Οι άθλοι και τα πάρεργα του Ηρακλή

Σήμερα θα σας μιλήσω για τον όγδοο (8) άθλο του Ηρακλή, τις φοράδες του Διομήδη ή αλλιώς τις φοράδες της Θράκης.

Ο όγδοος άθλος που ανατέθηκε στον Ηρακλή, μετά τον ταύρο της Κρήτης, ήταν να μεταφέρει στον Ευρυσθέα τις φοράδες του Διομήδη. Ο Διομήδης, γιος του Άρη και της Κυρήνης κατά τον Απολλόδωρο (ii, 5) του Άτλαντα και της κόρης του Αστερίας κατά τον Υγίνο (Fabulae, 250), βασίλευε στους Βίστονες, πολεμοχαρείς και βάρβαροι, τρομοκρατώντας την Θράκη. Στην κατοχή του είχε τέσσερα φοβερά άλογα τα οποία κρατούσε αλυσοδεμένα στους στάβλους του και τα τάιζε με ανθρώπινη σάρκα. Κατά μια άλλη παράδοση (Ψευδο-Υγίνος, Fabulae, 30) τα άλογα δεν ήταν φοράδες αλλά αρσενικά (κήλωνες) και τα ονόματά τους ήταν Πόδαγρος (ταχύς), Λάμπων (λαμπρός), Ξάνθος (χρυσός) και Δείνος (φοβερός). 

Ο Ηρακλής ταξίδεψε στην Θράκη με εθελοντές και κατόρθωσε να αντιμετωπίσει τους ιπποκόμους του Διομήδη και να απομακρύνει τις φοράδες, τις οποίες εμπιστεύτηκε στον φίλο του Άβδηρο. Δυστυχώς, όμως, ο τελευταίος έπεσε θύμα της πείνας των αλόγων και κατασπαράχτηκε. Ο Ηρακλής αντιμετώπισε τον Διομήδη τον οποίο έριξε ως τροφή στα άλογά του ικανοποιώντας την πείνα τους για ανθρώπινη σάρκα.

Ο ήρωας μετέφερε τα άλογα στις Μυκήνες όπου θαυμάστηκαν από τον Ευρυσθέα, ο οποίος είτε τα αφιέρωσε στην Ήρα είτε τα άφησε ελεύθερα στον Όλυμπο και τελικά κατασπαράχτηκαν από άγρια θηρία. Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης (Ιστορική Βιβλιοθήκη 4. 15. 3 - 4) παραδίδει πως οι φοράδες αφιερώθηκαν στην Ήρα και η γεννιά τους συνεχίστηκε μέχρι και τη βασιλεία του Αλέξανδρου του Μακεδόνα, παραπέμποντας την καταγωγή του Βουκεφάλα στα θεϊκά άλογα.

Πόσο σημαντικός είναι πράγματι ο όγδοος άθλος του Ηρακλή; Το πάθημα και η κατάληξη του Διομήδη δεν θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά. Οι αρχαίοι Έλληνες δεν άφηναν ατιμώρητη την ανόσια πράξη, και η ανθρωποφαγία είναι μια πράξη βάρβαρη, ακόμη και αν άμεσα πραγματοποιήθηκε από άλογα όντα, έμμεσα προκλήθηκε από τον Διομήδη και φυσικά η τιμωρία του έπρεπε να είναι παραδειγματική. Μάλιστα η άνομη πράξη είναι διπλή, ανθρωποφαγία και προσβολή του θεσμού της φιλοξενίας, αφού βορά των αλόγων ήταν φιλοξενούμενοι του βασιλιά και περαστικοί.

Ο Πολύφυμος γεύτηκε την ανθρώπινη σάρκα, καταπάτησε την αρχή της φιλοξενίας και τιμωρήθηκε. Ο Τυδέας έφαγε τον εγκέφαλο του Μελάνιππου και έχασε την αθανασία. Ο Διομήδης τάιζε τα άλογα του με ανθρώπινη σάρκα και τελικά έγινε γεύμα των τεράτων που ο ίδιος δημιούργησε.

Μήπως τελικά αυτή δεν είναι η κατάληξη της ανομίας; Πρόσεχε το τέρας που ταϊζεις, εσύ το δυναμώνεις, το ενισχύεις, του δίνεις ζωή και ορίζεις την πείνα του. Πολλά είναι τα τέρατα, ίσως είναι το μίσος, ο φθόνος ή η μιζέρια. Μια στιγμή μπορεί να τα γεννήσει αλλά εσύ είσαι αυτός που θα προσφέρεις την τροφή, εσύ θα επιλέξεις να τα ταϊσεις, να τα δυναμώσεις, να τα εθίσεις στο γεύμα που εσύ τους διαθέτεις και τελικά όταν αυτά πεινάσουν και εσύ βρεθείς στο δρόμο τους θα φαντάξεις σαν εύκαιρη τροφή. Η ψυχή σου θα είναι ο στάβλος, το μίσος και ο φθόνος οι φοράδες και εσύ το τελευταίο γεύμα.

ΠΗΓΗ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ