Τα θανατηφόρα μυστικά του μεγαλύτερου αεροδρομίου στον κόσμο

Το νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, κόστους 10,2 δισ. ευρώ, θα είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο, κρύβει όμως μερικά ένοχα μυστικά.

25 Οκτωβρίου 2018. Άνδρας της εσωτερικής ασφάλειας σε έναν από τους έτοιμους προς χρήση τερματικούς σταθμούς στο νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, λίγο πριν υποδεχτεί το κοινό. Photo: AP/Emrah Gurel. Πηγή: Supplied

ΑΠΟ ΚΑΘΕ άποψη, το νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης είναι εντυπωσιακό. Καταλαμβάνει μια τεράστια έκταση 7.600 στρεμμάτων στην ακτή της Μαύρης Θάλασσας, είναι ο πιο σύγχρονος αερολιμένας από πλευράς σχεδιασμού και μηχανικής, ενώ ο πύργος ελέγχου σε σχήμα τουλίπας έχει ήδη βραβευτεί με ένα διεθνές βραβείο αρχιτεκτονικής.

Θα προσφέρει στους επιβάτες την τελευταία λέξη της τεχνολογίας των αεροδρομίων, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ θα είναι ενεργειακά αυτόνομο.

Όταν ολοκληρωθούν και οι τελευταίες εργασίες το 2028, θα εξυπηρετεί πάνω από 200 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως σε έξι αεροδιάδρομους – έχοντας υπερδιπλάσια κυκλοφορία από το έως τώρα μεγαλύτερο αεροδρόμιο στον κόσμο, το Χάρτσφιλντ-Τζάκσον στην Ατλάντα.

Το αεροδρόμιο που είναι γνωστό τώρα ως Νέος Αερολιμένας της Κωνσταντινούπολης (İstanbul Havalimanı), αλλά θα πάρει όταν ολοκληρωθεί είτε το όνομα του Ερντογάν είτε του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή, έχει όλα τα στοιχεία για να πρωτεύσει ως το μεγαλύτερο και πιο εντυπωσιακό από όσα έχει δει ποτέ ο κόσμος.

23 Σεπτεμβρίου 2018. Αεροφωτογραφία του υπό κατασκευή νέου αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης. Πηγή: Wikimedia Commons 

Άγνωστο πόσο θα είναι τελικά το συνολικό κόστος (κάποιοι μιλούν για 20 δισ. ευρώ και άλλοι για 45 δισ.). Να σημειωθεί ότι τα κεφάλαια για την έναρξη των εργασιών προέρχονται εξ ολοκλήρου από δάνεια, ενώ η κοινοπραξία κατασκευής και εκμετάλλευσης του αεροδρομίου, με έδρα το Λονδίνο, έχει υποσχεθεί να πληρώνει ενοίκιο στην τουρκική κυβέρνηση 1 δισ. ευρώ το χρόνο για 25 χρόνια, αρχής γενομένης από το 2018.

Η πρώτη φάση του κόστους 10,2 δισ. ευρώ νέου αεροδρομίου εγκαινιάστηκε από τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε μεγάλη τελετή χθες 29 Οκτωβρίου, Ημέρα Ανακήρυξης της Δημοκρατίας στην Τουρκία.

Όμως, καθώς ο πρόεδρος έβλεπε την πραγματοποίηση ενός από τα πιο τολμηρά επιτεύγματα της 15ετούς προεδρίας του, λίγα ειπώθηκαν για τις τεράστιες θυσίες που καταβλήθηκαν ώστε να γίνει πραγματικότητα το όραμά του.

Και δεν αναφέρθηκε τίποτα για τους 400 και πλέον θανάτους εργατών και τεχνικών στο χώρο, όπου οι συνθήκες εργασίας συγκρίνονται με αυτές των ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης, όπως αποκαλύπτουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, ενώ υπήρξε σκληρή καταστολή των συνδικάτων όταν πρόβαλαν κάποια αιτήματα.

Αυτά είναι μερικά από τα σκοτεινά μυστικά που συνοδεύουν τον Νέο Αερολιμένα της Κωνσταντινούπολης.

Ο πύργος ελέγχου του νέου αεροδρομίου έχει σχήμα τουλίπας, που είναι το εθνικό λουλούδι της Τουρκίας. Photo: AP/Emrah Gurel. Πηγή: Supplied

Το έργο του αεροδρομίου είναι σημαντικό για την Τουρκία και αποτελεί το επίκεντρο της κατασκευαστικής έκρηξης του Ερντογάν. Η ολοκλήρωση της προτελευταίας φάσης θα γίνει σε 5 χρόνια για να συμπέσει επίτηδες με την 100η επέτειο της τουρκικής δημοκρατίας το 2023.

Ορισμένες πτήσεις ξεκινούν πάντως αυτή την εβδομάδα και σύντομα ο νέος αερολιμένας θα αντικαταστήσει το σημερινό διεθνές αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, το οποίο φέρει το όνομα του σύγχρονου ιδρυτή της Τουρκίας Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, τον οποίο ο Ερντογάν φιλοδοξεί να σβήσει, βάζοντας στη θέση του το δικό του.

Ο αερολιμένας θα χρησιμοποιείται επίσης από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κατάρ, ενδεχομένως και από τη Βουλγαρία, καθώς θα είναι το μεγαλύτερο κέντρο αερομεταφορών στην περιοχή.

Δύο ένστολοι αστυνομικοί περιπολούν σε έναν από τους τερματικούς σταθμούς. Photo: AP/Emrah Gurel. Πηγή: Supplied

«Ο αερολιμένας αυτός θα είναι ο σημαντικότερος κόμβος μεταξύ Ασίας και Ευρώπης», δήλωσε ο Kadri Samsunlu, επικεφαλής της κοινοπραξίας πέντε εταιρειών (Cengiz-Kolin-Limak-Mapa-Kalyon), που κέρδισε το 2013 το διαγωνισμό τότε ύψους 31 δισεκατομμυρίων ευρώ για την κατασκευή και λειτουργία του έργου.

Ένα τεράστιο κοιμητήριο

Για την κατασκευή του αεροδρομίου έχουν προσληφθεί 36.000 εργαζόμενοι, από τους οποίους 37 έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια διαφόρων εργασιών, ενώ άλλοι 100 πέθαναν δίχως να εξακριβωθούν ποτέ τα στοιχεία τους. Αυτό καταγγέλλει το συνδικάτο εργατών Dev-Yapi-Is.

Οι περισσότεροι θάνατοι οφείλονται σε ατυχήματα από απροσεξία λόγω του εξαντλητικού ωράριου εργασίας.

«Το αεροδρόμιο είναι ένα τεράστιο κοιμητήριο», δήλωσε ο Νιχάτ Ντεμίρ του συνδικάτου εργατών στο Associated Press.

Γενική άποψη των εργασιών στο αεροδρόμιο στις 23 Σεπτεμβρίου 2018. Photo: AP/Emrah Gurel. Πηγή: Supplied

Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε στην τουρκική εφημερίδα Cumhuriyet τον Φεβρουάριο του 2018 αναφέρει ότι 400 εργαζόμενοι έχασαν τη ζωή τους από την έναρξη των εργασιών έως τα μέσα του 2015. Υπολογίζεται ότι οι θάνατοι έχουν έκτοτε διπλασιαστεί.

Σύμφωνα με την εφημερίδα Arab Weekly, η τουρκική κυβέρνηση ήρθε σε συμφωνία με τις οικογένειες των νεκρών εργατών να μην δημοσιοποιήσουν τους θανάτους, δίνοντας τους ως αντάλλαγμα χρήματα.

Το υπουργείο Εργασίας της Τουρκίας αρνήθηκε ότι υπήρξαν εκατοντάδες θάνατοι εργαζομένων, αναφέροντας σε επίσημη δήλωσή του μετά τη δημοσίευση της έκθεσης από τη Cumhuriyet, ότι μόνο 27 εργαζόμενοι έχουν πεθάνει στο χώρο, λόγω «προβλημάτων υγείας και τροχαίων ατυχημάτων».

Οι εργαζόμενοι στο αεροδρόμιο παραπονιούνται συχνά για τις άθλιες συνθήκες εργασίας και την έλλειψη μέτρων ασφάλειας. Photo: AP/Emrah Gurel. Πηγή: Supplied

Το υπουργείο Εργασίας φαίνεται όμως ότι ψεύδεται. Μόνο το Σεπτέμβριο ένα λεωφορείο που μετέφερε εργαζόμενους ανατράπηκε, τραυματίζοντας 17 από αυτούς. Μετά από αυτό, οι μαζικές απεργίες για τις κακές συνθήκες εργασίας έγιναν πιο συχνές.

Εκτός από τους 400 θανάτους της έκθεσης, υπάρχουν άλλοι 24 εργάτες που φυλακίστηκαν με κατηγορίες ότι ενεργούσαν κατά του καθεστώτος Ερντογάν.

Να σημειωθεί ότι στους χώρους δουλειάς υπάρχει έντονη αστυνομική παρουσία για τυχόν εξέγερση των εργατών, παρ’ όλο που η κοινοπραξία δήλωσε ότι θα βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας.

Ομάδα εργατών ξεκουράζεται στις 13 Απριλίου, καθώς η πίεση αυξάνεται για να προλάβουν τις προθεσμίες. Photo: AP/Λευτέρης Πιταράκης. Πηγή: Supplied

Περιβαλλοντικές επιπτώσεις

Για να γίνει το αεροδρόμιο χρειάστηκε να ξεριζωθούν 2,5 εκατομμύρια δέντρα, κάτι που επικρίθηκε σφοδρά από τις περιβαλλοντικές ομάδες.

Η καταστροφή του περιβάλλοντος ολοκληρώθηκε με τον αφανισμό όλων των υδροβιότοπων της περιοχής, καθώς και των παράκτιων αμμόλοφων.

Οι εμπειρογνώμονες έχουν επίσης προειδοποιήσει ότι το αεροδρόμιο βρίσκεται σε μια από τις πιο σημαντικές μεταναστευτικές διαδρομές πουλιών και ότι αυτό θα αυξήσει τον κίνδυνο ομάδες πτηνών να μπαίνουν στις τουρμπίνες των αεροπλάνων.

Μια άλλη άποψη του αεροδρομίου στις 23 Σεπτεμβρίου. Photo: AP/Emrah Gurel. Πηγή: Supplied

Στο μεταξύ, χρηματοοικονομικοί παρατηρητές δήλωσαν ότι οι ξένοι δανεισμοί που έχουν χρηματοδοτήσει μεγάλο μέρος της κατασκευαστικής έκρηξης της Τουρκίας, δημιούργησαν στον ιδιωτικό τομέα ένα τεράστιο χρέος 280 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σε μια εποχή όπου ο πληθωρισμός αυξάνεται, ενώ η πρόσφατη συντριβή της τουρκικής λίρας έχει οδηγήσει τη χώρα σε πρωτοφανή οικονομική ύφεση.

Πολιτικοί αναλυτές, όπως η Heghnar Watenpaugh από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, παρατηρούν πως ο αερολιμένας «έχει σκοπό να δείξει τι μπορεί να πετύχει η Δημοκρατία της Τουρκίας επί Ερντογάν και ότι αντιπροσωπεύει την τόλμη και τη μεγαλοπρέπεια αυτού του οράματος».

«Ωστόσο, η οικονομική ύφεση και τα εργασιακά ζητήματα δείχνουν πώς αυτά τα μεγάλα έργα είναι ευάλωτα σε πολιτικά και γεωπολιτικά ζητήματα», προσθέτει η καθηγήτρια Watenpaugh.

ν
ν

youmagazine

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ