ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΤΕΜΠΕΛΙΑ

Υπάρχει μια παλαιά Θιβετανή ιστορία με τίτλο "Ο πατέρας του Διάσημου όσο και το Φεγγάρι" (του Σεληνόφημου). Ένας πολύ φτωχός άνθρωπος μετά από σκληρή εργασία  κατάφερε να συγκεντρώσει ένα ολόκληρο σακί στάρι. Αισθανόταν περήφανος κι όταν έφτασε σπίτι  κρέμασε το σακί από ένα δοκάρι της οροφής για να το προστατέψει από ποντίκια και κλέφτες. Το άφησε να κρέμεται εκεί και για πρόσθετη σιγουριά κάθισε κάτω από το σακί. Καθισμένος εκεί, άρχισε να σκέφτεται: "Αν πουλήσω το στάρι σε μικρές ποσότητες θα κερδίσω περισσότερα.  Έτσι θα αγοράσω σπόρους και μετά θα μαζέψω πιο πολύ στάρι και ξανά πάλι από την αρχή. Σιγά - σιγά θα γίνω πλούσιος και επιφανής στην κοινότητα. Τα κορίτσια θα με θέλουν.  Θα παντρευτώ μια όμορφη και σύντομα θα αποκτήσω παιδί… αγόρι θέλω… τι όνομα να του έδινα;" Κοιτάζοντας ολόγυρα στο δωμάτιο το βλέμμα του έπεσε στο μικρό παράθυρο από όπου είδε το φεγγάρι που ανέβαινε.

Τι θέαμα! - Σκέφτηκε. Τι καλός οιωνός!  Να ένα καλό όνομα. Θα τον βγάλω "Σεληνόφημο". Όσο αυτά σκεπτόταν, ένας αρουραίος ροκάνισε και έκοψε το σκοινί που κρεμόταν το σακί και τον σκότωσε πέφτοντας, ακριβώς την στιγμή που έφτασε η σκέψη του στη λέξη "Σεληνόφημος". Φυσικά ο Σεληνόφημος ποτέ δεν γεννήθηκε.

Πόσοι άραγε από εμάς απαράλλαχτα σαν τον άνθρωπο της ιστορίας μας δεν υποκύπτει σε αυτό που αποκαλώ (active laziness)ενεργητική τεμπελιά; Φυσικά υπάρχουν διαφόρων ειδών τεμπελιές. Σε Δύση και Ανατολή.  Η Ανατολικού τύπου είναι σαν αυτή που ασκείται τέλεια στην Ινδία. Αράζουμε στον ήλιο, άπραγοι, άεργοι, πίνοντας τσάι, ακούγοντας στο ραδιόφωνο μουσική Χίντου από φιλμ του σινεμά, κουβεντιάζοντας με φιλαράκια. Η Δυτική τεμπελιά είναι εντελώς διαφορετική. Πακτώνουμε την ζωή μας με αλλεπάλληλες δραστηριότητες, τόσο, που να μη μας μένει καιρός να ασχοληθούμε με τα σημαντικά.

Αν κοιτάξουμε την ζωή μας, θα δούμε καθαρά  πόσο πολλά ασήμαντα ζητήματα οι λεγόμενες "φροντίδες" την κατακλύζουν. Ένας δάσκαλος τις παρομοιάζει  με "νοικοκυριό του ονείρου". Λέμε στον εαυτό μας ότι θέλουμε να ασχοληθούμε με τα  σημαντικά θέματα της ζωής, αλλά ποτέ δεν διαθέτουμε τον χρόνο. Έχουμε τόσα να κάνουμε: Να ανοίξουμε το παράθυρο, να στρώσουμε το κρεβάτι, να πλύνουμε τα δόντια μας, να βάλουμε φαΐ στον σκύλο και την γάτα, να πλύνουμε τα πιάτα, να κάνουμε ντους, να φτιάξουμε καφέ, να πάμε να πάρουμε ζάχαρη γιατί μας τέλειωσε, να φτιάξουμε πρωινό, - κατάλογος χωρίς τελειωμό. Κι άντε μετά να πλύνουμε , να στεγνώσουμε, να σιδερώσουμε, να ξεσκονίσουμε, να μαγειρέψουμε, να ψωνίσουμε, να πάμε στο κομμωτήριο, να πάρουμε τα παιδιά, να μαγειρέψουμε, να στρώσουμε τραπέζι, να συνεννοηθούμε στο τηλέφωνο, να μάθουμε τα νέα, να κάνουμε τούτο, εκείνο, το άλλο, να! σκοτούρες, να! ευθύνες, - ή να πω καλύτερα μη-ευθύνες;

Μοιάζει σαν να μας καταναλώνει η ίδια μας η ζωή, (αντί να συμβαίνει το αντίθετο). Τελικά οι μέριμνες να γίνονται ανεξέλεγκτες. Βεβαίως  κάποτε αισθανόμαστε άσχημα για όλα αυτά, έχουμε εφιάλτες και ξυπνάμε κάθιδροι αναρωτώμενοι: "Τι κάνω με την ζωή μου;"  Οι ανησυχίες μας όμως διαρκούν μονάχα μέχρι την ώρα του πρωινού. Παίρνουμε την τσάντα μας , ξεκινάμε για την δουλειά, και άντε πάλι από την αρχή.

Ο Ραμακρίσνα θαρρώ ήταν που είπε σε έναν μαθητή του: "Αν αφιέρωνες για πνευματική εξάσκηση το ένα δέκατο από τον χρόνο που διαθέτεις στο κυνήγι κοριτσιών ή του χρήματος, θα έφτανες την φώτιση μέσα σε λίγα  χρόνια!"  Πρόκειται για ένα Θιβετανό που έζησε στις αρχές του περασμένου αιώνα, εν είδος Λεονάρντο Ντα Βίντσι, ονόματι Μίφαμ.  Λέγεται ότι ήταν εφευρέτης ενός ρολογιού, ενός κανονιού και ενός αεροπλάνου. Μόλις όμως τα έφτιαχνε αμέσως τα χαλούσε, γιατί έλεγε ότι το μόνο που θα έκαναν, θα  ήταν να προσθέτουν κι άλλη ταραχή στον κόσμο.

Στα Θιβετανικά το σώμα το ονομάζουν λιου. Έχει τη σημασία κάποιου πράγματος που το αφήνεις πίσω, κάτι σαν αποσκευή. Κάθε φορά που λέμε τη λέξη λιου μας θυμίζει ότι είμαστε απλώς ταξιδιώτες, που βρίσκουμε προσωρινό κατάλυμα σε αυτό το σώμα και σε αυτήν την ζωή. Έτσι στο Θιβέτ οι άνθρωποι δεν περισπώνται ξοδεύοντας τον καιρό τους να κάνουν πιο άνετες τις εξωτερικές τους συνθήκες. Είναι ικανοποιημένοι αν βρίσκουν να φάνε, να φορέσουν ένα ρούχο  και να βάλουν το κεφάλι τους κάτω από ένα κεραμίδι. Όταν εμείς κάνουμε αυτά που κάνουμε, παθιασμένοι να βελτιώσουμε τις  συνθήκες μας, καταλήγουμε σε αδιέξοδο και άνευ νοήματος φασαρία. Θα ήταν κανείς ποτέ στα συγκαλά του αν θα ήθελε να αλλάζει αμέσως την διακόσμηση και την επίπλωση κάθε φορά που θα νοίκιαζε δωμάτιο σε κάποιο ξενοδοχείο;

Κάποτε σκέπτομαι ότι η μέγιστη επίτευξη του σύγχρονου πολιτισμού είναι η ευφυής έκδοση της σαμσάρα και των άγονων διαταραχών της. Η σύγχρονη κοινωνία μου φαίνεται ότι εκτιμά όλα εκείνα που φέρνουν μακριά από την αλήθεια, δυσκολεύουν  την βίωση της αλήθειας και αποθαρρύνει ακόμη και το να σκέπτονται οι άνθρωποι ότι υπάρχει αλήθεια. Και να σκεφτούμε μάλιστα όλα αυτά εκπηγάζουν από  ένα πολιτισμό  που διατείνεται ότι λατρεύει την ζωή, ενώ στην πράξη λιμοκτονεί από την έλλειψη κάθε πραγματικού νοήματος. Ότι ενώ μιλάει  ακατάσχετα περί του ότι θέλει να φέρει ευτυχία στους ανθρώπους, στην πραγματικότητα αναχαιτίζει το δρόμο τους προς την πηγή  της πραγματικής χαράς.

Η σύγχρονη σαμσάρα δίνει τροφή στο άγχος και  την κατάθλιψη  που την δυναμώνει και μας εξασκεί   να τα ανεχόμαστε και προσεκτικά συντηρεί μια καταναλωτική μηχανή που για να συνεχίσει την λειτουργία της, τονώνει  την απληστία μας. Η σαμσάρα είναι εξαιρετικά οργανωμένη, ευπροσάρμοστη, και περίπλοκη. Μας περικυκλώνει από παντού με την προπαγάνδα της  και δημιουργεί γύρω μας ένα σχεδόν άγονο περιβάλλον εθισμού. Όσο πιο πολύ πασχίζουμε να ξεφύγουμε, τόσο μοιάζει να πέφτουμε  σε παγίδες που τόσο έξυπνα έχουν στηθεί σε βάρος μας. Όπως το έθεσε ο Θιβετανός δάσκαλος του 19ου αιώνα Ζικμέ Λινγκπά: Υπνωτισμένοι από την τρομερή ποικιλία των σκέψεων, τα όντα περιπλανώνται  ατέλειωτα στον αήθη κύκλο της σαμσάρα".

Κατεχόμενοι τότε από ψεύτικες ελπίδες, όνειρα και φιλοδοξίες, που υπόσχονται ευτυχία αλλά οδηγούν μόνο σε δυστυχία, μοιάζοντας με ανθρώπους που σέρνονται χωρίς τελειωμό  σε έρημο τόπο, πεθαίνοντας από δίψα. Κι όλο αυτό που προσφέρει η σαμσάρα είναι σαν ποτήρι με νερό αλμυρό, που το μόνο που κάνει είναι να αυξάνει την δίψα   μας.

Η Θιβετανική Βίβλος των Νεκρών

ΠΗΓΗ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ