Joy Adamson, μια αγκαλιά για τα λιοντάρια

(παρουσιάζει ο Νίκος Πνευματικός την Joy Adamson) Η Joy Adamson βρέθηκε κοντά στα λιοντάρια μετά από απόφαση του τότε Εβραίου συζύγου της να ξεφύγουν από το κίνημα των Ναζί και να εγκατασταθούν στην Κένυα. Παρά την άστατη ζωή της, όταν υιοθέτησε μια μικρή λέαινα αποφάσισε να αφοσιωθεί στην φροντίδα αυτών των πανέμορφων πλασμάτων. Μαζί με τον τρίτο σύζυγό της βοήθησαν στην προσπάθεια διάσωσης των μεγάλων αιλουροειδών και τόλμησε να τα βάλει με τους λαθροκυνηγούς και το κατεστημένο της χώρας αυτής που δεν είχε σε πρώτη προτεραιότητα την διάσωση των άγριων ζώων. Ο θάνατός της αρχικά αποδόθηκε σε επίθεση λιονταριού.
Αργότερα όμως αποδείχθηκε πως είχε δολοφονηθεί με χτυπήματα από ένα όπλο που έμοιαζε με σπαθί. Ο σύζυγός της είχε μετά από χρόνια την ίδια τύχη. Η κληρονομιά της σημαντική, με πιο γνωστή τη σειρά βιβλίων και ταινιών “Γεννημένη Ελεύθερη”, “Ζώντας Ελεύθερη” και “Για πάντα ελεύθερη”, στα οποία περιγράφει την ζωή της με τα λιοντάρια. Η Joy Adamson υπήρξε μία εκ των συνιδρυτών της WWF.

Η φυσιολάτρης Joy Adamson είναι περισσότερο γνωστή για τα βιβλία και τις ταινίες που απεικονίζουν το έργο της στην Αφρική, ειδικά το βιβλίο της “Γεννημένη Ελεύθερη (Born Free)”. Η Adamson πέρασε περίπου σαράντα χρόνια ζώντας σε καταφύγια άγριας ζωής στην Κένυα και έλαβε μέρος σε πολλές δραστηριότητες προστασίας της άγριας ζωής.

Εμπνευσμένα παιδικά χρόνια

Η Joy Adamson γεννήθηκε με το όνομα Friederike Victoria Gessner στις 20 Ιανουαρίου 1910 στο Troppau, Silesia της Αυστρίας από μια πλούσια οικογένεια. Οι γονείς της, ο Victor και η traute Gessner χώρισαν όταν η Joy ήταν δέκα ετών. Ο πατέρας της ήταν αρχιτέκτονας. Το κυνήγι ήταν το αγαπημένο σπορ στο κτήμα της οικογένειάς της αλλά αφού πυροβόλησε ένα ελάφι όταν ήταν έφηβη, η Joy υποσχέθηκε στον εαυτό της να μην σκοτώσει σαν σπορ ποτέ ξανά. Μεγαλώνοντας, η Joy ονειρευόταν να γίνει πιανίστρια αλλά τα χέρια της ήταν πολύ μικρά. Έτσι ασχολήθηκε με άλλα αντικείμενα όπως η ψυχανάλυση (η μελέτη της νοητικής διαδικασίας), η αρχαιολογία και η ζωγραφική. Τελικά αποφάσισε να ακολουθήσει την ιατρική, αλλά ποτέ δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές της.

Το 1935 η Joy παντρεύτηκε τον Victor von Klarwill. Ο σύζυγός της, ένας Εβραίος, αποφάσισε πως το ζευγάρι θα έπρεπε να μετακομίσει στην Κένυα ώστε να ξεφύγει από το κίνημα των ναζί στη Γερμανία. Το κίνημα των ναζί που ξεκίνησε στη Γερμανία, σκοπό είχε την εκκαθάριση και τον θάνατο όλων των Εβραίων στην Ευρώπη. Ο Klarwill έστειλε πρώτα τη νεαρή σύζυγό του στην Αφρική. Δυστυχώς, στο ταξίδι της γνώρισε τον βοτανολόγο Peter Bally. Όταν ο σύζυγός της έφτασε στην Κένυα, η Joy  του ανακοίνωσε πως ήθελε διαζύγιο. Παντρεύτηκε τον Peter Bally λίγο αργότερα, το 1938.
Ο Bally ταξίδευε στην Κένυα μελετώντας την χλωρίδα της και η Joy τον συντρόφευε. Άρχισε να ζωγραφίζει τις ανακαλύψεις τους και τελικά ολοκλήρωσε 700 πίνακες που δημοσιεύθηκαν σε αρκετά βιβλία. Μέσα σε λίγα χρόνια όμως, ήρθε το δεύτερο διαζύγιο, ακολουθούμενο από τον τρίτο και τελευταίο γάμο της Joy. Γνώρισε κι ερωτεύθηκε τον George Adamson, έναν θηροφύλακα σε μια απομακρυσμένη περιοχή της Κένυας. Το ζευγάρι πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του ταξιδεύοντας στην άγρια φύση της Κένυας μαζί.

Δουλεύοντας με τα λιοντάρια

Ο George Adamson, ως θηροφύλακας, συναντούσε συχνά λιοντάρια και άλλα άγρια ζώα στα ταξίδια του. Το 1956 αναγκάστηκε να σκοτώσει μια λέαινα που του επιτέθηκε προσπαθώντας να προστατεύσει τα μικρά της. Δύο από τα μικρά ήταν αρκετά δυνατά ώστε να σταλούν σε έναν ζωολογικό κήπο, το τρίτο όμως, ένα θηλυκό που το ονόμασαν Έλσα, το κράτησαν οι Adamsons. Στο βιβλίο της “Γεννημένη Ελεύθερη”, η Joy Adamson περιγράφει την ιστορία του πώς εκείνη και ο σύζυγός της μεγάλωσαν την μικρή λέαινα και της έμαθαν να φροντίζει τον εαυτό της στη φύση. Ύστερα από πολλή δουλειά με την Έλσα, οι Adamsons ήξεραν με βεβαιότητα πως είχαν πετύχει όταν απελευθέρωσαν την Έλσα για μια εβδομάδα και όταν επέστρεψαν είχε σκοτώσει ένα waterbuck, ένα είδος αφρικανικής αντιλόπης. Η ιστορία της Έλσας στο βιβλίο τελειώνει με την είδηση πως απέκτησε τρία δικά της λιονταράκια.

Στις δύο συνέχειες του “Γεννημένη Ελεύθερη”, τα “Ζώντας Ελεύθερη” και “Για πάντα Ελεύθερη”, η Joy γράφει για τα λιονταράκια της Έλσας: Jespah, Gopa και Little Elsa. Στις αρχές του 1961 η Έλσα αρρώστησε και πέθανε. Ο τάφος της στο Meru Game Reserve έχει ένα ιδιαίτερο σημάδι. Οι Adamsons έπρεπε να μάθουν στα λιονταράκια που ήταν πολύ μικρά για να αφεθούν ελεύθερα στη φύση, να είναι κυνηγοί. Τελικά τα λιονταράκια αφέθηκαν ελεύθερα αλλά κανείς δεν τα ξαναείδε από τότε.

Έλσα, μια έμπνευση για πολλούς

Και τα τρία βιβλία για την Έλσα ήταν πολύ δημοφιλή και γυρίστηκαν ταινίες και για τα τρία – αυτή του 1966 “Γεννημένη Ελεύθερη” ήταν η πιο δημοφιλής. Οι πρωταγωνιστές της ταινίας Virginia McKenna και ο σύζυγός της Bill Travers συγκινήθηκαν από το έργο της Adamson και αργότερα ίδρυσαν το Ίδρυμα Γεννημένη Ελεύθερη στην Αγγλία για να υποστηρίξουν την προστασία της άγριας ζωής. Υπολογίζεται πως η σειρά της Έλσας και άλλα βιβλία της Adamson μεταφράστηκαν σε πάνω από 35 γλώσσες. Σύμφωνα με την βιογραφία του Adrian House “Το Μεγάλο Σαφάρι: Οι ζωές του George και της Joy Adamson”, το “Γεννημένη Ελεύθερη” αποτέλεσε έμπνευση για τον ζωολόγο Iain Douglas-Hamilton, έναν σπουδαίο ακτιβιστή ο οποίος εργάστηκε για την διάσωση του Αφρικανικού ελέφαντα από την εξαφάνιση. Ο House επισημαίνει πως ο ανθρωπολόγος Desmond Morris δίνει τα εύσημα στο “Γεννημένη Ελεύθερη” επειδή επηρέασε μια ολόκληρη γενιά ανθρώπων προς την προστασία των ζώων.

Μετά τον θάνατο της Έλσας και την απελευθέρωση των μικρών της, η Adamson υιοθέτησε έναν μικρό γατόπαρδο, την Pippa η οποία ήταν το κατοικίδιο ενός βρετανού αξιωματικού. Για αρκετά χρόνια η Pippa εκπαιδευόταν για να επιζήσει στην άγρια φύση. Η ιστορία της αναφέρεται στο βιβλίο “Η Διάστικτη Σφίγγα (The Spotted Sphinx)”. Η Adamson μελέτησε και εργάστηκε επίσης με διάφορα άλλα ζώα μεταξύ των οποίων μωρά ελεφάντων, βουβάλια και κολοβοπιθήκους. Δεν ήταν όμως όλο το έργο της Adamson επιτυχημένο. Ένα λιοντάρι που απελευθερώθηκε, σκοτώθηκε όταν πλησίασε σε μέρη που ζούσαν άνθρωποι, αφού σκότωσε ένα παιδί και έναν υπηρέτη της Adamson.

Προστασία της άγριας ζωής

Όπως εξακολουθεί να είναι ακόμα και τώρα, η προστασία της άγριας Αφρικανικής ζωής ήταν το ίδιο σοβαρό πρόβλημα στις δεκαετίες του ‘60 και του ‘70. Η κυβέρνηση της Κένυας δεν είχε τοποθετήσει σε υψηλή προτεραιότητα τη σωτηρία της άγριας ζωής. Ακόμα και σε προστατευμένα καταφύγια, η λαθροθηρία ήταν κάτι συνηθισμένο.
Η Adamson έκανε μια διεθνή περιοδεία το 1962 για να μιλήσει για την προστασία της άγριας ζωής και ήταν μια από τους ιδρυτές του Παγκόσμιου Ταμείου Άγριας ζωής (World Wide Fund – WWF). Τα χρήματα από τα βιβλία της τα χρησιμοποίησε για να ιδρύσει καταφύγια για ζώα και για να χρηματοδοτήσει διάφορους οργανισμούς προστασίας των ζώων. Η Adamson ήταν επίσης ακτιβίστρια στο κίνημα του μποϊκοτάζ εναντίον των ρούχων φτιαγμένων από γούνες ζώων.

Μυστηριώδης θάνατος στην φύση

Στις 3 Ιανουαρίου 1980 ο κόσμος έμαθε τη σοκαριστική είδηση πως η Joy Adamson δολοφονήθηκε στο Καταφύγιο Shaba στη βόρεια Κένυα, όπου παρατηρούσε τη συμπεριφορά των λεοπαρδάλεων. Ακόμα πιο σοκαριστική ήταν η αρχική εξήγηση για τον θάνατό της – ότι της επιτέθηκε ένα λιοντάρι. Η σορός της βρέθηκε σε έναν δρόμο κοντά στην κατασκήνωσή της στο Mawson και γρήγορα έγινε φανερό στον George Adamson αλλά και στις αρχές πως υπεύθυνοι για τον θάνατό της ήταν οι άνθρωποι. Τα τραύματά της οφείλονταν σε μαχαιριές από ένα όπλο που έμοιαζε με σπαθί και όχι σε δόντια και νύχια λιονταριού. Επίσης η σκηνή της είχε ανοιχτεί και τα πράγματά της ήταν διασκορπισμένα. Αν και οι αρχές τελικά καταδίκασαν κάποιον για τον φόνο, η πραγματική ιστορία πίσω από τον θάνατο της Joy Adamson παραμένει ένα μυστήριο.

Η κηδεία της έγινε στο Ναϊρόμπι της Κένυας. Η Adamson είχε καταστήσει σαφές στη διαθήκη της πως οι στάχτες της ήθελε να ταφούν στον τάφο της Έλσας και της Pippa στο καταφύγιο Meru. Ο σύζυγός της και μερικοί συνεργάτες, έκαναν ακριβώς αυτό. Πήραν τις στάχτες της και τις τοποθέτησαν στον τάφο του αγαπημένων φίλων της Adamson.

Ο George Adamson συνέχισε το έργο του μόνος μετά τον θάνατο της συζύγου του. Στις 20 Αυγούστου 1989, ο George Adamson επίσης δολοφονήθηκε στην άγρια φύση της Κένυας μαζί με δύο συναδέλφους του. Για τις δολοφονίες κατηγορήθηκαν αρκετοί shifta (ληστές-λαθροκυνηγοί) οι οποίοι λυμαίνονταν την περιοχή. Όμως, το έργο της Joy και του George Adamson παραμένει ζωντανό μέσα από τα βιβλία που έγραψε η Joy και τους οργανισμούς που ίδρυσε.

elenaera

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ