Οι προφητείες για το τέλος του κόσμου από φόβους για το παρόν και το μέλλον

Οι προφητείες για το τέλος του κόσμου από φόβους για το παρόν και το μέλλον – Η «Τέλος του κόσμου» σε πίνακες του Άγγλου ζωγράφου John Martin (18ος αιώνας) – W.B.Yeats, «Η δευτέρα παρουσία»…

Γιάννης Π. Τζήκας

Όλα ξεκίνησαν στα 80s. Πρώτα, το 1983, ο καθηγητής Ρόμπερτ Σέρερ εξήγησε πως το ημερολόγιο των Μάγιας τελειώνει στις 21 Δεκεμβρίου 2012. Ο αμερικανός ιστορικός τέχνης Χοσέ Αργκέλες, το 1987, εξέλιξε την εσχατολογία με σκοπό να πουλήσει κάποια επιπλέον βιβλία. Κανείς από τους δύο δεν θα είναι εδώ να μάθει την αλήθεια: ο πρώτος πέθανε πέρυσι, ο δεύτερος πρόπερσι. Ήξεραν, όμως, αμφότεροι πως η καταστροφολογία πουλάει. Πως μια αστήρικτη προφητεία, ότι έρχεται το τέλος του ημερολογίου των Μάγιας, μια θεωρία εκλαϊκευμένης επιστήμης, μπορεί να γεμίσει το κενό της επικαιρότητας. Γιατί ο ανθρώπινος ψυχισμός ανατριχιάζει και γοητεύεται από τον φόβο του τέλους. Και, κάπως έτσι, υπάρχουν ψηφοφόροι, γονείς, πολίτες εκεί έξω που είναι σίγουροι πως διανύουμε πως επέρχεται το τέλος του κόσμου.

Είναι παράδοξο, αλλά εδώ στην Ελλάδα είμαστε σχετικά ήρεμοι. Σε μια χώρα οι βουλευτές της οποίας τον τελευταίο χρόνο έχουν κάνει τέσσερις-πέντε επερωτήσεις στη Βουλή σχετικά με το αν «μας ψεκάζουν», σε μια χώρα στην οποία έχουν γίνει συγκεντρώσεις κατά των αεροψεκασμών, σε μια χώρα που υπάρχει τέτοια ευφυΐα ώστε η Χρυσή Αυγή να παίρνει 425.990 ψήφους, σε αυτή τη χώρα τέλος πάντων, αυτού του είδους η εσχατολογία δεν έχει γιγαντωθεί. Ισως γιατί έχουμε σημαντικότερα προβλήματα, ίσως γιατί έχουν χορτάσει από καταστροφολογία.

                              

Jhon Marti, “Ο τελευταίος άνθρωπος στον κόσμο”

Σε χθεσινή επιστημονική ημερίδα στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας επισημάνθηκε ότι ως έκφραση της αγωνίας για το παρόν και το άγνωστο μέλλον μπορεί να ερμηνευτεί το κλίμα φόβου που έχει δημιουργηθεί, κυρίως στις ΗΠΑ, για το αυριανό ραντεβού της ανθρωπότητας με τη «συντέλεια του κόσμου».

Ο καθηγητής κ. Ντάλλας μεταξύ άλλων τόνισε: Οι Μάγια είχαν ένα ημερολογιακό κύκλο δημιουργίας το κόσμου με 13 περιόδους, όπου η κάθε περίοδος έχει 400 χρόνια.  Την στην 21η Δεκεμβρίου τελειώνει η 13η περίοδος του κύκλου του ημερολογίου των Μάγιας, οι οποίοι είχαν πει ότι προηγούμενη δημιουργία του κόσμου είχε κρατήσει 13περιόδους χωρίς όμως να βρεθεί πουθενά ότι και η τρέχουσα δημιουργία του κόσμου έχει 13 περιόδους. Πάντως δεν πρόκειται να συμβεί τίποτα στον κόσμο , απλώς τελειώνει μια περίοδος και λογικά αρχίζει η 14η περίοδος. Πάντως όλα αυτά τα καταστροφολογικά σενάρια επιδεινώνονται περισσότερο από τη διεθνή κατάσταση. Δηλαδή μετά την 11η Σεπτεμβρίου υπήρξε μια έξαρση του φόβου των ανθρώπων για το μέλλον.

Μάλιστα έχουν βρεθεί δύο επιγραφές των Μάγιας που αναφέρονται στην 21η Δεκεμβρίου εκ των οποίων στην πρώτη δεν υπήρξε καμιά αναφορά στις καταστροφές και στη δεύτερη υπάρχει μια αναφορά στην κάθοδο ενός Θεού, αλλά πάλι χωρίς περισσότερες πληροφορίες».

Επίσης η καθηγήτρια, κ. Λαλιώτου, επισήμανε στην εισήγησή της με τίτλο, «Από τον ”Πόλεμο των άστρων”, στον τυφώνα Σάντι»: «Σ’ όλες τις ιστορικές περιόδους υπάρχουν διάφορες θεωρίες του τέλους του κόσμου. Αυτό μάλιστα εντείνεται κάθε φορά στις αρχές ή στο τέλος κάθε χιλιετίας. Αλλά το ενδιαφέρον είναι πως αυτά τα φαινόμενα δε μένουν μόνο στη φιλολογία, αλλά όπως έδειξαν και τα τραγικά γεγονότα των τελευταίων ημερών με το μακελειό σε σχολείο των ΗΠΑ επηρεάζουν τους ανθρώπους βαθύτατα και οδηγούν σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. Επηρεάζει επίσης η παρουσίαση περιβαλλοντικών καταστροφών όπως αυτές παρουσιάζονται στον κινηματογράφο στον 20^ο αιώνα. Ο κινηματογράφος έπαιξε σημαντικό ρόλο  στη διαμόρφωση αυτών των εικόνων καταστροφής, ενώ δημιουργεί κι ένα συλλογικό φαντασιακό που περιστρέφεται γύρω από την έννοια της καταστροφής. Από μια άποψη, το συλλογικό φαντασιακό εκφράζει κάθε φορά τις αγωνίες κάθε εποχής για το παρόν και το μέλλον. Δηλαδή κάθε φαντασίωση επί της ουσίας εκφράζει μια θεωρία για το παρελθόν και μια αγωνία για το παρόν και τα (άγνωστα) επερχόμενα».

(*Περισσότερα σχετικά σε παλιότερη ανάρτησή μου με τίτλο  «Προφητείες και προλήψεις για το 2012- Οι παράξενες θεωρίες των Μάγια στα films – Μετέωρα και ωροσκόπια: «η μεταφυσική των νηπίων» εδώ…)

                                                      Η «Αποκάλυψη» του John Martin…

Γράφει σε άρθρο της η ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera: «Μα, εν τέλει, το τέλος του κόσμου μας ενδιαφέρει ακόμα; Μήπως οι αγωνίες  για το αυριανό καταστροφικό ραντεβού, 21/12/’12, ημερομηνία θανατηφόρα (ή επαναδημιουργίας) σύμφωνα με το ημερολόγιο των Μάγιας, είναι αποτέλεσμα των καταστροφών περιβαλλοντικών και άλλων που σχεδόν καθημερινά δημοσιεύονται κι αναπαράγονται; Σ’ ένα χρόνο χτυπημένο από οικονομικές καταστροφές, τσουνάμια και πυρηνικά ατυχήματα, πολιτικές εξεγέρσεις γεμάτες απελπισία για το άγνωστο επισφαλές μέλλον, η ημέρα της «Αποκάλυψης» γίνεται ίσως η δικαιολογία για να ξαναβρούμε λίγο από την αίσθηση της αγωνίας.

Στο Λονδίνο θεώρησαν ανάγκη, στο πλαίσιο της επικαιρότητας του «τέλους του κόσμου», ν’ «αποτυπωθεί» αυτή η κατάσταση της ψυχής με μια έκθεση με έργα του Άγγλου ζωγράφου, John Martin, ο ποίος πριν δυο αιώνες περίπου ζωγράφισε μια σειρά πινάκων με τίτλο “Αποκάλυψη”…».

*Οι πίνακες που κοσμούν αυτή την ανάρτηση είναι απ’ αυτή την έκθεση δημοσιευμένες στην Corriere della Sera.

W.B.Yeats, «Η δευτέρα παρουσία» (μτφ.: Γιώργος Σεφέρης)

Γυρίζοντας ολοένα σε κύκλους που πλαταίνουν
Το γεράκι δεν μπορεί ν’ ακούσει πια το γερακάρη•
Τα πάντα γίνουνται κομμάτια• το κέντρο δεν αντέχει.
Ωμή αναρχία λύθηκε στην οικουμένη,
Απ΄το αίμα βουρκωμένος λύθηκε ο ποταμός, και παντού
Η τελετή της αθωότητας πνίγεται•
Οι καλύτεροι χωρίς πεποίθηση, ενώ οι χειρότεροι
Είναι γεμάτοι από την ένταση του πάθους.
Σίγουρα κάποια αποκάλυψη θα είναι κοντά•
Σίγουρα η Δευτέρα Παρουσία θα είναι κοντά.
Η Δευτέρα Παρουσία! Δεν πρόφταξα να σώσω αυτό το λόγο
Και μια μεγάλη εικόνα γέννημα του Spiritus Mundi
Θολώνει τη ματιά μου: κάπου στην άμμο της ερήμου
Μορφή με σώμα λιονταριού και το κεφάλι ανθρώπου,
Ένα άδειο βλέμμα κι αλύπητο σαν ήλιος,
Κινείται με μηρούς αργούς, καθώς τριγύρω
Στροβιλίζουνται ίσκιοι αγανακτισμένων πουλιών.
Το σκοτάδι ξαναπέφτει• τώρα όμως ξέρω
Πώς είκοσι βασανισμένοι αιώνες πετρωμένου ύπνου
Κεντρίστηκαν από ένα λίκνο λικνισμένο κατά το βραχνά,
Και ποιο ανήμερο θεριό, μια που ήρθε τέλος η ώρα του,
Μουντά βαδίζει για να γεννηθεί προς τη Βηθλεέμ.

(Μετάφραση: Γιώργος Σεφέρης, ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΣ, 1965, Εκδ. ΙΚΑΡΟΣ)

Γιάννης Π. Τζήκας

*Το ποίημα του W.B.Yeats σε τραγούδι 

Αλέκος Χρυσόπουλος
http://itzikas.wordpress.com
ΠΗΓΗ
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ