ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Το όνομα πιθανότατα προέρχεται από το επίθετο μακεδνός, που σημαίνει «ψηλός», το οποίο χρησιμοποιεί ο Όμηρος για ένα δένδρο λεύκας,[3] και το οποίο ο λεξικογράφος Ησύχιος της Αλεξάνδρειας καταγράφει ως δωρική λέξη που σημαίνει «μεγάλος» ή «ουράνιος». Μια άλλη θεωρία υποθέτει ότι το όνομα Μακεδόνες μπορεί να σημαίνει «ορεσίβιοι»."Μάκος" στη δωρική διάλεκτο σημαίνει "μήκος" στην Ιωνική (και στα Νέα Ελληνικά).

Ο Μακεδόνας είναι ο επώνυμος ήρωας της Μακεδονίας.Η γενεαλογία του αναφέρεται με πολύ διαφορετικούς τρόπους από τους μυθογράφους. 

Άλλοτε τον αναφέρουν ως αυτόχθονα, άλλοτε ως αδερφό του Μάγνητα, γιο του Δία και της Θυίας, ή ακόμη ως έναν από τους δέκα γιους του Αίολου ή και ως γιο του Λυκάονα. Τέλος ως γιο και σύντροφο του θεού Όσιρη, τον οποίο ο πατέρας του τον έκαμε βασιλιά της Μακεδονίας, όταν κατέκτησε τον κόσμο.

Σ΄ αυτή την τελευταία εκδοχή, που μας τη διασώζει ο Διόδωρος, ο Μακεδόνας είναι αδερφός του Άνουβη. Είναι ντυμένος με θώρακα από δέρμα λύκου και φοράει το κεφάλι του ζώου αυτού ως μάσκα στο πρόσωπό του. Σύμφωνα με διάφορες πηγές, παιδιά του ήταν ο Πίερος κι ο Άμαθος αλλά αναφέρεται και ο Ατιντάνας, ο Βέρης κι ο Ευρωπός.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Ήταν κόρη του βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου Β΄ και της Φεραίας Νικησίπολης ή Νικασίπολης, ετεροθαλής αδερφή του Μ. Αλεξάνδρου που πρέπει να γεννήθηκε γύρω στο 345 π.χ. Η μητέρα της φαίνεται ότι πέθανε λίγες μέρες μετά τον τοκετό, οπότε ανέλαβε τη νεογέννητη ο Φίλιππος, την ονόμασε Θεσσαλονίκη και την έφερε στην αυλή του. 

Το 317 π.χ τη βρίσκουμε στην Πύδνα, μαζί με την Ολυμπιάδα, αλλά το 316 π.χ, αφού σκοτώθηκαν η Ολυμπιάδα, η Ρωξάνη κι ο γιος της από τον Κάσσανδρο, γιο του Αντίπατρου, εκείνος αποφάσισε να παντρευτεί τη Θεσσαλονίκη και να δώσει αργότερα τ΄ όνομά της στην πόλη που ίδρυσε στη Μακεδονία κι η οποία ονομαζόταν παλιότερα Αλία ή Θέρμη. 

Η Θεσσαλονίκη απέκτησε από τον Κάσσανδρο τρεις γιους, από τους οποίους ο μεγαλύτερος, ο Φίλιππος, διαδέχθηκε τον πατέρα του στο θρόνο της Μακεδονίας το 297 π.χ. αλλά δεν άργησε να πεθάνει. Τότε ο δευτερότοκος ο Αντίπατρος, πιστεύοντας ότι η μητέρα του προτιμούσε το μικρότερο, τον Αλέξανδρο, δολοφόνησε τη Θεσσαλονίκη περί το 295 π.χ. ενώ ο Αλέξανδρος δολοφονήθηκε το 294 π.χ από τον Δημήτριο τον Πολιορκητή.

Το όνομά της προέρχεται από τη σύνθεση των λέξεων Θεσσαλῶν και Νίκη, σε ανάμνηση της νίκης των Μακεδόνων και του Κοινού των Θεσσαλών έναντι της τυραννίδας των Φερών και των συμμάχων της, Φωκέων. 

Το όνομα απαντάται σε διάφορες μορφές, με ελαφρώς παραλλαγμένη ορθογραφία και φωνητικές διακυμάνσεις. Θεσσαλονίκεια είναι επιθετική μορφή, που βρίσκουμε στο έργο του Στράβωνα και χρησιμοποιείται, κατά τους ελληνιστικούς χρόνους, ως ονομασία πόλης σχηματιζόμενη από όνομα φυσικού προσώπου, όπως Σελεύκεια (από το Σέλευκος), Κασσάνδρεια (από το Κάσσανδρος), Αλεξάνδρεια (από το Αλέξανδρος) κ.α. 

Η επικρατήσασα, όμως, μορφή του ονόματος είναι αυτούσιο το προσωπικό όνομα. Κατά την ελληνιστική εποχή υπήρξε ο τύπος Θετταλονίκη ενώ κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο, όπως φανερώνουν επιγραφές και νομίσματα, εμφανίστηκαν οι μορφές Θεσσαλονείκη και Θεσσαλονικέων. 

Στους μεσαιωνικούς χρόνους οι λαοί που σχετίστηκαν με το ανατολικό ρωμαϊκό κράτος και τη Θεσσαλονίκη απέδωσαν μέσω, κυρίως, παρηχήσεων την ονομασία της Θεσσαλονίκης στις γλώσσες και διαλέκτους τους. 

Οι Οθωμανοί αποκαλούσαν την πόλη Σελανίκ (οθωμ.:سلاني, τουρκ.:Selânik) όπως και οι Ιουδαίοι, που εγκαταστάθηκαν στην πόλη μετά την οθωμανική κατάκτηση και μιλούσαν την ισπανο-εβραϊκή λαντίνο, οι τοπικοί σλαβικοί πληθυσμοί Σολούν (κυρ.:Солун) και οι βλαχόφωνοι Σαρούνα (βλαχ.:Sãrunã).

ΠΗΓΕΣ: Αμαλία Μεγαπάνου, Πρόσωπα και Άλλα Κύρια Ονόματα, Pierre Grimal, Λεξικό της Ελληνικής και Ρωμαϊκής Μυθολογίας, wikipedia, rideandrive.gr
Φωτογραφία: rediscover.co.uk

Βάσω Δενδροπούλου

The Mythologists

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ