Τα tattoos και η ψυχολογία όσων τα κάνουν

Ο Ψυχολόγος Δημοσθένης Κ. Παναγιώτου μας αναλύει για τα tattoos…

Γιατί οι άνθρωποι επιλέγουν να κάνουν μόνιμες αλλαγές στο σώμα τους, τόσο ορατές ώστε να επηρεάζεται η κοινωνική διάσταση της προσωπικότητάς τους; Και τελικά επηρεάζεται η άποψη της κοινωνίας από τα tattoos που προσθέτει κάποιος στο κορμί του;

Οι μόνιμες εικαστικές παρεμβάσεις στο σώμα έχουν μια κοινή διαπολιτισμική βάση, με τις κοινωνίες να θεωρούν αποδεκτά ή απαράδεκτα κάποια μοτίβα και κάποια όχι, πάντα ανάλογα με το χωρόχρονο που αυτά έρχονται στο προσκήνιο. Κάποτε ήταν σημάδι των ναυτικών ή όσων είχαν φυλακιστεί. Αργότερα έγιναν διακριτικά στρατιωτικών ομάδων, περιθωριακών ατόμων με παθογένεια και με τα χρόνια, έφτασαν στα χέρια μοσχοαναθρεμμένων 14χρονων, επιχειρηματιών ή και πολιτικών, έγιναν πεταλουδίτσες και λουλουδάκια σε ταλαιπωρημένες νοικοκυρές.

Είναι περίεργη και άξια έρευνας η πρόθεση που εκφράζουν όσοι κάνουν μόνιμα tattoos, να δηλώνουν μέσω του σώματός τους προσωπικές τους απόψεις ή και βιωματικές καταστάσεις, δομώντας με αυτόν τον τρόπο τηνκοινωνική τους ταυτότητα, δίνοντας την ίδια στιγμή την προσωπική τους μάχη για να αποσβέσουν ή να «εξορκίσουν» το δυσάρεστο παρελθόν τους και τις ανάλογες εμπειρίες τους, σε μια προσπάθεια να καταστήσουν ανενεργές τις σκανδάλες που πυροδότησαν την ανάγκη να κάνουν ένα tattoo. Εξίσου περίεργη είναι και η επιλογή να φέρουν μόνιμα πάνω τους ένα σχέδιο που δε σημαίνει τίποτε απολύτως για αυτούς, μια απλή ζωγραφιά!

Η δερματοστιξία (tattooing) είναι μια διαπολιτισμική πραγματικότητα με βαθιές ρίζες ανά τους αιώνες, κυρίως στις μη δυτικές κοινωνίες, εκφράζοντας περισσότερο θρησκευτικά ή ταξικά δεδομένα και λιγότερο προσωπικές αλήθειες ή βιώματα. Μετά το 1950 και κυρίως την τελευταία δεκαετία όμως, τα μόνιμα tattoos έχουν παρουσιάσει μια κάθετη αύξηση στον αριθμό, στη συχνότητα επισκέψεων αλλά και στο ηλικιακό και ταξικό εύρος των ενδιαφερόμενων, ενώ δείχνει να έχει χαθεί και ο χαρακτήρας των «προσωπικών δηλώσεων» μέσω της θεματολογίας που επιλέγουν, με τα εικαστικά (απλά για ομοφιά) θέματα να κερδίζουν έδαφος, κυρίως στις γυναίκες.

Παρότι υπολογίζεται πως το ποσοστό των ανθρώπων που έχουν τουλάχιστον ένα tattoo αγγίζει στις δυτικές χώρες το 35%, η επιστήμη δεν έχει καταλήξει για τον τρόπο με τον οποίο γίνονται αποδεκτοί αυτοί οι άνθρωποι από τον περίγυρό τους.

Κάποιες έρευνες λένε πως όσοι έχουν tattoos είναι λιγότερο ελκυστικοί, λιγότερο εργατικοί και με χαμηλής ποιότητας προσωπικά κίνητρα, λιγότερο τίμιοι και λιγότερο έξυπνοι.
Άλλες έρευνες όμως αντιπαραθέτουν στοιχεία που λένε πως όσοι έχουν tattoos είναι υγιέστεροι, δημιουργικότεροι, μοναδικότεροι και με περισσότερες καλλιτεχνικές δεξιότητες από όσους δεν έχουν tattoos.
Η αλήθεια πρέπει να βρίσκεται κάπου ενδιάμεσα, αλλά σε καμιά περίπτωση το tattoo δε δείχνει να σχετίζεται με πνευματική αστάθεια ή ανισορροπία.Δεν ισχύει δηλαδή πως οι άνθρωποι που έχουν πολλά tattoos, εμφανή ή όχι, είναι άρρωστοι ψυχικά! Υπάρχει σίγουρα μια συνάφεια με την εμπλοκή του συναισθήματος στην απόφαση κάποιου να κάνει ένα μόνιμο tattoo, αφού το κίνητρο για την δερματοστιξία μπορεί να σχετίζεται άμεσα με μια μορφή συναισθηματικής κρίσης, που μπορεί να εκφράζεται μέσω μιας ερωτικής σχέσης, μιας ερωτικής απαγοήτευσης ή νίκης, με μια προδοσία από ένα φίλο, με μια επιτυχία ή μια αποτυχία, ή με την ανάγκη υπενθύμισης ενός προσώπου ή γεγονότος.

Ένας βιρτουόζος του είδους με μεγάλη εμπειρία και ευρύ πελατολόγιο, ο Dimitris Cobritis, μας λέει για τα κίνητρα και τα σχέδια που επιλέγουν οι πελάτες του, πως είναι τόσα όσοι οι άνθρωποι που κάθονται στο ντιβάνι του. Άλλοι επιλέγουν και του μιλάνε για το σχέδιο που διάλεξαν ή έφτιαξαν, κάποιοι επιλέγουν να κρατήσουν κρυφό το νόημά του και το μυστήριο που κουβαλάει, μένει μέσα τους. Κάποιοι μιλάνε για τον εαυτό τους όπως θα μιλούσαν στοψυχαναλυτή τους, λένε τον πόνο ή και τις χαρές τους, τα σχέδια ή τις φιλοδοξίες για τη ζωή τους, ενώ βλέπουν πάντα στο πρόσωπο του καλλιτέχνη ένα δικό τους άνθρωπο, έναν οικείο. Βλέπουν κάποιον που θέλουν να τον εντυπωσιάσουν, να τον κάνουν να χαρεί ή τον προκαλούν σε συζήτηση για ότι τους ενδιαφέρει. Τον παρακολουθούν με δέος ή τεχνητή αδιαφορία να δίνει σάρκα σε ότι ήταν για χρόνια, ίσως και για μια ζωή, το αντικείμενο του προσωπικού τους πόθου,κάτι τόσο προσωπικό που το μοιράζονται με το δημιουργό του και θα το φέρουν πάνω τους για μια ζωή. Και θα το ξέρουν αυτοί και αυτός.

Σε κάθε περίπτωση, η θεματολογία που επιλέγει ο καθένας, το σημείο που επιλέγει και το αν θα βάλει χρώμα, ταιριάζει στη ιδιοσυγκρασία του ανθρώπου που βάζει ένα tattoo πάνω του, μας λέει ο Δημήτρης. Είναι σα να ταιριάζει στην αύρα τους, με κάποιους να είναι δεκτικοί με τις επισημάνσεις και προτροπές του για βελτιώσεις ή αλλαγή στο μέγεθος και στη θέση, ενώ άλλοι αντιδρούν πεισματικά εμμένοντας στην αρχική τους επιλογή, η οποία αρκετές φορές δεν τους ταιριάζει. Αυτοί οι τελευταίοι πολλές φορές αποχωρούν σκεπτικοί, αναλογιζόμενοι πως έπρεπε να ακούσουν τις συμβουλές του ειδικού. Γιατί η ζωγραφιά εύκολα έγινε αλλά δύσκολα βγαίνει πλέον.

Και η συνύπαρξη με ένα tattoo για την υπόλοιπη ζωή ενός ανθρώπου, είναι το μεγαλύτερο άλλοθι για την αποφυγή του, αλλά και το μεγαλύτερο κίνητρο για τη δημιουργία του. Αποτελεί το προσωπικό διάσημο που ο καθένας αναρτά τα αναμνηστικά των επιλογών του, μια αόρατη στολή που φοράει όταν κοιτιέται στον καθρέφτη, μια διαρκή υπενθύμιση του παρελθόντος ή ένα απλό, διαρκές στολίδι.

Τα ράσα δεν κάνουν πάντα τον παπά, θα πω παραφράζοντας τη σοφή λαϊκή παροιμία. Η διαφορετικότητα των δερματόστικτων ανθρώπων έγκειται κυρίως στην επιλογή τους να τα παρουσιάζουν δημόσια, είναι δηλωτικά της διάθεσης και όχι της πρόθεσης. Ίσως αν είχαν περισσότερα χρήματα, να επέλεγαν να αγοράσουν ένα ακριβό ρολόι ή ένα καλό αυτοκίνητο. Ίσως όμως να επέλεγαν πάλι ένα tattoo. Δεν αποτελούν ενδεικτικό εγκληματικών τάσεων και σε κάθε περίπτωση δεν αναδεικνύουν ροπές προς την παραβατικότητα. Μπορεί να μας ξενίζουν οπτικά ή να μας εξάπτουν την περιέργεια για το νόημα ή την ιστορία που φέρουν, μπορεί να διαφωνούμε με την ιδεολογία που δείχνουν να προάγουν. Σε κάθε περίπτωση όμως θα ήταν σωστό να κρίνουμε τον άνθρωπο που τα φοράει πάνω του, πρώτα ως προς αυτά που πρεσβεύει, αυτά που προσφέρει κι αυτά που ζητάει από εμάς ή την κοινωνία.

Γιατί η κάθε μορφή διαφορετικότητας είναι ενοχλητική αφού συγκρούεται με την παράδοση, αλλά ενίοτε αποτελεί και την κινητήρια δύναμη για την εξέλιξη.

Βρείτε τον Ψυχολόγο Δημοσθένη Κ. Παναγιώτου στο:

Τηλ.: 6944257987 – 6984099670
mail: larisa.psychologos@gmail.com
FB: Δημοσθένης Παναγιώτου

care24

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ