Μαζεύω τα σύνεργά μου: όραση, ακοή, γέψη, όσφρηση, αφή, μυαλό, βράδιασε πια, τελεύει το μεροκάματο, γυρίζω σαν τον τυφλοπόντικα σπίτι μου, στο χώμα. Όχι γιατί κουράστηκα να δουλεύω, δεν κουράστηκα, μα ο ήλιος βασίλεψε.
Νίκος Καζαντζάκης (1883-1957), Έλληνας συγγραφέας
Ο στόχος του κεφαλαίου αυτού είναι να ανιχνεύσει τι είναι και τι δεν είναι κούραση, πως μετριέται, ποια η συνεισφορά της στις συγκρούσεις, (Fatigue and crash risk) ποιες παλιές αλήθειες ισχύουν σε καινούρια σχήματα, τι μας λένε οι έρευνες που αφορούν την υγιέστερη ζωή του οδηγού και την αντιμετώπιση της κούρασης κατά την οδήγηση.
Εισαγωγή
Σε μια κοινωνία όπως είναι η σημερινή, η οποία δεν κοιμάται ποτέ, το ενδιαφέρον για τη ρύθμιση της κούρασης είναι διεθνές και όχι μόνον για την κούραση κατά την διάρκεια της οδήγησης, αλλά και κατά τη διάρκεια της εργασίας. Στο παρελθόν, ρυθμίσεις του εργασιακού ωραρίου προσπαθούσαν να ελέγξουν την κούραση, ιδιαίτερα κατά την οδήγηση. Ωστόσο, σήμερα δεν είναι μόνον οι ώρες εργασίας οι πρωταρχικές αιτίες της κούρασης. Οι λίγες ώρες ύπνου και η κακής ποιότητας εργασία, καθώς και η κακής ποιότητας ξεκούραση είναι σημαντικότερες αιτίες κούρασης, αλλά όχι οι μοναδικές (Hartley, 1998).
Πίνακας 2.1. Κριτήρια κούρασης από τους Bartley & Cute (1947) στον Brown, (1982).
Τι είναι κούραση
|
Τι δεν είναι κούραση
|
Έχουμε την άμεση εμπειρία της – δεν χρειάζεται να χειροτερεύει για να την καταλάβουμε.
|
Δεν μοιάζει με την φθορά – μπορεί κάποιος να είναι κουρασμένος και να μην δείχνει σημάδια φθοράς.
|
Είναι μια προσωπική εμπειρία σχετιζόμενη με την αυτοαξιολόγηση του ατόμου και αφορά παρούσες και προηγούμενες εμπειρίες του.
|
Δεν μετριέται με την χειροτέρευσή της.
|
Είναι συσσωρευτική.
|
Δεν εξαρτάται κυρίως από το ξόδεμα ενέργειας.
|
Προκύπτει από μια σύγκρουση – όταν ένα άτομο δεν μπορεί να ξεφύγει από μια δυσάρεστη κατάσταση.
|
Δεν μοιάζει με την ανία παρόλο που η ανία μπορεί να συνεισφέρει στην κούραση.
|
Μπορεί να ξεκινήσει και να σταματήσει ξαφνικά.
|
Δεν επικεντρώνεται σε ιδιαίτερα μέρη του σώματος – είναι γενική.
|
Σύμφωνα με τον Brown (1982), η κούραση είναι μια «υποκειμενική εμπειρία κόπωσης και απροθυμίας να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε».
