Θυσία ή συναισθηματικό μοίρασμα

Οι άνθρωποι, οι οποίοι θυσιάζουν τις επιθυμίες τους για τις ανάγκες των άλλων, προσφέρουν αλόγιστα ελπίζοντας κατά βάθος πως μέσω της προσφοράς τους θα λυτρωθούν από το βάρος της ανάγκης να σκορπίζονται.

Επειδή δεν έχουν μια καθάρια εικόνα για τον εαυτό τους για να εκτιμήσουν την αξία τους, προσφέρονται στους άλλους ενώ αντλούν ικανοποίηση από τη θυσία τους. Μέσω της προσφοράς, το εγώ τους διογκώνεται και δεν υποκύπτει στην ανορεκτική εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους.

Η κάθε σχέση αποτελεί μια εναγώνια αναζήτηση της ανταπόκρισης που πάντα παρέμενε μακρινή, μια σισύφεια προσπάθεια να αποκατασταθούν τα συναισθηματικά ελλείμματα μέσα τους, όπου ο φόβος μήπως χάσουν το ήδη απολεσθέν τρέφει την απαξίωση που διατρυπά τον πυρήνα του εαυτού τους.

Εγκλωβισμένοι σε ένα φαύλο κύκλο δεν μπορούν να απελευθερωθούν, γιατί εξαιτίας των επώδυνων συναισθημάτων η λογική τους αδρανεί. Παρόλο που έρχονται σε επαφή με την πραγματικότητα και την αναγνωρίζουν, την απωθούν και αναλώνονται με υπερβολή σε πράγματα μηδαμινά, σε παροδικές ικανοποιήσεις όπου διαψεύδονται και σε αυτές, γιατί κανένα υποκατάστατο δεν μπορεί να προσφέρει πληρότητα. Αυτό που επιθυμούν βρίσκεται μέσα τους, εκείνοι όμως δεν εμπιστεύονται την ύπαρξη του δώρου μέσα τους, ώστε να το εκτιμήσουν και να το αγαπήσουν, αλλά το μεταθέτουν σε άλλους, υπερεκτιμώντας τους και μειώνουν τη δική τους ουσία.

Αποκαλούν τη συναισθηματική σπατάλη αγάπη, ενώ στην πραγματικότητα είναι προσπάθεια να αναπληρωθούν όλα εκείνα που έσβησαν στον χρόνο και δεν τους παραδόθηκαν, προσδοκώντας έτσι να τα χαρούν ετεροχρονισμένα μέσα από άλλα πρόσωπα. Γυρεύουν από τους ανθρώπους με τους οποίους σχετίζονται ένα σφουγγάρι να σβήσουν το παρελθόν τους και να τους βοηθήσουν να γεννήσουν ένα νέο παρόν. Παραχωρούν τμήματα του εαυτού τους ελπίζοντας να τους δοθεί ο χαμένος Παράδεισος της ευτυχίας, να αποποιηθούν την κληρονομιά της Ιφιγένειας και να πάψουν να εκχωρούν τον εαυτό τους για να υπηρετούν τους άλλους.

Μόνο ένας ελεύθερος άνθρωπος μπορεί να αγαπήσει αληθινά και εκείνοι δεν έχουν κατακτήσει την ελευθερία να αγαπούν τον εαυτό τους, να τον αναγνωρίζουν και να τον εκτιμούν. Δεν αισθάνονται ανεξάρτητοι για να αγαπούν τους άλλους με αυτόνομο τρόπο, αξιολογώντας την ικανότητά τους να αγαπάνε και όχι την άμεση ανταπόκρισή τους στα παιδικά τους αιτήματα.

Αυτό που τους λυτρώνει είναι να έρθουν σε επαφή με την αλήθεια τους και να αντιμετωπίσουν όλα τα συναισθήματα που θα αναδυθούν όταν τολμήσουν στις αλλαγές τους. Επειδή όμως αυτό είναι μια διεργασία που απαιτεί πολύ μεγάλη προσπάθεια, διαφοροποιήσεις και τόλμη για αποχωρισμούς, προσπαθούν να ελέγξουν το κενό που νιώθουν, ελέγχοντας τον εαυτό τους και τους άλλους μέσα από την προσφορά τους. Δίνουν, προσφέρουν, αλλά δεν ανοίγονται συναισθηματικά, δεν μοιράζονται ουσιαστικά. Επειδή στο παρελθόν η διάθεση για συναισθηματική προσέγγιση τους άφησε σε μια μοναξιά, προσπαθώντας να κυριαρχήσουν στα καταιγιστικά συναισθήματα που τους διακινεί η προοπτική της σχέσης, κατασκευάζουν μια πανοπλία που οτιδήποτε συναισθηματικό προσπαθήσει να τη διαπεράσει το απομακρύνουν. Αυτή η πανοπλία ανοίγει μόνο για να δώσουν από το συναισθηματικό τους υστέρημα και να πάρουν μόνο αυτό που δεν είναι ξένο στο σχήμα στο οποίο έχουν συνηθίσει και όπου μοιάζει με τη μοναξιά που βίωσαν.

Παραμένουν σε σχέσεις που τους δίνουν μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας για να καθησυχάσουν το αίσθημα ανασφάλειας μέσα τους, συμβιβάζονται υπομένοντας τις εκπτώσεις που κάνουν για να μην έρθουν σε επαφή με τα βάθη του εαυτού τους και ανακαλύψουν την ουσία της ελευθερίας τους, που θα τους επιτρέψει να αισθανθούν πλήρεις με τον εαυτό τους.

Η επαφή με την αλήθεια προϋποθέτει να αντέξουμε την προσωπική μας ιστορία και να μη φοβηθούμε να ακολουθήσουμε τις μνήμες μας χωρίς να τις απαξιώσουμε. Όσο αποδεχόμαστε ολάκερο τον εαυτό μας, χωρίς να απωθούμε ό,τι δεν μας αρέσει σε αυτόν, αλλά εκτιμώντας κάθε πτυχή του εαυτού μας ως μοναδική, γεμίζουμε με σεβασμό και εκτίμηση για τον εαυτό μας. Εάν αγαπήσουμε τον εαυτό μας, θα αισθανθούμε ελεύθεροι να αναγνωρίσουμε στους άλλους τα χαρακτηριστικά εκείνα που θα υποστηρίζουν την αγάπη μεταξύ μας. Αν επιτρέψουμε στον εαυτό μας αυτό το ταξίδι ζωής, τα αιτήματα που θα απευθύνουμε στους ανθρώπους μας θα είναι αιτήματα επιθυμίας προκειμένου να μοιραστούμε μαζί τους και δεν θα είναι απόρροια μιας στερεμένης ανάγκης. Ελεύθεροι μοιραζόμαστε συναισθηματικά με ανθρώπους που είναι φιλόξενοι και καταδεκτικοί στην αγάπη και όπου η σχέση μας διακρίνεται από αμοιβαίο σεβασμό και εκτίμηση.

Η Αγγελική Μπολουδάκη είναι ιδιώτης Κοινωνική Λειτουργός στα Χανιά, τέως στέλεχος του Κέντρου πρόληψης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών Ν.Χανίων και τέως Εκπαιδευτικός Α.Τ.Ε.Ι. Είναι συγγραφέας του βιβλίου ‘Μαμά, μπαμπά, δε με κοιτάξατε και χάθηκα’, Εκδόσεις Αραξοβόλι

Αγγελική Μπολουδάκη

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ