Κυριακή 27 Ιουλίου 2014

Jujitsu ..the gentle art..


H σημερινή κατάστασις στο Jujutsu είναι αρκετά συγκεχυμένη, για έναν τρίτο παρατηρητή. Ο J.G.Shortt, δάσκαλος του Ryoi Shinto-ryu Jujutsu, στην Αγγλία, και συγγραφέας του βιβλίου Begining Jiu Jitsu, θεωρεί ότι υπάρχουν 4 είδη Jujutsu. Από αυτά, τρία είδη είναι Ιαπωνικά (κλασσικό, περιόδου Edo, σύγχρονο) και ένα είδος Jujutsu είναι αυτό που έχει ιδρυθεί από ξένους. O R.Clark, ο οποίος είναι 9ο dan στο Jujutsu της ομοσπονδίας του, και ιδρυτικό μέλος της W.J.J.F. (Παγκόσμια Ομοσπονδία Jujutsu), θεωρεί ότι υπάρχουν τρία είδη Jujutsu. Από αυτά, δύο είδη είναι Ιαπωνικά (κλασσικό, μη παραδοσιακό) και ένα είδος είναι αυτό που αποκαλεί «μη Ιαπωνικό, μη παραδοσιακό».*1
Κατά την γνώμη μου, θα πρέπει αρχικά να χωρίσουμε το Jujutsu σε δυο είδη, το Ιαπωνικό και το Δυτικό (μη Ιαπωνικό). Ο διαχωρισμός αυτός πιστεύω ότι εξυπηρετεί στην καλύτερη κατανόηση, της ιστορικής εξέλιξης της κάθε σχολής Jujutsu.

Όταν λέμε Ιαπωνικό Jujutsu, αναγκαστικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε και τη σχολή (ryu) στην οποία αναφερόμεθα. Παραδοσιακό Ιαπωνικό Jujutsu χωρίς συγκεκριμένη σχολή, δεν υφίσταται. Αντίστοιχα, το ίδιο συμβαίνει και στο Karate (ο όρος Ιαπωνικό Karate δεν είναι αρκετός, αν δεν προσδιορίζεται η συγκεκριμένη σχολή π.χ. Shotokan).
Παρ’ όλα ταύτα, θα πρέπει να αναφέρω ότι η Διεθνής Ομοσπονδία Πολεμικών Τεχνών, η οποία εδρεύει στο Τόκιο της Ιαπωνίας, εξασκεί το Nihon Jujutsu (Ιαπωνικό Jujutsu).

Το Ιαπωνικό Jujutsu μπορούμε να το χωρίσουμε σε 3 είδη. Κλασσικό, Jujutsu της περιόδου Edo και Σύγχρονο. Κλασσικό Jujutsu θεωρείται αυτό το οποίο είναι τμήμα των κλασσικών Bujutsu, τα οποία δημιουργήθηκαν προ της περιόδου Edo, δηλαδή πριν το 1603 και, ως επί το πλείστον, είναι τμήμα μιας σχολής πολεμικών τεχνών που περιλαμβάνει και Jujutsu. Χαρακτηριστικό παράδειγμα κλασσικού Jujutsu είναι το Takenouchi-ryu, το οποίο διδάσκεται στην Ιαπωνία και του οποίου η σχολή χαρακτηρίζεται σαν κλασσικό Bujutsu (για το Takenouchi και για το κλασσικό Bujutsu, αναφέρθηκα στο πρώτο άρθρο της σειράς «Ιστορία του Jujutsu», το οποίο δημοσιεύθηκε στο 2ο τεύχος του «Μονοπατιού»).
Jujutsu της περιόδου Edo, θεωρούνται οι σχολές οι οποίες δημιουργήθηκαν την περίοδο αυτή, δηλαδή μεταξύ του 1603 και του 1868. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτών των σχολών είναι τα Ryoi Shinto-ryu και το Tenshin shin’yo-ryu, το οποίο ιδρύθηκε στα τέλη της περιόδου Edo, το 1845, και προέρχεται από την εκπαίδευση του ιδρυτή του, του Iso Mataemon στο Yoshin-ryu και στο Shin no Shinto-ryu Jujutsu. Βέβαια, ο κατάλογος των σχολών Jujutsu της περιόδου Edo είναι πολύ μεγάλος, καθ’ ότι έχουν καταγραφεί 725 σχολές. Αναφέρομαι όμως ειδικά στο Tenshin shin’yo ryu, διότι ήταν από τις πρώτες σχολές οι οποίες διδάχθηκαν στη Δύση, στις αρχές του 20ου αιώνα και η οποία απετέλεσε, αργότερα, τη βάση εξέλιξης πολλών Δυτικών συστημάτων Jujutsu 2*
(Ο Ykio Tani ήταν ο πρώτος δάσκαλος του Tenshin shin’yo-ryu Jujutsu, στην Αγγλία, όπου έφτασε το 1899 από την Γιοκοχάμα της Ιαπωνίας).
Σύγχρονα Bujutsu (πολεμικές τέχνες) θεωρούνται οι σχολές οι οποίες δημιουργήθηκαν μετά το 1868 (αρχή της περιόδου Meiji). Εφ’ όσον ο ιδρυτής έχει δημιουργήσει τη σχολή του μετά από εκπαίδευση σε παλαιότερες σχολές και συνεχίζει να διατηρεί την παράδοσή τους στο σύστημά του, η σχολή θεωρείται παραδοσιακή παράγωγος. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτών των σχολών είναι το Ηakko-ryu Jujutsu, του Okuyama Yoshiji, καθώς και το Shindo-ryu Jujutsu, του Yamashita Minoru.
Θα ήθελα εδώ να τονίσω ότι δεν είναι εύκολη υπόθεση να βρει κανείς παραδοσιακό Jujutsu στην Ιαπωνία. Το πιο πιθανό είναι να του πουν ότι το Jujutsu δεν υπάρχει πια, διότι έχει αντικατασταθεί από το Judo. Αν εξαιρέσει κανείς το Hakko-ryu Jujutsu, το οποίο διδάσκεται σε αρκετές χώρες εκτός Ιαπωνίας και ως εκ τούτου αυτοί που ενδιαφέρονται γνωρίζουν ότι το Hombu dojo είναι στην πόλη Omiya της περιφέρειας Saitama, οι άλλες σχολές είναι δύσκολο να εντοπισθούν.
Διαβάζοντας το Japan Sports Guide (αθλητικός οδηγός Ιαπωνίας) αναφέρονται μόνο 4 ryu (σχολές) Jujutsu. Συγκεκριμένα αναφέρονται οι κάτωθι σχολές: Sosuishitsu-ryu, με υπεύθυνο τον S. Sato, Takeuchi-ryu, με υπεύθυνο τον T. Takeuchi, Tokushin-ryu, με υπεύθυνο τον Tatsu Tanaka και Yanagi-ryu, με υπεύθυνο τον T. Kano. Για όλες τις σχολές δίδονται και διευθύνσεις.
Ο οδηγός αναφέρει, μεταξύ άλλων, στο ιστορικό για το Jujutsu «Μόνο λίγα dojo (χώρος εξάσκησης) έχουν μείνει και υπάρχει κίνδυνος, κάποια μέρα το Jujutsu να χαθεί, τελείως, σαν ανεξάρτητος κλάδος». Ο συγκεκριμένος οδηγός είναι του 1978.
Δυτικά Jujutsu θεωρούνται, κατά τη γνώμη μου, τα Jujutsu τα οποία με τη μορφή που διδάσκονται στη Δύση, δεν διδάσκονται, πλέον, στην Ιαπωνία. Τα Δυτικά Jujutsu μπορούμε να τα χωρίσουμε σε 2 είδη: τα προερχόμενα από το Ιαπωνικό Jujutsu και αυτά που είναι ένα μείγμα τεχνικών από το Aιkido, Judo και Karate και έχουν ιδρυθεί από Ευρωπαίους ή Αμερικάνους.
Το πρώτο είδος, είναι τα συστήματα Jujutsu των οποίων οι τεχνικές προέρχονται από τις διδασκαλίες των πρώτων Ιαπώνων δασκάλων που ήρθαν στην Ευρώπη και στην Αμερική, ιδίως στην Αγγλία, στις αρχές του 20ου αιώνα. Με τον καιρό, και ιδίως λόγω της μεσολαβήσεως του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, η επαφή αυτή με τους αρχικούς δασκάλους χάθηκε.
Οι λόγοι ήταν διάφοροι. Ορισμένοι δάσκαλοι του Jujutsu εντάχθηκαν στο Kodokan Judo, άλλοι δάσκαλοι έφυγαν (με την κήρυξη του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου πολλοί δάσκαλοι του Jujutsu έφυγαν από την Αγγλία, ιδίως της σχολής Yoshin-ryu Jujutsu), ενώ άλλοι πέθαναν. *3
Ο Ykio Tani, ο οποίος θεωρείται ο πρωτεργάτης του Jujutsu στην Αγγλία, όπου είχε διδάξει Tenshin shin’yo- ryu Jujutsu, πέθανε στις 24 Φεβρουαρίου του 1950, γεγονός που επηρέασε αρνητικά την εξέλιξη του Jujutsu στην Αγγλία.
Παράδειγμα Δυτικού Jujutsu, το οποίο προέρχεται μεν από το Ιαπωνικό Jujutsu/Judo, αλλά οι ασχολούμενοι με αυτό απεφάσισαν να το εξελίξουν με βάση και τις δικές τους εμπειρίες, είναι το Βραζιλιάνικο Jiu Jitsu και συγκεκριμένα το Gracie Jiu-Jitsu (ακολουθώ τον τρόπο γραφής που χρησιμοποιούν οι εκπρόσωποι του συστήματος, δηλαδή Jiu-Jitsu αντί Jujutsu).
Το 1914, ο Esai (Mitsuo) Maeda, ένας Ιάπωνας δάσκαλος του Kodokan Judo, που βρισκότανε εκείνη την εποχή στη Βραζιλία, δίδαξε τον Carlos Gracie Jujutsu/Judo. O Maeda συνήθιζε να αγωνίζεται σε ελεύθερους αγώνες εναντίον αθλητών από αλλά συστήματα, πρακτική που μετέδωσε και στους Βραζιλιάνους μαθητές του.
Κατόπιν, o Carlos και ιδίως ο αδελφός του Helio, το εξέλιξαν με βάση και τις δικές τους εμπειρίες στους ελεύθερους αγώνες. Το σύστημά τους παραμένει, μέχρι σήμερα, αήττητο σε αυτούς τους αγώνες, ενώ συγχρόνως έχει προκαλέσει μια «επανάσταση» στους ασχολούμενους με τις πολεμικές τέχνες στις Ηνωμένες Πολιτείες, λόγω αυτού του γεγονότος. Πιστεύω ότι όσοι ασχολούνται με τα μαχητικά σπορ, θα πρέπει να δουν video των αγώνων αυτών.
Το δεύτερο είδος είναι τα συστήματα τα οποία δεν έχουν τις ρίζες τους σε κάποια σχολή Jujutsu, αλλά είναι ένα μείγμα Aikido, Judo και Karate, τα οποία διδάσκονται σαν Jujutsu ή συναφή συστήματα με αυτό. Παράδειγμα τέτοιας περίπτωσης είναι το Tai-jitsu, το οποίο ίδρυσε ο Γάλλος Jean Marie Werner, εξελίχθηκε από τον Daniel Dubois και έγινε μέλος της Γαλλικής Ομοσπονδίας Karate και συγγενικών πολεμικών τεχνών (F.F.K.A.M.A), το 1969.
Παρ’ όλο που το Tai-jitsu είναι μια Γαλλική μέθοδος αυτοάμυνας επηρεασμένη από το Judo, Karate και το Aikido, αναγνωρίζεται από την Διεθνή Ομοσπονδία Πολεμικών Τεχνών που εδρεύει στo Τόκιο της Ιαπωνίας και διπλώματά της, στο Nihon Jujutsu, δίδονται στους ασχολούμενους με το Tai-jitsu. Το σύστημα αυτό είναι ένα καλό σύστημα αυτοάμυνας, το οποίο είναι πολύ γνωστό και διαδεδομένο στη Γαλλία. Αντίστοιχο σύστημα είναι και το Komori-ryu Jujutsu, το οποίο ιδρύθηκε και αυτό από τον Γάλλο Luc Poras .
Υπάρχουν και αρκετά άλλα συστήματα, τα οποία προσδιορίζουν τη σχολή τους (ryu) με Ιαπωνικό όνομα αλλά στην ουσία έχουν δημιουργηθεί από Αμερικανούς
ή Ευρωπαίους. Κατά τη γνώμη μου, τα συστήματα που δεν έχουν τις ρίζες τους σε κάποια Ιαπωνική σχολή Jujutsu, θα πρέπει να ταξινομηθούν σαν συστήματα Goshin-jutsu (τέχνες αυτοάμυνας) και όχι σαν Jujutsu.
Στη Γαλλία, το 1974, η Γαλλική Ομοσπονδία του Judo ανέθεσε στον Bernard Pariset, 7ο dan του Judo, να οργανώσει ένα σύστημα αυτοάμυνας. Το σύστημα αυτό βασίσθηκε και στις διδασκαλίες του Mikinosuke Kawaishi (1899-1969, πρωτεργάτης του Judo στη Γαλλία) και αποκαλείται Atemi-Ju-Jitsu. Aυτό το σύστημα είναι ένα Δυτικό Jujutsu, το οποίο κάλυπτε τις ανάγκες των μελών της Ομοσπονδίας, τα οποία ήθελαν να ασχοληθούν με την αυτοάμυνα. Είναι ένα είδος «αυτοάμυνας τύπου Judo», χωρίς αγώνες.
Μετά την προσπάθεια ορισμένων ομοσπονδιών να γίνει το Jujutsu άθλημα και τα παγκόσμια κύπελλα του 1990 και 1992, η Γαλλική ομοσπονδία του Judo, η οποία αριθμεί 500.000 μέλη, εκ των οποίων τα 50.000 ασχολούνται με το Jujutsu, αποφάσισε να προωθήσει, σαν άθλημα πλέον, το Jujutsu και διοργάνωσε τους πρώτους παγκόσμιους αγώνες, τον Νοέμβριο του 1996 στη Γαλλία.
Σε αυτούς τους αγώνες, οι Judoka υψηλού επιπέδου της Γαλλικής Ομοσπονδίας Judo, κατέκτησαν 5 Χρυσά μετάλλια, από τα 8 που προορίζονταν για τους νικητές των αγώνων μάχης σε 5 κατηγορίες ανδρών και 3 κατηγορίες γυναικών. Στους άνδρες, μάλιστα, κατέκτησαν τα 4 από τα 5 χρυσά μετάλλια. Είναι πιθανόν ότι η Γαλλική ομοσπονδία, βλέποντας τη μεγάλη άνοδο του ενδιαφέροντος για το Jujutsu στην Αμερική, λόγω των επιτυχιών του Gracie Jiu-Jitsu στους ελεύθερους αγώνες, δεν ήθελε να βρεθεί εκτός εξελίξεων
Οι αγώνες αυτοί χωρίζονται σε αγώνες μάχης και σε αγώνες τεχνικής. Oι αγώνες μάχης διεξάγονται με κατηγόριες βάρους και διαρκούν 2 γύρους των δυο λεπτών έκαστος, με ένα λεπτό παύση μεταξύ τους. Οι κανονισμοί, χονδρικά, είναι ένας συνδυασμός των κανονισμών του Karate (ελεγχόμενων κτυπημάτων) και του Judo, με ορισμένες διαφορές. Συγκεκριμένα, επιτρέπονται μόνον τα κυκλικά κτυπήματα στο πρόσωπο, τα οποία πρέπει να είναι ελεγχόμενα. Στο σώμα τα ευθεία κτυπήματα επιτρέπονται, αλλά δεν πρέπει να επιφέρουν KO (χάσιμο αισθήσεων). Οι επιθέσεις κάτω από τη ζώνη απαγορεύονται.
Όσον αφορά τους κανονισμούς της πάλης, είναι ανάλογοι του Judo, αλλά επιτρέπονται, επιπλέον, τα κλειδώματα των καρπών και των ποδιών, εκτός των δακτύλων. Επίσης, επιτρέπονται οι καθηλώσεις, όταν ο αντίπαλος είναι μπρούμυτα.
Οι αγώνες τεχνικής, είναι ένας διαγωνισμός κατά τον οποίο βαθμολογούνται οι τεχνικές αυτοάμυνας, από 4 είδη επιθέσεων, και υπάρχουν 20 τεχνικές (5 για κάθε είδος επίθεσης). Τις τεχνικές εκτελούν ζευγάρια, όπου ο ένας εκτελεί τον ρόλο του επιτιθεμένου και ο άλλος του αμυνομένου.
Συγκεκριμένα, τα ζευγάρια είναι 3 ειδών: άνδρας με άνδρα, γυναίκα με γυναίκα και μικτά. Οι τεχνικές αυτοάμυνας χωρίζονται σε 4 είδη επιθέσεων. Πιασίματα των καρπών, πιασίματα των χεριών και εναγκαλισμοί, κτυπήματα με τα χέρια ή τα πόδια και επιθέσεις με μαχαίρι ή κοντό μπαστούνι. Κάθε ζευγάρι πρέπει να επιδείξει 12 τεχνικές αυτοάμυνας, από 4 είδη επιθέσεων, δηλαδή 3 τεχνικές από κάθε είδος. Τα ζευγάρια βαθμολογούνται με βάση την αξιοπιστία της επίθεσης, την ακρίβεια, την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα της άμυνας.
Κατά πόσον οι αγώνες του Jujutsu, στο μέλλον, θα εξελιχθούν με βάση τους πιο αθλητικούς κανονισμούς, όπως αυτοί προωθούνται από τη Γαλλική ομοσπονδία του Judo, ή θα επηρεαστούν από τους πιο σκληρούς κανονισμούς του τμήματος ελευθέρου αγώνα (Vale Tudo) του Βραζιλιάνικου Jiu-Jitsu, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει σίγουρα. Πάντως, αν λάβουμε υπ’ όψιν ότι, τελευταίως, οι ελεύθεροι αγώνες έχουν χάσει τη δημοτικότητά τους, τότε μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η εξέλιξις θα είναι προς έναν κανονισμό πιο αθλητικό.
Οι κανονισμοί αγώνα του αθλητικού τμήματος του Βραζιλιάνικου Jiu –Jitsu, δεν νομίζω ότι θα τύχουν αποδοχής, διότι ευνοούν βασικά την πάλη εδάφους. Όπου η ανατροπή παίρνει μόνον 2 σημεία, το πέρασμα από την άμυνα του αντιπάλου στο έδαφος, 3 σημεία, το πέρασμα στην πλάτη του αντιπάλου στο έδαφος, 4 σημεία, η θέσις του «καβαλάρη» στο έδαφος, 4 σημεία και βάζοντας το γόνατο στο στομάχι του αντιπάλου ενώ είναι στο έδαφος, 2 σημεία. Φυσικά, αν εγκαταλείψει ο αντίπαλος από στρέβλωση ή στραγγαλισμό, χάνει. Ο έλεγχος του σώματος του αντιπάλου με τεχνικές κρατήματος στο έδαφος (Osaekomi), δεν βαθμολογείται.
Πιστεύω, όμως, ότι με τον χρόνο, τα πιο πολλά συστήματα Jujutsu Δυτικού τύπου, θα επηρεαστούν από αυτήν την κίνηση να γίνει το Jujutsu άθλημα και θα συμμετάσχουν στους αγώνες αυτούς, όπου το Jujutsu θα πάρει τον δρόμο του Judo, αλλά με άλλους κανονισμούς. Η ύπαρξις των αγώνων τεχνικής, ίσως του δώσει μεγάλη δημοτικότητα, διότι θα μπορούν να λαμβάνουν μέρος και αθλητές μεγαλύτερης ηλικίας. Αν, λοιπόν, οι άλλες ομοσπονδίες του Judo δουν την προοπτική εξελίξεως του Jujutsu, όπως η Γαλλική ομοσπονδία, τότε θα θελήσουν να συμμετάσχουν ενεργητικά στη νέα αυτή εξέλιξη.
Το Ιαπωνικό Jujutsu, πιστεύω ότι, δεν θα ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο του πρωταθλητισμού. Όσες σχολές Jujutsu τον ακολούθησαν στο παρελθόν, το έκαναν με το να απορροφηθούν οι εκπρόσωποί τους από το Kodokan Judo. Αυτές που έμειναν, ή δημιουργήθηκαν εκ των υστέρων, πιστεύω ότι, θα συνεχίσουν να είναι ένα ζωντανό κομμάτι της πολιτιστικής παράδοσης του τόπου τους.
* 1 Beginning Jiu Jitsu, σελ.63 – Masters Jiu Jitsu, σελ.19.
* 2 Methods Japonais de Ju-Jitsu en Europe, σελ.27.
* 3 Beginning Jiu Jitsu, σελ 54,56.
Βιβλιογραφία
Beginning Jiu Jitsu, των J.G.Shortt και K.Hashimoto, εκδ. P.H. Crompton Ltd.
Karate Bushido, περιοδικό, Νοέμβριος 1996.
L’Esprit du Ju-Jitsu Traditionel, του R.J. Maroteaux, εκδ. του ιδίου.
Le Tai-jitsu, του R.Hernaez, εκδ. Sedirep.
Masters Jiu Jitsu, του R.Clark, εκδ. Pelham Books.
Methods Japonaise de Ju-Jitsu en Europe, του R.J. Maroteaux, εκδ. S.F.W.J.G.D.
Japan sport guide, εκδ. Bat publications.
Αναδημοσίευση από το 17ο τεύχος του περιοδικού «Μονοπάτι του Πολεμιστή»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Επειδη Η Ανθρωπινη Ιστορια Δεν Εχει Ειπωθει Ποτε.....Ειπαμε κι εμεις να βαλουμε το χερακι μας!

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

1

Το Ενατο Κυμα