Δίαιτα ή διατροφή

Γράφτηκε απο Μυρτώ-Μαρία Μυλωνά/ Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Ποια είναι η διαφορά; Υπάρχει διαφορά; Τι είναι καλύτερο; Τι είναι πιο γρήγορο;

Ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή

Ο όρος Δίαιτα αναφέρεται στον τρόπο ή σύστημα διατροφής και ζωής.

Παρόλα αυτά στην πράξη ο ορισμός της δίαιτας αφορά μια ειδική διατροφή που περιλαμβάνει ένα συγκεκριμένο σύνολο τροφίμων και συνήθως αποκλείει κάποια άλλα τρόφιμα και αποβλέπει σε κάποιο σκοπό (π.χ την μείωση της χοληστερόλης του αίματος ή την αύξηση του αιματοκρίτη). Συνήθως διαιτολόγια χρησιμοποιούν άτομα που υποφέρουν από παθολογικές καταστάσεις.

Σαν ορισμός της Διατροφής,  μπορεί να αναφερθεί ότι είναι η επιστήμη που μελετά τις θρεπτικές ύλες σε σχέση με την επίδρασή τους στον ανθρώπινο οργανισμό, δηλαδή μελετά τις ποσοτικές ανάγκες του οργανισμού σε θρεπτικές ύλες, την πέψη και απορρόφηση, τους τρόπους αποθήκευσης της τυχόν περίσσειας αυτών καθώς και  τα αποτελέσματα της ανεπάρκειας ή υπερβολικής λήψης των θρεπτικών υλών.

Μιλώντας για διατροφή το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό είναι η Μεσογειακή διατροφή. Μεσογειακή διατροφή είναι όρος που επινοήθηκε από τον φυσιολόγο Άνσελ Κις  για να περιγράψει το μοντέλο διατροφής, το οποίο ακολουθούσαν οι λαοί των μεσογειακών χωρών που συμπεριλαμβάνονταν στη Μελέτη των Επτά Χωρών. (Ιταλία, Ελλάδα, Γιουγκοσλαβία. Στη Διεθνή Διάσκεψη για τις Μεσογειακές Διατροφές  το 1993 αποφασίστηκε τι θα θεωρείται υγιεινή, παραδοσιακή Μεσογειακή διατροφή και το 1995 μια ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ δημιούργησε την «Πυραμίδα της Μεσογειακής Διατροφής».

Τα χαρακτηριστικά της διατροφής αυτής είναι

• Άφθονες φυτικές ίνες (φρούτα, λαχανικά, ψωμί/δημητριακά (ανεπεξέργαστα), όσπρια, ξηροί καρποί).
• Ελάχιστα επεξεργασμένα προϊόντα
• Γαλακτοκομικά προϊόντα (κυρίως τυρί  και γιαούρτι) καθημερινά σε μικρές έως μέτριες ποσότητες
• Ψάρια και πουλερικά σε μικρές έως μέτριες ποσότητες
• Κόκκινο κρέας σε μικρές ποσότητες
• Ελαιόλαδο ως κύρια πηγή λιπαρών που περιέχουν μονοακόρεστα λιπαρά οξέα.

Η διατροφή και οι σωστές διατροφικές συνήθειες είναι και θα έπρεπε να είναι τρόπος ζωής. Είναι σημαντικό να τρεφόμαστε αυθόρμητα σωστά και να εκπαιδεύσουμε και τα παιδιά μας να το κάνουν. Οι επιλογές των τροφών, τα ντουλάπια της τροφοθήκης μας, τα ράφια του ψυγείου μας είναι σημαντικό να έχουν όσο το δυνατόν λιγότερο επεξεργασμένα τρόφιμα. Τρόφιμα που προβλέπονται στην ανθρώπινη διατροφή  στην παραδοσιακή και φυσική τους μορφή και όχι ζάχαρη, τυποποιημένα μενού και σνακ κενά θρεπτικών συστατικών. Οι άνθρωποι  στην Ελλάδα είμαστε φτιαγμένοι για να τρώμε Μεσογειακά, αυτή είναι η διατροφή που είναι γραμμένη στο DNA μας.

Παρόλα αυτά επειδή ο άνθρωπος είναι παμφάγο ον έχουμε καταλήξει να αγοράζουμε πιο ακριβά τη συσκευασία του τροφίμου και όχι το ίδιο το περιεχόμενο. Έχουμε καταλήξει πολλές φορές να τρώμε σκουπίδια ή πλαστικά αρκεί να έχουν αρκετό αλάτι ή ζάχαρη. Τα βρίσκουμε παντού και τα αγοράζουμε. Τα έχουμε κάνει την εύκολη λύση και τα έχουμε εντάξει στο καθημερινό μας διαιτολόγιο.

Ας έρθουμε όμως στο ζητούμενο. Δίαιτα ή διατροφή ;

Επειδή λοιπόν όλα τα παραπάνω εκτός από προβλήματα υγείας έχουν ως αποτέλεσμα και συσσώρευση λίπους έρχονται οι μήνες οι ανοιξιάτικοι και οι καλοκαιρινοί και αρχίζει να μας ενοχλεί το σωσίβιο γύρω από την κοιλιά ή τα «ψωμάκια» στην περιφέρεια. Έτσι λοιπόν αποφασίζουμε να κάνουμε κάτι. Και αυτό το «κάτι»,  θέλουμε να έχει τα έξης χαρακτηριστικά :

1. να έχει αποτέλεσμα
2. να είναι ΓΡΗΓΟΡΟ
3. να είναι εύκολο ή χωρίς κόπο

Έτσι λοιπόν το πρώτο search στο ίντερνετ θα είναι η λέξη: ΔΙΑΙΤΑ

Γιατί στο μυαλό μας η λέξη δίαιτα έχει συνδυαστεί με την γρήγορη απώλεια βάρους. Ιδιαίτερα όταν η λέξη δίαιτα συνοδεύεται και με λέξεις όπως :Δίαιτα της λαχανόσουπας, δίαιτα αποξίνωσης, δίαιτα του Μπέβερλι Χιλς, χημική δίαιτα, δίαιτα ντιούκαν, δίαιτα με την ομάδα αίματος κ.α .

Το στοιχείο που κάνει αυτά τα σχήματα δελεαστικά –ανεξάρτητα με την τεκμηρίωση- είναι κυρίως ότι είναι γρήγορα, ακολουθούνται για πολύ μικρό χρονικό διάστημα (μια εβδομάδα, δέκα ημέρες) οπότε το άτομο θεωρεί ότι είναι εντάξει και αντέχει και τέλος κάποιους τους πείθει το ότι τα ακολουθούν και διάσημοι!

Εν κατακλείδει λοιπόν να  θυμάστε ότι στην απώλεια βάρους δεν πρέπει να κοιτάμε το δέντρο και να χάνουμε το δάσος. Η γρήγορη απώλεια βάρους έχει ως αποτέλεσμα όχι μόνο την εξίσου γρήγορη όσο και σίγουρη επαναπρόσληψη, αλλά και βλάβες στην υγεία μας, συχνά μη αναστρέψιμες.

Επίσης γυρίζοντας ξανά στον ορισμός των λέξεων η λέξη δίαιτα αφορά και αυτή τρόπο ζωής και σύστημα διατροφής. Είναι θέμα συνήθειας και επιλογής λοιπόν, είναι θέμα life style.

1.A. P. Simopoulos (1991). «The Mediterranean Diets in Health and Disease». American Journal of Clinical Nutrition 54 (4): 771. http://www.ajcn.org/content/54/4/771.full.pdf+html.

diatrofi

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ