Χαρά Νάστου
Ελάτε ν’ ανοίξουμε μαζί το κεφάλαιο «Φιλία », την κοινωνική αρετή, όπως τη χαρακτηρίζει ο Αριστοτέλης.
Ο Σταγειρίτης φιλόσοφος, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο φιλόσοφο της αρχαιότητας, εκτός ίσως αργότερα από τον Επίκουρο και τον Κικέρωνα, ασχολείται στο έργο του εκτενώς με τη φιλία.
Στα "Ηθικά Νικομάχεια", τα "Ηθικά Ευδήμεια" και περιφερειακά στη "Ρητορική" και στα "Πολιτικά" του αναπτύσσει την έννοια της Φιλίας.
Κατά τον φιλόσοφό μας, η φιλία είναι αρετή ή προϋποθέτει την αρετή.
Μολονότι, αρχικά, διστάζει να τη χαρακτηρίσει ως αρετή και πολλές φορές την προσδιορίζει ως κατάσταση, καταλήγει να τη θεωρήσει κοινωνική αρετή, γιατί αναφέρεται προς τον «έτερον», τον άλλο.
Υπάρχουν τρία είδη φιλίας, σύμφωνα με τη δική του αντίληψη:
Στο κατώτερο επίπεδο ο άνθρωπος έχει ανάγκη από «φιλίες του χρήσιμου» (δια το χρήσιμον), επειδή δεν είναι οικονομικά αυτάρκης.
Σ' ένα υψηλότερο επίπεδο δημιουργεί «φιλίες της ηδονής» (δι' ήδονήν), δηλαδή απολαμβάνει τη συντροφιά των φίλων του.
Σ' ένα ακόμη υψηλότερο επίπεδο δημιουργεί «φιλίες του αγαθού» (δι' αγαθό), στις οποίες ο φίλος βοηθά τον φίλο να ζήσει την καλύτερη δυνατή ζωή».