Είναι το παιδί σας έτοιμο για κατοικίδιο; Κι, εδώ που τα λέμε, είστε εσείς;

Από τον Γιώργο Φραντζεσκάκη

Τα παιδιά, που ενθουσιάζονται εύκολα και με οτιδήποτε, είναι βέβαιο ότι κάποια στιγμή θα σας ζητήσουν ένα κατοικίδιο. Πριν ενδώσετε, κάντε το πείραμα που σας προτείνουμε.

Το πρώτο οκτάχρονο που μου ράγισε την καρδιά, το συνάντησα στο πάρκο της γειτονιάς μου ένα πρωινό του Αυγούστου. Πλησίασε την Κίρκη, τη χάιδεψε και μου ξεφούρνισε, με την αφοπλιστική ωμότητα (λέγεται εσφαλμένα και «αθωότητα») που έχουν τα ανήλικα: «Είχαμε πάρει κι εμείς ένα σκυλάκι. Αλλά η μαμά το έδωσε σε κάτι άλλα παιδάκια, γιατί λέρωνε. Μετά πήραμε ένα άλλο, αλλά λέρωνε κι αυτό και το δώσαμε…».
Δύο αποτυχημένες απόπειρες, δύο μικρά εγκλήματα («το έδωσε σε άλλα παιδάκια» δεν αποκλείεται να σημαίνει και «το αμόλησε στο βουνό»…), αποτελέσματα της αδυναμίας μας να συλλάβουμε το προφανές: τα σκυλιά δεν είναι παιχνίδια, θέλουν παιχνίδια…
Και, εκτός από παιχνίδια, θέλουν κι άλλα πολλά. Θέλουν χρόνο, χρήμα, χώρο (τα τρία «Χ» της αρμονικής συμβίωσης), χρειάζονται ενσωμάτωση στην οικογενειακή «αγέλη», απαιτούν την αποδοχή μιας σκληρής αλήθειας: τα σκυλιά είναι παιδιά που δεν μεγαλώνουν ποτέ!

Εκτός από την ανόητη πρακτική τού να δωρίζουμε σκυλιά σε ανθρώπους που ποτέ δεν τα ήθελαν, στις κλασικές οκαζιόν των Χριστουγέννων και της γιορτής του Αγίου Βαλεντίνου, η άλλη καθιερωμένη πρακτική είναι να τα αγοράζουμε «για τα παιδιά μας». Ειδικά όταν έχουμε μόνο ένα από αυτά, το φαντασιακό ensemble «παιδί – σκύλος» έχει εντυπωθεί στο ασυνείδητό μας, μέσα από εκατοντάδες εικόνες τηλεοπτικών σποτ, κινηματογραφικών παραγωγών και διαφημιστικών ταμπλό, τόσο έντονα, ώστε να είναι σχεδόν αδύνατο να το αγνοήσουμε. Άλλωστε, το σκυλί είναι ο καλύτερος σύντροφος του ανθρώπου, έτσι;
Έτσι. Μόνο που το παιδί μας δεν είναι ακριβώς «άνθρωπος». Είναι προσωπικότητα υπό διαμόρφωση. Και όσο βρίσκεται σ’ αυτή την εξελικτική διαδικασία, όσο μαθαίνει να αναγνωρίζει και κατόπιν να αναλαμβάνει ευθύνες, η επιπλέον υποχρέωση συντήρησης ενός ζώου με αυξημένες ανάγκες (ξεχνάμε με ευκολία ότι τα σκυλιά δεν είναι χρυσόψαρα) είναι δίκοπο μαχαίρι.
Τι λέμε εδώ; Να μην πάρετε στο παιδί σας σκύλο; Όχι. Παρά τις σοβαρές αντενδείξεις, όλοι οι φιλόζωοι ξέρουν ότι η σκυλίσια συντροφιά είναι από τα μεγαλύτερα ευεργετήματα που μπορείτε να προσφέρετε στο παιδί σας. Η κόρη μου το ξέρει ήδη – και ετοιμάζεται να μου «φάει» το σκυλί. Για να φτάσετε όμως εκεί, προτείνουμε να κάνετε μια σειρά από μικρά τεστ, για να εξακριβώσετε την ετοιμότητα του παιδιού σας απέναντι σ’ αυτή την τεράστια ευθύνη.

Η Δήμητρα, 7 χρόνων, και ο Ιάσονας, το Μαλτεζάκι, είναι αχώριστοι. Παρά τον άψογο χαρακτήρα τους και την αγγελική τους εμφάνιση, δεν παύουν να είναι ένας διπλός γλυκός μπελάς. (Photo courtesy of Carlo Raciti | www.carloraciti.com)

Κάντε το πείραμα

Σήμερα, σχεδόν κανένας δεν θα δεχόταν να αγοράσει ένα αυτοκίνητο αν δεν του δινόταν η ευκαιρία να το οδηγήσει πρώτα. Οι έμποροι το ξέρουν αυτό και προσφέρουν σε κάθε μοντέλο τη δυνατότητα test drive, για να σας «ψήσουν». Εμείς θα το πάμε ένα βήμα παραπάνω. Να δανειστείτε το «αυτοκίνητο», όχι μόνο για μια βόλτα, αλλά και για επίσκεψη στο συνεργείο, επισκευή, πλύσιμο στο πεζοδρόμιο κ.λπ. Με άλλα λόγια, βρείτε έναν φίλο σας με βολικό, υπάκουο, συνεργάσιμο σκυλί και ζητήστε του να το φιλοξενήσετε για μία εβδομάδα. ∆εν είναι τόσο δύσκολο όσο ακούγεται (η Κίρκη το έχει κάνει ήδη δύο φορές στο παρελθόν) και θα σας αποκαλύψει πολλές από τις κρυφές πτυχές της συμβίωσης με ένα ζωντανό πλάσμα που κινείται σε ένα, εντελώς διαφορετικό, φάσμα αναγκών.

1° Πείραμα: Τεστ για το παιδί

1. Ζήστε από κοντά τη δέσμευση της βόλτας, τρεις φορές την ημέρα. Μην το αναλάβετε μόνοι σας.
2. Παρακινήστε το παιδί σας να συνοδεύσει όλα τα καθήκοντα που απορρέουν της συμμετοχής στη σκυλοϊδιοκτησία – τάισμα, μπάνιο, πρωινό ξύπνημα, βούρτσισμα.
3. ∆ημιουργήστε ένα εικονικό περιβάλλον δέσμευσης (για παράδειγμα, πείτε την τελευταία στιγμή στο παιδί σας ότι δεν μπορεί να διανυκτερεύσει στο σπίτι του κολλητού του, γιατί το σκυλί δεν μπορεί να μείνει μόνο του το βράδυ) και εξηγήστε του ότι αυτό είναι ένα καθήκον που μπορεί να χρειαστεί να αναλάβει πολλές φορές στο μέλλον.
4. Μη μαζεύετε εσείς τα κακά του σκυλιού στο πάρκο. Βάλτε το παιδί σας να το κάνει. Τα περισσότερα σιχαίνονται και το ξανασκέφτονται σοβαρά.
5. Κάντε ό,τι υπαγορεύει η εφευρετικότητά σας για να δείτε αν είστε έτοιμοι, ως οικογένεια, να ζήσετε την, επαναλαμβανόμενη στο διηνεκές, εμπειρία που λέγεται «σκύλος στο σπίτι».

Συνήθως μία εβδομάδα αρκεί για να βγάλετε όλα τα χρήσιμα συμπεράσματα που απαιτούνται ώστε να καταλήξετε σε μια γνώμη που συνοδεύεται από αληθινή σπουδή.

2° Πείραμα: Το δικό σας τεστ

Και μετά, αν δείτε ότι το παιδί σας είναι σχεδόν έτοιμο (το «απόλυτο» είναι φενάκη και δεν θα πρέπει να το επιδιώξετε, γιατί θα αποτύχετε οικτρά), περάστε στο πείραμα νούμερο 2: αναπαραστήστε τις συνθήκες φιλοξενίας ενός κουταβιού, για μερικές μέρες, χωρίς όμως το σκυλί.

1. Γυρίστε νωρίς στο σπίτι, ακόμα κι αν χρειαστεί να το σκάσετε από τη δουλειά, γιατί θα χρειαστεί να ταΐσετε το κουτάβι σας (και το παιδί σας θα είναι στο σχολείο).
2.  
3. Βάλτε το ξυπνητήρι στις 4, σηκωθείτε και ρίξτε ένα τοπικό σφουγγάρισμα στο σαλόνι – σαν να είχε λερώσει.
4.  
5. Βγείτε έξω προτού ξεκινήσετε για τη δουλειά (αν βρέχει κιόλας, ακόμα καλύτερα) και κάντε μια δεκάλεπτη βόλτα στα γύρω τετράγωνα, αυτό θα πρέπει να κάνετε καθημερινά για την πρωινή ανάγκη του ζώου σας.

Μην ξεχνάτε: Ο φιλοξενούμενός σας ήταν ένα εκπαιδευμένο σκυλί. Το δικό σας κουτάβι θα είναι πολύ μεγαλύτερος μπελάς…

Αν δεν βρείτε σκύλο για φιλοξενία, καλές ιδέες (αν και στερούνται της ολοκληρωμένης προσέγγισης του πειράματος που προτείνουμε) είναι η βόλτα του σκυλιού του γείτονα, η εθελοντική προσφορά σε καταφύγια σκύλων και άλλες τέτοιες δράσεις. Αποσπασματικές καθώς είναι, μπορεί να σας οδηγήσουν σε λάθος συμπεράσματα, συνήθως ευνοϊκά για την απόφαση απόκτησης σκύλου, αλλά μπορεί και να σας δώσουν μια πρώτη εικόνα άρνησης – οπότε δεν έχει καν νόημα να προχωρήσετε παραπέρα.

Για τις γάτες ισχύουν περίπου τα ίδια, αν και μια γάτα «δένεται» τόσο πολύ με το χώρο της, που μπορεί να είναι εντελώς ακατάλληλη για πειραματόζωο (με την καλή έννοια, να μην παρεξηγούμαστε κιόλας).

Οι ειδικοί λένε ότι… κανένα παιδί δεν είναι έτοιμο να αναλάβει ένα ζώο εξ ολοκλήρου πριν συμπληρώσει τα 10 του χρόνια. Προσωπικά διαφωνώ με τέτοιους ομαδόν αφορισμούς. Κάθε παιδί, όπως και κάθε σκυλί, ωριμάζει με τον δικό του τρόπο, στον δικό του χρόνο. Όμως όλα τα παιδιά ζουν μέσα από τον ενθουσιασμό της ηλικίας τους, και ο ενθουσιασμός οδηγεί σε εσφαλμένες αποφάσεις. Τα παιδιά δεν είναι υποχρεωμένα να το γνωρίζουν αυτό – ευτυχώς! Εσείς από την άλλη, είστε. Το αντίβαρο της σοβαρότητας -που είναι ο κάθε σωστός γονιός- προσπαθούμε να αφυπνίσουμε εδώ. Ολα τα υπόλοιπα συνήθως έρχονται από μόνα τους…

 trihes

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ