Αμφίπολη: Πού οδηγεί η μαρμάρινη θύρα

Η βαριά μαρμάρινη θύρα ενισχύει την άποψη ότι ο χώρος πίσω από αυτήν ήταν κλειστός. Το δάπεδο του τέταρτου χώρου βρίσκεται δύο μέτρα βαθύτερα από τους προηγούμενους.

Δεν ανοίγουν εύκολα πόρτες σαν και αυτή. Μοιάζουν σα να κατασκευάστηκαν με τη λογική της «μιας χρήσεως», μας λέει αρχαιολόγος με μεγάλη ανασκαφική εμπειρία, θεωρώντας ότι, η αποκάλυψη των τριών σπασμένων τμημάτων της βαριάς, μαρμάρινης θύρας, με τον «χθόνιο» χαρακτήρα, ενισχύει απόλυτα την άποψη ότι πρόκειται για ταφικό κτίσμα.

Η «βαριά» μαρμάρινη πόρτα που έκλεισε για πάντα

Τα τρία τμήματα θύρας από μάρμαρο Αλυκής Θάσου (λατομείο μαρμάρου στην περιοχή Αλυκή της Θάσου, δίπλα στη θάλασσα) «με εφηλίδες, οι οποίες μιμούνται την κεφαλή καρφιών»,κατασκευάστηκε για να κλείσει ερμητικά.

Τα τρία τμήματα θύρας από μάρμαρο Αλυκής Θάσου «με εφηλίδες, οι οποίες μιμούνται την κεφαλή καρφιών», κατασκευάστηκε για να κλείσει ερμητικά

Η βαριά πόρτα στηριζόταν επάνω από τον στροφέα –«το σημείο κρέμασης της θύρας από την παραστάδα»- και στροφείς (μεντεσέδες) από το πλάι, ενώ στο κάτω μέρος, στο κατώφλι, πιθανώς υπήρχε μηχανισμός, ένα είδος μικρού τροχαλία, για να σύρεται και να ανοίγει.

Πρόκειται για πόρτες «τυποποιημένες» -μίμηση ξύλινων θυρών- μας λέει αρχαιολόγος, σημειώνοντας ότι, ήταν τόσο βαριές ώστε μοιάζουν σα να κατασκευάστηκαν με τη λογική της «μιας χρήσεως». Ήταν ένας τρόπος - κατασκευαστικά και συμβολικά- υπογράμμισης του χθόνιου, ταφικού χαρακτήρα του μνημείου.

Η εκδοχή που έδωσε η επικεφαλής της ανασκαφής, Κατερίνα Περιστέρη για τα σπασμένα κομμάτια της μαρμάρινης πόρτας, είναι είτε βομβαρδισμοί «που υπέστη η περιοχή από τις οβίδες των Βουλγάρων το 1913», είτε «η σεισμική δόνηση των 6,8 Ρίχτερ που σημειώθηκε τον 6ο μ.Χ. αιώνα ή σε σεισμούς που σημειώθηκαν τον 19ο αιώνα».

Καρφιά χάλκινα και σιδερένια

Τα καρφιά, χάλκινα και σιδερένια (που βρέθηκαν στα χώματα του τρίτου χώρου) ήταν συνήθως πάνω σε ξύλο, σε κάποια ξύλινη κατασκευή –κιβώτιο, φορείο, νεκρικό κρεβάτι.

Όπως αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού «δεν είναι δεδομένο ότι παραπέμπουν σε φορείο».

Τα καρφιά, χάλκινα και σιδερένια (που βρέθηκαν στα χώματα του τρίτου χώρου) ήταν συνήθως πάνω σε ξύλο, σε κάποια ξύλινη κατασκευή –κιβώτιο, φορείο, νεκρικό κρεβάτι

Την ύπαρξη φορείου ενισχύει, σε κάποιες περιπτώσεις, και το αποτύπωμα των ποδιών στις τέσσερις γωνίες του θαλάμου.

Η παρατήρηση της ανακοίνωσης σχετίζεται με το εξής: Συνήθως, τα καρφιά παραπέμπουν σε ξύλινη κατασκευή - οι τάφοι είχαν επιπλώσεις- αλλά μέχρι στιγμής ξύλο δεν έχει βρεθεί (το ξύλο σπανίως διασώζεται, εκτός και αν το σημείο έχει αυξημένη υγρασία, νερό, που βοηθά στη συντήρηση του).

Πέρα από το φορείο, τα καρφιά χρησίμευαν συχνά στους μακεδονικούς τάφους για να στερεωθούν - κρεμαστούν στους τοίχους αναθήματα, ή προσωπικά αντικείμενα του νεκρού (εξαρτάται βεβαίως, από το υλικό κατασκευής των τοίχων). Άλλοτε, αυτό δηλώνεται και ζωγραφικά, σε παραστάσεις που αναπαριστούν αντικείμενα που μοιάζουν αναρτημένα στον τοίχο.

Καρφιά έχουν βρεθεί σε τάφους, τόσο λακοειδείς όσο και κιβωτιόσχημους και βεβαίως, δεν βοηθούν στη χρονολόγηση.

Σκάλα ή ράμπα και δύο μέτρα βαθύτερα

Η ανασκαφή βρίσκεται σε κομβικό σημείο. Έχει ξεκινήσει η υποστύλωση της θόλου με δοκούς, έχουν γίνει αποχωματώσεις εξωτερικά (από τον λόφο, για να «ανακουφιστεί» το μνημείο από τα φορτία, καθώς όσο «αδειάζει» εσωτερικά, τόσο κινδυνεύει η ισορροπία εσωτερικά), ενώ το ενδιαφέρον όλων είναι πλέον στραμμένο στον τέταρτο χώρο.

Το άνοιγμα για τον τέταρτο χώρο είναι σαφές ότι, οδηγείβαθύτερα από το δάπεδο των προηγούμενων χώρων, πιθανώς κατά δύο μέτρα. Φυσιολογικά, αυτό σηματοδοτεί την ύπαρξη σκάλας ή ράμπας η οποία ξεκινά πιθανώς μετά το θύρωμα του τρίτου διαφράγματος. Πιθανώς, εκεί όπου βρίσκεται και η λύση του μυστηρίου… 

thetoc

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ