ΠΗΛΕΙΔΗΣ ΑΧΙΛΛΕΑΣ: Ο ΘΑΝΑΤΟΣ

Έρρωσθε, φίλοι των μύθων

Ο Αχιλλέας, ο ανδρειότερος των ηρώων του Τρωικού πολέμου έχει μπει στο κέντρο του δικού του θανάτου. Τι κι αν γέμισε με νεκρά κορμιά τα νερά του Σιμόεντα και του Σκάμανδρου, στην τρωική πεδιάδα, τι κι αν εξουδετέρωσε τον θηλυκό Έκτορα, την αμαζόνα Πενθεσίλεια, και μετά τον Αιθίοπα Μέμνονα, εκδικούμενος τυφλά το θάνατο του ωραίου Αντίλοχου, δεν κατάφερε να εξαγοράσει το δικό του τέλος...
Αυτό ήταν γραμμένο ανεξίτηλα στο κάτω μέρος του ποδιού του, αυτό που δεν έβρεξαν τα νερά της Στύγας, ένα τέλος χρησμοδοτημένο, με συγκεκριμένες λέξεις, όχι λοξές και δίσημες, και θ' αποτελούσε παράβαση, θ' απομυθοποιούσε τη δύναμη της μοίρας, αν δεν πραγματώνονταν με τον τρόπο που ορίστηκε.

Ήταν σε γνώση της μάνας του η θνητή πλευρά του και μαζί κι ο καημός της.. Τον κρύβει από τη μοίρα του στην Σκύρο, στην αυλή του Λυκομήδη, ανάμεσα στις κόρες του, και αυτή τον φανερώνει με την πρώτη ευκαιρία στην πονηριά του Οδυσσέα. Ο θεμέλιος λίθος του δικού του θανάτου μπαίνει, σαν σκοτώνει με λίθο τον Κύκνο, γιο του Ποσειδώνα, στην πρώτη συμπλοκή, αμέσως μόλις πάτησε το πόδι του στην Τροία, δεύτερος μετά τον Πρωτεσίλαο, υπακούοντας και πάλι σε χρησμό.
Η μοίρα, αυτή είναι που βάζει στο χέρι του την πέτρα, ενάντια στον Κύκνο, αυτή που δεν την ξεγελά, ούτε την καθυστερεί κανείς... Πλανάται όποιος πιστεύει πως μπορεί να την αντιπαλέψει. Και για τον Πάτροκλο τον ειδοποιεί η μάνα του, για το αλληλένδετο των τριών θανάτων, αυτός ανυποχώρητος, βαδίζει ολόισια πάνω στη γραμμή του πεπερωμένου του...
Τίποτα δεν τον σταματά ποτέ, ούτε τώρα που ονειρεύεται τη ζωή με την Πολυξένη και που θα έπρεπε να την προστατεύει, να την περιφρουρεί από τα βέλη του θανάτου...
Αντίθετα, βρίσκεται έξω από τα τείχη της Τροίας, έχοντας κατατροπώσει τους Τρώες, την ώρα που ο Ποσειδώνας και ο Απόλλωνας σχεδιάζουν το χαμό του, για τον Κύκνο ο πρώτος, για τον Τρωίλο, ο δεύτερος.
Τον Τρωίλο, αδελφό της Πολυξένης, τον είχε σκοτώσει ο Αχιλλέας, ακολουθώντας και πάλι χρησμό που ανέφερε πως, αν ο Τρωίλος καταφέρει και φθάσει στα είκοσι χρόνια του, η Τροία δεν θα έπεφτε στα χέρια του εχθρού! Σύμφωνα με μια από τις εκδοχές, τον αποκεφάλισε πάνω στο βωμό του ναού του Θρυμβαίου Απόλλωνα, στο μοιραίο τόπο όπου πρωτόειδε την Πολυξένη. Άλλη μια ύβρη απέναντι στον ικέτη Τρωίλο και μια αδιαφορία για την οργή του Θεού, που προστάτευε την ουδέτερη ζώνη...Την υπερβολή στη δράση του, δεν μπόρεσε, κανείς, ούτε η Θέτις, ούτε ο κένταυρος Χείρωνας, ο δάσκαλός του, να τιθασεύσει.
Οι χρησμοί έχουν, από τη γέννα του ακόμη, δρομολογήσει τη σύντομη ζωή του, γι αυτό ίσως και τη ζει υπερβολικά άμετρα. Δεν φοβάται, τον προστατεύει το αθάνατο σώμα του, πλην της θνητής φτέρνας. Αυτό είναι το μυστικό...Η μάνα του αλλά και οι θεοί το γνωρίζουν, οι θεοί που εκεί στα τείχη στήνουν το δόκανο, που θα πιάσει τη δεξιά φτέρνα του. Επί πλέον τον βαραίνει και το κρίμα του κομπασμού πάνω από τον ψυχορραγούντα Έκτορα.
Μεταμφιεσμένος σε σύννεφο ο Απόλλωνας, βρίσκει τον Πάρη και στρέφει το τόξο του προς τον Αχιλλέα, ενώ ο ίδιος αναλαμβάνει να κατευθύνει το βέλος προς τη δεξιά του φτέρνα, που τον στέλνει στο θάνατο μέσα σε φριχτούς πόνους.
Άλλοι λένε πως ο ίδιος ο Απόλλωνας τον σκοτώνει προσποιούμενος τον Πάρη, εκδοχή που υιοθετεί και ο γιος του Αχιλλέα, ο Νεοπτόλεμος.
Μια ολόκληρη μέρα μάχονται για το σώμα του νεκρού ήρωα, ώσπου ο Μεγάλος Αίας, αφοπλίζοντας τον Γλαύκο, παίρνει το σώμα του Αχιλλέα και, υπό καταιγισμό βελών, καταφέρνει και διασχίζει τις πυκνές εθρικές γραμμές, καλυπτόμενος από τον Οδυσσέα. Ο Δίας μετά προκαλεί θύελλα κι έτσι τελειώνει αυτή η μάχη με τη σορό του Αχιλλέα στο ελληνικό στρατόπεδο.
Ο Αχιλλέας δεν υπάρχει πια να τρομάζει τον εχθρό, η φωνή του σίγησε, υπέκυψε στη μοίρα του, με βολή που κατηύθυνε ο Απόλλωνας, αφού θνητός ήταν αδύνατον να του αφαιρέσει τη ζωή. Ο ποιητής της ΑΙΘΙΟΠΙΔΑΣ, τον εξυψώνει και στο θάνατό του, όπως και ο Όμηρος σ' όλη την Ιλιάδα. Ο Αχιλλέας φεύγει από χέρι Θεού, μετά από μια μεγαλειώδη πορεία τόλμης, θάρρους,, απύθμενης εκδίκησης αλλά προπάντων υπεράνθρωπης ανδρείας.
Άλλη εκδοχή: Ο Αχιλλέας πέφτει θύμα συνωμοσίας. Ο Πρίαμος του δίνει κατά πως του υποσχέθηκε την Πολυξένη, με τον όρο να διακόψουν την πολιορκία της πόλης και ν' αποχωρήσουν. Η Πολυξένη, μη συγχωρώντας το θάνατο του Τρωίλου, προσποιούμενη την ερωτευμένη, του αποσπά, ως απόδειξη της αγάπης του, το μυστικό για την τρωτή φτέρνα και του ζητά να έρθει ξυπόλητος στο τόπο που την πρωτόειδε: στο ναό του Θυμβραίου Απόλλωνα. Εκεί τον περιμένει με τον Δηίφοβο, τον αδελφό της, ο οποίος τον αγκαλιάζει με προσποιητή αγάπη, ενώ ο Πάρης κρυμμένος πίσω από το άγαλμα του Θεού, τον πετυχαίνει στη φτέρνα με δηλητηριασμένο βέλος ή κατ' άλλους με σπαθί.
Πριν ξεψυχήσει ο ήρωας, εκεί στον ιερό τόπο που αποκεφάλισε τον Τρωίλο, με κούτσουρα του βωμού προλαβαίνει, αυτός ο υπερβολικά ανδρείος, και σκοτώνει πολλούς στρατιώτες και λειτουργούς του ναού.
Στο ναό ορμούν ο Οδυσσέας, ο Αίας και ο Διομήδης, που είχαν ακολουθήσει τον Αχιλλέα ως το ιερό, υποψιασμένοι για τη συμφωνία. Διασταυρώνονται με τον Πάρη και τον Δηίφοβο, καθώς βγαίνουν, αλλά τους ενδιαφέρει πρωτίστως να βρουν τον Αχιλλέα, που ξεψυχώντας στα χέρια τους τους ζητά να θυσιάσουν στον τάφο του την Πολυξένη, σαν πέσει η Τροία. Ο Αίας βγάζει το νεκρό φορτώνοντάς τον στους ώμους του και μετά από σύρραξη καταφέρνουν να τον φέρουν στα πλοία τους.
Κατ' άλλη εκδοχή, οι Τρώες υπερισχύουν και παραδίδουν το σώμα, μόνο όταν οι Έλληνες επέστρεψαν τα λύτρα εξαγοράς του σώματος του Έκτορα.
Σχετικά με την Πολυξένη, υπάρχει και η άλλη εκδοχή, ότι πράγματι είχε ερωτευτεί τον Αχιλλέα, και σαν είδε το θάνατό του, δραπετεύει από τους δικούς της και αυτοκτονεί πάνω στον τάφο του αγαπημένου της.
Η απώλεια του μεγάλου Αχιλλέα συντρίβει τους Έλληνες, ενώ ο Ποσειδώνας, ίσως μετανοιωμένος για τη σύμπραξη με τον Απόλλωνα, τάζει στη Θέτιδα ν' αφιερώσει ένα νησάκι στον Αχιλλέα, στον Εύξεινο Πόντο, όπου θα του προσφέρονται θυσίες.
Ένα τάγμα Νηρηίδων καταφθάνει να πενθήσει με τη Θέτιδα τον ήρωα μαζί και οι 9 Μούσες, που τον μοιρολογούν επι 17 ημέρες. Τη 18η ημέρα καίγεται η σορός του και η τέφρα του τοποθετείται με την τέφρα του Πάτροκλου στην ίδια θήκη, έργο του Ήφαιστου, δώρο του Διόνυσου στη Θέτιδα, για το γάμο της. Θάβουν την τεφροδόχο στο ακρωτήρι Σίγειο, στην είσοδο του Ελλησπόντου, και υψώνουν ένα μνήμα από πέτρες.
Κατά τη διοργάνωση τωνεπιτάφιων αγώνων στη μνήμη του Αχιλλέα, η Θέτιδα αρπάζει την ψυχή του από την πυρά και τη μεταφέρει στο νησάκι Λευκή, που είναι και το ιερό του νησί. Οι ναυτικοί που έπλεαν προς βορρά από το Βόσπορο, προς το νησί, άκουαν, έτσι έλεγαν, αλλοτε τον Αχιλλέα ν' απαγγέλλει Όμηρο και άλλοτε χτυπήματα από κλαγγή όπλων, ιαχές και κροταλίσματα αλόγων.
Σύμφωνα με ένα χρησμό, στην Ολυμπία στο παλιό Γυμνάσιο χτίζουν κενοτάφιο προς τιμή του Αχιλλέα. Οι γυναίκες της Ήλιδας, στην αρχή των αγώνων τον τιμούσαν με επιτάφια λειτουργία. Τέλος, με προσταγή του μαντείου της Δωδώνης, και οι Θεσσαλοί θυσίαζαν κάθε χρόνο στον Αχιλλέα.
Αυτή ήταν, φίλοι μου, η σύντομη ζωή του αγαπημένου μας ήρωα, που έτρεφε την παιδική μας όρεξη για το μύθο της ανδρικής ανδρείας και ωραιότητας. Ζωή λουσμένη στη δόξα, που κόβεται, όταν μεσουρανεί, την ώρα που το φως πέφτει πάνω της με όλη του την τάση!!!

Χαίρεσθε, Φίλοι αγαπητοί!

Πηγές: Ρ. Γκρέιβς, Ζ. Ρισπέν

ΠΗΓΗ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ