«1. Μύθοι από την Αφρική-Αράχνη Ανάνσι»

Οι μύθοι της Αφρικής που διαδόθηκαν από στόμα σε στόμα, σε περισσότερες από 1000 διαφορετικές γλώσσες δεν είναι ευρέως γνωστοί. Το σύστημα δοξασιών που υπάρχει στην υποσαχάρια Αφρική φαίνεται να μην είναι αυστηρά δομημένο.

«Ο μύθος μοιάζει με τον άνεμο.Έρχεται από τόπο μακρινό και μας αγγίζει τρυφερά, διδακτικά η παρουσία του…», λένε οι σαμάνοι.
Έτσι, η προφορική διήγηση ιστοριών αποτελεί έναν ανεξάντλητο φυσικό πόρο για τη μυθολογία της υποσαχάριας Αφρικής.

Ένας από τους πιο γνωστούς μύθους της φυλής Ασάντι της Γκάνας αναφέρεται στον τρόπο που έφτασαν οι μύθοι της κοσμογονίας και της Δημιουργίας που όρισαν την κοινωνική τάξη στους ανθρώπους από τον θεό Ουρανό που τους κράταγε φυλαγμένους γι’ αυτό και τον έλεγαν και θεό των Μύθων.
Είναι αποτέλεσμα, όπως θα δούμε εξυπνάδας και κατεργαριάς.

Ο Ανάνσι είναι ένα πνεύμα, που φέρνει λένε τη βροχή για να σταματήσουν οι φωτιές κι απεικονίζεται ως μια αρσενική αράχνη ή η μορφή του αποτελεί συνδυασμό αράχνης –ανθρώπου με οκτώ πόδια.

Κάποιοι μύθοι θεωρούν τον Ανάνσι δημιουργό του Ήλιου, των Αστεριών και της Σελήνης κι άλλοι πως αυτός δίδαξε στην ανθρωπότητα τους τρόπους καλλιέργειας της γης.

Την μακρινή λοιπόν εποχή που στον κόσμο δεν υπήρχαν ιστορίες και μύθοι, μιας και ο στιβαρός Ονυακοντιόν, ο θεός του Ουρανού τούς κρατούσε φυλαγμένους, ο αραχνόμορφος Ανάνσι ζήτησε να τους τις παραχωρήσει.Εκείνος αρνήθηκε κι ο κατεργάρης επέμεινε στο αίτημά του λέγοντας στο θεό να ορίσει ένα τίμημα ώστε να τις αποκτήσει.
Ο Ονυακοντιόν για να τον αποφύγει ζήτησε να του φέρει κάποια όντα , τον πύθωνα, τη λεοπάρδαλη, τις αγριομέλισσες και το Μοάτια, ένα άγριο πνεύμα -μια αποστολή που φάνταζε ακατόρθωτη, σίγουρος πως δεν θα τα κατάφερνε.
Η αράχνη όμως με την πονηριά και την εξυπνάδα της κατάφερε να παγιδεύσει με διάφορους τρόπους τα πλάσματα που είχε ζητήσει ο μέγας θεός.

Π.χ στην πρώτη περίπτωση ρώτησε φωναχτά τον Πύθωνα αν πραγματικά το σώμα του είναι μακρύτερο απ’το κλαδί του φοίνικα ή όχι όπως υποστήριζε η γυναίκα του.
Θιγμένος ο πύθωνας τεντώθηκε ολόκληρος πάνω στο κλαρί για να συγκριθεί στο μήκος.
Ο Ανάνσι βρήκε ευκαιρία και τον έδεσε γρήγορα. Με αυτό τον τρόπο παγίδευσε το πρώτο πλάσμα κι έτσι δεμένο το πήγε στον θεό του Ουρανού φέρνοντας σε πέρας την αποστολή του με απόλυτη επιτυχία.

Για να πιάσει τη λεοπάρδαλη ακολούθησε τη συμβουλή της γυναίκας του της Άσο.Εκείνη του είπε να σκάψει ένα βαθύ λάκκο στο χώμα, στο μονοπάτι που συνδέει τη φωλιά της λεοπάρδαλης με το ποτάμι. Μόλις ο Ανάνσι τέλειωσε το σκάψιμο σκέπασε το λάκκο με φύλλα. Το ζώο έπεσε μέσα. Ο Ανάνσι προθυμοποιήθηκε να την τραβήξει τυλίγοντάς τη στον ιστό του. Η λεοπάρδαλη αιχμαλωτισμένη της αράχνης παραδίδεται στο θεό του Ουρανού.

Ο Ονυακοντιόν εντυπωσιάστηκε και θαύμασε την ευρηματικότητα κι εξυπνάδα του Ανάνσι κι έτσι του παραχώρησε τους μύθους και τις ιστορίες για τους ανθρώπους.
Από τότε είναι το πνεύμα όλων των γνώσεων των ιστοριών.
Μια έξυπνη και γενναία αρσενική αράχνη, ήρωας παραδοσιακών Αφρικανικών παραμυθιών, που με την εξυπνάδα, τον ηρωισμό και τον χαρακτήρα της κατάφερε τον θεό των παραμυθιών να της χαρίσει όλες τις ιστορίες του!

Θα καταλάβατε , φίλοι μου πως ο Ανάνσι είναι ο κλασικός χαρακτήρας του κατεργαράκου στην κουλτούρα της Αφρικής. Χαρακτήρας, που συναντάμε και στα νησιά της Καραϊβικής.
Τον τρόπο που παγίδευσε το πνεύμα και το σμήνος μελισσών θα μάθουμε την ερχόμενη Τρίτη το απόγευμα.
Μέχρι τότε να περνάτε όμορφα!

Πηγές: "Παγκόσμια Μυθολογία", Philip Wilkinson-Neil Philip

ELPIDA NOUSA

The Mythologists

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ