Ο πόλεμος των Ουρανίων αλόγων - Η κινεζική αυτοκρατορία των Χαν εναντίον των Μεγάλων Ιώνων Ελλήνων (Dayuan) της Σογδιανής : Μέρος Α - Το υπόβαθρο της σύγκρουσης

Η δυναστεία Χαν (206 π.Χ. - 220 μ.Χ.) ήταν αυτοκρατορική δυναστεία της Κίνας, μετά τη δυναστεία Τσιν (221-207 π.Χ.) και πριν τα Τρία Βασιλεία (220-265). Ιδρύθηκε από τον επαναστατικό ηγέτη Λιόου Μπανγκ, γνωστό μετά θάνατον ως αυτοκράτορα Γκαοτζού. Αφού ανέβηκε στο θρόνο, όρισε νέα πρωτεύουσα το Τσανγκ-αν. Η δυναστεία των Χαν διεκόπη για λίγο από τη Δυναστεία Σιν (9 έως 23 μ.Χ.) του πρώην αντιβασιλέα Oυάνγκ Μανγκ. Η λανθασμένη πολιτική του πάνω σε οικονομικά θέματα, κάποιες φυσικές καταστροφές και η απέχθεια λόγω των κομφουκιανικών αντιλήψεων λόγιων της εποχής για τον τρόπο με τον οποίο ανήλθε στην εξουσία, οδήγησαν σε μια περίοδο αναταραχών, από την οποία τελικά στην εξουσία της Κίνας ανήλθε ο Λιόου Σιόου (25 μ.Χ.) ο οποίος βασίλευσε με το όνομα Γκουανγκγού. Ο Γκουανγκγού μετέφερε την πρωτεύουσα ανατολικότερα, από το Τσανγκ-αν στο Λο-γιανγκ. Αυτό το μεσοδιάστημα χωρίζει τους Χαν σε δύο περιόδους: τους Δυτικούς Χαν (206 π.Χ. - 9 μ.Χ.) και τους Ανατολικούς Χαν (25-220 μ.Χ.). Με διάρκεια πάνω από τέσσερις αιώνες, η περίοδος της δυναστείας των Χαν, θεωρείται ως μια χρυσή εποχή στην ιστορία της Κίνας. Μέχρι σήμερα, η κυρίαρχη εθνοτική ομάδα της Κίνας αναφέρεται στον εαυτό της ως "άνθρωποι Χαν".

Η αυτοκρατορία των Χαν χωρίστηκε σε περιοχές που ελέγχονται άμεσα από την κεντρική κυβέρνηση και μια σειρά από ημι-αυτόνομα βασίλεια. Αυτά τα βασίλεια έχασαν σταδιακά όλα τα απομεινάρια της ανεξαρτησίας τους, ιδιαίτερα μετά την εξέγερση των επτά κρατών. Οι Σιονγκνού, μια νομαδική συνομοσπονδία που κυριάρχησε στην ανατολική ευρασιατική στέπα, νίκησε τον στρατό των Χαν σε μάχη το 200 π.Χ.. Μετά την ήττα, ένας γάμος με πολιτική συμμαχία αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης κατά την οποία οι Χαν έγιναν οι ντε φάκτο κατώτεροι εταίροι. Όταν, παρά τη συνθήκη, η Ξιονγκνού συνέχισε την επιδρομή στα σύνορα των Χαν, ο αυτοκράτορας Γου (141 π.Χ. - 87 π.Χ.) δρομολόγησε πολλές στρατιωτικές εκστρατείες εναντίον της. Η τελική νίκη των Han σε αυτούς τους πολέμους ανάγκασε τελικά την Ξιονγκνού να δεχτεί να γίνει υποτελής των Χαν. Οι εκστρατείες αυτές θα επεκτείνουν την κυριαρχία των Χαν στη Λεκάνη Ταρίμ της Κεντρικής Ασίας και βοήθησε να καθορίσει το τεράστιο δίκτυο του εμπορίου είναι γνωστή ως Δρόμος του Μεταξιού, που έφτανε ως τον κόσμο της Μεσογείου. Οι δυνάμεις των Χαν κατάφεραν να χωρίσουν τους Σιονγκνού σε δύο ανταγωνιστικά κράτη, τους Βόρειους και Νότιους Σιονγκνού. Παρά αυτές τις νίκες, τα εδάφη βορείως των συνόρων Χαν κατακτήθηκαν γρήγορα από τη νομαδική φυλή των Σιανμπέι.

Στο νότο, οι Χαν αντιμετώπισαν τον Τζάο Τουό, έναν Κινέζο τυχοδιώκτη, πρώην μέλος μιας εκστρατευτικής δύναμης των Τσιν στην περιοχή που είχε καταφέρει να αποκτήσει τον έλεγχο της περιοχής συμμαχώντας με τους αρχηγούς των Γιουυέ, ιδρύοντας το κράτος των Νανγιουέ (Νότιοι Γιουέ, πρόδρομος του Βιετνάμ). Ο Τζάο Τουό πέθανε σε προχωρημένη ηλικία, 103 ετών. Αν και αρχικά δέχθηκε να καταγραφεί ως υποτελής βασιλιάς των Χαν, στη συνέχεια άρχισε να λειτουργεί ανεξάρτητα, κατακτώντας νοτιότερα εδάφη, μέχρι το σημερινό Βιετνάμ. Την περίοδο που στην εξουσία ανήλθε η αυτοκράτειρα Λιου Τζι ήρθε σε σύγκρουση με τον Τζάο Τουό, ο οποίος αυτοανακηρύχθηκε αυτοκράτορας του Νανγιουέ. Ο αυτοκράτορας Γουέν των Χαν κατάφερε να συμφιλιωθεί ξανά μαζί του και ο Τζάο Τουό εγκατέλειψε τον τίτλο του αυτοκράτορα. Τελικά ο αυτοκράτορας Γου μπόρεσε να αποκτήσει τον έλεγχο της περιοχής, μετά τον θάνατο του Τζάο Τουό, ελέγχοντας τους διαδόχους του. Παράλληλα ο Γου επιτέθηκε στο κράτος των Ντιάν (περιοχή Γιουνάν) και ενσωμάτωσε το βασίλειο τους ως υποτελές κράτος στην αυτοκρατορία.

Εκτός από την επεκτατική πολιτική των Χαν, άλλα βασικά χαρακτηριστικά της περιόδου υπήρξαν η ανάπτυξη μιας οικονομίας που βασιζόταν στην αγροτική παραγωγή και η επικράτηση του Κομφουκιανισμού έναντι των άλλων φιλοσοφικών σχολών που είχαν αναπτυχθεί στην περίοδο των Ανατολικών Τσόου (Ταοϊσμού, Νομικισμού), που όμως συνέχισαν να συνυπάρχουν με αυτόν. Η επικράτηση του Κομφουκιανισμού προσδιόρισε τους δεσμούς ανάμεσα στην μορφωμένη ελίτ, στην κοινωνία και το κράτος. Παράλληλα, στην εποχή των Χαν αναπτύχθηκε μια σειρά από αντιλήψεις για πνεύματα, οιωνούς, μύθους και άλλα μαγικά ή υπερφυσικά στοιχεία. Οι αντιλήψεις αυτές είχαν πηγή τον πολιτισμό των Τσου, περιοχή από την οποία προέρχονταν οι πρώτοι Χαν αυτοκράτορες.

Οι Σιονγκ-νου ήταν συνομοσπονδία φυλών νομάδων της Κεντρικής Ασίας στην αρχαία εποχή, που εξελίχθηκε σε γιγαντιαία αυτοκρατορία (209 π.Χ.-93 μ.Χ.). Οι περισσότερες των πληροφοριών για τους Σιονγκ-νου προέρχονται από κινεζικές πηγές. Τα λιγοστά που είναι γνωστά για τους τίτλους των ηγετών τους και τα ονόματά τους είναι αποτέλεσμα της μεταγραφής τους στην κινεζική γλώσσα. Το όνομα Σιονγκ-νου (που αποτελεί μεταγραφή του ονόματός τους στα κινέζικα) μπορεί να ταυτοπoιηθεί με τους Ούννους. Η αυτοκρατορία αυτή εκτεινόταν και πέρα από τα σύνορα του κράτους της Μογγολίας. Αφού κατανίκησαν τους πρώην αφέντες στην περιοχή, Γιουέ-τζι (οι Τόχαροι των αρχαίων συγγραφέων), τον 2ο αιώνα π.Χ., οι Σιονγκ-νου έγιναν κυρίαρχη δύναμη στις στέπες της Κεντρικής και Ανατολικής Ασίας. Η εξουσία τους περιελάμβανε περιοχές της νότιας Σιβηρίας, Μογγολίας, δυτικής Μαντζουρίας καθώς και τις κινεζικές επαρχίες της Εσωτερικής Μογγολίας, Γκανσού και Σιντζιάνγκ. Οι σχέσεις μεταξύ των πρώιμων κινεζικών δυναστειών και των Σιονγκ-νου ήταν πολύπλοκες, με επαναλαμβανόμενες περιόδους στρατιωτικών συγκρούσεων και πολιτικής ίντριγκας και περιόδους εμπορικών συναλλαγών, τιμητικών εκδηλώσεων και γαμήλιων συμφωνιών.

Οι Τόχαροι ήταν ένας ευρωπαϊκός λαός, εγκατεστημένος στην κοιλάδα του Ταρίμ, όπως ονομάζεται σήμερα η δυτική περιοχή της Κίνας που βρίσκεται στα σύγχρονα σύνορα της Κίνας με την Ινδία, το Θιβέτ, το Κυργιζιστάν, το Τατζικιστάν και το Πακιστάν. Οι επιστήμονες αναζητώντας μαρτυρίες στους αρχαίους συγγραφείς για την  ύπαρξη Ευρωπαίων τόσο βαθιά στην Ασία, στα σύνορα της Κίνας, βρέθηκαν μπροστά στο όνομα «Τόχαροι». Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος αναφέρει μία περιγραφή για τους Σηρες, (λαός Βορειοδυτικής Κίνας από τους Αρχαίους Έλληνες και Ρωμαίους) που έγινε στον Αυτοκράτορα Κλαύδιο από μία πρεσβεία από την Ταυροφάνη - Ταπροβανη (Κεϋλάνη - Σρι Λάνκα, Νησί νότια της Ινδίας). Σύμφωνα με τα λεγόμενα των Κεϋλανών πρέσβεων, οι άνθρωποι στη Βορειοδυτική Κίνα ήταν πολύ ψηλοί, είχαν πυρόξανθα μαλλιά και γαλάζια μάτια. Αλλά και κινεζικές μαρτυρίες, που αναφέρονται στους κατοίκους της συγκεκριμένης περιοχής σε μία περίοδο ιστορικής καταγραφής 1.000 χρόνων, περιγράφουν ψηλούς σωματότυπους με μπλε ή πράσινα μάτια, μακριές μύτες, πολλά γένια και κόκκινα ή ξανθά μαλλιά.   Οι Αρχαίοι Έλληνες ανέφεραν ως Τόχαρους, τους κατοίκους της Βακτριανής που κατέλυσαν τα ελληνιστικά βασίλεια της Ινδικής Χερσονήσου. Αυτοί ονομάζονταν από τους Έλληνες «Τόχαροι» και από τους Ινδο- Αρίους «Τουσάρα» και εισήλθαν, σύμφωνα με την αρχαία ιστοριογραφία, στη περιοχή της Βακτρίας από την κοιλάδα του Ταρίμ της Κίνας καταδιωκόμενοι από την επέλαση των Ούννων και κάποιων πρωτο-τουρκικών λαών στην περιοχή τους. Οι δε Τούρκοι της Μογγολίας αναφέρονταν στους κατοίκους της περιοχής του Ταρίμ, λέγοντας ότι αυτοί μιλάνε την «τόξρι» γλώσσα.

Το εθνονύμιο «Τόχαροι», χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά από τον Μύλερ, το 1907 και μετέπειτα από τους επιστήμονες που αποκρυπτογράφησαν τα «τοχαρικά» κείμενα. Σήμερα αμφισβητείται  αν οι Τόχαροι χρησιμοποιούσαν το εθνονύμιο αυτό για τον εαυτό τους. Σύμφωνα με τον Μάλλορυ τον 6ο και 8ο αι. μ.Χ. οι Τόχαροι της περιοχής του  Κιούτσι,  αυτοαποκαλούνταν Κούζινε και οι δε κάτοικοι του Αγνιντέσα, Αάρσι (αργυροί ή λευκοί στη γλώσσα τους). Σύμφωνα δε με τον Ντάγκλας Ανταμς, οι Τόχαροι αυτοαποκαλούνταν Άκνι, (ακρίτες στη γλώσσα τους). Και ενώ όλοι περίμεναν ότι οι Τόχαροι θα ήταν ιρανογενείς, καθώς οι Πέρσες ήταν οι μόνοι Λευκοί Ευρωπαίοι που έφθασαν τόσο βαθιά στην Ανατολή ως το Τατζικιστάν, τη Σογδιανή και τη Χωρασμία, τελικά αποκαλύφθηκε ότι κάποιοι άλλοι Λευκοί Ευρωπαίοι και μάλιστα δυτικοευρωπαίοι εγκαταστάθηκαν στα σύνορα με τη Κίνα.

Το Ελληνικό βασίλειο της Βακτριανής ιδρύθηκε το 250 π.Χ. από τον Έλληνα σατράπη της Βακτριανής Διόδοτο Α' το Σωτήρα, ο οποίος αποσχίστηκε από τους Σελευκιδείς. Αποτέλεσε -μαζί με το μετέπειτα Ινδοελληνικό βασίλειο- το ανατολικότερο άκρο του ελληνιστικού κόσμου, καλύπτοντας μία περιοχή μεταξύ της Βακτριανής και της Σογδιανής της κεντρικής Ασίας - βόρειο Αφγανιστάν- από το 250 π.Χ. έως το 125 π.Χ. Η επέκταση του Ελληνοβακτριανού βασιλείου στη βόρεια Ινδία από το 180 π.Χ. εγκαθίδρυσε το Ινδοελληνικό βασίλειο που άντεξε μέχρι το 10 μ.Χ., και ήταν το κέντρο του Ελληνοβουδισμού. Το βασίλειο επί δύο περίπου αιώνες ανέπτυξε εμπόριο με την Ινδία και την Κίνα και απλώθηκε στην κοιλάδα του Γάγγη. Στην Κίνα δε, οι κάτοικοι ήταν γνωστοί ως Νταγιουάν. Στο τέλος το βόρειο μέρος του καταλύθηκε από σκυθικές φυλές. Τα ελληνιστικά αυτά βασίλεια θεωρούνταν ένα από τα πλουσιότερα βασίλεια της Ανατολής, και για ένα διάστημα ήταν ιδιαίτερα ισχυρό- ωστόσο οι θύελλες των συγκρούσεων της Ελληνιστικής Περιόδου είχαν ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωσή του και εν τέλει το βασίλειο κάποια στιγμή κατέρρευσε λόγω των επιδρομών νομαδικών φύλων. Ο Ηλιοκλής ήταν γιoς του Ευκρατίδη Α΄ και ανέβηκε στον θρόνο δολοφoνώντας τον αδελφό του Πλάτωνα, ο οποίος είχε δολοφονήσει τον πατέρα τους. Βασίλεψε στο θρόνο της Βακτρίας και της Ινδίας από το 159 π.Χ. ως το 130 π.Χ. Ο Ηλιοκλής ήταν και ο τελευταίος Έλληνας βασιλιάς της Βακτρίας, αφού μετά το θανατό του εισέβαλαν Σκυθικές φυλές καταλαμβάνοντας πολλά εδάφη και χωρίζοντας τη χώρα σε δύο ή και περισσότερα βασίλεια.

Μοιραίος κίνδυνος θα αποδειχθεί αυτός των νομαδικών ιρανικών φυλών στα βόρεια και βορειοανατολικά του ελληνιστικού βασιλείου της Βακτριανής. Καθοριστικό θα αποβεί ένα «ντόμινο» μετακινήσεων νομαδικών λαών τις οποίες θα πυροδοτήσει η εξάπλωση, τόσο προς τα δυτικά όσο και προς τα ανατολικά, ενός πρωτοτουρκικού λαού, τον οποίο τα κινεζικά χρονικά ονομάζουν Χιόνγκ-Νου και πρόγονο των Ούννων. Οι Χιόνγκ-Νου θα απωθήσουν προς τα δυτικά μια ομάδα ιρανόφωνων νομαδικών λαών, τους Τόχαρους ή, σύμφωνα με τις κινεζικές πηγές, Γουέ-Τζι, οι οποίοι ζούσαν στην κοιλάδα του ποταμού Ταρίμ στο κινεζικό Τουρκεστάν. Με τη σειρά τους, οι Τοχάροι θα κινηθούν δυτικά-νοτιοδυτικά και θα αναγκάσουν σε αντίστοιχη μετακίνηση τους σκυθικούς λαούς (Σάκες, Δάχες κ.λπ.) που κινούνταν στη βόρεια μεθόριο της Βακτριανής. Έτσι, το ελληνιστικό κράτος θα αναγκαστεί να αντιμετωπίσει δύο διαδοχικά κύματα εισβολών. Η πρώτη εισβολή (από τους Σάκες;) θα πρέπει να ξεκίνησε ήδη από τα χρόνια του Ευκρατίδη Β΄, ο οποίος στα τελευταία νομίσματά του ονομάζεται πλέον «Σωτήρ». Ό,τι και να συνέβη, είναι βέβαιο ότι όταν ο Ηλιοκλής αναλαμβάνει τα ηνία της Βακτριανής η κατάσταση είναι πλέον εξαιρετικά κρίσιμη. Ήδη, εξαιτίας και των παρθικών εισβολών, έχουν απωλεσθεί όλα τα εδάφη στα δυτικά και έχουν απομείνει μόνον η καθαυτό Βακτριανή και η Σογδιανή, ή μάλλον ένα τμήμα τους: οι επιθέσεις των νομάδων έχουν καταστρέψει όλες τις πόλεις του Βορρά (ανάμεσα τους και η «Ευκρατίδεια» του Άι Χανούμ). Προφανώς ο Ηλιοκλής θα προσπαθήσει, αλλά το πανταχόθεν βαλλόμενο βασίλειό του δεν έχει πια τις δυνάμεις να αντισταθεί. Γύρω στα 135 (κατ’ άλλους στα 130 π.Χ.) γράφεται η τελευταία σελίδα της ιστορίας της ελληνικής Βακτριανής: ο Ηλιοκλής πιθανότατα σκοτώθηκε μαχόμενος κατά των Τοχάρων νομάδων. Το βέβαιο είναι ότι μετά το 130 π.Χ. δεν υπάρχουν ουσιαστικά περιοχές υπό ελληνική κυριαρχία βορείως του Ινδικού Καυκάσου.

Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CF%85%CE%BD%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B1_%CE%A7%CE%B1%CE%BD
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B9%CE%BF%CE%BD%CE%B3%CE%BA-%CE%BD%CE%BF%CF%85
http://stopsachno1.blogspot.com/
https://www.huffingtonpost.gr/2017/06/19/eidhseis-culture-arxaiologia-agnwsth-istoria-anodos-ptwsh-grecobactrian-indogreeks_n_17204078.html
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%AE%CF%82_%CE%91%CE%84_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%92%CE%B1%CE%BA%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82
https://rogerios.wordpress.com/tag/%CE%B5%CF%85%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82-%CE%B2%CE%84/
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%92%CE%B1%CE%BA%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%82
https://ereunitiko.blogspot.com/2018/08/blog-post_19.html

greekhistoryandprehistory

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ