Γκονσάλο Κοέλιο: Η Ανακάλυψη του Ρίο ντε Τζανέιρο

    Στις 15 Φεβρουαρίου του 1500, η Δεύτερη Πορτογαλική Αρμάδα της Ινδίας, απαρτιζόμενη από δεκατρία πλοία, αναχωρεί από την Λισσαβόνα για το δεύτερο ταξίδι προς την Ινδία υπό την ηγεσία του Πέντρο Άλβαρες Καμπράλ. Κατά τον διάπλου του Ατλαντικού Ωκεανού, ο Καμπράλ ακολούθησε μια πορεία κατά πολύ δυτικότερη για να επαληθεύσει τις υποψίες πως υπήρχαν ανεξερεύνητα εδάφη δυτικότερα του Κάβο Βέρτνε και εντός του Πορτογαλικού Ημισφαιρίου σύμφωνα με την Συνθήκη της Τορδεσίγιας. Στις 21 Απριλίου, οι Πορτογάλοι παρατήρησαν τα φύκια που εμφανίστηκαν στην επιφάνεια της θάλασσας, κάτι που μαρτυρούσε πως κάπου κοντά υπάρχει στεριά. Αυτό, επιβεβαιώθηκε το απόγευμα τις 22ας Απριλίου του 1500, όταν οι Πορτογάλοι αντίκρισαν για πρώτη φορά τις ακτές μιας άγνωστης γης. Ο Καμπράλ, ονόμασε αυτή την γη Νησί του Αληθινού Σταυρού (Ιlha de Vera Cruz). Το νησί αυτό, στην συνέχεια, αποδείχθηκε κάτι πολύ περισσότερο αφού οι Πορτογάλοι είχαν ανακαλύψει μόλις ένα κομμάτι των βορειοανατολικών ακτών της Βραζιλίας. Στις 2 Μαΐου, καθώς ο Καμπράλ συνέχισε το ταξίδι του προς την Ινδία, έστειλε το πλοίο του Γκασπάρ δε Λέμος πίσω στην Λισσαβόνα, για να αναγγείλει την νέα ανακάλυψη παραδίδοντας την λεπτομερή γραπτή αναφορά που είχε ετοιμάσει ο Πέρο Βαζ δε Καμινιά.  Όταν τα νέα έφτασαν στην Λισσαβόνα, ο Βασιλιάς Εμμανουήλ ο Πρώτος, έδωσε αμέσως την εντολή να προετοιμαστεί η αποστολή που θα εξερευνούσε τα πρώτα πορτογαλικά εδάφη του Νέου Κόσμου. Την αποστολή αυτή, ανέλαβε ο Γκονσάλο Κοέλιο. 

    Στις 10 Μαΐου του 1501, ο Γκονσάλο Κοέλιο απέπλευσε από την Λισσαβόνα με τρεις καραβέλες για τις ακτές της Βραζιλίας. Μαζί του, βρισκόταν και ο Αμέριγκο Βεσπούτσι ο οποίος δύο χρόνια πριν είχε ακολουθήσει τον Ισπανό Αλόνσο δε Οχέδα στο ταξίδι κατά το οποίο προέκυψε η ανακάλυψη του συνόλου των ακτών της Βενεζουέλας. Η πρώτη προσέγγιση των ακτών της Βραζιλίας έγινε στο βορειοανατολικό άκρο της χώρας, σε κάποια ακτή στην περιοχή που σήμερα βρίσκεται η πόλη Νατάλ. Από εκεί, τα πλοία άρχισαν να κατευθύνονται νότια, εξερευνώντας και χαρτογραφώντας τις ακτές. Την 1η Ιανουαρίου του 1502, ο Κοέλιο ανακάλυψε τον Κόλπο Γκουαναμπάρα. Ανακαλύπτοντας κάποιο από τα ποτάμια που εκβάλλονται στον κόλπο (σήμερα, δεν γνωρίζουμε ποιο ακριβώς), του έδωσε την ονομασία Ρίο ντε Ζανέιρο (Rio de Janeiro) που στην πορτογαλική γλώσσα σημαίνει Ποταμός του Ιανουαρίου όπου σήμερα βρίσκεται και η ομώνυμη γνωστή πόλη της Βραζιλίας. Αν και οι Πορτογάλοι έφτασαν εκεί για πρώτη φορά το 1502, την πρώτη αποικία της περιοχής την ίδρυσαν το 1565 με την ονομασία Άγιος Σεβαστιανός του Ποταμού του Ιανουαρίου (São Sebastião do Rio de Janeiro) μετά από την ανάγκη που προέκυψε να εκδιώξουν και να προστατέψουν την περιοχή από τους Γάλλους εμπόρους οι οποίοι εκμεταλλεύονταν τον πλούτο της περιοχής καθώς οι Πορτογάλοι είχαν στραμμένο το ενδιαφέρον τους στο - κατά πολύ επικερδέστερο - Ασιατικό εμπόριο.  

  Μετά την ανακάλυψη του Ρίο ντε Τζανέιρο, ο Κοέλιο συνέχισε να εξερευνά τις νοτιότερες ακτές μέχρι τις 13 Φεβρουαρίου του 1502 όπου και πήρε τον δρόμο της επιστροφής για την Λισσαβόνα. Για το μέχρι που ακριβώς έφτασε, δεν είναι εξακριβωμένο. Πιθανότατα να έφτασε μέχρι και τις ακτές της σημερινής Ουρουγουάης και να σταμάτησε εκεί καθώς είχε μπει πλέον στο Ισπανικό Ημισφαίριο. Κατά την διάρκεια αυτής της εξερεύνησης (δεδομένου πως οι Ευρωπαίοι ακόμα πίστευαν πως είχαν ανακαλύψει τις ανατολικές ακτές της Ασίας), έχοντας φτάσει σε γεωγραφικά πλάτη κατά πολύ νοτιότερα της ηπειρωτικής Ασίας, ο Βεσπούτσι, έχοντας παρατηρήσει την ανακάλυψη μιας συνεχόμενης ακτογραμμής αντί των νησιών της Νοτιοανατολικής Ασίας όπως περίμενε αλλά και την διαφορετικότητα των ιθαγενών σε σχέση με τις περιγραφές του Μάρκο Πόλο, οδηγήθηκε στο συμπέρασμα πως οι Ευρωπαίοι δεν είχαν φτάσει στην Ασία αλλά είχαν ανακαλύψει έναν Νέο Κόσμο. Ο Κοέλιο με τον Βεσπούτσι, επέστρεψαν στην Λισσαβόνα στις 7 Σεπτεμβρίου του 1502 

   Έχοντας πια διαπιστωθεί πως η ακτές που ανακάλυψε ο Καμπράλ δεν ήταν μέρος ενός νησιού αλλά μόλις ένα μικρό κομμάτι μιας μεγάλης και πλούσιας  ηπείρου, οι έμποροι της Λισσαβόνας, άρχισαν να σχεδιάζουν τις πρώτες αποστολές προς την νεοανακαλυφθείσα πορτογαλική γη. Ιδρύοντας μια κοινοπραξία υπό τον μεγαλέμπορο Φερνάνδο δε Λορόνια, ζήτησαν την άδεια από τον Βασιλιά Εμμανουήλ να εκμεταλλευτούν τους πόρους της νέας ανακάλυψης. Η άδεια, παραχωρήθηκε από τον Βασιλιά για τα επόμενα τρία χρόνια έναντι απόδοσης ποσοστού των κερδών προς το Βασίλειο. Έτσι, ο Λορόνια ανέθεσε στον Γκοσάλο Κοέλιο να πλεύσει και πάλι προς την Βραζιλία. Ο Κοέλιο απέπλευσε από την Λισσαβόνα στις 10 Μαΐου του 1503 με έξι πλοία, ακολουθούμενος και πάλι από τον Βεσπούτσι ο οποίος αυτή την φορά είχε το δικό του πλοίο. Διαπλέοντας τον Ατλαντικό Ωκεανό, πριν φτάσει στις ακτές της Βραζιλίας, στις 10 Αυγούστου ανακάλυψε ένα μικρό απομονωμένο και ακατοίκητο νησί το οποίο ονόμασε Νησί του Αγίου Λαυρεντίου (λόγω της ημέρας). Κατά την ανακάλυψη, το πλοίο του Κοέλιο προσάραξε σε έναν από τους υφάλους και βυθίστηκε με το πλήρωμα και τον Κοέλιο όμως να σώζονται. Όταν μετά το ταξίδι ο Βασιλιάς Εμμανουήλ έμαθε για αυτό το νησί, το κληροδότησε στον Φερνάνδο δε Λορόνια και έτσι το νησί αυτό έμεινε γνωστό με το όνομα του Λορόνια, έχοντας σήμερα την παραφθαρμένη ονομασία Φερνάνδο δε Νορόνια (Fernando de Noronha).   

   Ο Κοέλιο συνέχισε προς τις βορειοανατολικές ακτές της Βραζιλίας όπου και φόρτωσε τα πλοία του με κορμούς από τα δέντρα που ευδοκιμούσαν στην περιοχή και ήταν γνωστά με την ονομασία Μπρασίλ, από τα οποία προέκυψε και η ονομασία της ευρύτερης περιοχής ως Γη του Μπρασίλ (Terra do Brasil) αρχικά, για να καταλήξει στο σημερινό όνομα της χώρας ως Μπρασίλ στην πορτογαλική γλώσσα (Brasil), Βραζιλία στην ελληνική. Η αποστολή επέστρεψε στην Λισσαβόνα στις 28 Ιουνίου του 1504. Ο Πέντρο Άλβαρεζ Καμπράλ, ήταν εκείνος που ανακάλυψε την Βραζιλία ως νησί. Ο Γκονσάλο Κοέλιο, συνεχίζοντας την εξερεύνηση που άφησε ο Καμπράλ για να συνεχίσει την αποστολή του στην Ινδία, ήταν εκείνος που ανακάλυψε την Βραζιλία ως μία μεγάλη ηπειρωτική χώρα. 

greatnavigators

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ