Εικονες του θανατου

Οσο παραδοξο και ν' ακουγεται, οταν ξεκινω για το Συνταγμα, ειμαι ηδη εκει. Διαφορετικα δεν θα μπορουσα ποτε να παρω κατευθυνση και να φτασω. Οταν σχεδιαζω ενα ταξιδι, ειμαι ηδη σ' εκεινον τον τοπο, μ' εκεινους τους ανθρωπους, και, οντας εκει, προ-διατεθειμενος απο το εκει, θα το αποφασισω, θα το οργανωσω και θα ξεκινησω.

Τουτο δεν αφορα μονο την μετατοπιση στον χωρο. Η κινηση εννοειται με την ευρεια αριστοτελικη εννοια: γένεσις που ηδη βρισκεται στην φθορά, αὔξησις που ηδη βρισκεται στην φθίσιν, ἀλλοίωσις που ηδη βρισκεται στο αλλο της.

Στην εναρξη ενεχεται η προδρομη καταληξη. Ο καθε δρομος ειναι καθοδον εποχουμενος επι του τελους του. Εαν δεν ηταν ετσι, κανεις θα παραδερνε αδιακοπα, η θα ακινητοποιουνταν παραυτα.

Ομως ο καθε δρομος προχωρει καταμεσις στην ροη εκεινου του μεγαλου ρευματος που καλειται ζωη. Η προδρομη καταληξη που κατευθυνει στο Συνταγμα, που πραγματωνει την εκδρομη, η καθε προδρομη καταληξη στην φθορα, στην φθιση, στο Αλλο της αλλοιωσης ρεει η ιδια μεσα στο ρευμα της ζωης.

Και απο που παιρνει το ρευμα της ζωης την κατευθυνση του; Η προδρομη, οχι πλεον καταληξη, αλλα εκβολη του ρευματος της ζωης ειναι ο θανατος. Αν καθε κινηση ειναι καν δυνατη και υπαρκτη μεσα απο την προδρομη καταληξη της, τελικα καθισταται δυνατη και υπαρκτη μεσα απο την προδρομη εκβολη στον θανατο.

Η εικονα καθε προδρομης καταληξης σε κατι, προβαλλει στο φοντο του θανατου. Αυτο που δινει στα πραγματα της ζωης κινηση και, ναι, ζωντανια ειναι ο θανατος.

Ζωντας, κινουμενοι προς τον θανατο, βρισκομαστε ηδη εκει. Εκει, που; Καταρχην και κατα το πλειστον στην εκαστοτε εικονα μας του θανατου: εικονα του τελους, εικονα ματαιωσης, εικονα σηψης, εικονα μοναξιας μεσα στο χωμα, εικονα επιβραβευσης και καταδικης σε μια μελλουσα ζωη, εικονα εξαλειψης του Εγω, εικονα αναπαυσης κ.ο.κ.

Οι εικονες μας του θανατου δεν αφορουν τον θανατο. Ειναι προεκτασεις, υπερθετικες μορφες του καθοριστικου τροπου με τον οποιο ζουμε την ζωη μας:

- Ο θανατος ως τελος: μια ζωη-σιριαλ με επιμερους επεισοδια οπου το καθενα, τελειωνοντας, χανεται, σαν ποτε να μην εγινε.

- Ο θανατος ως αιωνια ματαιωση: μια ζωη που κατεχεται απο το ακορεστο "ο,τι φαμε κι ο,τι πιουμε".

- Ο θανατος ως σηψη: μια ζωη που επιμενει ως αντισταση στην καταπτωση και στην φθορα .

- Ο θανατος ως απολυτη μοναξια: μια ζωη εγκλωβισμενη στην φυλακη της ατομικοτητας.

- Ο θανατος ως τελικη επιβραβευση, η καταδικη: μια ζωη που κυριαρχειται απο την λογοδοσια σε εναν κριτη.

- Ο θανατος ως εξαλειψη του Εγω: μια ζωη ως αυτοερωτικη διαγωγη.

- Ο θανατος ως αναπαυση: μια ζωη ως αγωνας και βασανο.

ἀνθρώπους μένει ἀποθανόντας ἃσσα οὐκ ἔλπονται οὐδὲ δοκέουσιν

Στους ανθρωπους, οταν πεθανουν, μενουν οσα ουτε ελπιζουν ουτε διανοουνται, λεει ο Ηραλειτος.

Οι εικονες μας του θανατου δεν αφορουν τον θανατο. Ειναι εικονες διαιωνισης του τελους, της ματαιωσης, της φθορας, της μοναξιας, εικονες της τελικης κρισης, εικονες του κοσμου απο τις οποιες το Εγω λειπει, εικονες επιτελους αναπαυσης.

Ο τρομος του θανατου ειναι τελικα τρομος εμπρος στην ατελειωτη προεκταση της ζωης: τρομος εμπρος στο μαρτυριο της αθανασιας, δηλαδη της διαιωνισης αυτου το οποιο εχει καθορισει, μονοπωλησει, μαλιστα υπεξαιρεσει την ζωη μας. Ο τοπος ενος τετοιου θανατου ειναι ο Ταρταρος. Εκει ο Σισυφος, o Τανταλος, οι Δαναϊδες, διαγουν ακριβως την προεκταση πραξεων που σημαδεψαν την ζωη τους στον αιωνα τον απαντα. Αυτα τα πλασματα δεν μπορουν να πεθανουν. Οσο περισσοτερο το αδιανοητο του θανατου παραβιαζεται απο μια παρασταση του, η οποια θεωρει οτι τον εχει συλλαβει σε μια εννοια, τοσο δυσκολοτερο ειναι για αυτον τον ανθρωπο να πεθανει. Στον Ταρταρο δεν μπορεις ουτε να ζησεις, ουτε και να πεθανεις.

Δεν μπορεις να ζησεις διοτι η ζωη σου δεν εχει καμια προδρομη καταληξη για οδηγο. Και δεν εχει οδηγο διοτι αγεσαι απο μια εικονα του θανατου κατ' εικονα και ομοιωση σου - εναν θανατο σαν τα μουτρα σου. Εισαι δισκος που κολλησε σε μια αεναη επαναληψη του ιδιου.

Και δεν μπορεις να πεθανεις διοτι δεν εισαι αρκετα καθαρος για να αφεθεις στο αδιανοητο, στην προδρομη εκβολη στο αδιανοητο.

Αυτος ο ανθρωπος ειναι ανεκρος.

Οι εικονα σου του θανατου δεν αφορα τον θανατο. Διοτι καθε τελος, καθε ματαιωση, καθε φθορα, καθε μοναξια, καθε λογοδοσια και καθε εγωτητα, καθε βασανο και καθε αναπαυση, με τον θανατο πεθαινουν μαζι σου. Προδρομη εκβολη στον θανατο θα πει:

- Οι εικονες δεν εμμενουν στον εαυτο τους. Φωλιαζουν στο λικνο του ανεικονιστου. (Γι' αυτο λεει ο Heidegger σε μια παραδοση για τον Ηρακλειτο: "... καθε εικονα εμφανιζεται μεσα απο το ανεικονιστο, το οποιο προσ-καλει την εικονα."

- Τα λογια δεν εμμενουν στον εαυτο τους. Φωλιαζουν στο λικνο της σιωπης. (Γι' αυτο γραφει ο Beckett για τις λεξεις: "Σταλες της σιωπης μεσα στην σιωπη." [The Unnamable])

- Οι γνωμες δεν εμμενουν στον εαυτο τους. Φωλιαζουν στο λικνο του αδιανοητου. (Γι' αυτο στην "Αντιγονη" του Σοφοκλη λεει ο Φυλακας: "Αλοιμονο, τι δεινο, οποιος εχει γνωμη να εχει και λαθος γνωμη!")

Με τι να παρομοιασω

κοσμο και ζωη των ανθρωπων

Με τον ισκιο του φεγγαριου

οταν στην δροσοσταλιδα αγγιζει

το ραμφος απο το νεροπουλι

Σαν την παρεις στο χερι

Η παχνη του φθινοπωρου διαλυεται

Σε καυτα δακρυα.

Dôgen

gemenetzis

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ