Οδύσσειας με τις Βέδες είναι εκπληκτικές, τόσο στη ροή, όσο και στις βαθύτερες έννοιες και συμβολισμούς που περιέχουν...

Οι ρίσσι είναι αυτοί που μιλούν, μεταφέρουν τη σοφή αλήθεια και vedruss χαρακτηρίζονται οι άνθρωποι που γνωρίζουν, μιλούν και βιώνουν την αλήθεια που τους έχει αποκαλυφθεί. -Τον όρο αυτό συνάντησα ομολογουμένως πρώτη φορά στην Αναστασία της Σιβηρίας, η οποία συχνά αναφέρεται στο βεδικό πολιτισμό και που σαν λέξη σήμερα υπάρχει ακόμη στη ρωσική γλώσσα, δείχνοντας πως και εκείνοι οι αρχαίοι ρωσικοί πολιτισμοί φέρουν κοινά στοιχεία.

Προς το παρόν θα τονίσω μόνο ορισμένα στοιχεία των τριών πρώτων Βέδα: 1) τη Ρινγκβέδα -ύμνοι 2)τη Γιατσουβέδα -τυπικό των θυσιών, και τη3)Σαμαβέδα-βέδα των μελωδιών, κι αυτό εντελώς επιφανειακά, καθώς πρόκειται για τεράστια σεμέγεθος έργα.

Η Ριγκβέδα, που είναι το βιβλίο των ύμνων, θεωρείται γλωσσολογικά ένα από τα βασικότερα μνημεία του σημερινού πολιτισμού, που θέλει να συνδέει τον ινδικό με τον ευρωπαϊκό και γενικότερα δυτικό πολιτισμό (που καλώς ή κακώς ονομάζουν ινδο-ευρωπαϊκό. Θαρρώ όμως, πως πρόκειται για κτήμα ολόκληρου του ανθρώπινου πολιτισμού και ίσως ερευνώντας βαθύτερα να βρούμε και το νήμα που τη συνδέει με ολόκληρη την ανθρωπότητα...) 

Η Ριγκβέδα, όπως αναφέρουν μελετητές, μπορεί να καταγράφηκε για πρώτη φορά την εποχή εισβολής των Αρίων στη βορειοδυτική Ινδία, στην αρχή της 2ης πΧ χιλιετίας, όμως “είναι ένα κείμενο που υπήρχε από καταβολής κόσμου”. Το περιεχόμενο της Ριγκβέδα εγγυώνται τα χειρόγραφα αλλά και η προφορική παράδοση, αφού επί αιώνες διατηρήθηκε αρχικά με τον προφορικό λόγο με διάφορες μεθόδους απαγγελίας που περιέσωσαν και τις παραμικρές λεπτομέρειες και ιδιαίτερα τον τονισμό.

Η προφορική παράδοση απαγγελίας μας φέρνει κοντά στον όρο του “βάρδου” του αοιδού (εμπεριέχει την ίδια ρίζα "οίδα"...), εκείνου που υμνούσε την αλήθεια και τη θύμιζε στις ψυχές των ανθρώπων με χρήση ασμάτων και ύμνων. Η παράδοση αυτή νομίζω πως είναι γνωστή σε όλους μας, μέσα από την παράδοση των Δρυίδων καιβάρδων της Ευρώπης...

Εξάλλου δεν νομίζω πως είναι καθόλου τυχαία η σχέση της ρίζας “βαρ”, με τη γερμανική wahr, που σημαίνει αλήθεια...

Ένα άλλο αξιοσημείωτο στοιχείο βρίσκεται στην ετυμολογία της άλλης Βέδας, της Σάμαβέδα, που είναι η βέδα των μελωδιών. Η ονομασία 'σάμα' σχετίζεται με τη λέξη 'σαμάν' και σημαίνει τη μελωδία που ταιριάζει σε μια ορσμένη βεδική στροφή, που προορίζεται να τραγουδηθεί στις επίσημες τελετές. Μάλιστα οι ίδιες οι στροφές αποκαλούνται σαμάν. Όμως μέχρι σήμερα ονομάζουμε “σαμάνους” τους σοφούς και “μάγους” διαφόρων, πρωτόγονων φυλών τόσο στην αφρική όσο και στην Αμερικανική ήπειρο. Κακώς βέβαια τους θεωρούμε “πρωτόγονους”, αφού εμείς μάλλον με την άκρατη τεχνοκρατία μας ως μέτρο κρίνουμε εσφαλμένα τις ποιότητες των ανθρώπων... Όμως αξίζει θαρρώ να κρατήσουμε και αυτό ως ένα γλωσσικό στοιχείο που παραπέμπει σε πανάρχαιες κοινές ρίζες της ανθρώπινης σοφίας...

Η γλώσσα που είναι γραμμένες οι Βέδες είναι η αρχαία ινδική καθαρεύουσα, που είναι η παλαιότερη και ακολουθεί η σανσκριτική, δηλαδή η κανονική, η “τέλεια γλώσσα” (αυτό σημαίνει εννοιολογικά η λέξη σανσκριτική...). Αυτή ήταν η γλώσσα των φιλολογικών κειμένων που αφορούν τη θρησκεία και όπως αναφέρεται δεν μιλιόταν από το λαό, αλλά τους ήταν κατανοητή. Αναρωτιέμαι ειληκρινά πόσο βαθειά στις ρίζες των γλωσσών και των πρώτων εννοιών θα μπορούσε να μας οδηγήσει μια γλωσσολογική συγκριτική μελέτη μεταξύ αρχαίας ελληνικής, σανσκριτικής και γενικότερα τις αρχαιότερες ρίζες των ευρωπαϊκών γλωσσών... Ίσως οι ομοιότητες να μας έφερναν ακόμη πιο κοντά στη μεγάλη Αλήθεια... Μπορεί να έχουμε συνηθίσει να τονίζουμε τη μεγάλη αξία της ελληνικής γλώσσας, όμως καλό θα ήταν να ξεπεράσουμε τα στενά εθνικά όρια της γλώσσας και να την αφήσουμε να μας  οδηγήσει σε νέα πανανθρώπινης αξίας συμπεράσματα.

Κάποιοι μελετητές αναφέρουν τη βεδδική ως τη “θρησκεία των Αρίων”, ωστόσο θαρρώ πως δεν επρόκειτω τόσο περί θρησκείας, όσο περί βιωμένης αλήθειας... που πολύ αργότερα χρειάστηκε να καταγραφεί και να μετατραπεί σε είδος "θρησκείας", αφού πλέον όχι η βαθειά βιωμένη γνώση, αλλά η τυφλή πίστη έγινε το κυρίαρχο χαρακτηριτικό, που οφέλησε βέβαια και μια ειδική κάστα ιεραρχών...

Όμως ας δούμε μερικές ακόμη αξιοσημείωτες ομοιότητες. Η σανσκριτική για να χαρακτηρίσει το Θεό χρησιμοποιεί τη λέξη DEVA, που σαν ρήμα σημαίνει λάμπω, ενώ σαν ουσιαστικό σημαίνει Ουρανός. Η βεδική κουλτούρα αναγνωρίζει την ύπαρξη του Ενός και μοναδικού Θεού, την πρωταρχική Πηγή των πάντων και κάτω από αυτή, αναγνωρίζει και άλλες μικρότερες Θεότητες, μεταξύ των οποίων 33 βασικές. (Ας σημειώσουμε τον αριθμό 33 που μέχρι σήμερα έχει βαθύ συμβολικό χαρακτήρα...)

Βασικά χαρακτηρισικά των θεών είναιη πανσοφία, η παντοδυναμία, η αθανασία, όμως οι Θεότητες, πέραν της Πρωταρχικής Πηγής, έχουν σαφώς ανθρώπινα χαρακτηριστικά, γνωστό σε εμάς φαινόμενο από το Δωδεκάθεο.

Από τις μεγαλύτερες Θεότητες είναι ο Ίντρα (Ίνδρα), που είναι ο κεραυνός, η ακατανίκητη ισχύ που αντιμάχεται το κακό. Συνήθως θεωρείται προστάτης των αρχόντνω. (Δεν απέχει βέβαια και από το Δία που κρατά επίσης τον κεραυνό...)

Άλλη μεγάλλη θεότητα είναι ο Βαρούνα (Βαρ-ούνα, Var-una... μήπως να σημαίνει “η μία αλήθεια”?). Ο Βαρούνα είναι ο δικός μας Ουρανός (και έχει ακριβώς την ίδια ευμολογική ρίζα), όμως δεν περιορίζεται στο φυσικό ουρανό, καθώς τον εμπεριέχει και είναι πολύ πιο πάνω από αυτόν. Είναι οΠανεπόπτης.

Στη συνέχεια ξεχωρίζει ο Αγνί, που είναι η φωτιά, η αρχή, η παγκόσμια ψυχή, μεσολαβητής μεταξύ θεών και ανθρώπων. Συμβολίζει τη σοφία, είναι ο μέγας αρχιερέας και εξουσιάζει το ιερατείο. Η γνωστή φωτιά, το πυρ της Σοφίας...

Επίσης γνωρίζουν τον Σόμα, που είναι ο θεός, αλλά και το ποτό που μεθά και χαρίζει την αθανασία (η δική μας αμβροσία...) Η λέξη πολύ σωστά κατανοούμε εννοεί ακριβώς το σώμα, αλλά και το χώμα... που είναι το υλικό που χρησιμοποιεί και ο Θεός στη Γένεση που περιγράφει η Βίβλος, για να πλάσει τον Αδάμ...

Γνωστότατοι θεοί είναι και ο Σίβα, ο Βισνού, η Σάκτι κ.α. Που ίσως τους δούμε αναλυτικά κάποια άλλη στιγμή. Ωστόσο αυτό που προκαλεί έκπληξη στον έλληνα μελετητή είναι πως γνωρίζουν ακόμη και τη θεά ΕΣΤΙΑ, με την ίδια ακριβώς ονομασία και τις ίδιες ιδιότητες που της αποδίδονταν στην ελληνική αρχαιότητα!

Πράγματι, πλάι στους DEVA οι βέδες γνωρίζουν ολόκληρη στρατιά θεών και ημίθεων ή άλλων όντων με θεϊκή δύναμη, στοιχείο που γνωρίζουμε πολύ καλά, τόσο από το αρχαιοελληνικό πάνθεο, όσο και από τις στρατιές αγίων, οσίων, και πατέρων που επικράτησαν με το Χριστιανισμό. Στις ιδιότητες τους αναγνωρίζουμε τον Ήφαιστο, τον Προμηθέα ή ακόμη και τον Αδάμ στο πρόσωπο του Μανού.

(foto: o Θεός Βαρούνα, τυχαίο άραγε πως καβαλά το δράκο?...)

Άλλες είναι όμως οι ακόμη μεγαλύτερες εκπλήξεις για τον έλληνα μελετητή... 

Ο πατέρας ή αλλιώς πατέρας ουρανός στις βέδες είναι ο Diaus Pitar (ή Dyaus Pitar), που έχει την ίδια ακριβώς ετυμολογία με την ελληνική: Ζεύς Πατήρ (Δίας!) Βέβαια εκεί δεν ξεχωρίζει ακόμη ως πατέρας όλων των θεών όπως συνέβει μεταγενέστερα... Όμως μη μου πείτε πως δεν είναι ένα ατράνταχτο κοινό στοιχείο που συνδέει την ελληνική και ινδική σκέψη? Ο Diaus Pitar συνδέεται με την Αδιτί, την ελευθερία, που θεωρείται μια υπερκόσμια λυτρωτική δύναμη και τα παιδιά της είναι προστάτες και τιμωροί. 

Ωστόσο η κύρια θεότητα που προκαλεί δέος και σεβασμό είναι ο Βαρούνα και οι ύμνοι που του απευθύνονται... παρουσιάζουν μια καταπληκτική “ομοιότητα” με τους ψαλμούς του προφητάνακτα Δαβίδ...(!)

Αξίζει τέλος να σημειώσω πως οι βέδες θεωρούν την κοσμογονική ενέργεια σαν μια αιώνια θυσία, όπου για να δημιουργήσει το κάθε τι που υπάρχει το Ύψιστο Όν αυτοθυσιάζεται και διαιρείται βγαίοντας από την Ενότητα του. Αυτή η θυσία θεωρείται το ζωτικό στοιχείο ολόκληρης της λειτουργίας της φύσης. 

Αυτή η θεωρία φαίνεται πως περιέχει την ίδια τη θεοσοφική θεωρία της εξέλιξης του ίδιου του Θεού στον κόσμο, όπου συνδέονται τόσο ο πολυθεϊσμός όσο και ο μονοθεϊσμός. Αυτή η ίδια ιδέα φαίνεται πως γέννησε τη διονυσιακή θεωρία της πτώσης και της λύτρωσης των ψυχών, που φτάνει στο ύψιστο σημείο της με τον Ορφέα και πιθανότατα γέννησε τη θεωρία του θείου Λόγου, όπως την πραγματοποίησε ο Ιησούς Χριστός. Οι περισσότερες θυσίες εξάλλου στις βέδες είναι θυσίες φωτιάς, με τελετές και ικεσίες γνώριμες και στη δική μας κουλτούρα, που μάλλον προέρχονται από αυτή την πρωταρχική θυσία του ίδιου του Θεού ως κοσμογονικό γεγονός...

Παρά τη σύντομη βόλτα μας μέσα από αυτό το κείμενο, ελπίζω να σας έδωσα μια γεύση και ένα κίνητρο να προσπαθήσουμε να βρούμε μελλοντικά και άλλα κοινά σημεία στις γραφές και παραδόσεις της αρχαιότητας, με στόχο, όχι να υμνήσουμε και να ξεχωρίσουμε τη δική μας μοναδική αρχαιοελληνική κληρονομιά, αλλά να βρούμε τη βαθειά αλήθεια που ενώνει ολόκληρη την ανθρωπότητα, κρίκος της οποίας ήταν και η Σοφία των προγόνων μας. Η αλήθεια, αυτή που βρίσκεται μέσα στη Φύση που μας περιβάλλει όλους, αλλά και εντός κάθε ανθρώπου είναι θαρρώ το κλειδί προς μια ειρηνική συμβίωση και συμφιλίωση όλων των λαών. Αν δούμε όλα όσα μας ενώνουν, δεν μπορεί παρά να συν-δημιουργήσουμε τον κόσμο που μας αξίζει: ένα κόσμο σεβασμού, κατανόησης και αγάπης.

Αγάπη και Αλήθεια πάνω απ'όλα 

Με εκτίμηση

Βίκυ Χρυσού

vickytoxotis

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ