Ποιές είναι οι χώρες που δεν τις έχει αγγίξει η κρίση;

Η ιστοσελίδα του αμερικανικού περιοδικού “Foreign Policy” αφιερώνει στο ερώτημα αυτό έναν εκτενή φάκελο, στο πλαίσιο του οποίου ξεχωρίζει ο ισχυρισμός του ερευνητή και δημοσιογράφου Τζόσουα Κίτινγκ πωςεπτά αναδυόμενες οικονομίες υπήρξαν τα πλέον επιτυχημένα παραδείγματα υπέρβασης της κρίσης. 

Παρά το διαδεδομένο κλισέ, σε αυτές δεν συμπεριλαμβάνονται η Ινδία και η Κίνα…

Ποιές είναι οι χώρες που δεν τις έχει αγγίξει η κρίση;

Πολωνία

Τους Πολωνούς δύσκολα θα μπορούσε να τους συμπεριλάβει κανείς στους τυχερούς της γηραιάς ηπείρου, καθώς εργάζονται κατά μέσο όρο ετησίως 500 ώρες περισσότερο από τους Γερμανούς για το ένα πέμπτο των εισοδημάτων τους. 

Κι όμως, η πολωνική οικονομία υπήρξε η μόνη στην Ευρώπη που δεν συρρικνώθηκε το 2009, χειρότερη χρονιά της κρίσης, ενώ συνολικά την περίοδο 2008-2011 η Πολωνία αναπτύχθηκε κατά 15,8%. Η σώφρων νομισματική και δημοσιονομική πολιτική, το χαμηλό επίπεδο δημόσιου χρέους και η μεγάλη εσωτερική αγορά, που μειώνει την εξάρτηση από τις διακυμάνσεις της ζήτησης στο εξωτερικό, θεωρούνται τα μυστικά αυτού του πολωνικού μίνι θαύματος.

Νότιος Κορέα

Όταν, το 2009, όλοι παριέκοπταν, η κυβέρνηση του Λι Μιουνγκ-μπακ, αύξανε τις δημόσιες δαπάνες για έρευνα και τεχνολογία από το ήδη υψηλό 3,4% στο 5% του ΑΕΠ, με αποτέλεσμα η Νότιος Κορέα να αποτελέσει την πρώτη ανεπτυγμένη χώρα που εξήλθε της ύφεσης. Το εισόδημα των νοικοκυριών κινείται ανοδικά εδώ και 11 τρίμηνα, ενώ τον Σεπτέμβριο ο οίκος Fitch αναβάθμισε την πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας. 

Η έμφαση στην καινοτομία, οι γενναιόδωρες επιδοτήσεις και η διατήρηση της ισοτιμίας του εθνικού νομίσματος σε χαμηλά επίπεδα έχουν εξασφαλίσει σε βιομηχανικούς γίγαντες, όπως οι Samsung, Kia και Hyundai, ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς διεθνώς.

Ωστόσο, η χαμηλή ιδιωτική κατανάλωση και η υπερχρέωση των νοικοκυριών αποτελούν αδύνατα σημεία.

Καναδάς

Την 1η Ιουλίου, ημέρα της εθνικής εορτής του Καναδά, ανακοινώθηκε επισήμως ότι ο μέσος Καναδός είναι, πλέον, πλουσιότερος, για πρώτη φορά στα χρονικά, από τον μέσο Αμερικανό. 

Μετά την περίοδο των «ισχνών αγελάδων», προ εικοσαετίας, ο Καναδάς όχι μόνο έβαλε τάξη στα δημοσιονομικά του, αλλά και κρατήθηκε έξω από τον χορό της απορρύθμισης του χρηματοπιστωτικού συστήματος, με αποτέλεσμα η κρίση του 2008 να βρει τον τραπεζικό τομέα λιγότερο εκτεθειμένο και το Δημόσιο περισσότερο ικανό να ακολουθήσει τονωτικές πολιτικές χαλάρωσης. 

Οι Καναδοί είδαν το διαθέσιμο εισόδημά τους να αυξάνεται κατά 15% την προηγούμενη δεκαετία, ενώ η έμφαση στις υποδομές είχε ως αποτέλεσμα 3 από τις 10 πόλεις του κόσμου με την καλύτερη ποιότητα ζωής, κατά τον «Economist», να βρίσκονται στον Καναδά.

Ωστόσο, η εξάρτηση της καναδικής οικονομίας από τις εξαγωγές υδρογονανθράκων και η εκτόξευση της τιμής των ακινήτων αποτελούν ανησυχητικά σημάδια.

Μέξικο

Η τραγωδία του χαώδους «πολέμου κατά των ναρκωτικών», που στοίχισε 50.000 ζωές τα τελευταία έξι χρόνια, επισκιάζει το γεγονός ότι το Μεξικό σημείωσε πέρυσι ρυθμούς ανάπτυξης ανώτερους και από της Βραζιλίας, ενώ η μετανάστευση Μεξικανών προς τις ΗΠΑ υπολογίζεται ότι το 2012 θα μηδενιστεί ή και θα αντιστραφεί. 

Το 2010 δημιουργήθηκαν 700.000 νέες θέσεις εργασίας στο Μεξικό, το οποίο διεκδικεί επαξίως από την Κίνα τη θέση του δεύτερου σημαντικότερου εμπορικού εταίρου των ΗΠΑ (μετά τον Καναδά). Το χαμηλό χρέος και ο χαμηλός πληθωρισμός λειτουργούν ευνοϊκά.

Σουηδία

Η Σουηδία βίωσε τη δική της στεγαστική και τραπεζική κρίση το 1992, οπότε οι εξελίξεις των τελευταίων ετών δεν την αιφνιδίασαν. Με δημόσιο χρέος (38% του ΑΕΠ) μπροστά στο οποίο η Γερμανία (με 80%) φαντάζει παράδειγμα δημοσιονομικής ασυδοσίας, η Σουηδία μπόρεσε να διατηρήσει τις υψηλές κοινωνικές δαπάνες της, όσο και αν η επίσης υψηλή φορολογία της βρίσκεται, συγκριτικά, σε υποχώρηση. 

Το 201 1 η σουηδική οικονομία ήταν η ταχύτερα αναπτυσσόμενη στην Ευρώπη (μετά την εσθονική), ενώ η κορώνα διαρκώς ανατιμάται έναντι του ευρώ, το οποίο οι Σουηδοί σωφρόνως απέφυγαν να υιοθετήσουν.

Ινδονησία

Πάνω απ΄ όλα η αυτοπεποίθηση: οι Ινδονήσιοι πιστεύουν, σε ποσοστό 80%, ότι η χώρα τους προορίζεται να γίνει παγκόσμια δύναμη και τον Ιούλιο ξεπέρασαν σε καταναλωτική εμπιστοσύνη τους Ινδούς. Σε όλη την περίοδο της κρίσης, η Ινδονησία διατήρησε ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 4,5% και πέρυσι κατέγραψε τον δεύτερο υψηλότερο (μετά την Κίνα) ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ μεταξύ των χωρών της G-20. 

Οι επιδόσεις αυτές καθορίζονται κυρίως από τις εξαγωγές πρώτων υλών (άνθρακας, ψευδάργυρος κ.ο.κ.), αλλά και από την ενίσχυση της κατανάλωσης των εγχώριων μεσοστρωμάτων. Λ.χ., οι αγορές αυτοκινήτων αυξήθηκαν κατά 1 5% πέρυσι και η Nissan επενδύει 400 εκατ. δολάρια για να διπλασιάσει την αυτοκινητοπαραγωγή της στην Ινδονησία. 

Συνολικά, οι ξένες επενδύσεις αντιπροσώπευαν περίπου το ένα τρίτο του ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο του 2012, ενώ το δημογραφικό προφίλ της Ινδονησίας (τέταρτης πολυπληθέστερης χώρας του κόσμου, με 250 εκατομμύρια κατοίκους) δημιουργεί την ίδια ευνοϊκή αναλογία εργαζομένων προς εξαρτημένα πρόσωπα που την προηγούμενη δεκαετία τροφοδότησε την ανάπτυξη της Κίνας και της Ινδίας.

Τουρκία

Πρωτίστως οικονομικές και όχι, όπως νομίζουμε, πολιτικές ήταν οι εξελίξεις οι οποίες κατεξοχήν μεταμόρφωσαν την Τουρκία την περασμένη δεκαετία, οπότε το ΑΕΠ και το κατά κεφαλήν εισόδημα σχεδόν τριπλασιάστηκαν. 

Χάρη στις ενέργειες της κυβέρνησης Ερντογάν για την πάταξη της διαφθοράς και την απελευθέρωση του ρυθμιστικού πλαισίου των επενδύσεων, η Τουρκία αποτελεί πλέον τον μεγαλύτερο αυτοκινητοπαραγωγό της Ευρώπης (με εργοστάσια των Honda, Renault, Toyota και Ford) και ηγέτιδα δύναμη στη φαρμακοβιομηχανία. Τα μεσανατολικά ανοίγματα έχουν καταστήσει Ιράν, Ιράκ, Αίγυπτο και Σαουδική Αραβία εξίσου σημαντικούς με τη Γερμανία εμπορικούς εταίρους. 

Ωστόσο, η άνοδος του πληθωρισμού παραμονεύει απειλητικά, ενώ η έλλειψη ενδιάμεσων αγαθών σημαίνει ότι η αύξηση της τουρκικής βιομηχανικής παραγωγής οδηγεί, εντέλει, σε διόγκωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών.

ΠΗΓΗ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ