Για πρώτη φορά ηγέτες του διαμετρήματος της Μέρκελ και του Ομπάμα στην κοινή συνέντευξη τύπου που έδωσαν στο Βερολίνο αναφέρονται για περισσότερο από πέντε λεπτά στη διασπορά ψευδών ειδήσεων μέσω των κοινωνικών δικτύων και των ΜΜΕ.
Είναι, όμως, μάλλον περιττό να επισημάνουμε ότι ψεύτικες ειδήσεις υπήρχαν πάντα. Είτε αυτές διασπείρονταν στο ευρύ κοινό για πολιτικούς προπαγανδιστικούς λόγους είτε για διαφημιστικούς σκοπούς, σε ένα εύρος ανάμεσα στην υπερβολή και το απόλυτο ψέμμα με ενδιάμεσο σταθμό τις καθοριστικές παραποιήσεις βασικών παραμέτρων, οι ψεύτικες “ειδήσεις” αποτελούσαν πάντοτε αναπόσπαστο κομμάτι της διαπροσωπικής όσο και της μαζικής επικοινωνίας. Η επίσημη αναβάθμιση της σημασίας τους οφείλεται στην παγκοσμιοποίηση: «Δια της ποσότητος επήλθε η ποιοτική αλλαγή» ως προς την αντικειμενική σημασία αλλά και ως προς την υποκειμενική πρόσληψη.
Εκατομμύρια ανθρώπων έχουν πλέον τη δυνατότητα πρόσβασης σε μηνύματα είτε ως παθητικοί αποδέκτες είτε ως δημιουργοί τους. Η καλή πλευρά αυτής της δυνατότητας που θέλει τους κακούς να μην έχουν πού να κρυφτούν αφού οι πράξεις τους επικοινωνούνται στη διεθνή κοινότητα με ένα απλό κινητό τηλέφωνο είναι γεγονός. Τουλάχιστον για τους κακούς που κάνουν χοντράδες φανερά έχοντας εμπιστοσύνη στην παρωχημένη συνοριακή φύλαξη των μυστικών τους. Η δυνατότητα αυτή όμως προκύπτει από τη χρήση ενός εργαλείου και όπως γίνεται με όλα τα εργαλεία, η αποτελεσματικότητά του κρίνεται από τις ικανότητες του χρήστη και η ηθική του αποτελέσματος από το δικό του ηθικό πλαίσιο αρχών. Σε κάθε περίπτωση, η δυνατότητα εκπομπής ειδήσεων από τον καθένα δημιουργεί την ανάγκη συγκρότησης συγκεκριμένων ικανοτήτων του αποδέκτη. Αυτό που ονομάζουμε news ή media literacy. Οχι απαραίτητα για να αποκαλύψει το ψέμμα αλλά για να δημιουργηθούν αντιστάσεις μέσω της κριτικής σκέψης, επιθυμία για περαιτέρω έρευνα και διασταύρωση. Η αυτορύθμιση του διαδικτύου αλλά και όλων των ΜΜΕ, που μπορεί να προκύψει από μια τέτοια εκπαίδευση, είναι και ο μοναδικός δημοκρατικός τρόπος «ρύθμισης» του χαοτικού παγκοσμιοποιημένου τοπίου της επικοινωνίας.
Στην εποχή του citizen journalism, κατά την οποία εκατομμύρια ανθρώπων χρησιμοποιούν δημοσιογραφικά εργαλεία για να αναγνωριστούν, να διακριθούν, να συμμετάσχουν, δεν αρκεί να επιλέξεις τη γοητευτική πλευρά του αντισυστημικού κατηγορώντας τα συστημικά ΜΜΕ για δημιουργία στρεβλών πεποιθήσεων στους πολίτες. Δυστυχώς ή ευτυχώς, έχει σημάνει η ώρα ευθύνης ημών των πολιτών απέναντι στους εαυτούς μας και την παγκόσμια κοινότητα.