Κυριακή 3 Αυγούστου 2014

«Ο χαρισματικός άνθρωπος ξεχωρίζει από το έργο του»

"Οι χαρισματικοί άνθρωποι δεν είναι ευτυχισμένοι", σύμφωνα με τον Δρ. Νανόπουλο.

Από τον Δρ. Δημήτρη Νανόπουλο̽

«Δε νομίζω ότι υπήρξα χαρισματικό παιδί, ούτε πιστεύω ότι είμαι χαρισματικός άνθρωπος. Ένας φυσικός επιστήμονας που κάνει καλά τη δουλειά του είμαι. Όσον αφορά τον δείκτη ευφυΐας και όλες τις σχετικές έννοιες, δεν θα έλεγα ότι είμαι υπέρμαχος των μετρήσεων του IQ. Όλα αυτά είναι καλά μέχρι ένα ορισμένο σημείο. Από εκεί και μετά η στάση μας πρέπει να είναι προσεκτική. Δεν ξέρω αν υπάρχει τρόπος να μετρήσουμε την εξυπνάδα. Δεν είμαι αρνητικός, απλά επισημαίνω ότι χρειάζεται να είμαστε προσεκτικοί.

Κατά την γνώμη μου ο μόνος τρόπος για να καταλάβει κανείς την ευφυΐα κάποιου είναι από το δημιουργικό του έργο. Αυτό είναι το τελικό αποτέλεσμα και αυτό είναι το ζητούμενο. Η ευφυΐα από μόνη της δεν ξέρω τι σημαίνει. Μέσα στην έννοια του χαρισματικού ανθρώπου είναι το εξής: αυτό το έργο το οποίο κάνει να μπορέσει να το δώσει και δίπλα του, να το μεταδώσει. Είναι πολύ λίγες οι περιπτώσεις που η αναγνώριση γίνεται μετά θάνατον.

Ο εγκέφαλος είναι η μηχανή του νου, γεγονός που σημαίνει πως είτε το θέλουμε είτε δεν το θέλουμε είμαστε αποτέλεσμα του εγκεφάλου μας. Γεννιόμαστε με κάποιες συνάψεις, «καλωδιώσεις». Είναι δηλαδή ένα παιχνίδι καθαρά της φύσης. Σ’ αυτό τον τομέα η επιστήμη έχει αναπτυχθεί πολύ και στο μέλλον θα προχωρήσει ακόμη περισσότερο. Η φύση είναι ο τελικός ρυθμιστής. Το περιβάλλον, βέβαια, παίζει πάρα πολύ σημαντικό ρόλο μετά, στην πορεία της εξέλιξης. Η ευφυΐα είναι κάτι που είτε το έχεις είτε δεν το έχεις. Αν το έχεις, μπορείς ναι το αναπτύξεις περεταίρω κάτω από καλές συνθήκες. Είναι γνωστές οι ιστορίες των Leonardo da Vinci και Mozart.

Με τα χαρισματικά παιδιά θέλει πολύ μεγάλη προσοχή ώστε να μπορούμε να διακρίνουμε σ’ ένα παιδί πότε είναι μια ξεχωριστή περίπτωση, η οποία πρέπει να βοηθηθεί για να προχωρήσει. Αν στο οικογενειακό ή σχολικό περιβάλλον δεν βρεθεί κάποιος να το αναγνωρίσει, αυτό το παιδί θα χαθεί. Στην Ελλάδα πρέπει να γίνουν οι κατάλληλες ενέργειες ώστε να μη χάνουμε τέτοια μυαλά.

Οι χαρισματικοί άνθρωποι πιστεύω ότι δεν είναι «ευτυχισμένοι». Ένας άνθρωπος «υπερεφυής» δεν μπορεί να είναι ευτυχισμένος, έχει καταλάβει τι σημαίνει όλο αυτό το πράγμα. Εννοώ την ευτυχία με την έννοια της καθημερινότητας. Μερικές φορές είναι καλύτερα να μην καταλαβαίνεις κάποια πράγματα, όπως στις σχέσεις ή την εργασία. Πέρα από την συνεχή εσωτερική αναζήτηση που δεν τους αφήνει να είναι ευτυχισμένοι, αυτοί οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται την ιδιαιτερότητά τους και πως η ομήγυρή τους δεν τους καταλαβαίνει και πρέπει να προσποιούνται ότι είναι φυσιολογικοί άνθρωποι, γιατί τους επιτίθενται. Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να παριστάνουν ότι είναι μια χρυσή μετριότητα. Εμείς οι άνθρωποι μόλις δούμε ότι κάτι πάει να ξεχωρίσει και να αποκλίνει από το μέσο όρο, του επιτιθέμαστε. Ο φθόνος κρύβει μέσα του μεγάλο θαυμασμό. Επειδή κάποιος καταλαβαίνει ότι ο άλλος έχει κάτι που εκείνος δεν μπορεί να αποκτήσει, το φθονεί. Αυτό δημιουργεί μεγάλη εσωτερική δυστυχία στους χαρισματικούς ανθρώπους. Για να προχωρήσει κάποιος στη ζωή του όμως και να κάνει την υπέρβαση, δεν θα πρέπει να κάνει ό,τι νομίζει το περιβάλλον του ότι πρέπει να κάνει.

Χρειάζεται να δημιουργηθούν κάποιες δομές -χωρίς απαραίτητα να ξοδευτούν πολλά χρήματα- όπως είναι μια τηλεφωνική γραμμή βοήθειας ή ένα ειδικό σχολείο γι’ αυτά τα παιδιά. Πρέπει να τα βοηθάμε. Γενικώς, είμαι υπέρ της φυσιολογικής ανάπτυξης του παιδιού και ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται κυρίως κατά την εφηβική ηλικία, που είναι μια κρίσιμη περίοδος για τη μετέπειτα εξέλιξη.

Συμπερασματικά, ο δείκτης IQ δεν θα πρέπει είναι αυτοσκοπός. Παρ’ όλα αυτά αν αντιληφθούμε κάποιο χαρισματικό παιδί στο περιβάλλον μας θα πρέπει να προσπαθήσουμε να το βοηθήσουμε, όχι να το παρεμποδίσουμε. Θα πρέπει να υποστηρίζουμε με κάθε τρόπο τα χαρισματικά παιδιά και κυρίως να τα κρατάμε στην Ελλάδα.»

Το παραπάνω απόσπασμα είναι από την ομιλία του Δρ. Νανόπουλου στην ημερίδα «Τα χαρισματικά παιδιά και οι ιδιαίτερες ανάγκες τους» που διοργανώθηκε από την ελληνικήMENSA.
Δείτε ολόκληρη την ομιλία του Δρ. Νανόπουλου στο ακόλουθο βίντεο.