Ένα απίστευτο αεροπορικό ατύχημα

Στον εορτασμό της 25ης Μαρτίου στη Θεσσαλονίκη το 1931, ο πιλότος στρατιωτικού αεροπλάνου… πέφτει από το πιλοτήριο και το αεροπλάνο συντρίβεται στη ταράτσα σπιτιού!

 Ψάχνοντας τα αρχεία παλιών εφημερίδων για ένα άλλο θέμα, έπεσα πάνω στο φύλλο της εφημερίδας  ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, της Πέμπτης 26 Μάρτη του 1931.

Η είδηση της πτώσης του στρατιωτικού αεροσκάφους, ευτυχώς χωρίς να χαθούν ανθρώπινες ζωές, ήταν απολαυστική. Δεν μπόρεσα να αντισταθώ στον πειρασμό και σας την προσφέρω:

Το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ της Πέμπτης 26 Μαρτίου 1931

«ΤΑ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ

ΕΝΩ ΕΠΑΝΗΓΥΡΙΖΕΤΟ Η ΕΘΝΙΚΗ ΕΟΡΤΗ

ΕΝΑ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟ ΕΠΕΣΕ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΥΝΕΤΡΙΒΗ

ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ Η ΠΤΩΣΙΣ ΤΟΥ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟΥ – ΜΙΑ ΚΑΚΗ ΕΜΠΝΕΥΣΙΣ ΚΑΙ ΜΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΙΣΝΟΥΣ – Ο ΚΟΣΜΟΣ ΕΝΟΜΙΣΕΝ ΟΤΙ ΟΡΟΚΕΙΤΑΙ ΠΕΡΙ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΘΕΑΜΑΤΟΣ – ΟΤΑΝ ΟΙ ΑΕΡΟΠΟΡΟΙ ΚΑΤΗΡΧΟΝΤΟ ΜΕ ΤΑ ΑΛΕΞΙΠΤΩΤΑ – ΤΙ ΛΕΓΟΥΝ ΟΙ ΑΡΜΟΔΙΟΙ ΔΙΑ ΤΟ ΑΤΥΧΗΜΑ – Η «ΞΑΝΘΗ» ΗΤΟ ΑΡΙΣΤΟΝ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟΝ

ΑΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑΙ ΤΗΣ ΤΡΑΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ

Επέπρωτο και εφέτος, δυστυχώς, κατά τον εορτασμόν της Εθνικής μας επετείου, να σημειωθή  αεροπορικόν δυστύχημα, γεγονός που συνεκίνησε βαθύτατα τον λαόν της Θεσσαλονίκης.


Την 11.30 περίπου π.μ. καθ’  ήν ώραν σμήνος εκ πέντε αεροπλάνων, υπό τον ταγματάρχην κ. Δημητριάδην, ίπτατο υπεράνω της πόλεως, εις σχήμα «βολάν γκρουπ», εκτελών επιδείξεις, ένα εξ αυτών, το «Ξάνθη 2» τύπου Μπρακέ 19 κατέπεσε και κατεστράφη. Του αεροπλάνου επέβαινον ο πιλότος ανθυπασπιστής κ. Αθανασόπουλος και ο παρατηρητής υπολοχαγός κ. Μαλόβρουβας. Αμφότεροι εσώθησαν ποιήσαντες χρήσιν των αλεξιπτώτων των. Ο κ. Αθανασόπουλος, προσεγειώθη κανονικώς παρά την συνοικίαν Καπάν και ο κ. Μαλόβρουβας, προσκρούσας σε κάποιο σύρμα κατά την προσγείωσιν εμωλωπίσθη ελαφρώς εις το πρόσωπον. Το αεροπλάνον ακυβέρνητον κατέπεσεν εις την οδόν Τσαμαδού επί της υπ’ αριθ. 10 οικίας την στέγην της οποίας συνέτριψε. Μετά δεκάλεπτον απετεφρώθη, το δε πυρ μετεδόθη και επί των παρακειμένων οικιών. Χάρις εις την έγκαιρον επέμβασιν της πυροσβεστικής υπηρεσίας, καταφθάσης αμέσως κατόπιν ειδοποιήσεως του ανθ/ρχου κ. Δασκαλοπούλου, το πυρ κατεσβέσθη και δεν επροξένησε μεγάλας ζημίας.

Το αεροπορικόν δυστύχημα οφείλεται εις το γεγονός ότι το αεροπλάνον εστερείτο μοχλού χειρισμού (μαρσέτ), ώστε ο παρατηρητής να μην κατορθώση να οδηγήση από της θέσεώς του το αεροπλάνον, δεδομένου ότι ο πιλότος δια να αποφύγει ασφαλή σύγκρουσιν με το αεροπλάνον του αν)γου κ. Τριβιλά, έκαμε απότομον «βιράζ», λόγω δε τούτου έχασε την ισορροπίαν του και ευρέθη εις το κενόν, συμβαλλούσης και της πιέσεως εκ των κάτω, εκ του παραχθέντος κενού.

Εις τον κ. Αθανασόπουλον καταλογίζεται η ευθύνη ότι δεν ήτο δεμένος, ώστε ν’ αποφύγη την ανατίναξίν του. Αλλ’ ως εξηκριβώθη και οι 20 αεροπόροι που ίπταντο χθες δεν ήσαν δεμένοι. Συνεπώς το ατύχημα οφείλεται εις μίαν πρωτοφανή περίπτωσιν, εντελώς τυχαίαν. Ότι, οι αεροπόροι εσώθησαν χάρις εις την καλήν λειτουργίαν των αλεξιπτώτων των.

Το αεροπλάνον που κατεστράφη προσεφέρθη εις την αεροπορίαν μας δι’ εράνου των κατοίκων της Ξάνθης, εστοίχησε δε περί το εκατομμύριον.

Από το καταστραφέν αεροπλάνον πρώτος προσεγειώθη ο κ. Αθανασόπουλος, κατόπιν δε τον ηκολούθησε και ο κ. Μαλόβρουβας. Το θέαμα ήτο πρωτοφανές. Ολοι ενόμισαν ότι επρόκειτο περί γυμναστικών επιδείξεων. Αλλά επρόκειτο δυστυχώς, περί ατυχήματος, που έπληξε την αεροπορικήν μας οικογένειαν και επροξένησε και αρκετάς ζημίας εις τους ενοίκους των οικιών, επί των οποίων το αεροπλάνον κατέπεσε. Ο Νικόλας Κυμπερίδης εκοιμάτο εις το δωμάτιόν του την ώραν εκείνην καθ’ ήν ήκουσε τον τρομακτικόν κρότον του αεροπλάνου, που έπιπτε και συνέτριβε την στέγην της οικίας του. Εσώθη όμως και γυμνός σχεδόν εξήλθεν εις τον δρόμον, καλών τους περιοίκους εις βοήθειαν.

Ζημίας υπέστησαν και η Παπαδιά Παπαγερμανού, η Δροσούλα Ζαχαρία, η Αλεξάνδρα Αραμπατζή και άλλοι.

Επι τόπου κατέφθασε ο επιτελάρχης κ. Θεμελής και ο λοχαγός της Αεροπορίας κ. Ζαΐμης.

Ο υποστράτηγος Διοικητής της Αεροπορίας Θες/νίκης κ. Αδαμίδης διέταξε την ενέργειαν ανακρίσεων, διά το συμβάν ατύχημα και δια τον καταλογισμόν των ευθυνών εις τους υπαιτίους.

Εν σχέσει με την πτώσιν του πιλότου εις το κενόν η Ενωσις Φίλων του Αέρος εις ανακοίνωσίν της γράφει τα εξής:

«Ο παρατηρητής του καταστραφέντος αεροπλάνου βλέπων τον κίνδυνον της συγκρούσεως των δύο σκαφών ειδοποίησεν αμέσως τον πιλότον του όστις δια να αποφύγη το δυστύχημα επεχείρησε να θέση το αεροπλάνον του εις τον ελιγμόν πικέ (στροφή προς τα κάτω) αλλά ο χειρισμός των πηδαλίων υπήρξε φαίνεται βεβιασμένος και ολίγον απότομος και είχεν ως αποτέλεσμα την εκτίναξιν του πιλότου έξω του σκάφους.

Δέον να σημειωθή ότι ο πιλότος δεν είχε χρησιμοποιήσει την ζώνην ασφαλείας δια της οποίας προσδένεται στερεώς εις το σκάφος, έφερεν όμως το αυτομάτως λειτουργούν αλεξίπτωτόν του το οποίον ευτυχώς ήνοιξεν αμέσως.

Ο παρατηρητής ευρεθείς μόνος και μη γνωρίζων καλώς να οδηγή επεχείρησε να αναλάβη την διεύθυνσιν του αεροπλάνου από της θέσεως του οδηγού (διότι εις τα αεροπλάνα Μπρεγκέ 19 έχουν αφαιρεθή τα όργανα της διπλής διευθύνσεως εκ της θέσεως του παρατηρητού) αλλ’ εκ της συγχύσεώς του δεν το κατώρθωσε και ηναγκάσθη να πηδήση και αυτός εις το κενόν. Το αλεξίπτωτον του παρατηρητού ήνοιξε και αυτό κανονικώς. Τόσον ο πιλότος όσον και ο παρατηρητής προσεγειώθησαν καλώς ο μεν πρώτος εις την πλατείαν της Εκκλησίας Παναγίας των Χαλκέων ο δε δεύτερος επί της καπναποθήκης Σαρισμάνογλου παρά την οδόν Φιλίππου.

Το αεροπλάνον τελείως ακυβέρνητον και με την μηχανήν του ρελαντί (εις το ελάχιστον των στροφών της) και με μίαν καταπληκτικήν ευστάθειαν πηδαλίων ήρχισε κατερχόμενον ήρεμα και με ελαφράν κλίσιν κυκλοτερώς προς τα αριστερά (σπιράλ) ως να ωδηγείτο παρ’ εξαιρέτου πιλότου.

Τέλος μετ’ ολίγας στροφάς έπεσεν εις την αυλήν παλαιάς οικίας και ανεφλέγη αποτεφρωθέν τελείως.

Αι ευθύναι εις την προκειμένην περίπτωσιν δέον να αναζητηθούν και να αποδοθούν εις την οδήγησιν του αεροπλάνου του οποίου η μηχανή και τα πηδάλια υπήκουσαν καλώς εις τον χειρισμόν των το δε σκάφος, και τελείως ακόμη ακυβέρνητον ισορρόπισε σταθερώς κατά την μοιραίαν κάθοδόν του.
Το δυστύχημα ανήκει εις την κατηγορίαν των εκ κακής διοικήσεως.»

 imerodromos

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ