ΕΝ ΟΙΔΑ ΟΤΙ ΟΥΔΕΝ ΟΙΔΑ. (Σωκράτης)

 


Με ποιόν θαυμαστό τρόπο η ειλικρινής παραδοχή της άγνοιας μετατρέπεται σε αφετηρία της αληθινής γνώσης;
Η πιο ικανοποιητική απάντηση σε αυτό το καίριο ερώτημα μπορεί να δοθεί μόνο βιωματικά, έμπρακτα. Όταν βιώσει κανείς αυτό το κρίσιμο σημείο, χωρίς φόβο και χωρίς προσδοκίες, φαίνεται πως κάτι πολύ σημαντικό αρχίζει να συμβαίνει μέσα του και γύρω του:
Αρχίζει να Με ποιόν θαυμαστό τρόπο η ειλικρινής παραδοχή της άγνοιας μετατρέπεται σε αφετηρία της αληθινής γνώσης;
Η πιο ικανοποιητική απάντηση σε αυτό το καίριο ερώτημα μπορεί να δοθεί μόνο βιωματικά,
έμπρακτα. Όταν βιώσει κανείς αυτό το κρίσιμο σημείο, χωρίς φόβο και χωρίς προσδοκίες, φαίνεται πως κάτι πολύ σημαντικό αρχίζει να συμβαίνει μέσα του και γύρω του:
Αρχίζει να

μετασχηματίζεται σε μικροκοσμική μονάδα ύπαρξης. Κι αυτό επιδιώκει η πάντα επίκαιρη Σωκρατική Διδασκαλία, που θεμελιώθηκε σε αυτήν εδώ τη χώρα πριν από 2500 χρόνια από τον μεγάλο Διδάσκαλο των Ελλήνων αλλά και όλης της Ανθρωπότητας, τον Σωκράτη...
Το πρόβλημα είναι η κατεστημένη άγνοια η οποία, κατά τον Πλάτωνα, παίρνει τις ακόλουθες μορφές: απλή, διπλή, μεγίστη και σοφιστική.
Απλή είναι η άγνοια όταν κανείς αγνοεί τί είναι ένα πράγμα, όμως ταυτόχρονα έχει αντίληψη ότι το αγνοεί.
Διπλή είναι η άγνοια όταν κανείς αγνοεί κάτι και ταυτόχρονα δεν έχει αντίληψη ότι το αγνοεί.
Μεγίστη είναι εκείνη η κατάσταση άγνοιας όταν κάποιος αγνοεί ένα πράγμα, έχει αντίληψη ότι το αγνοεί, αλλά επιμένει στις απόψεις και γνώμες του, χωρίς να θέλει να ξεφύγει από την άγνοιά του.
Σοφιστική, τέλος, είναι η άγνοια εκείνη όπου κανείς αγνοεί κάτι, αλλά προσπαθεί με διάφορες εικασίες, ανεξέταστες γνώμες και αυθαίρετα συμπεράσματα να καλύψει την άγνοιά του.
Η διάκριση αυτή αντιστοιχεί σε ανθρώπινους τύπους, που αναπτύσσουν ανάλογα γνωρίσματα μέσα στην κοινωνία.
Η τρίτη και η τέταρτη μορφή άγνοιας, είναι σήμερα περισσότερο εξαπλωμένες από ποτέ, παρά την εντύπωση για το αντίθετο.
Η δεύτερη μορφή άγνοιας οφείλεται σε εγκαθιδρυμένες αρνητικές συνθήκες ύπαρξης των ανθρώπινων κοινωνιών: αφορά άτομα συνήθως καλοπροαίρετα στα οποία οι δυνατότητες για γνώση υπάρχουν, πλην όμως δεν αξιοποιούνται.
Η πρώτη μορφή είναι η “ευλογημένη”, θα λέγαμε, άγνοια· αφετηριακό σημείο της σωκρατικής έρευνας για την αληθινή γνώση... Είναι η στιγμή όπου η Προσωπικότητα αντιλαμβάνεται την κατάστασή της και αναφωνεί “Ένα μόνο πράγμα γνωρίζω στα σίγουρα, ότι δηλαδή τίποτα δεν γνωρίζω”.
Ανοίγεται, έτσι, προς το Όλον, με μια δεκτικότητα ικανή να αφομοιώσει τις ποιότητες του Ανώτερου Εαυτού, και πραγματώνεται μες από την Υπ-Ακοή της στο Ανώτερο...

 

ΠΗΓΗ