ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΝΟΥ & ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ
Αν κάποιος διαβάσει βιβλία και ακούσει πνευματικούς δασκάλους θα διαπιστώσει κανείς εύκολα ότι οι περισσότεροι όταν αναφέρονται στο διαλογισμό και την συγκέντρωση αναφέρονται κυρίως στον έλεγχο των σκέψεων και του νου.
Πράγματι ο έλεγχος των σκέψεων και του νου είναι το ζητούμενο, διότι μέσου του νου κατευθύνουμε την προσοχή εκεί που θέλουμε. Αν ελέγξουμε το νου τότε μπορούμε να διατηρήσουμε την προσοχή σταθερά στο αντικείμενο διαλογισμού που μπορεί να είναι ένα μάντρα, ένας αφορισμός από τις Ουπανισάδες (για παράδειγμα: Είμαι Μπράχμαν), η αίσθηση Εγώ Είμαι κ.λπ.
Αλλά ποια είναι η αιτία που δεν μπορούμε να σταματήσουμε την ταύτιση με τις σκέψεις μας και ακόμη περισσότερο να σταματήσουμε εντελώς όλες τις σκέψεις εκτός απ αυτές που θέλουμε να συγκεντρώσουμε το νου μας;
Πολλές είναι οι αιτίες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε το νου και τις σκέψεις μας. Επιγραμματικά αναφέρω τις κυριότερες: Η συνήθεια και η μηχανικότητα του νου, η κυριαρχία στο νου των ράτζας και τάμας γκούνας αντί του σάττβα, οι επιθυμίες και όλα τα ελαττώματα που παράγονται από αυτά (απληστία, ζήλια, κενοδοξία, λαγνεία, λαιμαργία, φιλαργυρία, υπερηφάνεια κ.λπ.), τα αρνητικά συναισθήματα (Φόβος, θυμός, μίσος, μνησικακία, ανυπομονησία, στεναχώρια, δυσαρέσκεια, κ.λπ.) και η τεμπελιά.
Είναι σημαντικό επίσης να επισημάνω ότι δεν είναι όλες οι σκέψεις της ίδιας κατηγορίας. Υπάρχουν οι σκέψεις που σχετίζονται με κάτι πρακτικό (όπως το τι θα πάμε να ψωνίσουμε στο σούπερ μάρκετ) αλλά και οι σκέψεις πίσω από τις οποίες υπάρχει μια βαθύτερη αιτία που τις προκαλεί και είναι φορτισμένες με συναισθηματική ενέργεια. Συνήθως πίσω απ τις σκέψεις αυτές βρίσκεται κάποια επιθυμία, κάποιο πάθος (ζήλια, κενοδοξία, απληστία, αλαζονεία..), κάποιο συναίσθημα (φόβος, θυμός, ενοχές, στεναχώρια..), κάποιος προγραμματισμός απ την παιδική ηλικία που συνήθως σχετίζεται με την αυτοαξία μας (ντροπή, αίσθηση κατωτερότητας, φόβος, κ.λπ.).
Αν κάποιος διαβάσει βιβλία και ακούσει πνευματικούς δασκάλους θα διαπιστώσει κανείς εύκολα ότι οι περισσότεροι όταν αναφέρονται στο διαλογισμό και την συγκέντρωση αναφέρονται κυρίως στον έλεγχο των σκέψεων και του νου.
Πράγματι ο έλεγχος των σκέψεων και του νου είναι το ζητούμενο, διότι μέσου του νου κατευθύνουμε την προσοχή εκεί που θέλουμε. Αν ελέγξουμε το νου τότε μπορούμε να διατηρήσουμε την προσοχή σταθερά στο αντικείμενο διαλογισμού που μπορεί να είναι ένα μάντρα, ένας αφορισμός από τις Ουπανισάδες (για παράδειγμα: Είμαι Μπράχμαν), η αίσθηση Εγώ Είμαι κ.λπ.
Αλλά ποια είναι η αιτία που δεν μπορούμε να σταματήσουμε την ταύτιση με τις σκέψεις μας και ακόμη περισσότερο να σταματήσουμε εντελώς όλες τις σκέψεις εκτός απ αυτές που θέλουμε να συγκεντρώσουμε το νου μας;
Πολλές είναι οι αιτίες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε το νου και τις σκέψεις μας. Επιγραμματικά αναφέρω τις κυριότερες: Η συνήθεια και η μηχανικότητα του νου, η κυριαρχία στο νου των ράτζας και τάμας γκούνας αντί του σάττβα, οι επιθυμίες και όλα τα ελαττώματα που παράγονται από αυτά (απληστία, ζήλια, κενοδοξία, λαγνεία, λαιμαργία, φιλαργυρία, υπερηφάνεια κ.λπ.), τα αρνητικά συναισθήματα (Φόβος, θυμός, μίσος, μνησικακία, ανυπομονησία, στεναχώρια, δυσαρέσκεια, κ.λπ.) και η τεμπελιά.
Είναι σημαντικό επίσης να επισημάνω ότι δεν είναι όλες οι σκέψεις της ίδιας κατηγορίας. Υπάρχουν οι σκέψεις που σχετίζονται με κάτι πρακτικό (όπως το τι θα πάμε να ψωνίσουμε στο σούπερ μάρκετ) αλλά και οι σκέψεις πίσω από τις οποίες υπάρχει μια βαθύτερη αιτία που τις προκαλεί και είναι φορτισμένες με συναισθηματική ενέργεια. Συνήθως πίσω απ τις σκέψεις αυτές βρίσκεται κάποια επιθυμία, κάποιο πάθος (ζήλια, κενοδοξία, απληστία, αλαζονεία..), κάποιο συναίσθημα (φόβος, θυμός, ενοχές, στεναχώρια..), κάποιος προγραμματισμός απ την παιδική ηλικία που συνήθως σχετίζεται με την αυτοαξία μας (ντροπή, αίσθηση κατωτερότητας, φόβος, κ.λπ.).
