"ΤΕΛΕΣΙΛΛΑ"

Στους αρχαϊκούς και κλασικούς χρόνους το Άργος αναδείχτηκε σε κέντρο με τεράστια συμβολή στην τέχνη. Αργείοι ήταν οι μεγάλοι γλύπτες Αγελάδας και Πολύκλειτος,καθώς επίσης και ο μουσικός Σακάδας.
Στους Αργείους,όμως,καλλιτέχνες ανήκει και μια γυναίκα με εξαιρετική προσωπικότητα και σημαντική προσφορά στην πόλη της, η αρχαία λυρική ποιήτρια Τελέσιλλα.
Γόνος επιφανούς οικογένειας του Άργους,σύγχρονη του Πίνδαρου,ήταν λεπτοκαμωμένη και φιλάσθενη,γι'αυτό συμβουλεύτηκε το μαντείο των Δελφών,το οποίο υπέδειξε να ασχοληθεί με την ποίηση και τη μουσική. Έτσι,η Τελέσιλλα αφοσιώθηκε με πάθος στην Τέχνη μετά το χρησμό που πήρε από το θεό και μ’ αυτή τη δραστηριότητά της κατάφερε όχι μόνο να αποκαταστήσει την υγειά της, αλλά και να τη θαυμάσουν όλοι για την "ποιητική" της. 

Φαίνεται ότι ο ενθουσιασμός που προκαλούσε με τα ποιήματά της ήταν εκείνος με τον οποίο κατάφερε,τις γυναίκες, τα παιδιά και τους γέρους να υπερασπισθούν οπλισμένοι τα τείχη της πατρίδας τους που κινδύνευε.
Αναφέρεται πως αντιστάθηκε κατά του Σπαρτιάτη Κλεομένη το 494 π.Χ. Μετά την καταστροφή που υπέστησαν οι Αργείοι στο ιερό άλσος της Σηπείας, όπου ο Κλεομένης με δόλο έκαψε τους Αργείους μαχητές, την άμυνα της πόλης οργάνωσε η κοντόσωμη και μαχητική Τελέσιλλα. Όπλισε γυναίκες, γέρους και παιδιά με όπλα και κάθε λογής αντικείμενα και τους παρέταξε στις επάλξεις.Εκείνη τραγουδούσε δεήσεις στους θεούς και τόνωνε το ηθικό των Αργείων!
Ο Κλεομένης, θεωρώντας ότι θα γινόταν μισητός, αν θα κυρίευε την πόλη πολεμώντας κατά γυναικών, απομάκρυνε το στρατό του.Έτσι,το Άργος,σώθηκε! 

Στην εποχή της,καταξιώθηκε ως λυρική ποιήτρια, απέκτησε τεράστια φήμη ώστε να τη συγκρίνουν με την ξακουστή Σαπφώ!Ο Αντίπατρος σ'ένα επίγραμμά του την κατατάσσει στις εννέα μεγάλες ποιήτριες της αρχαιότητας,ανάμεσα στις Πρήξιλλα, Μοιρώ, Ανύτη, Σαπφώ, Ήριννα, Νοσσίδα, Μυρτίδα και Κόρρινα!,συγκρίνοντάς τες,μάλιστα με τις 9 μούσες!

Η Τελέσιλλα αφοσιωμένη με πάθος στην ποίηση και στη μουσική ασχολήθηκε με τα «άσματα», ύμνους, προορισμένους για χορούς, κυρίως παρθένων.Τις λυρικές αυτές δημιουργίες της αφιέρωνε στις μούσες και στους θεούς Άρτεμη και Απόλλωνα, που ήταν οι κυριότεροι εμπνευστές της.
Δυστυχώς,από τα ποιήματα αυτά σώθηκαν μόνο αποσπάσματα. 
Από μια επιγραφή της Επιδαύρου, που αναφέρει ο Παυσανίας, μαθαίνουμε ότι «στην κορυφή του όρους Κορυφός της Επιδαύρου υπάρχει ιερό της κορυφαίας Αρτέμιδος, το οποίο μνημονεύει σε κάποιο ποίημά της η Τελέσιλλα».
Απ’ αυτό το άσμα έχουν σωθεί δύο μόνο στίχοι: 

"Την Άρτεμη τραγουδήστε, κόρες,
που αποφεύγει τον Αλφειό…".

Επίσης, η Τελέσιλλα είχε συνθέσει μια ωδή για τον Απόλλωνα, που ονομαζόταν «Φιληλιάς», αυτός,δηλαδή που αγαπάει τον Ήλιο. Το άσμα αυτό το τραγουδούσαν,οι εργάτες, όταν πήγαιναν με συννεφιά στα χωράφια να δουλέψουν και παρακαλούσαν τον ήλιο να βγει από τα σύννεφα και να ζεστάνει την ατμόσφαιρα.
Το μοναδικό ποίημα της Τελέσιλλας που σώθηκε ολόκληρο ,ως επιγραφή χαραγμένη σε λίθο του 3ου ή 4ου μ.Χ. αιώνα, που βρέθηκε στο ιερό του Ασκληπιού στην Επίδαυρο, είναι ένας ύμνος στη «μητέρα των θεών», που τον παραθέτω σε μετάφραση:

<<Στη Μητέρα των θεών>>

"Κόρες της Μνημοσύνης, ελάτε εδώ απ’ τον ουρανό και τραγουδήστε μαζί μου τη μητέρα των θεών, που ήρθα, αφού περιπλανήθηκα στα όρη και στις πηγές με ανεμοπαρμένα τα μαλλιά, ξετρελαμένη στα βουνά.
Και ο βασιλιάς ο Δίας σαν είδε τη μητέρα των θεών έριξε κεραυνό,έσπασε τα βράχια και πήρε τα τύμπανα. -Μητέρα, φύγε στους θεούς και μη γυρνάς στα όρη, γιατί τ’ άγρια λιοντάρια και οι γκρίζοι οι λύκοι θα σε φάνε κυνηγημένη.
-Δε θα φύγω στους θεούς, αν δεν πάρω μερίδια, το μισό απ’ τον ουρανό, και μη γυρνάς στα όρη τ’ άλλο μισό απ’ τη γη, 
το τρίτο μέρος απ’ τη θάλασσα, κι έτσι θ’ αποχωρήσω. -Χαίρε, μεγάλη βασίλισσα, Μητέρα του Ολύμπου."

Το σπουδαιότερο στα ποιήματα της Τελέσιλλας ήταν το μέτρο.Είχε καθιερώσει δικό της ποιητικό μέτρο ,που οι Αλεξανδρινοί φιλόλογοι του έδωσαν το όνομά της, "Τελεσίλλειον",γιατί το βρήκαν μοναδικό.
Η Τελέσιλλα ήταν παντρεμένη με τον Ευξενίδα, ο οποίος μετά το θάνατό της ίδρυσε μνημείο προς τιμήν της με το εξής επίγραμμα:

"Μνημείο, γλυκιά Τελέσιλλα, έστησε εδώ Ο Ευξενίδας για τη γυναίκα που παντρεύτηκε, γιατί πάντα ήταν γεμάτη πίστη, εύνοια, αρετή και αγάπη. Ας μένει και για τους μεταγενέστερους η φήμη σου αξέχαστη για πάντα".

Θα κλείσω την ανάρτησή μου με τον ύμνο της ξακουστής ποιήτριας προς τη ΜΗΤEΡΑ ΤΩΝ ΘΕΩΝ,ο οποίος ενέπνευσε τον εκπαιδευτικό και μουσικό Πέτρο Ταμπούρη στην ομώνυμη σύνθεσή του:

"Μέλος Αρχαίον-Τελέσιλλα"

The Mythologists

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ