«Υπολόγισε γρήγορα, πέθανε νέος….» – “Καταραμένες” μαθηματικές ιδιοφυίες

«Υπολόγισε γρήγορα, πέθανε νέος…». ( Καταραμένες μαθηματικές ιδοφυίες ).
Η ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση είναι ότι οι ζωές των μαθηματικών είναι βαρετές και μονότονες και αναλώνονται ανάμεσα σε στίβες χαρτιών με υπολογισμούς και εξισώσεις. Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Κάποιοι από αυτούς έζησαν ζωή περισσότερο ενδιαφέρουσα και περιπετειώδη ακόμη και από ροκ σταρς ενώ πιστοί στο μότο «live fast, die young», έφυγαν από τη ζωή νωρίς, αφήνοντας πίσω τους τον θρύλο να τους θυμίζει.
1) ΑΛΑΝ ΤΙΟΎΡΙΝΓΚ ff(1912-1954).
Είναι ο βρετανός μαθηματικός που έσπασε τον κώδικα Enigma ( «Αίνιγμα» ) των Γερμανών στον Β’Παγκόσμιο Πόλεμο, το τελειότερο κρυπτογραφικό σύστημα που είχε επινοηθεί μέχρι τότε. Μετά το τέλος του πολέμου, ο Τιούρινγκ άρχισε να διερευνά την κατασκευή μιας οικουμενικής μηχανής που θα μπορούσε να προγραμματιστεί ώστε να πραγματοποιεί μια μεγάλη ποικιλία διαφορετικών εργασιών.
Ουσιαστικά επρόκειτο για τον πρώτο υπολογιστή. Ωστόσο, η εξαιρετική πορεία του στον χώρο των μαθηματικών διακόπηκε απότομα. Ομοφυλόφιλος, εν μέσω μιας συντηρητικής κοινωνίας όπου η ομολοφυλία εθεωρείτο έγκλημα, ο Τιούρινγκ ενεπλάκη σε ένα σεξουαλικό σκάνδαλο και, για να γλιτώσει τη φυλακή, δέχθηκε να υποβληθεί σε ορμονοθεραπεία, απαραίτητη για τη διόρθωση του “κουσουριού” του. Αυτοκτόνησε το 1954 δαγκώνοντας ένα μήλο ποτισμένο με υδροκυάνιο ( βλ. «Αλαν Τιούρινγκ-Το Αίνιγμα», εκδ.Τραυλός, «Κωδικός Αίνιγμα», εκδ.Ψυχογιός ).
2) ΕΒΑΡΙΣΤ ΓΚΑΛΟΥΑ ( 1811 – 1832 ).
Εθεσε με τις ανακαλύψεις του τα θεμέλια για την ανάπτυξη ενός σημαντικού κλάδου των σύγχρονων μαθηματικών, γνωστού και ως Θεωρία των Ομάδων, οι εφαρμογές του οποίου εκτείνονται από την πυρηνική φυσική έως τη γενετική μηχανική. Γεννημένος τα ταραγμένα χρόνια μετά την εξορία του Ναπολέοντα, αφοσιώνεται στους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες της εποχής του, με όλο το πάθος των εφηβικών του χρόνων. Τελικά, σκοτώνεται σε μια μονομαχία στα 21του χρόνια για την καρδιά μιας γυναίκας. Το τελευταίο βράδυ και μέχρι το ξημέρωμα της “μοιραίας” μέρας, γράφει πυρετωδώς μια σειρά μαθηματικών σημειώσεων που αποτέλεσαν τη βάση της θεωρίας του. “Εφυγε” μόλις στα 21του χρόνια, παρόλα αυτά η επιστημονική κληρονομιά που άφησε ήταν πολύ μεγάλη ( βλ. «Ο Γάλλος μαθηματικός», εκδ.Τραυλός ).
3) ΣΡΙΝΙΒΑΣΑ ΡΑΜΑΝΟΥΤΖΑΝ ( 1887-1920 ).
Ινδός μαθηματικός, δέσμιος μιας αυταρχικής μητέρας που παρενέβαινε στην προσωπική του ζωή, ο Ραμανουτζάν εργαζόταν με τρόπο μυστήριο και ανορθόδοξο για τα δεδομένα του δυτικού κόσμου, αποδίδοντας τις μαθηματικές εμμπεύσεις του στη θεά Ναμαγκίρι. Παρά το ακατέργαστο της διιοφυίας του ο Ραμανουτζάν έγινε τελικά δεκτός στο Κέιμπριτζ. Εκεί έδωσε σόου: κυκλοφορούσε καθημερινά με παντόφλες αφού μέχρι τότε ( τα 26του χρόνια ) δεν έιχε φορέσει παπούτσια. Τα λαχανικά του φαίνονταν άνοστα και για αυτό παράγγελνε από την πατρίδα του ταμάρινδο και λάδι από καρύδα. Παρά το ότι το σύμπαν των μαθηματικών τού πρόσφερε μέγιστη ευχαρίστηση όταν χανόταν μέσα του, οι δυσκολίες προσαρμογής του και ο εντελώς διαφορετικός τρόπος ζωής τον οδήγησαν σε κατάθλιψη. Επιχείρησε να αυτοκτονήσει πέφτοντας στις γραμμές του υπόγειου σιδηροδρόμου του Λονδίνου. Η απόπειρα απέτυχε, ταξίδεψε στην Ινδία μήπως και κατορθώσει να ισορροπήσει αλλά μάταια. Στςι 26 Απριλίου του 1920, ο Ινδός μαθηματικός πεθαίνει στο Μαντράς, σε ηλικία 33 ετών από μια ασθένεια του παχέος εντέρου. Η σφραγίδα που άφησε με τη δουλειά του στη μελέτη των πρώτων αριθμών ήταν ανεξίτηλη. (βλ.»Η μουσική των πρώτων αριθμών» εκδ.Τραυλός ).
4) ΜΠΕΡΝΑΡΝΤ ΡΙΜΑΝ ( 1826 – 1866 ).
Η περίφημη “υπόθεσή” του ( Υπόθεση Ρίμαν ) αποτελεί ίσως το δυσκολότερο μαθηματικό πρόβλημα που παραμένει άλυτο. Πώς δηλαδή βάσει κάποιου μαθηματικού τύπου θα μπορούμε να προβλέψουμε ποιός είναι ο επόμενος ενός πρώτου αριθμού. Ο Ρίμαν το 1859 ισχυρίστηκε ότι βρήκε τη λύση του γρίφου, ωστόσο η οικονόμος του έσπευσε να κάψει όλες τις εναπομείνασες σημειώσεις του, λίγο μετά τον αιφνίδιο θάνατό του, το 1866, από φθίση, με αποτέλεσμα να χαθεί μεγάλο μέρος της δουλειάς του, όπου πιθανότατα περιλαμβανόταν και η απόδειξη της υπόθεσής του. Ούτως ή άλλως επρόκειτο για έναν άνθρωπο που ταλαιπωρήθηκε από διάφορα προβλήματα λόγω του ευαίσθητου χαρακτήρα του. Ντροπαλός από μικρός, πέρασε πολλές δυσκολίες εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων που κατά καιρούς αντιμετώπιζε. Η βιαστική μετακόμισή του στην Ιταλία εν μέσω πολέμου Πρωσίας-Ανόβερου στάθηκε μοιραία για την εύθραυστη υγεία του με αποτέλεσμα τον θάνατό του σε ηλικία 39 ετών ( βλ. Υπόθεση Ρίμαν-η εμμονή με τους πρώτους αριθμούς, Τζον Ντερμπισάιρ, εκδ.Τραυλός ).
ΠΗΓΗ