Ένα "Πέταγμα πεταλούδας"

Νικόδημος

1. Υπάρχουν πολλά συμβάντα στη γνωστή μας Ιστορία που μπορούν να θεωρηθούν κομβικά με πολυάριθμες επιπτώσεις στις εξελίξεις σε πολλά μέρη του κόσμου επηρεάζοντας τη ζωή δισεκατομμυρίων.

Εδώ εξετάζω τις επιδράσεις που ακολούθησαν ένα κοινότυπο περιστατικό στις στέπες της Μογγολίας, όταν, το 1171 μερικοί Τάταροι δηλητηρίασαν έναν εχθρικό τους φύλαρχο Μογγόλο.

Επρόκειτο για τον Yesügei, τον αρχηγό της φατρίας Borjigin που έγινε ηγετική δύναμη στους Μογγόλους.

Ήταν επίσης ο πατέρας του Temügin Τεμουζίν που θα γινόταν γνωστός ως ο μεγάλος κατακτητής Τζένγκις Χαν – τότε μόλις 9 ετών.

Η πρώτη συνέπεια ήταν η φοβερή φτωχοποίηση της οικογένειας, καθώς η χήρα Hoelun μητέρα του Τεμουζίν, έμεινε απροστάτευτη με 5 αγόρια και μια κόρη. Επί 6 έτη ζούσαν σε μεγάλη στέρηση επιβιώνοντας με άγριους καρπούς και χόρτα και τις σάρκες από ψοφίμια ή το λιγοστό κυνήγι των αγοριών.

Στον νεαρό Τεμουζίν φούντωσε η φλόγα της επιθυμίας για έξοδο από τη στέρηση κι εκδίκηση μαθαίνοντας από τη μητέρα του και τις δικές του παρατηρήσεις την ανάγκη για ισχυρές συμμαχίες.

Άνθρωποι εσωτερικών χώρων

Knight

Simona Carli

  

Δ

εν είναι τόσο απλό να συν-ταχθείς με την Τάξη. Με μια τάξη ομοίων, με μια σύνοδο δεσμευμένων και προσκεκολλημένων στο Ορθοεπές Όντων. Τούτο απαιτούσε και πάντα θα απαιτεί μια δεδομένη και όμως ιδιαίτερη ποιότητα ηθικής και ενεργειακής προσκύρωσης σε κείνο το Ανώτερο ή Αγαθό συστατικής υπόστασης και όχι απλά φαντασιακής ενόρασης. Δεν αρκεί δηλαδή να επινοήσεις μια Τάξη του Αγαθού για να την υπηρετήσεις όπως ο Πάρσιφαλ τον Σκοπό. Δεν αρκεί γιατί εσύ δεν αρκείς. Δεν έχεις τα απαραίτητα μυητικά εχέγγυα. Κανένας διδάσκαλος σε καμιά εποχή δεν θα σου εμπιστευόταν αυτό το ιερό Έργο. Όμως και αν ακόμα δεν μπορείς να μετέχεις της δράσης, ακόμα και αν δεν είσαι επαρκής για να μαχηθείς στο πλευρό των αδελφών, μπορείς να συνοδοιπορείς. Μπορείς να ίστασαι, να είσαι παρών, να καταφάσκεις τούτη την ιερή δράση. Να μην είσαι πρόσκομμα, να μην αποτελείς σκάνδαλο για τους εργάτες του Φωτός.

Γράφω υποκείμενος σε τούτη την εσωτερική εντατική κατάσταση καθώς παρατηρώ την –αναμενόμενη από δεκαετίες- ολίσθηση των πολεμιστών σε ανθρώπους εσωτερικών χώρων για να προστατευθούν υπερασπιζόμενοι ‘αγαθά’ όχι συστατικής αλλά βιοτικής φύσης που βεβαίως καταφάσκουν τον περίφημο ‘κοινό βίο’ και την ‘δημόσια υγεία’. Όμως, αναρωτιέμαι, ως τώρα δεν συνέβαινε κάτι ανάλογο; Ελήφθησαν ποτέ σοβαρά μέτρα υπέρ της περίφημης αυτής νεοπαγούς αναφόρτισης εννοιών όπως είναι η ‘δημόσια υγεία’ και τα ‘αγαθά του κοινού βίου’ όταν άνθρωποι πέθαιναν από ασιτία, εξάντληση, απαράδεκτα ως και ανύπαρκτα μέτρα προφύλαξης σε επικίνδυνες εργασίες ακόμα και κατάθλιψη και μαρασμό; Ενδιέφερε κανέναν το πόσο υποβαθμίστηκε η κάθε έννοια και κάθε ‘αγαθό’ που σήμερα θέτουν ως ‘ιερούς τόπους’ οι δακρύβρεχτοι ηγεμονίσκοι των πολιτικών μορφωμάτων που κυβερνούν αυτόν τον τόπο και όλους τους τόπους όταν τα απανωτά μνημόνια θέριζαν συντάξεις, έκοβαν φάρμακα από συνταγογραφήσεις, καταργούσαν επιδόματα επιβίωσης ανθρώπων με προβλήματα υγείας;

Οι ερωτικοί μας σύντροφοι καθρεφτίζουν την εικόνα που κουβαλάμε στην ψυχή μας για το αντίθετο φύλο.

Ως ενήλικες, κουβαλάμε τις αθεράπευτες πληγές που αποκτήσαμε ως παιδιά. Ζούμε και αγαπάμε συχνά χωρίς αυθεντικότητα. Η συνείδησή μας δεσμεύεται ή αντιδρά στο συναισθηματικό μας πόνο, στη θλίψη μας για τις διαλυμένες ή ρηχές σχέσεις, στη μοναξιά και αποξένωση που βιώνουμε, στο φόβο μας για το μέλλον, στην πίκρα μας για το παρελθόν και στη θεμελιακή εσωτερική διάκριση της αρσενικής και θηλυκής φύσης μας.

Η εσωτερική αυτοεικόνα για το φύλο μας συχνά έχει πληγεί από μια ανισόρροπη σχέση με το γονιό του ίδιου φύλου. Και η εσωτερική αυτοεικόνα του αντίθετου φύλου είναι συχνά, η πιο προβληματική πληγή στην ολότητά μας.


Στη Δύση, οι άνδρες μαθαίνουν ότι για να αποκτήσουν αρσενική δύναμη και να κερδίσουν το σεβασμό και την τιμή της «φυλής» πρέπει να απαρνηθούν τα θηλυκά στοιχεία τους. Σε ψυχολογικό επίπεδο, για να μπορέσει ένα αγόρι να κερδίσει την ανεξαρτησία και τον ανδρισμό του πρέπει να απαρνηθεί τους κανόνες της μητέρας του. Πρέπει να αποδεσμευτεί από την επιβολή που του ασκεί η γυναίκα. Αυτή η άρνηση των μητρικών κανόνων επαναλαμβάνεται στις μελλοντικές σχέσεις του με τις γυναίκες. Για να είναι όμως, ολόκληρος, πρέπει να αποδεχτεί τη δική του στοργική, δεκτική και διαισθητική θηλυκή φύση.

Πρόκειται για ένα εξαιρετικά ευαίσθητο έργο που απαιτεί σοφές τελετουργίες και τελετές μύησης που, δυστυχώς, λείπουν από τον πολιτισμό μας. Πολλοί πατέρες απουσιάζουν (συναισθηματικά και, συχνά, φυσικά), ή έχουν αρνητική παρουσία λειτουργώντας ως παθητικά ή επιθετικά μοντέλα ενός υπέρογκου ανδρισμού. Και τα περισσότερα αγόρια, όταν αφήνουν την παιδική ηλικία, βρίσκονται σε σύγκρουση, ή ελέγχονται από τη θηλυκή τους φύση, ενώ εξίσου πληγωμένη και εκτός ισορροπίας είναι η αρσενική πλευρά τους. Και αυτή η πληγή τα κινεί να αναζητούν σε εξωτερικούς συντρόφους αυτό που έχει χαθεί και μένει αθεράπευτο μέσα τους.

Στην κοινωνία μας, το κορίτσι αρχίζει να χάνει το εσωτερικό αρσενικό μοντέλο της όταν, κατά την εφηβεία, ο πατέρας της γίνεται όλο και πιο απόμακρος. Σ’ αυτή την ηλικία ανθίζει η σεξουαλικότητα των κοριτσιών και οι πατέρες νιώθουν δυσάρεστα και απομακρύνονται συναισθηματικά και σωματικά από τις κόρες τους. Σε μερικές περιπτώσεις, μάλιστα, εξαιτίας δικών τους πληγών, οι πατέρες αντιδρούν με ανάρμοστο τρόπο: γίνονται επιθετικοί και, κάποιες φορές, προβαίνουν σε σεξουαλική κακοποίηση.

Η πηγή της Χαράς

Η επιτυχία είναι το αποτέλεσμα της εργασίας που γίνεται με χαρά. Ξεκινήστε τη δουλειά σας με χαρά και το μονοπάτι της επιτυχίας θα ανοίξει μπροστά σας. Να επικοινωνείτε με χαρά, να δουλεύετε με χαρά. Να είστε χαρούμενοι σε όλες τις σχέσεις σας και ακόμη και να παρατηρείτε τις αποτυχίες σας με χαρά, σε χαρά. Κάθε αποτυχία που παρατηρείται σε χαρά αλλάζει σε επιτυχία και νίκη. Τα προβλήματα που παρατηρούνται στη χαρά διαλύονται. Η χαρά είναι για την Απειροσύνη. Η χαρά είναι για την αμεταβλητότητα. Και η χαρά είναι η μαρτυρία της αφθαρσίας της ανθρώπινης φλόγας.

Στα υψηλότερα επίπεδα του νοητικού πεδίου υπάρχει ένα ενεργειακό κέντρο που μοιάζει με λωτό ή δισκοπότηρο, και ακτινοβολεί πολλά χρώματα όταν είναι σε πλήρη άνθηση.

Η χαρά είναι το άρωμα του δισκοπότηρου, του λωτού. Καθώς τα πέταλα του λωτού ξεδιπλώνονται, η χαρά ακτινοβολείται από τα πέταλα και δίνει σφρίγος στο φυσικό σώμα, μαγνητισμό στο λεπτοφυές σώμα και γαλήνη στο νοητικό σώμα.

Πρέπει να πιστεύετε σε ένα μόνο Θεό

Οι Σούφι διδάσκουν ότι πρέπει να γυρίσετε την πλάτη σας στον κόσμο και να γίνετε λάτρεις ενός Θεού, όχι λάτρεις πολλών θεών. Τι είναι ο Θεός; Ο Θεός είναι κάτι που πιστεύετε και εμπιστεύεστε. Αλλά οι περισσότεροι από εμάς εμπιστευόμαστε τους τραπεζικούς μας λογαριασμούς, το αυτοκίνητό μας, τους φίλους μας, το αγόρι μας, το κορίτσι μας, τους δασκάλους μας, την αστυνομία μας, τη χώρα μας. Έχουμε πολλούς θεούς· είμαστε πολυθεϊστές.

Πρέπει να πιστεύετε σε ένα μόνο Θεό, τίποτα άλλο. Αλλά οι άνθρωποι πιστεύουν σε εκατομμύρια θεούς. Τα δολάρια τους στην τσέπη τους είναι θεός· η δύναμή τους είναι θεός· το πτυχίο τους είναι θεός· η θέση τους είναι θεός. Ποιον θεό θέλετε;

Οι Γίγαντες μέσα στην Παλαιά Διαθήκη κατά τους ιστορικούς χρόνους

Σε αντίθεση με τις άλλες μυθολογίες, η Παλαιά Διαθήκη είναι πιο ρεαλιστική όσον αφορά την ύπαρξη και τη δημιουργία των γιγάντων. Σύμφωνα, λοιπόν, με την Παλαιά Διαθήκη, όταν άρχισε το ανθρώπινο γένος να πληθαίνει, τότε οι άνθρωποι του Θεού, που κατάγονταν από τη γενιά του Σηθ, έβλεπαν τις κόρες των διεφθαρμένων ανθρώπων, από τη γενιά του Κάϊν, ότι ήταν όμορφες και τις πήραν για γυναίκες τους.

Από την ένωση των ανθρώπων του Θεού με τις διεφθαρμένες κόρες των ανθρώπων, κατάγονται και οι γίγαντες. Αυτοί έζησαν την πανάρχαια εποχή και ήταν άνθρωποι ονομαστοί για την τότε εποχή. Αλλά, όμως, όπως και οι άλλοι άνθρωποι, έτσι κι αυτοί ήταν βουτηγμένοι στην αμαρτία και στην διαφθορά.

Ο Θεός, όταν είδε τη σαρκικότητα των ανθρώπων, αποφάσισε να περιορίσει τη διάρκεια ζωής των ανθρώπων σε 120 χρόνια (Γένεσις 6,1-4). Πριν από τη διήγηση αυτή, η διάρκεια ζωής των ανθρώπων ήταν πολύ περισσότερη. Σύμφωνα πάντα με τη διήγηση της Βίβλου, ο Αδάμ έζησε 930 χρόνια, ο Σηθ 912, ο Ενώς 905, ο Καϊνάν 910, ο Μαλελεήλ 895, ο Ιάρεδ 962, ο Ενώχ 365, ο Μαθουσάλα 969 και ο Λάμεχ 777 χρόνια.

Τον καιρό που ο Μωυσής έστειλε τους 12 κατασκόπους στη Γη της Επαγγελίας, κατοικούσαν στη Χεβρών οι γιγαντόσωμοι απόγονοι του Ανάκ (Ενάχ). Οι κατάσκοποι ξεκίνησαν από την έρημο Φαράν, έλεγξαν όλη τη χώρα από την έρημο Σιν έως τη Ροόβ που βρίσκεται βόρεια και πάει ο δρόμος προς την Αϊμάθ. Μετά επέστρεψαν στην έρημο και έφτασαν στη Χεβρών, όπου κατοικούσαν οι Αχιμάν, οι Σεσσί (Σεσαΐ) και οι Θελαμί (Ταλμαΐ), απόγονοι του γίγαντα Ανάκ (Ενάχ) (Αριθμοί 13,22-23. Δευτερονόμιο 1,28).

Η λέξη “γίγας” στην Παλαιά Διαθήκη είναι η Νephil, που σημαίνει ισχυρός, καταπιεστής, τύραννος, γίγαντας. Εμφανίζεται τρεις φορές στην Παλαιά Διαθήκη: (Γεν. 6,4, και Αρ. 13,33 δις). Στον πληθυντικό αποδίδεται με τη λέξη "Νεφιλείμ". Οι Γίγαντες τους οποίους αναφέρει η Παλαιά Διαθήκη ονομάζονται και Ραφαΐν ή Ρεφαΐτες (Δευτερονόμιο 2,11), και είναι οι ίδιοι Γίγαντες με εκείνους όλων των άλλων παραδόσεων.

“Πώς μπορεί κανείς να κόψει τις συνήθειες”;

από το μπλογκ του Παραμυθά:

ΕΡΩΤΗΣΗ: Πώς μπορεί κανείς να κόψει τις συνήθειες;

ΚΡΙΣΝΑΜΟΥΡΤΙ:   Εάν κατανοήσουμε την όλη διαδικασία μιας συνήθειας, τότε ίσως θα μπορέσουμε να σταματήσουμε τη δημιουργία συνηθειών. Το να σταματήσεις απλώς μία ιδιαίτερη συνήθεια είναι συγκριτικά κάτι εύκολο, αλλά το όλο πρόβλημα δεν λύνεται τότε. Όλοι μας έχουμε διάφορες συνήθειες οι οποίες είναι είτε συνειδητές είτε ασυνείδητες· πρέπει, λοιπόν, να βρούμε εάν ο νους μας είναι παγιδευμένος σε κάποια συνήθεια και γιατί ο νους δημιουργεί συνήθειες.

Από συνήθεια δεν γίνονται οι περισσότερες από τις σκέψεις μας; Από την παιδική ηλικία έχουμε διδαχτεί να σκεφτόμαστε ακολουθώντας κάποια γραμμή, είτε σαν Χριστιανοί, Ινδουιστές ή κομμουνιστές και δεν τολμάμε να παρεκκλίνουμε από αυτή τη γραμμή επειδή η ίδια αυτή η παρέκκλιση φέρνει φόβο. Βασικά, λοιπόν, η σκέψη μας γίνεται από συνήθεια, είναι διαμορφωμένη· ο νους μας ακολουθεί καθιερωμένα μονοπάτια και φυσικά υπάρχουν και επιφανειακές συνήθειες που προσπαθούμε να ελέγξουμε.

Εάν δεν είσαι φιλόδοξος, καταστράφηκες· εάν δεν είσαι κτητικός, χάθηκες· εάν δεν είσαι ζηλόφθονος, δεν μπορείς να γίνεις διευθυντικό στέλεχος ή πολύ επιτυχημένος…

Παντού, λοιπόν, η κοινωνία διαμορφώνει το άτομο και αυτή η διαμόρφωση παίρνει τη μορφή της αυτοβελτίωσης, που είναι πραγματικά η διαιώνιση του «εγώ» με διάφορες μορφές. Η αυτοβελτίωση μπορεί να είναι χοντρική ή μπορεί να είναι πολύ, πολύ εκλεπτυσμένη όταν γίνεται πρακτική της αρετής, της καλοσύνης, εκείνου που λένε, «αγάπα τον γείτονά σου», αλλά στην ουσία είναι συνέχιση του «εγώ» που είναι προϊόν των επιρροών διαμόρφωσης της κοινωνίας. Όλη σου η προσπάθεια έχει πάει στο να γίνεις κάτι, είτε εδώ αν μπορείς να το κάνεις ή αν όχι σε έναν άλλο κόσμο· αλλά το να διατηρήσεις και να συνεχίσεις τον εαυτό είναι η ίδια παρόρμηση.

  Όταν το δει κανείς όλο αυτό – και δεν θα προχωρήσω αναγκαστικά σε κάθε λεπτομέρειά του – ρωτάει αναπόφευκτα τον εαυτό του: Η κοινωνία ή η κουλτούρα υπάρχουν για να βοηθήσουν τον άνθρωπο να ανακαλύψει εκείνο που ίσως ονομάζεται αλήθεια ή Θεός; 

Εκείνο που έχει σίγουρα σημασία είναι το να ανακαλύψεις, να βιώσεις πραγματικά, κάτι που είναι πολύ πέρα από τον νου, όχι να έχεις απλώς μια πίστη, που δεν έχει καμιά απολύτως σημασία. 

Και οι επονομαζόμενες θρησκείες, το να ακολουθείς διάφορους δάσκαλους, διάφορες πειθαρχίες που ανήκουν σε αιρέσεις, σε δόγματα και που όλες είναι –αν το παρατηρήσετε- μέσα στο πεδίο της κοινωνικής αξιοπρέπειας, κάτι από όλα αυτά σε βοηθάει να βρεις εκείνο που είναι άχρονη ευλογία, άχρονη πραγματικότητα; 

Η αγάπη είναι επικίνδυνη…

12 Iαvoυαρίoυ 1962

‘Ηταv έvα κoριτσάκι γύρω στα δέκα με δώδεκα χρovώv, πoυ ακoυμπoύσε τηv πλάτη τoυ σε μια ξύλιvη κoλόvα τoυ κήπoυ· ήταv βρώμικo, τα μαλλιά τoυ ήταv άλoυστα εδώ και πoλλές εβδoμάδες, ήταv κατασκovισμέvo και αχτέvιστo. 

Τα ρoύχα τoυ ήταv κι αυτά άπλυτα σαv τo ίδιo και κoυρελιασμέvα. 

Είχε τυλιγμέvo έvα μακρύ κoυρέλι στo λαιμό τoυ και κoιτoύσε μερικoύς αvθρώπoυς πoυ έπιvαv τo τσάι τoυς στη βεράvτα· κoιτoύσε εvτελώς αδιάφoρα, χωρίς καvέvα συvαίσθημα, χωρίς καμιά σκέψη για τo τι γιvόταv. 

Τα μάτια της ήταv καρφωμέvα στηv παρέα στo ισόγειo και oι παπαγάλoι πoυ στρίγκλιζαv δίπλα της δεv της έκαvαv καμιά εvτύπωση, oύτε και τα περιστέρια με τα απαλά γήιvα χρώματα πoυ βρίσκovταv πoλύ κovτά της. 

Δεv ήταv πειvασμέvη κι ήταv μάλλov κόρη κάπoιoυ από τoυς υπηρέτες τoυ σπιτιoύ γιατί έδειχvε vα έχει oικειότητα με τo μέρoς και έμoιαζε αρκετά καλoθρεμμέvη. 

‘Ηταv συγκρατημέvη σαv vα ήταv μεγάλη κoπέλα, γεμάτη αυτoπεπoίθηση, και υπήρχε πάvω της κάτι παράξεvα ακατάδεκτo. 

Καθώς τηv έβλεπε με φόvτo τo πoτάμι και τα δέvτρα, έvιωσε ξαφvικά ότι κoιτoύσε τηv παρέα πoυ έπιvε τσάι χωρίς καvέvα συvαίσθημα, χωρίς καμιά σκέψη, εvτελώς αδιάφoρη για τα πάvτα και για ό,τι θα μπoρoύσε vα συμβεί. 

O Οδυσσέας και ο Πολύφημος, αποσυμβολισμός (Λιαντίνης)

Καθότανε κάποτε η μεριμνά και έπλαθε ένα αγαλματάκι από πυλό , ώσπου εμφανίστηκε ο Δίας και τότε η μεριμνά παρακάλεσε τον θεό τον θεών να φυσήξει για να του δώσει ζωή και σαν αντάλλαγμα αυτό να τον προσκυνάει

-Μετά χαράς, της απαντάει ο Δίας. Πιάνει , φυσάει τη λάσπη.

Κι αμέσως το πλάσμα ζωντάνεψε. Καθόντανε κι οι δύο, και χαίρουνταν το έργο τους.

-Και πώς να το βαφτίσουμε; ρωτά η Μέριμνα. Λέω να τουδώσω τ’ όνομα μου. Εγώ δεν τό ‘πλασα;

-Όχι, λέει ι ο Δίας. Το δικό μου τ’ όνομα θα δώσουμε. Γιατί εγώ του φύσηξα ζωή.

Έτσι, πιάστηκαν οι δύο θεοί, και τράβαγαν, ο ένας από δω ο άλλος από κει. Δεν έβρισκαν την άκρη Τότε σηκώνεται από τα χώματα η Γη, η Humus, και με το στόμα του Κρόνου, δικάζει, και δίνει τη λύση.

– Ούτε το δικό σου, ούτε το δικό σου. Το δικό μου όνομα θα λάβει, εδίκασε. Εσύ, Μέριμνα, που τό ‘πλασες, θα το δυναστεύεις και θα το κατέχεις σε όλη του τη ζωή. Εσύ, Δία, που τού ‘δωσεςζωή και γνώση, θα το οδηγάς και θα πλουταίνεις το μυαλό του. Για να σε δοξάζει, και να σε σέβεται. Κι όταν θα πεθαίνει, η πνοή του θα γυρίζει σε σένα. Το όνομα όμως θα το λάβει από μένα. Γιατί από δικά μου στοιχεία συντελέστηκε.. Και σαν στερέψει ο χρόνος που του ορίστηκε , πάλι σε μένα θα ξαναγυρίζει. Από μένα λοιπόν, τη Humus, θα το φωνάξουμε homo. Που πάει να ειπεί άνθρωπος.

«Oμολογουμένως τη φύσει ζην».

Τα τελευταία χρόνια, ζούμε όλοι τις επιπτώσεις της βιώνουμε όλοι τις επιπτώσεις της περιβαλλοντολογικής καταστροφής του πλανήτη λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας. Έχω την εντύπωση πως οι τελευταίες πυρκαγιές στην Σιβηρία, και στον Αμαζόνιο, και το ταχύτατο λιώσιμο των πάγων έγειραν την πλάστιγγα προς την οριστική και αμετάκλητη επιδείνωση των φαινόμενων της κλιματικής αλλαγής για την οποία κάποιοι ανόητοι συνωμοσιολόγοι υποστηρίζουν πως είναι μία απάτη. Είναι αδύνατο να έχεις εντρυφήσει στην αρχαία Ελληνική παιδεία και να μην σε απασχολεί η οικολογία αν όχι η φυσιολατρία. Το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής με είχε απασχολήσει ήδη από το 2007, όταν και εκδόθηκε το βιβλίο μου «Άνθρωπος και Γαία» (*) . 

Αφορμής δοθείσης λοιπόν σας παραθέτω επιλογές από το πόνημα «Το Φυσικό Περιβάλλον στην Αρχαία Ελλάδα» έκδοση Τμήματος Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.

«Οι ανθρώπινες παρεμβάσεις στο περιβάλλον, για να καλύψουν τις μεταβαλλόμενες ανάγκες μας, διαφοροποιήθηκαν και από «ανώδυνες» ανθρώπινες δράσεις, μετατράπηκαν σε μεγάλης κλίμακας επεμβάσεις με καταστροφικές συνέπειες. Στους αρχαίους χρόνους η περιβαλλοντική προστασία ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τη ιερότητα της φύσης, η οποία αποτελούσε ένα σύνολο από μορφές θεϊκής καταγωγής. Έτσι, στην Ελληνική Μυθολογία συναντάμε τις μυθικές Δρυάδες, τις Νύμφες των Δασών, οι οποίες κατοικούσαν μέσα στα δέντρα και η κοπή ενός δέντρου σήμαινε και το θάνατο μιας νύμφης.

Ωστόσο, η σχέση κοινωνίας και περιβάλλοντος μεταβάλλεται ριζικά με την έκρηξη της Βιομηχανικής Επανάστασης. Τα περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σήμερα αποτελούν τα θλιβερά νέα, τα αισιόδοξα όμως μηνύματα είναι ότι μέσα από την εκπαίδευση των πολιτών μπορούμε να έχουμε όλοι μας την δυνατότητα να συμμετέχουμε ενεργά στη λήψη περιβαλλοντικών αποφάσεων, ασκώντας το δικαίωμα μας για επιλογή.

Τα δάση στην αρχαία Ελλάδα είχαν συνδεθεί με τη θρησκεία και πολλά είχαν χαρακτηριστεί ιερά. Τα δάση αυτά ήταν γνωστά ως ιερά άλση ή απλά άλση. Τα άλση αυτά ήταν δάση αφιερωμένα σε θεότητες. Τα άλση ήταν πολλές εκατοντάδες στη αρχαία Ελλάδα. Τα μεγαλύτερα ήταν μικρά ή μεγάλα τμήματα δασών. Τα μικρότερα είχαν πέτρινη περίφραξη. Μερικά παραδείγματα: Το ιερό άλσος της αρχαίας Αθήνας, το ιερό άλσος του Ευμενίδη στον Κολωνό, το ιερό άλσος της Αρτέμιδος στη Σκυλούντα, το ιερό άλσος της Δωδώνης, το ιερό άλσος του Άργους, το ιερό άλσος της Δέσποινας στην Αρκαδία, το ιερό άλσος του Δία στην Ολυμπία.

Αν και οι κανόνες προστασίας διέφεραν από άλσος σε άλσος, εντούτοις, μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα κανόνων προστασίας είναι τα εξής: Απαγορευόταν η υλοτομία, το σπάσιμο ή η κοπή κλαδιών και η αφαίρεση φύλλων.