Η κρυφή γοητεία της παθητικότητας

Της Ψυχολόγου – Ψυχοθεραπεύτριας Μάρως Μπέλλου

Η ενεργητικότητα και η παθητικότητα είναι δύο διαφορετικοί δρόμοι που οδηγούν προς την ικανοποίηση. Άντρες και γυναίκες θέλουν τόσο να αγαπήσουν όσο και να αγαπηθούν. Στην ουσία μοιράζονται μία αμοιβαία συναισθηματική ανάγκη. Θέλουν να είναι τόσο ενεργητικοί, όσο και παθητικοί.

Επιθυμούν να προκαλέσουν την επιθυμία στον άλλον και συνάμα να παραδοθούν στη σαγήνη του άλλου. Η εμπειρία του έρωτα έχει έναν παθητικό χαρακτήρα.

Όταν κάποιος βρίσκεται υπό το κράτος του έρωτα είναι σαν να μαγεύεται από τον άλλον. Δεν μπορεί να είναι κυρίαρχος του εαυτού του. Τότε είναι που κάτι μέσα του υποχωρεί και δρα με τρόπους που σε άλλες συνθήκες φαντάζουν ανόητοι.

Μπαίνει σε μία τροχιά όπου τα πράγματα μοιάζουν να προχωρούν από μόνα τους, δίχως τη θέλησή του. Του ασκείται μία επιρροή που είναι ακαταμάχητη και στην οποία δεν μπορεί να αντισταθεί. Όσο πιο πολύ αντιστέκεται τόσο πιο πολύ υποτάσσεται σε αυτήν. Ο έρωτας ρίχνει τα βέλη του χωρίς διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα.

Ένας άντρας δεν δίνεται λιγότερο στον έρωτα από μία γυναίκα. Ωστόσο κάποιος που ερωτεύεται, είτε είναι άντρας, είτε είναι γυναίκα, βρίσκεται σε μία γυναικεία θέση. Ο έρωτας σε εκθηλύνει.

Γι' αυτό, η κατάσταση ενός άντρα που βρίσκεται υπό το καθεστώς του έρωτα μοιάζει κάπως κωμική. Φοβάται ότι θα χάσει τον ανδρισμό του αν αφεθεί και παρασυρθεί από το συναίσθημά του.

Ακόμη και ένας ερωτευμένος άντρας έχει αναλαμπές αξιοπρέπειας. Φοβάται ότι θα χάσει τον εαυτό του αν εκφράσει τη θηλυκή του πλευρά που αναζωπυρώνεται εκείνην τη στιγμή από μέσα του.

Από τη μία, αυτός ο έρωτας τον γοητεύει, ενώ από την άλλη τον ωθεί σε μία ανυπόφορη παθητικότητα. Γι' αυτό, μπορεί να αναδύεται από μέσα του ένα κύμα επιθετικότητας απέναντι στο αντικείμενο του έρωτά του. Ή να προσπαθεί να ανακτήσει κάτι από το χαμένο έδαφος με το να επιδεικνύει μία αδιάφορη, σκληρή έως και περιφρονητική στάση στο αγαπημένο του πρόσωπο. Ή ακόμα και να επιθυμεί γυναίκες με τις οποίες δεν είναι πραγματικά ερωτευμένος, έτσι ώστε να διατηρήσει την ανδροπρέπειά του ακέραιη.

Όμως, όλες αυτές οι προσπάθειες που κάνει ώστε να αναπληρώσει την ολοσχερή απώλεια του ελέγχου του κάθε άλλο παρά διασφαλίζουν την υπεροχή του.

Όταν ένας άντρας κινείται ενεργητικά προς μία γυναίκα, πολύ σπάνια πηγαίνει προς το μέρος της λειτουργώντας αφ' εαυτού. Ακόμα και αν του αποδίδεται ο ρόλος του κυνηγού, κατά κανόνα ενεργοποιείται ως θύμα της γοητείας που του ασκεί.

Ακριβώς λόγω της σαγηνευτικής της δύναμης η αιώνια γυναίκα χαρακτηρίζεται παραδοσιακά ως μάγισσα. Ο άντρας που αρέσκεται στην ιδέα να είναι κυνηγός, δεν θέλει να βρίσκεται στην θέση του θηράματος. Γι' αυτό, η γυναίκα καταφεύγει σε τεχνάσματα ώστε να τον κάνει να πιστέψει ότι τη διάλεξε αυτός.

Ο άντρας δεν μπορεί παρά να παρασυρθεί στην παγίδα εκείνης που τον ξελογιάζει. Η αποπλάνηση, ως μία απόπειρα να οδηγήσεις τον άλλον μακριά, είναι γένους θηλυκού. Όσο παράδοξο και αν φαίνεται είναι πάντα ο άντρας εκείνος που αποπλανάται.

Σε ό,τι αφορά τη σαγήνη, η γυναίκα δεν είναι ένα παθητικό σεξουαλικό αντικείμενο, αλλά το πλέον ενεργητικό στοιχείο. Προκαλεί την επιθυμία στον άλλον, χωρίς να υιοθετεί μία ωμά αισθησιακή συμπεριφορά.

Πολλοί, και ίσως οι περισσότεροι άντρες βρίσκουν απωθητική τη γυναίκα που συμπεριφέρεται απέναντί τους όπως αυτοί. Μία γυναίκα που υιοθετεί μία στάση που προσομοιάζει στην αντρική, μπορεί να προκαλέσει ακόμα και την αποστροφή.

Σε έναν διαφοροποιημένο άντρα αυτό που του ασκεί τη μεγαλύτερη επιρροή είναι η ειδική αύρα της γοητείας που περιβάλλει τον αγνό και σεμνό τύπο γυναίκας. Όπως αναφέρει και ο Baudrillard, δεν υπάρχει ισχυρότερο αφροδισιακό από την αθωότητα.

Γι' αυτό, κάθε αντίσταση στη γυναίκα προκαλεί τον σεξουαλικό ερεθισμό του άντρα. Εκείνη αποπλανά, καθώς αρνείται να δοθεί. Η συγκράτηση ή η συστολή μπορεί να ασκήσει μία έλξη ακατανίκητη. Ασκεί μία επίδραση που παρόλο που είναι αόρατη, είναι ταυτόχρονα πανίσχυρη.

Μία γυναίκα ενδεχομένως να γνωρίζει ότι η αθωότητα είναι η πεμπτουσία της γοητείας της και για αυτό μπορεί να την προσποιείται ώστε να σκανδαλίσει τη φαντασία του άντρα. Πολύ απλά χρησιμοποιεί την αιδημοσύνη ως δόλωμα για άντρες.

Είναι το προσωπείο που φορά ώστε να υποδυθεί τον θηλυκό της ρόλο. Εκεί, όμως, που πραγματικά η γοητεία της αποκτά τη μεγαλύτερή της δύναμη είναι όταν η εκλεπτυσμένη γοητεία της παθητικότητας δεν περιορίζεται σε ένα συνειδητό τέχνασμα.

Είναι εκεί που η αναστολή δεν είναι απλά προσποιητή, αλλά αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της θηλυκότητάς της. Η γοητεία της μπορεί να γίνει ακόμα και επικίνδυνη.

Από αυτήν τη σκοπιά, οι πόλοι ενεργητικότητας και παθητικότητας αντιστρέφονται στις σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων. Και για την ακρίβεια, σύμφωνα με μία ρήση του Titus Burkhardt, η γυναίκα γίνεται ενεργητικά παθητική, ενώ ο άντρας παθητικά ενεργητικός.

Αυτή η ενεργητικά παθητική έκφραση της θηλυκότητας είναι μία δράση σε ένα εντελώς διαφορετικό επίπεδο από ό,τι η ώθηση στην πράξη για την ικανοποίηση της επιθυμίας που χαρακτηρίζει την αντρική σεξουαλικότητα.

Η ακόρεστη ή και ορισμένες φορές η ζωώδης επιθυμία του άντρα για σεξουαλική επαφή δημιουργεί μία ορμή για δραστηριότητα που μπορεί να γαληνέψει μόνο με καταπράυνση του ερεθισμού. Πρόκειται για μία δραστηριότητα που είναι ενεργητική επειδή στοχεύει ακριβώς στην ευχαρίστηση.

Όμως, σε ένα πιο λεπτό επίπεδο ο άντρας είναι παθητικά ενεργητικός, καθώς ελκύεται από τη γυναικεία γοητεία, όπως ο σίδηρος από τον μαγνήτη. Αρκεί να μπει στην τροχιά του και τότε θα νιώσει μία έλξη που δύσκολα θα καταφέρει να μην τον αναρροφήσει.

Ίσως τελικά, η δύναμη κατορθώνει πολλά και η μη δύναμη κατορθώνει τα πάντα. Η δράση χωρίς δράση πετυχαίνει διόλου αμελητέα αποτελέσματα είτε με το να την ασκήσει κανείς, είτε με το να παραδοθεί στη γοητεία της.

marobellou

egriechen

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ