Ο Μυστικός Δείπνος - μια πράξη ιερού γάμου

Salvador Dali - Τhe sacrament of the last supper

«Μα είναι φανερό ότι  ο Μυστικός Δείπνος είναι μια πράξη ιερού γάμου ανάμεσα στις δυο όψεις του Θείου, που παίρνουν τη μορφή του άρτου και του οίνου. Ο Χριστός εξηγεί στους αποστόλους Του ότι ο άρτος είναι το σώμα Του και ο οίνος το αίμα Του. Αλλά δεν εξηγεί τι είναι η σάρκα και το αίμα Του. Ίσως αυτή η ερμηνεία να αρκούσε για το σκοπό που είχε στο νου Του. Και ποιος ήταν αυτός ο σκοπός; Απ’ότι δείχνει η όλη τελετουργία, ο σκοπός ήταν να δεχθούν οι μαθητές μέσα τους τον ίδιο το Θεό στη διπλή του υπόσταση, σαν σάρκα και σαν αίμα. Μ’άλλα λόγια, τονίζει την ανάγκη της εσωτερικοποίησης του Θεού. Όμως, μέσα στο σώμα του ανθρώπου, ο άρτος δεν μένει άρτος, ούτε ο οίνος οίνος: Και οι δυο ουσίες εισέρχονται σε ένα «σάρκινο δοχείο» κι εκεί διαλύονται στα πρωτογενή συστατικά τους, γίνονται ένα αμάλγαμα που δε θυμίζει σε τίποτα πια τον αρχικό άρτο και τον οίνο. Και σ’αυτή τη μετουσιωμένη μορφή αφομοιώνονται από το ανθρώπινο ον.  Δεν είναι, λοιπόν, ότι ο Θεός ζητάει μόνο να φαγωθεί από τον άνθρωπο, αλλά να διαλυθεί στα πρωταρχικά συστατικά του, κι έτσι αλλαγμένος να αφομοιωθεί από το σύστημα του ανθρώπου και να εκφραστεί μέσα απ’αυτόν.  Ο άνθρωπος, λοιπόν, και το σάρκινο «δοχείο» του που συγκερνά και μεταστοιχειώνει το Θείο, είναι το τρίτο στοιχείο, ο μετασχηματιστής του Θεού, η «στέρνα» που μέσα της κάνουν τους γάμους τους οι δυο όψεις του Θείου.

Αλλά τι εννοούσε ο Χριστός με τη σάρκα και το αίμα Του; Και γιατί άραγε τόνισε το εξιλαστήριο έργο του αίματος, λέγοντας: «Πίετε εξ αυτού πάντες, τούτο γαρ εστί το αίμα μου το της Καινής Διαθήκης το περί πολλών εκχυνόμενον εις άφεσιν αμαρτιών;» Γιατί δεν είπε τίποτα τέτοιο για τη σάρκα Του; Αυτό με κάνει να πιστεύω ότι μόνο η όψη του Θεού που συμβολίζεται με το αίμα έχει αυτή την ιδιότητα ή το λειτούργημα. Γι αυτό ήταν ανάγκη να χυθεί το αίμα Του και όχι απλώς να πέθαινε αναίμακτα. Μου’ρχεται στο νου η φράση. Ξέπλυνε τις αμαρτίες μας με το αίμα Του. Αυτό μου θυμίζει ότι οι άνθρωποι έτρεχαν παλιότερα στον Ιωάννη τον Βαπτιστή για να ξεπλύνει τις αμαρτίες τους με το νερό. Συμπεραίνω, λοιπόν, ότι το νερό και το αίμα έχουν ένα εξιλαστηριο λειτούργημα. Σώζουν τις ψυχές των ανθρώπων ξεπλένοντάς τες από τον ρύπο τους. Όταν ο Βαπτιστής είδε το Χριστό, συνειδητοποίησε ότι το δικό του βάπτισμα με το νερό ήταν κατώτερο από του Χριστού που θα τους βάπτιζε εν πυρί και πνεύματι αγίω. Δεν ανέφερε καθόλου το αίμα. Ο Χριστός, όμως, επιμένει ότι με τη θυσία του αίματός Του θα ξεπλένονταν οι αμαρτίες των ανθρώπων. Είναι φανερό, λοιπόν, ότι το αίμα είναι μια ανώτερη μορφή του νερού, ακριβώς όπως το επίπεδο του Χριστού είναι πολύ υψηλότερο από εκείνο του Βαπτιστή. Ο ίδιος ο Βαπτιστής το ήξερε αυτό και είχε διστάσει να βαπτίσει ένα Ον τόσο ανώτερό του. Ο Χριστός ωστόσο, θέλησε να περάσει, συμβολικά, από την πιο χαμηλή μορφή της κάθαρσης, του εξιλασμού ή της σωτηρίας, κι ας μην την είχε ανάγκη ο ίδιος.

Ώστε λοιπόν, το νερό είναι μια μορφή του αίματος, σε χαμηλότερο επίπεδο. Στο επίπεδο του αίματος, ξέρουμε πιο είναι το αντιθετικό του συμπλήρωμα. Είναι η σάρκα. Στο χαμηλότερο επίπεδο, όμως, ποιος είναι το αντίστοιχο της σάρκας – άρτου ή το αντιποδικό συμπλήρωμα του νερού; Κάτι μου λέει ότι θα πρέπει να είναι η γη, το χώμα. Δεν λέμε για τη σάρκα, ότι είναι χώμα, λάσπη, πηλός; Ναι, δεν υπάρχει αμφιβολία. Στο χαμηλότερο, λοιπόν, επίπεδο, έχουμε το ζεύγος γη-νερό. Στο αμέσως επόμενο, που θα το έλεγα ενδιάμεσο ή μικτό, αφού ο Χριστός είναι Θεάνθρωπος, δηλαδή ταυτόχρονα Θεός και άνθρωπος, είναι η σάρκα και το αίμα ή ο άρτος και ο οίνος. Αλλά μας έχει δοθεί μια σαφής νυξηότι υπάρχει κι ένα ύψιστο βάπτισμα, το βάπτισμα του πυρός ή του Αγίου Πνεύματος («αυτός υμάς βαπτίσει εν Πνεύματι Αγίω και πυρί» Ματθαίος Γ.11) Και πραγματικά, ο Χριστός φεύγοντας υποσχέθηκε στους μαθητές Του να τους στείλει το Άγιο Πνεύμα από ψηλά, σαν ένα ανώτερο υποκατάστατο του ίδιου. Όπως και έγινε, με τις φλόγες της Πεντηκοστής. Άρα, το πυρ είναι το ανώτερο σκαλοπάτι του αίματος. Η κλίμακα αρχίζει με το νερό, προχωρεί στο αίμα και κορυφώνεται στο πυρ. Τι γίνεται, όμως, με το άλλο σκέλος; Είναι φανερό ότι αρχίζει με το χώμα (γη), προχωρεί στη σάρκα και κορυφώνεται ….. σε τι κορυφώνεται; Εδώ τα βρίσκω μπαστούνια. Σε τι κορυφώνεται αλήθεια: Δεν έχουμε καμμιά νύξη από τις Γραφές; Δυστυχώς δεν έχω διαβάσει την Παλαιά Διαθήκη. Μόνο την Καινή κι αυτήν μόλις δυο φορές. Γι αυτό δεν μπορώ να πω πως την κατέχω.

Εδώ η Θ. σταμάτησε το γράψιμο. Είχα σκαλώσει κι ένιωθε απορημένη. Δεν κουνήθηκε από τη θέση της. Με το μολύβι ακόμα στο χέρι, και το τετράδιο στα γόνατα, βυθίστηκε μέσα της. Και να, σε λίγο κάτι άρχισε να διακρίνει θαμπά. Ή καλύτερα, άρχισε να νιώθει κάτι σαν ελαφρό πετάρισμα, θρόϊσμα, ψίθυρο ή πνοή. Τινάχτηκε. Είχε βρει άκρη στο μυστήριο. Έσκυψε με ζέση επάνω από το τετράδιό της και συνέχισε το γράψιμο.

Επιτέλους! Τώρα φάνηκε καθαρά ποιο είναι το αντιποδικό αντίθετο του πυρός. Είναι ο άνεμος, που μια μορφή του είναι η πνοή, το φύσημα. Για την ακρίβεια, η λέξη «πνεύμα» περικλείει την «πνοή» και είναι γνωστό ότι ο Θεός είναι Πνεύμα. Από την άλλη, δεν μπορώ να λησμονώ ότι ο Θεός είναι επίσης Αγάπη. Θεέ μου, τι αποκαλύψεις είναι αυτές! Ώστε, λοιπόν, οι δυο όψεις του Θεού είναι το Πνεύμα και η Αγάπη. Αλλά το πνεύμα, σαν πνοή, σαν φύσημα, δημιούργησε την ορατή πλάση. Άρα, η πνοή είναι ο Λόγος, αφού με το Λόγο ο Θεός δημιούργησε τους κόσμους. Ας δούνε τώρα ολόκληρη τη διάταξη:

Γη (χώμα) – Νερό

Σάρκα (άρτος) – Αίμα (οίνος)

Πνοή (ανεμος) – Πυρ

Λόγος – Αγάπη

Κάτι μου λέει ότι θα μπορούσα να προσθέσω τη Λόγχη κάτω από τον Λόγο και το Δισκοπότηρο κάτω από την Αγάπη. Αυτό ενισχύεται από το ότι ο Χριστός δεν απέδωσε στη σάρκα κανέναν εξιλαστήριο ρόλο, αφού μόνον η Αγάπη μπορεί να θυσιαστεί και να σώσει. Από την άλλη, αφού ο Λόγοςδημιούργησε έναν κόσμο διττό, που κινείται ανάμεσα στη γέννηση και στο θάνατο θα πρέπει να έχει διττή φύση. Δηλαδή καταστρέφει εκείνο που δημιουργεί και δημιουργεί νέους κόσμους από τα λείψανα των κατεστραμμένων. Ο δημιουργημένος κόσμος υπόκειται στο νόμο της εφήμερης και πρόσκαιρης ζωής. Και ο Λόγος, η γενεσιουργός αιτία του, θα πρέπει να είναι η εξωτερική όψη του Θείου. Η Αγάπη, από την άλλη, πονάει ην ψυχή του ανθρώπου και θυσιάζεται για να τη σώσει από το θάνατο, δηλαδή από το νόμο που διέπει ολόκληρη τη Δημιουργία του Λόγου. Άρα, η Αγάπη εκφράζει την αθανασία, που είναι ίσως η εσωτερική όψη του Θείου.

Ας ξαναφτιάξω τώρα την κλίμακά μου:

Γη (χώμα) – Νερό

Σάρκα (άρτος) – Αίμα (οίνος)

Πνοή (άνεμος) – Πυρ

Λόγος – Αγάπη

Θάνατος – γέννηση – Αθανασία

Λόγχη – Δισκοπότηρο

Κι ανάμεσα σε αυτές τις δυο Αρχές, ο άνθρωπος, που είναι δημιούργημα και των δυο. Το σώμα του, η σάρκα του, είναι έκφραση ου Λόγου και υπόκειται στο νόμο της γέννησης και του θανάτου, η ψυχή του είναι δημιούργημα της Αγάπης και γι αυτό αθάνατη.

Ο Λόγος και η Αγάπη είναι δυο αντιθετικές ή αντιποδικές Αρχές που ζητούν να ενωθούν. Στην περιοχή του Θείου, αν δεχθούμε ότι το Θείο είναι μια Τριάδα, θα πρέπει να τελούν τους γάμους τους στο Τρίτο Πρόσωπο της Τριάδας. Στην περιοχή της Δημιουργίας, αυτή η σύνθεση συντελείται μέσα στον μετασχηματιστή του ανθρώπου, του μικρόκοσμου.

Η Θ. έβαλε στην άκρη το μολύβι και το τετράδιό της, μ’έναν στεναγμό ανακούφισης. «Ελπίζω τώρα να ολοκληρώθηκε αυτό το ακανθώδες θέμα», συλλογίστηκε. 

Ιερός Γάμος  2

sofiaantzaka

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟ ΕΝΑΤΟ ΚΥΜΑ