ΚΛΕΟΒΟΥΛΟΣ Ο ΡΟΔΙΟΣ

Βάσω Δενδροπούλου

Φίλες και φίλοι,

Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, ο Κλεόβουλος υπήρξε τύραννος της Λίνδου στη Ρόδο κι ένας από τους επτά σοφούς της αρχαίας Ελλάδος. Είχε Δωρική προέλευση και ο ίδιος έλεγε πως καταγόταν απευθείας από τον Ηρακλή. Έζησε την ίδια εποχή με το Σόλωνα και ξεχώριζε για τη δύναμη και την ομορφιά του. Είχε ταξιδέψει πολύ και είχε γνωρίσει την αιγυπτιακή φιλοσοφία. Κατά την εποχή του η Λίνδος γνώρισε τεράστια πολιτιστική ακμή κι έγινε κέντρο των τεχνών και του πολιτισμού. Ο ίδιος αναβίωσε την λατρεία της Λίνδιας Αθηνάς κι έχτισε έναν θαυμάσιο ναό, στον χώρο του παλιού ναού της Αθηνάς, που χρονολογείται από την Μυκηναϊκή περίοδο και κατά το θρύλο είχε κτίσει ο Δαναός.

Φημιζόταν για τα έμμετρα αινίγματά του, από τα οποία σώζεται μόνον το παρακάτω: «Ένας ο πατέρας και τα παιδιά του δώδεκα. Καθένα από τα παιδιά έχει δυο φορές τριάντα θυγατέρες που έχουν όψη διαφορετική. Άλλες είναι άσπρες κι άλλες μαύρες κι ακόμη όλες είναι αθάνατες κι όλες πεθαίνουν», η λύση του οποίου είναι το έτος, οι μήνες και οι μέρες. Μεταξύ των άλλων έγραψε σύμφωνα με την παράδοση και 3.000 γρίφους (αινίγματα) και πολλά επιγράμματα.

Έγραψε, κάποτε, στον Σόλωνα πως στην Αθήνα δεν ήταν ασφαλής αφού είχε πολλά να φοβηθεί από τον Πεισίστρατο και του πρότεινε να πάει στη Λίνδο, μια πόλη γνωστή για την δημοκρατία της κι επισημαίνοντας πως η Ρόδος ήταν ένα νησί στη μέση του πελάγους, επομένως δεν θα είχε τίποτα να φοβηθεί από τον Πεισίστρατο. Ο Σόλωνας και ο Κλεόβουλος, ήταν ασυμβίβαστα εχθροί όλων όσοι επιβουλεύονταν την Δημοκρατία.

Επί πλέον συμβούλευε τους συμπολίτες του να μορφώνουν όχι μόνο τα αγόρια αλλά και τις κόρες τους. "υποδικνύς ότι δει παιδεύεσθαι και τας παρθένους" δηλ. ο Κλεόβουλος υποδείκνυε πως και τα κορίτσια πρέπει να μορφώνονται, μας λέει ο Διογένης ο Λαέρτιος. Ιδέα επαναστατική για εκείνη την εποχή αλλά για τον Κλεόβουλο ήταν αδιανόητο να παντρεύει κανείς την κόρη του αμόρφωτη, Το έλεγε ρητά: έφη δε δειν συνοικίζειν τας θυγατέρας παρθένους μεν την ηλικίαν, το δε φρονείν γυναίκας (έλεγε ότι τις θυγατέρες μας πρέπει να τις δίνουμε στους άνδρες τους κορίτσια ως προς την ηλικία, γυναίκες όμως στο μυαλό). "Βγαίνοντας", έλεγε ακόμα, "από το σπίτι σου να αναρωτιέσαι τί έχεις να κάνεις, και όταν γυρίζεις πίσω πάλι στο σπίτι σου, μήν παραλείπεις να αναρωτιέσαι τί έκανες".

Ο Κλεόβουλος πέθανε στη σχετικά μεγάλη για την εποχή ηλικία των 70 ετών. Είχε μία κόρη, την Κλεοβουλίνη, που συνέθετε αινίγματα σε εξάμετρο στίχο, φημιζόμενα ως ισάξια εκείνων του πατέρα της. Ο τάφος του Κλεόβουλου υπάρχει στη Λίνδο.
Ο αστεροειδής 4503 Κλεόβουλος, που ανακαλύφθηκε το 1989, πήρε το όνομά του από τον Κλεόβουλο τον Λίνδιο.
Το μέτρο είναι ό,τι το καλύτερο.

(Η σωστή μορφή του αρχαίου αυτού γνωμικού είναι Μέτρον άριστος και όχι όπως το λέμε σήμερα Παν μέτρον άριστον: η δική μας διατύπωση θα σήμαινε (κάθε είδους) μέτρο είναι ό,τι καλύτερο, το μέτρο όμως είναι, βέβαια, ένα!

Να θεωρείτε ως ευτυχή τον άρχοντα εκείνον, ο οποίος δεν έχει εμπιστοσύνη σε κανένα από αυτούς που τον περιβάλλουν
Όταν είσαι πλούσιος να μην είσαι υπερήφανος, όταν δε είσαι φτωχός να μην ταπεινώνεσαι.

Όταν κάποιος εξέρχεται από το σπίτι του ας εξετάζει τι πρόκειται να κάνει και όταν εισέλθει πάλι ας εξετάζει τι έκανε.

Καλλίτερα να μαθαίνεις έστω και αργά παρά να παραμένεις αμαθής.

Γνώρισμα της αρετής είναι, κάθετι που είναι ξένο στην κακία.

Από λόγια υπάρχουν πλήθος. Αλλά ο καιρός θα δείξει.

Τον εχθρό του λαού να τον θεωρείς και δικό σου εχθρό.

Η γυναικα σου να είναι από την δική σου τάξη. Γιατί άν είναι από ανώτερη, θα αποκτήσεις αφεντικά και όχι συγγενείς.

Να διατηρείς σε καλη κατάσταση το σώμα σου και την ψυχή σου

Να μισείς την αδικία

Να μορφώνεις τα παιδιά σου

ΠΗΓΕΣ: Τα Παραγγέλματα των Επτά Σοφών της Αρχαιότητας "Βουλή των Ελλήνων, zougla.gr

The Mythologists

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ