Επεισόδιο κρίσης πανικού: Πώς να βοηθήσετε

Η κρίση πανικού, η οποία συνήθως αποτελεί σύμπτωμα διαταραχής πανικού και συμπεριλαμβάνεται στις διαταραχές άγχους αφορά έντονο, επαναλαμβανόμενο φόβο που εμφανίζεται ξαφνικά, χωρίς προειδοποίηση («Πρώτες Βοήθειες Ψυχικής Υγείας» 2006), και συνοδεύεται από συμπτώματα όπως:

• πανικός
• αίσθημα απώλειας ελέγχου
• δύσπνοια
• ζάλη
• ταχυκαρδία
• εφίδρωση
• αίσθημα πνιγμού, ασφυξίας
• πόνος στο στήθος
• Αίσθημα αδυναμίας και τάση λιποθυμίας
• Κλάμα με λυγμούς
• Μουδιάσματα ή μυρμηγκιάσματα στα χέρια
• Ρίγος ή εξάψεις
• Παραισθήσεις και φόβο του ατόμου ότι θα πεθάνει, θα τρελαθεί ή θα κάνει κάτι ανεξέλεγκτο.

Σύμφωνα με το MedicineNet, τρία εκατομμύρια άνθρωποι έχουν υποφέρει από κρίση/εις πανικού σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Υπολογίζεται ότι μέχρι 4% του πληθυσμού υποφέρει από σοβαρές και συχνές κρίσεις πανικού, ενώ στις γυναίκες η πάθηση είναι δύο έως τρεις φορές συχνότερη σε σύγκριση με τους άνδρες. Η εμφάνιση των επεισοδίων τυπικά είναι απότομη, ενώ μπορεί να μην υπάρχει κάποια συγκεκριμένη αιτία, ωστόσο υπάρχουν και οι κρίσεις πανικού που εμφανίζονται πάντοτε κάτω από συγκεκριμένες καταστάσεις (π.χ. όταν κάποιος είναι σε κάποιο μέρος με πολύ κόσμο - αγοραφοβία), ενώ πολλές φορές ο φόβος ότι θα επέλθει μια κρίση πανικού είναι ικανός από μόνος του να προκαλέσει τα συμπτώματα της κρίσης.

Οι κρίσεις πανικού επηρεάζουν τον κάθε άνθρωπο διαφορετικά. Άτομα που έχουν βιώσει στο παρελθόν κάποια κρίση πανικού μπορούν μερικές φορές να "αντέξουν" την κρίση χωρίς να παρουσιάσουν εξωτερικά συμπτώματα, ενώ σε αντίθεση άτομα που βιώνουν την κρίση για πρώτη φορά μπορεί να πιστέψουν πως παθαίνουν έμφραγμα ή νευρικό κλονισμό.

Πώς να βοηθήσετε κάποιον που βρίσκεται σε κατάσταση κρίσης πανικού:

• Μείνετε με το άτομο και διατηρήστε την ψυχραιμία σας (μην πανικοβάλλεστε).
• Αποφύγετε τη σωματική επαφή εάν δεν γνωρίζετε το άτομο γιατί μπορεί να τρομάξει περισσότερο ή προσφέρετε το χέρι σας να το πιάσει.
• Αν γνωρίζετε ότι το άτομο που βρίσκεται σε κρίση πανικού παίρνει κάποιο φάρμακο, χορηγήστε του.
• Μετακινήστε –όχι απότομα- το άτομο σε ένα ήσυχο μέρος.
• Μην κάνετε υποθέσεις σχετικά με το τι χρειάζεται το άτομο, ρωτήστε το.
• Μιλήστε στο άτομο αυτό με απλές και σύντομες προτάσεις.
• Βοηθήστε το να συγκεντρωθεί καθοδηγώντας να κάνει  απλή, κουραστική, σωματική εργασία, όπως το ανέβασμα και των δύο χεριών πάνω από το κεφάλι.
• Προσκαλέστε το άτομο να αναπνέει αργά μαζί σας (ή μετρώντας αργά μέχρι το 10) ώστε να καταφέρει σταδιακά να επιβραδύνει την αναπνοή του.

Είναι χρήσιμο όταν το άτομο βιώνει μια κρίση πανικού να χρησιμοποιούμε εκφράσεις όπως:

• «Θα περάσει»
• «Είναι εδώ, δίπλα σου. Μην ανησυχείς.»
• «Είμαι περήφανος για σένα. Καλή δουλειά. Συνέχισε.»
• «Πες μου τι χρειάζεσαι τώρα.»
• «Συγκεντρώσου στην αναπνοή σου. Μείνε στο παρόν.»
• «Δεν είναι ο χώρος που σε ενοχλεί. Είναι η σκέψη.»
• «Αυτό που αισθάνεσαι είναι τρομακτικό, αλλά δεν είναι επικίνδυνο.»

Εάν ένα κοντινό σας πρόσωπο γνωρίζετε ότι έρχεται συχνά αντιμέτωπο με επεισόδια κρίσης πανικού, θα το βοηθούσατε εάν το παροτρύνετε να ζητήσει βοήθεια από ειδικό. Διότι είναι πολύ πιθανόν να πάσχει από διαταραχή πανικού, η οποία δύσκολα αντιμετωπίζεται χωρίς βοήθεια. Και πολλές φορές τα άτομα που δεν αναζητούν βοήθεια γίνονται έρμαια αυτών των επεισοδίων ή ακόμα και του φόβου ότι ανά πάσα στιγμή θα βιώσουν πάλι ένα τέτοιο επεισόδιο με αποτέλεσμα να κλείνονται στον εαυτό τους και να αποσύρονται από κοινωνικές συναναστροφές, μέχρι που παραιτούνται από την εργασία τους στη χειρότερη των περιπτώσεων. Με την κατάλληλη βοήθεια ειδικού, μπορεί να μάθει να διαχειρίζεται τις κρίσεις πανικού, ακόμη δε και να τις εξαλείψει.

flowmagazine

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ