Ένεση στον πισινό είπατε;...Καιρός να αναθεωρήσετε τις απόψεις σας!!!

Αν πιστεύατε ότι ο μείζων γλουτιαίος μυς είναι το καταλληλότερο μέρος του σώματος για ενδομυική χορήγηση φαρμάκου...καιρός να αλλάξετε τις απόψεις σας!!!,,

Μείζων γλουτιαίος μυς

 

Η βιβλιογραφία αναφέρει ιστορικά ότι ο μείζων γλουτιαίος ήταν το κύριο 

σημείο για ενδομυϊκή χορήγηση ενέσιμου φαρμάκου.^5,6 

Ο μείζων γλουτιαίος μυς, που συχνά αναφέρεται και ως το άνω έξω 

τεταρτημόριο φαίνεται να είναι παραδοσιακά το αγαπημένο σημείο για την 

χορήγηση Depot σκευασμάτων και ενέσιμων αντιψυχωτικών μακράς διάρκειας 

δράσης, όπως έδειξε μελέτη από νοσηλεύτριες στην Ιρλανδία. 

Σε μελέτη του Murray 2003, η πλειοψηφία όσων απάντησαν ήταν νοσηλευτές

 κοινοτικής ψυχικής υγείας, έδειξε ότι ο μείζων γλουτιαίος μυς είναι ο πιο 

συχνά χρησιμοποιούμενος μυς από τους νοσηλευτές για χορήγηση 

Depot ενέσιμων και ενέσιμων αντιψυχωτικών μακράς δράσης.⁷ 

Το σημείο αυτό παραδοσιακά βρίσκεται αν διαιρέσουμε τον γλουτό σε 4 ίσα μέρη

 με 2 κάθετες γραμμές(συχνά αναφέρεται ως νοητός σταυρός). 

Ο μείζων γλουτιαίος βρίσκεται στο άνω έξω τεταρτημόριο των νοητών γραμμών.

Σημείο μείζωνος γλουτιαίου μυός

Αυτό που κάνει το σημείο αυτό προβληματικό⁸ είναι η παρουσία μεγάλων νεύρων

 και αγγείων, η σχετικά αργή απορρόφηση του φαρμάκου από τον μυ σε 

σχέση με άλλα σημεία όπως και η παρουσία παχέως στρώματος υποδόριου 

λιπώδη ιστού στην περιοχή. 

Ο τραυματισμός αποτελεί άλλη μία μεγάλη απειλή με την χρήση αυτής της 

περιοχής για την χορήγηση ενδομυϊκών ενέσεων, με το ισχιακό νεύρο και την 

ανώτερη γλουτιαία αρτηρία να βρίσκονται μόλις μερικά εκατοστά από το σημείο 

της ένεσης, για τον παραπάνω λόγο μεγάλη προσοχή πρέπει να δίνεται για 

τον ακριβή προσδιορισμό του σημείου. 

Ο Kozieretal 993⁹ αναφέρει ότι η ψηλάφηση του τροχαντήρα και της 

λαγονίου είναι σημαντική, ο οπτικός υπολογισμός από μόνος του μπορεί να

 καταλήξει, μία ένεση να γίνει πολύ χαμηλά και να λάβει χώρα τραυματισμός. 

Σε πιο πρόσφατα χρόνια, διάφοροι ερευνητές έχουν καταστήσει σαφές ότι το 

σημείο του μείζωνος γλουτιαίος βρίσκεται 5-7,5 εκατοστά κάτω από την 

λαγόνιο άκανθα.^10,11 Το ισχιακό νεύρο βρίσκεται κοντά στην εσωτερική γωνία

 του άνω έξω τεταρτημορίου. Η πιο πρόσφατη βιβλιογραφία συμβουλεύει 

το άνω έξω τεταρτημόριο να διαιρείται σε 4 τεταρτημόρια και να επιλέγεται 

το άνω έξω τεταρτημόριο για την ένεση, με αυτόν τον τρόπο σχηματίζουμε νοητά 

2 σταυρούς. ³

Ένας αριθμός μελετών έχουν δείξει ότι η απόσταση μεταξύ του δέρματος και

 του μυός στην περιοχή του μείζωνος γλουτιαίου είναι μεγαλύτερη από το 

μήκος της συνήθους βελόνας που χρησιμοποιείται για την χορήγηση ενδομυϊκών 

ενέσεων ^12,13 

Οι Haramatti και συνεργάτες 1994 ανασκόπησαν 338

 (50% γυναίκες 50% άντρες) αξονικές τομογραφίες λεκάνης και των

 δύο φύλων σε ίδιο ποσοστό, και η παραπάνω μελέτη έδειξε ότι οι γυναίκες 

έχουν μεγαλύτερο ποσοστό κατά μέσο όρο λιπώδους γλουτιαίου λίπους με εύρος 

από 1.8cm έως 5,7 cm και από 1,7cm έως 4,4cm στους άντρες. 

Οι βελόνες που χρησιμοποιούνται για την ένεση στο μείζωνα γλουτιαίο είναι 

μήκους 3,5-3,8cm και δεν ήταν επαρκές το μήκος για να φτάσουν στο μυ 

στόχο στις περισσότερες των περιπτώσεων, γι αυτό το λόγο οι παραπάνω 

ασθενείς δεν είχαν δεχτεί ενδομυϊκή ένεση. 

Ο Chan και οι συνεργάτες 2006 διεξήγαγαν μία μελέτη με 50 

Ιρλανδούς ασθενείς οι οποίοι είχαν προγραμματιστεί για αξονική τομογραφία

 λεκάνης ή κοιλίας. Οι αξονικές κατόπιν αναλύθηκαν για να καθοριστεί η 

απόσταση από το σημείο της ένεσης, το πάχος του λιπώδους ιστού και 

του μυός και ο δείκτης μάζας σώματος(BMI). 

Ο μέσος όρος επιτυχίας , δηλ η ένεση να χορηγηθεί στον μυ ήταν 32%. 

Το ποσοστό έπεφτε στο 8% για τις γυναίκες, όπου το δοθέν φάρμακο δεν 

έφτασε στον μυ στις 23 από τις 25 γυναίκες της μελέτης. 

Ο Chan και οι συνεργάτες 2006 συνέδεσαν το γεγονός αυτό, εν μέρει, στην όλο

 και αυξανόμενη εναποθέτηση λίπους στον γλουτό, όσο περισσότερος λιπώδης

 ιστός βρίσκεται στην περιοχή του γλουτού, τόσο λιγότερο πιθανό είναι η βελόνα

 να φτάσει στον μυ στόχο που βρίσκεται κάτω από τον λιπώδη ιστό. 

Αν το φάρμακο δεν απορροφηθεί στην κυκλοφορία του αίματος , παραμένει 

στο λιπώδη ιστό όπου μπορεί να προκαλέσει τοπική ενόχληση και μόλυνση. ¹⁴

Ο μείζων γλουτιαίος μυς, ως θέση χορήγησης ενέσιμων φαρμάκων, φαίνεται 

να έχει χάσει την προτίμηση των νοσηλευτών στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια ³⁰, 

λόγω των πιθανοτήτων για επιπλοκές και της δυσκολίας για ακριβή εντοπισμό 

του σημείου και των ορίων .³ 

Τραυματισμός του ισχιακού, που μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα τα οποία 

εκτείνονται από πόνο μέχρι και παράλυση του κάτω άκρου ή τραυματισμός της

 άνω γλουτιαίας αρτηρίας σε συνδυασμό με φτωχά ποσοστά απορρόφησης 

φαρμάκων λόγω της παρουσίας μεγάλης ποσότητας λιπώδους ιστού και 

σχηματισμών αποστημάτων, έχουν συνεισφέρει στην απόρριψη του σημείου.⁴ 

 Η πλειοψηφία των νοσηλευτών κοινοτικής ψυχικής υγείας που ασκούν 

πρακτική σε κέντρα υγείας, κλινικές και τα σπίτια των ασθενών, χορηγούν 

τα Depot σκευάσματα και τα ενέσιμα αντιψυχωτικά μακράς δράσης στο 

μείζωνα γλουτιαίο μυ και ενώ οι ασθενείς είναι όρθιοι. Παρόλα αυτά η 

βιβλιογραφία συμβουλεύει ότι οι ενδομυϊκές ενέσεις δεν πρέπει να χορηγούνται 

στην συγκεκριμένη περιοχή ενώ οι ασθενείς είναι όρθιοι, αλλά δεν δίνει 

αιτιολογία για την συγκεκριμένη συμβουλή. ¹⁵

Το μήκος της βελόνας εξαρτάται από το μέγεθος του ασθενή, το επιλεγόμενο 

σημείο εισαγωγής της βελόνας και τον μυϊκός ιστό που επιλέγει κάποιος γα την 

εισαγωγή της βελόνας ¹⁶. 

Οι Chan και συνεργάτες 2006 ¹⁴προτείνουν να χρησιμοποιείται 

μεγαλύτερου μεγέθους βελόνα για να αυξηθούν τα ποσοστά επιτυχίας της ε

νδομυϊκής ένεσης και το παραπάνω ιδιαίτερα ισχύει για γυναίκες ασθενείς, 

και επίσης αναφέρει ότι μία ένεση ενδομυϊκή δεν είναι στην ουσία ενδομυϊκή 

αλλά υποδόρια.

 Ο Nisbet 2006 επίσης αναφέρει ότι αν είναι να χρησιμοποιηθεί ο γλουτιαίος μυς, 

πρέπει κανείς να σκεφτεί να χρησιμοποιήσει μεγαλύτερη βελόνα πχ βελόνα 21G

 2 ή 20G 2, οι οποίες είναι 50mm στο μήκος, απαιτείται για την χορήγηση 

αποτελεσματικής ενδομυϊκής ένεσης σε παχύσαρκους ασθενείς, αυτοί με δείκτη 

μάζας σώματος >30.¹

Επίσης οι Wynaden και συνεργάτες 2006, υποστηρικτές του μείζωνος 

γλουτιαίου για σημείο ενδομυϊκής χορήγησης, πρότειναν ότι οι νοσηλευτές 

ψυχικής υγείας χρειάζονται εκπαίδευση στην σημαντικότητα της επιλογής της 

βελόνας βάση αξιολόγησης του δείκτη μάζας σώματος του κάθε ασθενή, και 

ότι κλίμακες του δείκτη μάζας σώματος πρέπει να είναι διαθέσιμες στο 

προσωπικό που εργάζεται στις δομές ψυχικής υγείας. ²

---

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Nisbet, A. (2006) Intramuscular gluteal injections in the increasingly obese population: retrospective study. BMJ; 332: 637-638.
2. Wynaden, D. et al(2005) Establishing best practice guidelines for administration of intramuscular injections in the adult; A systematic review of the literature. Contemporary Nurse; 20: 2, 267- 277.
3. Small S. (2004) Preventing sciatic nerve injury from intramuscular injections: literature review. Jadv.Nurs. 47(3), 287–296
4. COCOMAN A. & MURRAY J. (2008) Jpsychiatr.Ment. Health. Nurs. 15, 424–434 20. Lachman E. (1963) Applied anatomy of intragluteal injections. Am Surgeon 29, 236–241.ptember 8 2003.
5. Ross-Kerr J.C. & Wood M.J., eds (2001) Canadian Fundamentals of Nursing, 2nd edn. Mosby, Toronto.
6. Murray J. (2003) Depot intramuscular injection administration in a community setting: an exploratory study. R.C.S.I. Unpublished Masters dissertation.
7. Rosdahl C.B. (1995) Textbook of Basic Nursing, 6th edn. Lippincott, Philadelphia, PA.
8. Kozier B., Erb G.&Blais K. (1993) Techniques in Clinical Nursing, 4th edn. Addison-Wesley, Redwood City, CA.
9. DuGas B.W. & Knor E.R. (1995) Nursing Foundations: A Canadian Perspective. Appleton & Large, Scarbourough.
10. Perry A.G. & Potter P.A. (1998) Clinical Nursing Skills and Techniques, 4th edn. Mosby, St. Louis, MO.
11. Cockshott W.P., Thompson G.T., Howlett L.J., et al. (1982) Intramuscular or intralipomatous injections? NEJM 307, 356–358.
12. Haramati N., Lorans R., Lutwin M., et al. (1994) Injections granulomas intramuscular or intra fat? AFM 3, 146–148.
13. Chan V.O., Colville J., Persaud T., et al. (2006) Intramuscular injections into the buttocks: are they truely intramuscular? EJR 58, 480–484.
14. Ellis J.R. & Bentz P.M. (2007) Modules for Basic Nursing Skills, 7 edn. Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia, PA.
15. Bolander V.R. (1994) Sorenson and Luckmann’s Basic Nursing, a Psycho Physiological Approach, 3rd edn. Saunders, Philadelphia, PA.
16. Evans-Smith P. (2005) Taylors Clinical Nursing Skills – A Nursing Process Approach. Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia, PA.

 depotclinic

ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ