Αν θες να βελτιώσεις την αθλητική σου απόδοση, η νοητική απεικόνιση είναι το κλειδί. Δεν υπάρχει ισχυρότερο πνευματικό εργαλείο από αυτήν, λένε οι ψυχολόγοι. Σύμφωνα με τους Cumming και Ramsey, η νοητική απεικόνιση αποτελεί μία εμπειρία που μιμείται την πραγματικότητα, συνδυάζοντας διαφορετικές αισθητηριακές μεθόδους σε περιπτώσεις απουσίας πραγματικής αντίληψης. Ακούγεται μπερδεμένο; Κι όμως, δεν είναι!
γράφει η Μαρία Λυσάνδρου, δημοσιογράφος Υγεία
Στην Ψυχολογία, η νοητική απεικόνιση (mental imagery) αποτελεί μια μέθοδο που χρησιμοποιείται για να «προβάρει» ο ασθενής μια δράση στο μυαλό του ή για να τον βοηθήσει να φτάσει σε κατάσταση χαλάρωσης. «Ο οραματισμός δεν είναι απλά η κατασκευή μιας νοητικής εικόνας τού τι θα μπορούσε να γίνει. Είναι μια επίκληση στον ‘καλύτερο εαυτό’ μας, μία προσπάθεια να γίνουμε κάτι παραπάνω από αυτό που είμαστε», λέει η Rosabet Moss Kanter, καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στο Harvard.
Στην πραγματικότητα, η νοητική απεικόνιση είναι μια ιδιαίτερα δημοφιλής μέθοδος στους αθλητές υψηλού επιπέδου, καθώς μπορεί να συμβάλει στην τελειοποίηση των ικανοτήτων τους, βοηθώντας τους να μειώσουν τις αρνητικές σκέψεις και να εστιάσουν σε θετικά αποτελέσματα, αλλά και να αναπαραστήσουν στο μυαλό τους ένα σκηνικό αγώνα, μέσα από το οποίο μπορούν να εξετάσουν τα σημεία-κλειδιά που καθορίζουν την απόδοσή τους.
Για να μπορέσει κάποιος να δει χειροπιαστά αποτελέσματα μέσα από την πρακτική της νοητικής απεικόνισης, θα πρέπει να την εφαρμόζει σε τακτική βάση: πριν από την προπόνηση, κατά τη διάρκεια της προπόνσης, αλλά και μετά το τέλος της προπόνησης. Πριν καν εκτελέσει μία άσκηση, θα πρέπει να την οραματιστεί – να αναπαραστήσει μέσα στο μυαλό του τον τρόπο εκτέλεσής της και να φανταστεί τις ακριβείς κινήσεις που θα κάνει, έτσι όπως θα ήθελε να εφαρμοστούν και στην πραγματικότητα. Και αφού τα ‘βιώσει’ όλα αυτά νοητικά, μετά θα προσπαθήσει να τα κάνει πράξη.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η νοητική απεικόνιση μπορεί να φανεί χρήσιμη
• στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης
• στην ανάπτυξη στρατηγικών που μπορεί ένας αθλητής να εφαρμόσει κατά τη διάρκεια ενός αγώνα
• στην εξεύρεση τρόπων που θα βοηθήσουν έναν αθλητή να συμβαδίσει με νέα δεδομένα που μπορεί να του προκύψουν (π.χ. αλλαγή ομάδας, συμμετοχή σε μια μεγάλη διοργάνωση κ.λπ.)
• στην αυτοσυγκέντρωση, αλλά και στην εστίαση της προσοχής σε ένα συγκεκριμένο στόχο που θέλει κάποιος να πετύχει στην προπόνησή του
«Οραματιστές» αθλητέςΟ κορυφαίος παίκτης του γκολφ, Jack Nicklaus, χρησιμοποιούσε τη νοητική απεικόνιση για κάθε του χτύπημα: «Ποτέ δεν επιχειρώ ένα χτύπημα στο γκολφ, εάν πρώτα δεν έχω σχηματίσει ξεκάθαρα την όλη εικόνα του χτυπήματος μέσα στο μυαλό μου. Είναι σαν μια έγχρωμη ταινία. Πρώτα φαντάζομαι το σημείο στο οποίο θα ήθελα να καταλήξει το μπαλάκι. Αμέσως η σκηνή αλλάζει και τότε ‘βλέπω’ το μπαλάκι να κατευθύνεται ακριβώς εκεί – ‘βλέπω’ την πορεία που ακολουθεί, ακόμα και τη ‘συμπεριφορά’ του, μέχρι να σταματήσει. Μόλις αυτά ξεθωριάσουν, στην επόμενη σκηνή ‘βλέπω’ πώς ακριβώς πρέπει να χτυπήσω το μπαλάκι, ώστε αυτές οι φανταστικές εικόνες να γίνουν πραγματικότητα. Αφού τα οραματιστώ όλα αυτά, επιλέγω μπαστούνι και παίρνω θέση».Ο Βραζιλιάνος σταρ του ποδοσφαίρου, Ροναλντίνιο, έχει παραδεχτεί ότι χρησιμοποιούσε τη νοητική απεικόνιση για σκοπούς προετοιμασίας, αλλά και για τη διαμόρφωση στρατηγικής στο παιχνίδι του: «Όταν προπονούμαι, ένα από τα πράγματα που κάνω είναι να συγκεντρώνομαι και να δημιουργώ στο μυαλό μου μία νοητική εικόνα για το πώς θα μπορέσω να περάσω καλύτερα την μπάλα σε ένα συμπαίκτη μου, κατά προτίμηση αφήνοντάς τον μόνο του απέναντι στον αντίπαλο τερματοφύλακα. Αυτό που κάνω καθημερινά, λοιπόν, είναι να σκέφτομαι το παιχνίδι και να φαντάζομαι τεχνικές που κανένας άλλος δεν έχει σκεφτεί, λαμβάνοντας πάντα υπ’ όψιν μου τη δυναμική του κάθε συμπαίκτη μου, στον οποίο είναι πιθανό να βγάλω μία ασσίστ. Αφού ‘κατασκευάσω’ αυτές τις εικόνες στο μυαλό μου, υπολογίζω κατά πόσον ο κάθε συμπαίκτης μου προτιμά να του στέλνω την μπάλα στα πόδια του ή κάποια μέτρα μπροστά του, αν είναι δυνατός στις κεφαλιές, αν είναι δεξιοπόδαρος ή αριστεροπόδαρος… Αυτή είναι η δουλειά μου, αυτό κάνω: οραματίζομαι το παιχνίδι!».
Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ