Έτσι ονομάζεται το πολιτικό και οικονομικό
ζήτημα που προέκυψε μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της
γαλλοϊταλικής εταιρίας Σερπιέρι & ΣΙΑ, για την εκμετάλλευση των
σκωριών και περισσευμάτων του μεταλλείου του Λαυρίου
Τα Λαυρεωτικά αποτελούν το πρώτο χρηματιστηριακό σκάνδαλο της Ελλάδος.
Το παράδοξο της ιστορίας όμως είναι ότι το Χρηματιστήριο δεν είχε πάρει
ακόμα σάρκα και οστά. Οι συναλλαγές τότε γίνονταν πάνω από το περίφημο
καφενείο «Η Ωραία Ελλάς» (“Bella Grecia”) στη γωνία Ερμού & Αιόλου
στην Αθήνα, όπου βρισκόταν η Λέσχη των Εμπόρων Αθηνών. Στην Ελλάδα
λοιπόν υπήρξε χρηματιστηριακό σκάνδαλο πριν καν ακόμα υπάρξει
χρηματιστήριο!
Τα μεταλλεία στην περιοχή του Λαυρίου είναι από τα παλαιότερα στον Ελλαδικό χώρο. Η εκμετάλλευσή τους χρονολογείται από το 3.000 π.Χ., ενώ κατά την Κλασσική Εποχή υπήρξαν η κύρια πηγή πλούτου της αρχαίας Αθήνας. Όμως μετά την κλασσική αρχαιότητα διακόπηκε κάθε προσπάθεια μεταλλευτικής και μεταλλουργικής δραστηριότητας.
Το 1864 ιδρύεται η εταιρεία «Σερπιέρι & ΣΙΑ» (“Roux-Serpieri-Fressynet C.E.”) από τον ιταλό μεταλλειολόγο Ιωάννη-Βαπτιστή Σερπιέρι (Giovanni Battista Serpieri) με συμμετοχή του γαλλικού τραπεζικού οίκου “I.Roux-Fressynet” η οποία αναλαμβάνει την εκμετάλλευση του μεταλλείου αγοράζοντας έκταση 11.000 στρεμμάτων. Λέγεται πως ο J.B.Serpieri στηρίχτηκε στη μελέτη του Σμυρνιώτη μεταλλειολόγου Ανδρέα Κορδέλλα (1836-1909) για τον πλούτο του υπεδάφους της περιοχής.
Μετά από πέντε χρόνια όμως προέκυψαν διαφωνίες μεταξύ της κυβέρνησης και της εταιρίας σχετικά με την εκμετάλλευση των εκβολάδων και έτσι ανέκυψε το ζήτημα που έμεινε γνωστό ως «Λαυρεωτικό». Το Μάρτιο του 1871 κατατέθηκε νομοσχέδιο στη Βουλή που προέβλεπε τη φορολογία των περισσευμάτων. Η κυβέρνηση του Επαμεινώνδα Δεληγεώργη απέρριψε το νομοσχέδιο αλλά απαγόρευσε παράλληλα κάθε χρήση των κατάλοιπων των μεταλλουργικών εργασιών στέλνοντας στα ορυχεία του Λαυρίου στρατιωτική δύναμη. Τον Απρίλιο του ίδιου έτους κατατέθηκε άλλο νομοσχέδιο που προέβλεπε την εθνικοποίηση των περισσευμάτων.
Αποτέλεσμα αυτών των εξελίξεων ήταν να μεσολαβήσουν οι κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Ιταλίας υπέρ της εταιρίας ζητώντας διεθνή διαιτησία. Το αίτημα αρχικά απορρίφθηκε, όμως το ζήτημα λύθηκε όταν μετά από διαπραγματεύσεις δημιουργήθηκαν δύο νέες εταιρίες. Η Τράπεζα Κωνσταντινουπόλεως του Ανδρέα Συγγρού σύστησε τη νέα εταιρία Λαυρίου παραχωρώντας στο Ελληνικό Δημόσιο ποσοστό 44% στα καθαρά κέρδη της εκμετάλλευσης με δικαίωμα εκμετάλλευσης των μεταλλείων από τη νέα εταιρία για 99 χρόνια. Ο Σερπιέρι συνέχισε να εκμεταλλεύεται τα μεταλλεία μέσω της εταιρίας C.F.M.L. στη θέση Κυπριανός.
Λόγω της έντονης αντιπαράθεσης, της συζήτησης του θέματος στη Βουλή και της εμπλοκής μεγάλων επιχειρηματιών αλλά και κυβερνήσεων, σχηματίστηκε η εντύπωση για ύπαρξη χρυσού στα μεταλλουργικά απορρίμματα του Λαυρίου. Ο Ανδρέας Συγγρός όμως γνώριζε πως μπορεί να μην έβγαινε ποτέ από τις εκβολάδες χρυσός, μπορούσε όμως να βγει από τη φημολογία.
Έτσι μετοχοποιώντας την εταιρία πούλησε τις μετοχές του στους ανίδεους, αλλά φιλόδοξους, επενδυτές. Το αδαές κοινό έσπευσε να αποκτήσει τίτλους, φτάνοντας να καταβάλλει καπέλο ως και τρεις φορές επάνω. Για την κάθε μετοχή έγινε υπερτίμηση από 50 ως και 100 δραχμές. Ο κόσμος παρασυρμένος από τη φημολογία περί αμύθητων θησαυρών στα σκουπίδια του μεταλλείου, πούλησε χωράφια και αντάλλαξε την περιουσία του για χαρτιά που αποδείχθηκαν φούσκες. Μέχρι να αποδειχθεί ότι τελικά δεν υπήρχε η αναμενόμενη αξία στα περισσεύματα του μεταλλείου ο Συγγρός έγινε καπνός έχοντας εκποιήσει όλες του τις μετοχές!
Ο Ανδρέας Συγγρός (1830-1899) λοιδορήθηκε και χαρακτηρίστηκε «Λαυριοφάγος». Ο ίδιος γράφει στα απομνημονεύματά του ότι επέστρεψε στην Ελλάδα για να εκμεταλλευτεί «την νηπιώδην κατάστασην του χρηματοοικονομικού κλάδου». Αδιαμφισβήτητα πάντως υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους τραπεζίτες της εποχής του και μεγαλύτερους χρηματιστηριακούς κερδοσκόπους Έλληνες. Οι γονείς του κατάγονταν από το Λιθί της Χίου αλλά αυτός γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη.
Μαθήτεψε στην Ερμούπολη της Σύρου και στη σχολή της Άνδρου, και εν συνεχεία εργάστηκε σε ένα μεγάλο εμπορικό οίκο στην Κωνσταντινούπολη όπου έγινε συνέταιρος. Επέκτεινε τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες ασχολούμενος με το μετάξι και τις κρατικές προμήθειες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Έτσι απέκτησε περιουσία και έγινε ο πλειοψηφικός μέτοχος στην τράπεζα Κωνσταντινουπόλεως και μέτοχος στην Εθνική Τράπεζα. Αναμείχτηκε σε μεγάλα επιχειρηματικά deals της εποχής όπως η αποπεράτωση της διώρυγας της Κορίνθου, ενώ εκλέχτηκε πολλάκις βουλευτής.
Το 1881, μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας στο ελληνικό κράτος, ίδρυσε την Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας. Σήμερα θεωρείται εθνικός ευεργέτης αφού διέθεσε τεράστια χρηματικά ποσά για κοινωφελή έργα. Μεταξύ άλλων ίδρυσε τα μουσεία στους Δελφούς και στην Ολυμπία, το θεραπευτήριο Ευαγγελισμός, το δερματολογικό νοσοκομείο Συγγρού, τις φυλακές Συγγρού, το δημοτικό θέατρο της Αθήνας, το κτήμα Συγγρού, κ.ά.
ΠΗΓΗ
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ
Τα μεταλλεία στην περιοχή του Λαυρίου είναι από τα παλαιότερα στον Ελλαδικό χώρο. Η εκμετάλλευσή τους χρονολογείται από το 3.000 π.Χ., ενώ κατά την Κλασσική Εποχή υπήρξαν η κύρια πηγή πλούτου της αρχαίας Αθήνας. Όμως μετά την κλασσική αρχαιότητα διακόπηκε κάθε προσπάθεια μεταλλευτικής και μεταλλουργικής δραστηριότητας.
Το 1864 ιδρύεται η εταιρεία «Σερπιέρι & ΣΙΑ» (“Roux-Serpieri-Fressynet C.E.”) από τον ιταλό μεταλλειολόγο Ιωάννη-Βαπτιστή Σερπιέρι (Giovanni Battista Serpieri) με συμμετοχή του γαλλικού τραπεζικού οίκου “I.Roux-Fressynet” η οποία αναλαμβάνει την εκμετάλλευση του μεταλλείου αγοράζοντας έκταση 11.000 στρεμμάτων. Λέγεται πως ο J.B.Serpieri στηρίχτηκε στη μελέτη του Σμυρνιώτη μεταλλειολόγου Ανδρέα Κορδέλλα (1836-1909) για τον πλούτο του υπεδάφους της περιοχής.
Μετά από πέντε χρόνια όμως προέκυψαν διαφωνίες μεταξύ της κυβέρνησης και της εταιρίας σχετικά με την εκμετάλλευση των εκβολάδων και έτσι ανέκυψε το ζήτημα που έμεινε γνωστό ως «Λαυρεωτικό». Το Μάρτιο του 1871 κατατέθηκε νομοσχέδιο στη Βουλή που προέβλεπε τη φορολογία των περισσευμάτων. Η κυβέρνηση του Επαμεινώνδα Δεληγεώργη απέρριψε το νομοσχέδιο αλλά απαγόρευσε παράλληλα κάθε χρήση των κατάλοιπων των μεταλλουργικών εργασιών στέλνοντας στα ορυχεία του Λαυρίου στρατιωτική δύναμη. Τον Απρίλιο του ίδιου έτους κατατέθηκε άλλο νομοσχέδιο που προέβλεπε την εθνικοποίηση των περισσευμάτων.
Αποτέλεσμα αυτών των εξελίξεων ήταν να μεσολαβήσουν οι κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Ιταλίας υπέρ της εταιρίας ζητώντας διεθνή διαιτησία. Το αίτημα αρχικά απορρίφθηκε, όμως το ζήτημα λύθηκε όταν μετά από διαπραγματεύσεις δημιουργήθηκαν δύο νέες εταιρίες. Η Τράπεζα Κωνσταντινουπόλεως του Ανδρέα Συγγρού σύστησε τη νέα εταιρία Λαυρίου παραχωρώντας στο Ελληνικό Δημόσιο ποσοστό 44% στα καθαρά κέρδη της εκμετάλλευσης με δικαίωμα εκμετάλλευσης των μεταλλείων από τη νέα εταιρία για 99 χρόνια. Ο Σερπιέρι συνέχισε να εκμεταλλεύεται τα μεταλλεία μέσω της εταιρίας C.F.M.L. στη θέση Κυπριανός.
Λόγω της έντονης αντιπαράθεσης, της συζήτησης του θέματος στη Βουλή και της εμπλοκής μεγάλων επιχειρηματιών αλλά και κυβερνήσεων, σχηματίστηκε η εντύπωση για ύπαρξη χρυσού στα μεταλλουργικά απορρίμματα του Λαυρίου. Ο Ανδρέας Συγγρός όμως γνώριζε πως μπορεί να μην έβγαινε ποτέ από τις εκβολάδες χρυσός, μπορούσε όμως να βγει από τη φημολογία.
Έτσι μετοχοποιώντας την εταιρία πούλησε τις μετοχές του στους ανίδεους, αλλά φιλόδοξους, επενδυτές. Το αδαές κοινό έσπευσε να αποκτήσει τίτλους, φτάνοντας να καταβάλλει καπέλο ως και τρεις φορές επάνω. Για την κάθε μετοχή έγινε υπερτίμηση από 50 ως και 100 δραχμές. Ο κόσμος παρασυρμένος από τη φημολογία περί αμύθητων θησαυρών στα σκουπίδια του μεταλλείου, πούλησε χωράφια και αντάλλαξε την περιουσία του για χαρτιά που αποδείχθηκαν φούσκες. Μέχρι να αποδειχθεί ότι τελικά δεν υπήρχε η αναμενόμενη αξία στα περισσεύματα του μεταλλείου ο Συγγρός έγινε καπνός έχοντας εκποιήσει όλες του τις μετοχές!
Ο Ανδρέας Συγγρός (1830-1899) λοιδορήθηκε και χαρακτηρίστηκε «Λαυριοφάγος». Ο ίδιος γράφει στα απομνημονεύματά του ότι επέστρεψε στην Ελλάδα για να εκμεταλλευτεί «την νηπιώδην κατάστασην του χρηματοοικονομικού κλάδου». Αδιαμφισβήτητα πάντως υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους τραπεζίτες της εποχής του και μεγαλύτερους χρηματιστηριακούς κερδοσκόπους Έλληνες. Οι γονείς του κατάγονταν από το Λιθί της Χίου αλλά αυτός γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη.
Μαθήτεψε στην Ερμούπολη της Σύρου και στη σχολή της Άνδρου, και εν συνεχεία εργάστηκε σε ένα μεγάλο εμπορικό οίκο στην Κωνσταντινούπολη όπου έγινε συνέταιρος. Επέκτεινε τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες ασχολούμενος με το μετάξι και τις κρατικές προμήθειες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Έτσι απέκτησε περιουσία και έγινε ο πλειοψηφικός μέτοχος στην τράπεζα Κωνσταντινουπόλεως και μέτοχος στην Εθνική Τράπεζα. Αναμείχτηκε σε μεγάλα επιχειρηματικά deals της εποχής όπως η αποπεράτωση της διώρυγας της Κορίνθου, ενώ εκλέχτηκε πολλάκις βουλευτής.
Το 1881, μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας στο ελληνικό κράτος, ίδρυσε την Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας. Σήμερα θεωρείται εθνικός ευεργέτης αφού διέθεσε τεράστια χρηματικά ποσά για κοινωφελή έργα. Μεταξύ άλλων ίδρυσε τα μουσεία στους Δελφούς και στην Ολυμπία, το θεραπευτήριο Ευαγγελισμός, το δερματολογικό νοσοκομείο Συγγρού, τις φυλακές Συγγρού, το δημοτικό θέατρο της Αθήνας, το κτήμα Συγγρού, κ.ά.
ΠΗΓΗ
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Επειδη Η Ανθρωπινη Ιστορια Δεν Εχει Ειπωθει Ποτε.....Ειπαμε κι εμεις να βαλουμε το χερακι μας!
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.