Γιατί αναπτύσσουμε παράλογους Φόβους; Πως θα τους διαχειριστούμε αποτελεσματικά;

Της Σταυρούλας Γεωργακοπούλου, Ψυχολόγου, Ειδίκευση στη Γνωσιακή- Συμπεριφορική θεραπεία- Κέντρο Εφαρμοσμένης Ψυχοθεραπείας και Συμβουλευτικής 

Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα που αναπτύσσεται όταν νιώθουμε ότι κάποιες καταστάσεις είναι απειλητικές για εμάς. Ο φόβος δημιουργείται από τη στάση του “να φύγουμε από μία κατάσταση ή να παλέψουμε”, συμπεριφορά που υιοθετούνταν από παλιά από τον άνθρωπο όταν  έπρεπε να αντιδράσει γρήγορα σε ένα απειλητικό γεγονός.

Ένας παράλογος φόβος πηγάζει από μια λάθος αντίδραση μας. Η λάθος αντίδρασή μας προέρχεται από ένα λανθασμένο τρόπο σκέψης που έχουμε. Ένας αδικαιολόγητος και ανυποχώρητος φόβος για μια συγκεκριμένη κατάσταση ή πράγμα, γνωστός ως ειδική φοβία, μπορεί να προκαλέσει υπερβολικό άγχος και να δυσχεραίνει σε μεγάλο ποσοστό σε καθημερινή βάση.

Η ειδική φοβία συμπεριλαμβάνεται στις Διαταραχές άγχους και επηρεάζει σημαντικά ένα ποσοστό του πληθυσμού. Ειδική φοβία μπορεί να είναι ο φόβος των μικρών ζώων, των εντόμων, της πτήσης, των κλειστών χώρων, του αίματος κ.α. Σημαντικό κριτήριο για να αντιμετωπίσουμε θεραπευτικά κάτι τέτοιο είναι το να δυσκολευόμαστε στην καθημερινότητά μας, στη διαχείριση καταστάσεων και να μη μπορούμε να είμαστε λειτουργικοί.

Που οφείλονται οι ειδικές φοβίες;

Οι ειδικές φοβίες έχουν τη βάση τους σε γενετικούς παράγοντες μεταξύ 25 και 65 %. Ταυτόχρονα ένα άτομο μπορεί να αναπτύξει μια φοβία μετά από κάποιο συγκεκριμένο τρομακτικό γεγονός ειδικά όταν το ίδιο νιώθει εκτός ελέγχου. Το να είναι κάποιος μάρτυρας ή να ακούσει για ένα δυσάρεστο-τραυματικό συμβάν μπορεί ακόμη και αυτό να συμβάλλει στην ανάπτυξη μιας ειδικής φοβίας. Για παράδειγμα το να δει κάποιος ένα αεροπλάνο να πέφτει μπορεί να προκαλέσει σε κάποιον φοβία πτήσης.

Το να διακρίνουμε από που προέρχεται η διαταραχή μπορεί να είναι δύσκολο καθώς οι περισσότεροι αγνοούν την πηγή των φόβων τους.

Πως μπορούμε να διαχειριστούμε μια ειδική φοβία;

Η ακριβής εύρεση για το πως και γιατί δημιουργούνται οι ειδικές φοβίες δεν έχει βρεθεί. Παρόλα αυτά έχουν βρεθεί οι κατάλληλες μεθόδοι αντιμετώπισής τους. Η θεραπεία μέσω έκθεσης που πραγματοποιείται από την Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία, έχει αποδειχτεί αποτελεσματική για τη θεραπεία αγχωδών διαταραχών και φοβιών. Ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων με φοβία έχει ολοκληρώσει τη θεραπεία του σε 10 συνεδρίες.

Τι είναι η θεραπεία μέσω έκθεσης;

Κατά τη διάρκεια της έκθεσης, το άτομο έρχεται σταδιακά σε επαφή με τη φοβία του ώστε να την ξεπεράσει ουσιαστικά.

Η Γνωσιακή- Συμπεριφορική ψυχοθεραπεία είναι ακόμη αποτελεσματική και στην αντιμετώπιση παράλογων φόβων που δεν γνωρίζουμε την προέλευσή τους.

psychopedia

Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΤΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ