Νους, η Αιτία της Αυτοσυνειδητότητας

                              

Εισήγηση από την Ασπασία Παπαδομιχελάκη
Θεοσοφικό Κίνημα - Αθήνα U.L.T., http://www.ultathens.gr

Στα πλαίσια του 11ου Πανελλήνιου Συνεδρίου που διοργάνωσε η "Κίνηση Φιλοσοφικών και Μεταφυσικών ομάδων για Ελεύθερη Πνευματική Έκφραση" την Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2006 με θέμα:
"Η Δύναμη του Νου"

Όταν παρατηρούμε το Σύμπαν και προσπαθούμε να κατανοήσουμε τη γένεση και την ύπαρξή του, αναγκαστικά δεχόμαστε έναν Παγκόσμιου Νου που γεννά, κινεί και διαμορφώνει τα πάντα μέσα σε Αυτό.

Για τον Πλάτωνα ο Κόσμος είναι ο Γιός που έχει γονείς τη Θεία Σκέψη και την Ύλη.
Στην αρχαιότητα η Θεία Σκέψη λεγόταν Anima Mundi.

Λέγεται επίσης Mahat, που είναι η Μεγάλη Ψυχή ή ο Παγκόσμιος Νους και είναι η πηγή όλων των σταδίων της ατομικής συνειδητότητας.

Το Πρωταρχικό Ον, που είναι το συλλογικό άθροισμα των Θείων Ακτίνων-Όντων) είναι μια απορροή από τον Δημιουργικό ή Παγκόσμιο Νου που εμπεριέχει από την αιωνιότητα την ιδέα του "δημιουργημένου κόσμου" μέσα Του… Η Πρώτη Ιδέα "γεννημένη στο Σκοτάδι πριν από τη δημιουργία του κόσμου" παραμένει στον Ανεκδήλωτο Νου. Η Δεύτερη Ιδέα αντανακλάται από τον Νου ή από τον Εκδηλωμένο Λόγο, ντύνεται με ύλη και γίνεται αντικειμενική ύπαρξη. (1)

"Νους είναι ένα όνομα που δίνεται στο σύνολο των καταστάσεων Συνειδητότητας, οι οποίες ταξινομούνται κάτω από τους όρους Σκέψη, Θέληση και Συναίσθημα." (2)

Υπάρχει ο μύθος για τη θεά της Υγρασίας η οποία ονομάζεται από τους Έλληνες και τους Λατίνους Νύμφη ή Λύμφη. Στην Ινδία μυθολογείται ότι η Λύμφη έχει προέλθει από τους πόρους ενός εκ των Θεών, είτε από τον Θεό του Ωκεανού, τον Βαρούνα, είτε από ένα μικρότερο "Θεό Ποταμό". Το περίεργο είναι ότι και τα τρία έθνη μοιράζονται τον ίδιο μύθο.
Ο μύθος αυτός αποδίδει τον τρόπο με τον οποίο ο Παγκόσμιος Νους και η Παγκόσμια Ζωή διαμοιράζονται σε ολοένα και μικρότερους αυλούς έως ότου φθάνουν να διαποτίζουν το ελάχιστο σημείο της εκδηλωμένης δημιουργίας που είναι το άτομο - το άνου.
Η νοημοσύνη όπως και η ζωή υπάρχουν παντού μέσα σε όλα τα πράγματα της Εκδήλωσης, είτε αυτά θεωρούνται άψυχα ή έμψυχα, ανόργανα ή οργανικά. Η νοημοσύνη είναι η αιτία της συνειδητότητας, μόνο που εκφράζεται διαφορετικά σε κάθε πεδίο και σε κάθε είδος ζωής.
"Το καθετί μέσα στο Σύμπαν, σε όλα τα βασίλειά του, είναι ΣΥΝΕΙΔΗΤΟ, δηλαδή προικισμένο με μια συνείδηση του δικού του είδους και πάνω στο δικό του πεδίο αντίληψης." (3) "Η ύλη είναι αιώνια. Είναι η φυσική βάση πάνω στην οποία ο Παγκόσμιος Νους χτίζει τις ιδεοπλασίες Του. Δεν υπάρχει ανόργανη ή νεκρή ύλη στη φύση και η διάκριση ανάμεσα στα δύο - που γίνεται από την επιστήμη - είναι εξίσου αβάσιμη, όσο και αυθαίρετη και στερούμενη λογικής" . (4) "Το καθετί είναι προϊόν συμπαντικής δημιουργικής προσπάθειας… Δεν υπάρχει τίποτα νεκρό στη Φύση. Το καθετί είναι οργανικό και ζωντανό και επομένως ολόκληρο το σύμπαν φαίνεται να είναι ένας ζωντανός οργανισμός." (5)
Η νοημοσύνη είναι μια έμφυτη κατάσταση σε κάθε άτομο της ζωής, μόνο που εκδηλώνεται διαφορετικά.
"Ο υποκινών την ύλη Νους, η εμψυχώνουσα Ψυχή, έμφυτη σε κάθε άτομο, η οποία εκδηλώνεται στον άνθρωπο και υπάρχει κρυμμένη μέσα στην πέτρα, έχει διάφορους βαθμούς δύναμης. Και αυτή η πανθεϊστική ιδέα για ένα γενικό Πνεύμα-Ψυχή που διαπερνάει ολόκληρη τη Φύση, είναι η αρχαιότερη απ'όλες τις φιλοσοφικές αντιλήψεις."(6) "Κάθε άτομο είναι προικισμένο με νοημοσύνη και κινείται απ'αυτήν και είναι συνειδητό στον δικό του βαθμό, στο δικό του πεδίο ανάπτυξης…." (7)"Η εσωτερική φιλοσοφία διδάσκει ότι το καθετί ζει και είναι συνειδητό, αλλά όλη η ζωή και η συνειδητότητα δεν είναι παρόμοια με τη ζωή και τη συνειδητότητα των ανθρώπινων ή ακόμα και των ζωικών υπάρξεων." (8)
Όσον αφορά το τί σημαίνει συνειδητότητα, ο Ουίλλιαμ Τζατζ δίνει τον ακόλουθο ορισμό: "Συνειδητότητα είναι η κατάσταση της μονάδας ως ένα αποτέλεσμα της ενσάρκωσής της στην ύλη και σε ένα φυσικό σχήμα."
Συνειδητότητα είναι η κατάσταση που προκύπτει από την περικάλυψη του νήματος της Συνείδησης από ένα πέπλο ύλης. Επειδή τα πέπλα είναι επτά, υπάρχουν επτά στάδια συνειδητότητας. Η ανθρώπινη συνειδητότητα είναι η αντίληψη που προκύπτει από το περιτύλιγμα της ατομικής συνείδησης από ένα φυσικό σώμα.
Στα ορυκτά ανήκει ένα είδος συνειδητότητας που ονομάζεται κυτταρική. Στα φυτά ανήκει η αστρική συνειδητότητα ή το χάραμα της αίσθησης. Στα ζώα υπάρχει η συναισθηματική συνειδητότητα ή πρωτοαφυπνίζεται η αντίληψη. Όταν αυτή η τελευταία αρχή αναπτύσσεται όλο και περισσότερο και γίνεται ενεργή, τότε αρχίζει να δρα μια άλλη αρχή που λέγεται ανθρώπινη διάνοια ή κατώτερος νους ή μάνας. Και τότε εμφανίζεται το είδος της ζωής που λέγεται άνθρωπος.
Όσα υπάρχουν στον Κόσμο, είναι Σπινθήρες θείας προέλευσης. Αυτοί οι Σπινθήρες ακολουθώντας το κεντρόφυγο ρεύμα της εκδηλωμένης ζωής διέρχονται πρώτα καθοδικά τα συμπαντικά πεδία σε μια κατάσταση πλήρους ασυνειδησίας έως ημισυνειδητότητας - πρόκειται για τη στοιχειακή εξέλιξη - και στη συνέχεια διέρχονται μέσω των ποικίλων σχημάτων της φυσικής εξέλιξης όπου αναπτύσσουν είδη συνειδητότητας που ήδη αναφέρθηκαν.
Σύμφωνα με τον νόμο της Εξέλιξης…. αυτοί οι Σπινθήρες αγωνίζονται "να επιστρέψουν στον Πατέρα" ή με άλλα λόγια να εξασφαλίσουν αυτοσυνειδητότητα φθάνοντας σε ένα ανώτερο σχήμα ζωής, αυτό του ανθρώπου, όπου μόνο σε αυτό το είδος ζωής είναι δυνατή η αυτοσυνειδητότητα γι'αυτούς…
Κάθε θείος σπινθήρας προορίζεται να ολοκληρώσει την αποστολή του διαμέσου μυριάδων ετών - αυτός ο σκοπός είναι η κατάκτηση της αυτοσυνειδητότητας, που όμως στο στάδιο "άνθρωπος" αυτός ο στόχος κατακτιέται με ατομική θέληση και προσπάθεια…
Υπάρχουν τρία επίπεδα εξέλιξης: το φυσικό, το νοητικό και το πνευματικό. Στο φυσικό επίπεδο οι σπινθήρες έχουν αντίληψη μόνο του πεδίου και του είδους τους, ενώ το είδος 'άνθρωπος' αν και είναι ένα είδος ζωής από τα πολλά που υπάρχουν στο σύμπαν, αποτελεί σταθμό στην πορεία της εξέλιξης, καθώς είναι το πρώτο είδος, η βάση θα λέγαμε, στο κεντρομόλο τόξο προς το πνεύμα. Βρίσκεται στην κορωνίδα του φυσικού και στο κατώφλι του νοητικού.
Σε τούτη την εξελικτική καμπή, ο άνθρωπος συνδέεται άμεσα με την αρχή του Νου ή Μάνας, η οποία ανήκοντας στο αιώνιο τμήμα του Εγώ, τον συνδέει με την πνευματοψυχική του αρχή - δηλαδή τον Πνευματικό Εαυτό, το άτμα, μπούντι.
Ο Νους είναι ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο πνεύμα και το φυσικό επίπεδο εξέλιξης. Έχει δε δύο όψεις: εκείνη που οράται τις Ιδέες και είναι ο Ανώτερος Νους και εκείνο το τμήμα του που αποκρυσταλλώνεται μέσα στα πέπλα των αισθήσεων και της επιθυμίας και τότε λέγεται κατώτερο Μάνας ή λογική των συγκεκριμένων πραγμάτων.
Το Μάνας είναι η διόπτρα, η γέφυρα που συνδέει τον Αιώνιο Παρατηρητή με τα πράγματα της αντικειμενικότητας ή της φύσης. Η σκέψη μας, ο νους μας, είναι μόνο ένας κρίκος που ενώνει την αιώνια φύση μας με τη θνητή και πρόσκαιρη προσωπικότητα. Είναι επίσης ένας κρίκος που συνδέει τη σκέψη με τον εγκέφαλο και τα κέντρα των αισθήσεων.
Ο Ανώτερος Νους είναι ο μεταβιβαστής της πνευματικής σοφίας και ο μεσολαβητής ανάμεσα στην ανθρώπινη προσωπικότητα και την αιώνια πνευματική αρχή της. Όσο ο άνθρωπος είναι εγκλωβισμένος στη ζωώδη φύση του, έχει φυσική συνειδητότητα δηλαδή αντίληψη του πεδίου στο οποίο υπάρχει. Ένώ, όσο αποδεσμεύεται από τα αποτελέσματα των δράσεών του, τόσο αναπτύσσει όψεις αυτοσυνειδητότητας, δηλαδή αντίληψη και πλήρη κατανόηση της αιώνιας πνευματικής του φύσης, η οποία θα πρέπει να γίνει ο νόμος και ο οδηγός του. Όταν, λοιπόν, υπερτερεί η ανώτερη φύση, τότε η ψυχή κυριαρχεί του νου και των αισθήσεων και αυτό λέγεται αυτοσυνειδητότητα.
Καταλήγουμε επομένως σε ένα συμπέρασμα, ότι, δηλαδή, κάθε άτομο ζωής φέρει εν δυνάμει το σπέρμα της Παγκόσμιας Νοημοσύνης, γιατί η Εκδήλωση με ό,τι περιέχει πηγάζει από Αυτήν. Δεύτερο, ότι κάθε σπέρμα ενεργοποιείται και εκφράζει την εγγενή του νοημοσύνη προοδευτικά. Και τρίτο ότι η ενεργοποίηση των νοητικών και πνευματικών δυνάμεων που είναι μέσα σε κάθε άτομο ζωής, αποτελεί τον σκοπό της ύπαρξης. Αυτός ο σκοπός κατακτιέται με την ύπαρξη του νήματος της Συνείδησης μέσα σε όλα τα πεδία του σύμπαντος, όπου η ατομική Συνείδηση φυλακισμένη μέσα σε λεπτά ή πυκνά πέπλα ενεργοποιεί πότε μέσω φυσικής ώθησης και πότε μέσω ατομικών προσπαθειών τις εγγενείς της δυνάμεις.
Το Εγώ μας, είναι μια ατομικοποιημένη ακτίνα από τον Παγκόσμιο Νου, σε ένα κοσμικό κύκλο ζωής, στη διάρκεια του οποίου παίρνει εμπειρίες μέσω αμέτρητων ενσαρκώσεων, μετά από τις οποίες επιστρέφει στην Πατρική Πηγή.
Σύμφωνα με τον Χέγκελ, το "Ασυνείδητο", ποτέ δεν θα ξεκινούσε το τεράστιο και επίμοχθο έργο της εξέλιξης του Σύμπαντος, παρά μόνο με την ελπίδα να αποκτήσει καθαρή Αυτοσυνειδητότητα".

Παραπομπές:
(1) Λούσιφερ, Σεπτέμβριος 1896, Ε.Π.Μ.
(2) ΜΔ Ι, 38
(3) ΜΔ, Ι 274
(4) ΜΔ Ι 281
(5) Ερμής ο Τρισμέγιστος, ΜΔ Ι 281
(6) ΜΔ, Ι, 51
(7) Άρθρα, του Ου.Τζατζ, I 29
(8) ΜΔ Ι 49

Περισσότερα…
Θεοσοφικό Κίνημα - U.L.T. Αθήνα, http://www.ultathens.gr 

Ασπασία Παπαδομιχελάκη,

ΠΗΓΗ
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ